Để có cơ sở thực tiễn báo cáo Bộ Tư pháp nhằm phục vụ cho việc xây dựng Dự thảo chiến lược và Thông tư liên tịch giữa Bộ Tư pháp và các Bộ, Ngành liên quan về lĩnh vực luật sư và thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ Tư pháp tại Công văn 2516/BTP-BTTP ngày 08/8/2008 giao nhiệm vụ cho Sở Tư pháp tỉnh Quảng Ngãi phối hợp với các Sở, Ngành trong tỉnh, Đoàn luật sư tỉnh và Đoàn luật sư các tỉnh: Quảng Nam, Đà Nẵng, Kon tum, Bình Định và Phú Yên tổ chức Toạ đàm về tổ chức, hoạt động luật sư.
Sáng 27/8/2008 Sở Tư pháp Quảng Ngãi đã tổ chức Toạ đàm về tình hình tổ chức, hoạt động của luật sư và thực trạng hoạt động tham gia tố tụng của luật sư với sự tham gia của đại diện lãnh đạo: Thường trực Tỉnh uỷ, UBND tỉnh, MTTQVN tỉnh, Hội Nông dân tỉnh, HLHPN tỉnh, Công an tỉnh, VKSND tỉnh, TAND tỉnh, Ban chủ nhiệm Đoàn luật sư tỉnh, Đoàn luật sư các tỉnh bạn, Công ty cổ phần Du lịch Quảng Ngãi, Trưởng các Văn phòng luật sư trên địa bàn tỉnh, các luật sư thuộc Đoàn luật sư tỉnh Quảng Ngãi, đại diện lãnh đạo Sở Tư pháp và các phòng, đơn vị thuộc Sở.
Bà Đồng Thị Hữu - Phó Giám đốc Sở Tư pháp, ông Phạm Minh Hoà - Phó Giám đốc Sở Tư pháp và ông Trần Đức Nhân - Chủ nhiệm Đoàn luật sư tỉnh Quảng Ngãi đồng chủ trì buổi Toạ đàm.
Tại buổi toạ đàm đại biểu tham dự được nghe 06 tham luận của các đơn vị: đại diện Lãnh đạo Sở Tư pháp với tham luận: Chính sách hỗ trợ, phát triển nghề luật sư; Toà án nhân dân tỉnh với tham luận về Vai trò của luật sư trong hoạt động tham gia tố tụng; Đại diện Cơ quan cảnh sát điều tra - Công an tỉnh trình bày tham luận: Vị trí, vai trò của Luật sư trong giai đoạn điều tra; đại diện Đoàn luật sư tỉnh Quảng Ngãi với hai tham luận: Hoạt động tham gia tố tụng của luật sư trong lĩnh vực hình sự - Thực trạng và giải pháp và nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng phát triển đội ngũ luật sư; Đại diện Công ty cổ phần Du lịch Quảng Ngãi với tham luận: Nhu cầu sử dụng dịch vụ pháp lý của doanh nghiệp.
Phần thảo luận chủ trì đã tập trung ý kiến xoay quanh các vấn đề về định hướng phát triển số lượng và đảm bảo chất lượng đội ngũ luật sư và vai trò tự quản của tổ chức xã hội - nghề nghiệp luật sư, cơ quan quản lý trong việc quản lý hành nghề luật sư; đảm bảo việc tuân thủ đạo đức nghề nghiệp luật sư và thực tiễn về tổ chức hoạt động của luật sư, chính sách hỗ trợ, phát triển luật sư trong tình hình hiện nay. Hầu hết các đại biểu cho rằng số lượng 18 luật sư đang hoạt động hiện nay trên địa bàn tỉnh là quá ít, trong khi thực tiễn luật sư làm rất nhiều việc, quá trình điều tra, truy tố, xét xử trong chừng mực nào đó đã giúp cho cơ quan tố tụng thấy được những khiếm khuyết cũng như hạn chế được phần nào những vi phạm pháp luật và bảo vệ được quyền lợi của công dân. Vì vậy, thời gian đến Sở Tư pháp cần phải tham mưu cho Bộ chủ quản có các cơ chế, chính sách để tạo nguồn luật sư cho tỉnh nhà, đồng thời các cơ quan tiến hành tố tụng cần phối hợp tốt với các ngành tạo điều kiện cho luật sư hoạt động. Tuy nhiên luật sư cũng cần phải thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của mình khi tham gia tố tụng, nhất là trong những vụ án chỉ định, vụ án do Trung tâm trợ giúp pháp lý giới thiệu thì luật sư cần đầu tư, nghiên cứu nội dung vụ án sâu và có chất lượng hơn để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho công dân, bên cạnh đó cần nâng cao kiến thức pháp luật và hội nhập cho luật sư, đây chính là nền tảng để nâng cao vai trò, vị trí của luật sư trong nhận thức của người dân và cơ quan tiến hành tố tụng trong thời gian đến. Đồng thời kiến nghị các cấp, các ngành có hành lang pháp lý và cơ chế thông thoáng hơn để cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực này làm tốt nhiệm vụ quản lý nhà nước và đưa hoạt động luật sư đi vào nề nếp.
Các luật sư đưa ra các ý kiến rất thiết thực như: Việc cấp giấy chứng nhận tham gia tố tụng cho luật sư trong một số trường hợp chưa đảm bảo về thời gian trong giai đoạn điều tra vụ án hình sự; luật sư ít có cơ hội tham gia khi lấy lời khai người bị tạm giữ; việc luật sư tham gia khi hỏi cung bị can thường bị chậm trễ, vì điều tra viên ngại sự tham gia của luật sư sẽ khó đấu tranh với bị can; tham gia phiên toà luật sư thường không có phòng đợi (lúc giải lao, nghị án), phòng nghiên cứu hồ sơ; hoạt động luật sư trên địa bàn tỉnh chưa phát triển, nhưng các chính sách về thuế áp dụng cho luật sư là quá nhiều và cao trong khi mức thu nhập của luật sư còn rất thấp; đồng thời kiến nghị trong thời gian tới Nhà nước cần có chế định thông thoáng hơn về tiêu chuẩn trở thành luật sư, các chính sách thu hút những người có điều kiện trở thành luật sư để từng bước duy trì và phát triển đội ngũ luật sư của tỉnh; Sở Tư pháp cần tham mưu cho các cấp có cơ chế hỗ trợ phát triển hoạt động của luật sư, quan tâm hỗ trợ về vật chất cho Đoàn luật sư như trụ sở làm việc, kinh phí hoạt động…Bên cạnh đó doanh nghiệp cũng đề nghị Sở Tư pháp nên tạo điều kiện để doanh nghiệp có cơ hội tham gia các diễn đàn như thế này để biết đến nhiều hơn về hoạt động luật sư và sử dụng dịch vụ pháp lý của luật sư trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp. Tại buổi toạ đàm đại biểu còn được nghe luật sư tỉnh bạn chia sẻ những kinh nghiệm trong quá trình hoạt động của luật sư.
Những tham luận, ý kiến của các đại biểu là những ý kiến bổ ích giúp cho định hướng xây dựng chiến lược về lĩnh vực luật sư, đồng thời để Sở Tư pháp và Đoàn luật sư tỉnh tìm ra giải pháp tốt nhất đưa hoạt động luật sư trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi phát triển tốt hơn trong thời gian tới.
Diễm Thuỷ.