Chỉ gần 1 năm sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1067/1998/QĐ-TTg ngày 25/11/1998 về xây dựng, quản lý, khai thác tủ sách pháp luật, trên toàn địa bàn thành phố Hà Nội đã có 200/232 xã, phường, thị trấn hoàn tất việc xây dựng tủ sách pháp luật. Tương tự, chỉ đến tháng 5/1999, toàn tỉnh Hà Tây cũ 100% số xã, phường, thị trấn có tủ sách pháp luật.
Thu hút hơn 3 triệu độc giả
Là thành công của mạng lưới 3.844 tủ sách pháp luật (TSPL) trên toàn địa bàn thành phố hiện nay (trong đó, tỉnh Hà Tây cũ có 1.023 TSPL). Theo sự chỉ đạo thống nhất của Ban chỉ đạo trung ương, các TSPL thông thường được trang bị đủ 4 bộ phận sách, báo, trong đó sách VBQPPL trung ương chiếm 70%, VBQPPL địa phương chiếm 10%, tài liệu hỏi đáp pháp luật chiếm 10% và tài liệu hướng dẫn nghiệp vụ tư pháp, PBGDPL chiếm 10%. Cho đến giờ phút này, công tác quản lý TSPL đã đi vào nề nếp, hầu hết các TSPL đều do cán bộ tư pháp-hộ tịch thực hiện và sử dụng sổ sách đăng ký do Bộ Tư pháp hướng dẫn.
Trong 10 năm, số lượng người tìm đến với TSPL đã lên tới con số 3.233.688 người. Các lợi ích của TSPL đã được khai thác triệt để qua nhiều hình thức như: cán bộ, chính quyền, đoàn thể, nhân dân có nhu cầu đến đọc trực tiếp hoặc mượn về nhà nghiên cứu; cán bộ tư pháp, cán bộ văn hoá lựa chọn, trích đọc, biên soạn thành các câu hỏi ngắn gọn, dễ nhớ, dễ hiểu để phát trên đài truyền thanh hoặc nhân bản tài liệu phát tại các hội nghị, họp tổ, thôn và đến từng hộ gia đình.
Đối với các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, trường học, việc xây dựng, quản lý, khai thác TSPL được triển khai đồng bộ với số lượng 2.197 tủ hiện nay. Nhiều đơn vị, cơ quan đã chủ động xây dựng TSPL, ngăn sách pháp luật với số lượng đầu sách đa dạng, phong phú. Đặc biệt, các đơn vị quân đội và công an 100% phòng đọc sách và thư viện với nhiều loại sách báo pháp luật phục vụ chuyên môn, nghiệp vụ. Ngoài ra, để đa dạng hoá các loại hình TSPL, các xã, phường, thị trấn đã chủ động khai thác có hiệu quả các mô hình TSPL. Đến nay, số lượng các mô hình TSPL khác trên địa bàn là 212 tủ, trong đó tỉnh Hà Tây cũ có 65 tủ.
Nan giải bài toán kinh phí
Xác định rõ những khó khăn của cơ sở trong việc xây dựng TSPL, ngay sau khi có chủ trương xây dựng TSPL ở xã, phường, thị trấn, Sở Tư pháp đã tham mưu UBND thành phố và hướng dẫn các quận, huyện hỗ trợ kinh phí để xây dựng TSPL. Trong 10 năm qua, UBND các cấp đã cấp kinh phí để mua sách pháp luật với tổng số tiền là hơn 4 tỷ đồng. Ngoài việc sử dụng kinh phí ngân sách của Nhà nước, một số xã, phường, thị trấn còn huy động nguồn kinh phí từ cán bộ, nhân dân qua việc hỗ trợ bằng hiện vật các đầu sách, báo pháp luật cho TSPL.
Tuy nhiên, vì lý do kinh phí cho TSPL được lấy từ ngân sách xã, phường, thị trấn và kinh phí phục vụ việc quản lý, đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ về TSPL được tính vào kinh phí quản lý hành chính do Chủ tịch UBND quyết định mức chi nên việc đầu tư cho TSPL còn rất nhiều hạn chế. Trong khi đó, hệ thống các VBQPPL của Nhà nước lại thường xuyên sửa đổi, bổ sung, dẫn đến việc biên soạn, phát hành các loại sách pháp luật không thống nhất, còn chồng chéo. Thậm chí, nhiều văn bản pháp luật vừa mua về trang bị cho TSPL đã lạc hậu vì sửa đổi, bổ sung. Mà khi xuất bản những điều sửa đổi, bổ sung này thì các nhà xuất bản thường in lại toàn bộ nên giá thành rất cao, ảnh hưởng đến việc dự trù kinh phí cho TSPL.
Tại hội nghị tổng kết 10 năm xây dựng, quản lý, khai thác tủ sách pháp luật trên địa bàn Hà Nội vừa được UBND thành phố tổ chức mới đây, ông Lê Chí Dịch, cán bộ tư pháp thị trấn Chúc Sơn, huyện Chương Mỹ - một trong những đơn vị quản lý, khai thác TSPL đạt hiệu quả, chất lượng - đã thay mặt những người tâm huyết với TSPL nói lên mong muốn bên cạnh việc TSPL phải được đưa về tận cơ sở thôn xóm, khu dân cư thay vì để ở trụ sở UBND như hiện nay, thì kinh phí xây dựng TSPL hàng năm cũng nên được rót trực tiếp đến các phòng tư pháp vì đó là nơi hiểu về những điều kiện cần và đủ để duy trì TSPL nhất.
Xuân Hoa
| TSPL chủ yếu phục vụ...cán bộ Hiện nay, 100% các TSPL đều được đặt tại trụ sở UBND xã, phường, thị trấn và tại phòng tiếp dân, thời gian phục vụ tuỳ thuộc vào thời gian làm việc của UBND. Do bố trí như vậy nên chỉ phù hợp cho việc phục vụ cán bộ chính quyền, đoàn thể cơ sở mà chưa thuận tiện cho đông đảo tầng lớp nhân dân vì trụ sở chật hẹp, không có chỗ ngồi đọc. Mặt khác, tâm lý người dân rất ngại đến chỗ cơ quan công quyền để đọc và mượn sách, báo pháp luật. Tại Hội nghị tổng kết 10 năm công tác xây dựng, quản lý, khai thác tủ sách pháp luật ở xã, phường, thị trấn trên địa bàn thành phố, có 20 tập thể, 19 cá nhân đã được Chủ tịch UBND thành phố tặng bằng khen vì thành tích quản lý, khai thác TSPL đạt hiệu quả, chất lượng |