I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh đưa tin: Ngày 25/8, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng ký Quyết định số 1476/QĐ-TTg phân công công tác của Thủ tướng và các Phó Thủ tướng Chính phủ. So với quyết định phân công nhiệm kỳ trước, lần này có một số điều chỉnh như: Thủ tướng không phân công một phó thủ tướng làm thường trực; Chính phủ lần này không có một phó thủ tướng kiêm bộ trưởng ngoại giao. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ngoài quyền hạn theo dõi chỉ đạo các bộ Quốc phòng, Công an, TTXVN, VTV, VOV còn trực tiếp theo dõi chỉ đạo Bộ Ngoại giao. Ông cũng tiếp tục trực tiếp chỉ đạo, điều hành các lĩnh vực như nhiệm kỳ trước. Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc được phân công giúp Thủ tướng theo dõi và chỉ đạo Bộ Tư pháp…
2. Báo Sài gòn giải phóng đưa tin: Ngày 25-8, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã tiếp đồng chí Pany Yathotu, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội và đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào đang thăm hữu nghị chính thức Việt Nam; tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã tiếp đồng chí Pany Yathotu, Chủ tịch Quốc hội và đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào đang thăm hữu nghị chính thức nước ta; tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã hội kiến với Chủ tịch Quốc hội nước CHDCND Lào Pany Yathotu.
3. Báo Dân trí có bài Chính thức miễn thuế cho người thu nhập dưới 9 triệu đồng. Bài báo đưa tin: Bộ Tài chính vừa cụ thể hóa Nghị quyết của Quốc hội về việc miễn giảm thuế nhằm tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp từ 1/8 đến 31/12/2011. Đối với thuế thu nhập cá nhân (TNCN), các đối tượng hưởng lương và cá nhân kinh doanh có thu nhập tính thuế nằm trong bậc 1 của biểu thuế sẽ được miễn thuế đến cuối năm, áp dụng từ 1/8.
Như vậy, những người có thu nhập đến 9 triệu đồng/tháng sẽ không bị tính thuế. Với những cá nhân có người phụ thuộc thì mức thu nhập trong diện được miễn sẽ tính theo đúng cách tính hiện tại: thêm 1,6 triệu đồng/người phụ thuộc.
4. Báo Dân Việt có bài Chấn chỉnh việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Bài báo phản ánh: Thủ tướng Chính phủ ngày 24.8 đã có Chỉ thị thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách để chấn chỉnh việc cấp giấy chứng nhận (GCN) quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
Theo đó, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư tập trung chỉ đạo đẩy mạnh việc cấp GCN ở địa phương, nhất là đất ở và đất chuyên dùng; hàng năm phải giao chỉ tiêu kế hoạch cấp GCN cho từng huyện, xã làm cơ sở để đánh giá việc hoàn thành nhiệm vụ. Trước mắt, các tỉnh, thành phố cần chỉ đạo rà soát, thống kê toàn bộ hồ sơ đề nghị cấp GCN và hồ sơ đăng ký biến động đất đai đã tiếp nhận chưa giải quyết, số GCN đã ký chưa trao, tập trung lực lượng, phấn đấu giải quyết xong các công việc này trước tháng 12.2011.
Cũng theo chỉ thị, Đối với những trường hợp sử dụng đất có nguồn gốc vi phạm pháp luật đất đai còn tồn đọng, phức tạp, có tính phổ biến thì UBND các tỉnh, thành phố xem xét ban hành quy định cụ thể giải quyết dứt điểm trong 2 năm 2011 và 2012 để lập hồ sơ quản lý. Chỉ thị cũng nêu rõ từ nay đến hết năm 2011, các tỉnh, thành phố phải thực hiện rà soát để sửa đổi hoặc bãi bỏ các quy định về GCN của địa phương không còn phù hợp với pháp luật hiện hành; tăng cường cải cách thủ tục cấp GCN nhằm rút ngắn thời gian thực hiện.
5. Báo Vietnamnet có bài Đề nghị Trung Quốc trả tự do cho ngư dân Quảng Bình. Bài báo đưa tin: Tại họp báo thường kỳ Bộ Ngoại giao hôm nay (25/8), người phát ngôn Nguyễn Phương Nga cho biết đã đề nghị các cơ quan chức năng Trung Quốc xem xét sớm trả tự do cho ngư dân và tàu cá Việt Nam.
Theo yêu cầu của báo Sài Gòn Tiếp thị, bà Nga xác nhận thông tin tàu cá Quảng Bình bị phía Trung Quốc bắt giữ. Theo thông tin từ Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và Sở Ngoại vụ UBND tỉnh Quảng Bình, ngày 8/8, tàu cá Quảng Bình mang số hiệu QB1825TS cùng 5 ngư dân đã bị cơ quan chức năng của Trung Quốc bắt giữ. Ngay sau khi nhận được thông tin, Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao đã liên hệ với Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội đề nghị các cơ quan chức năng Trung Quốc xem xét sớm trả tự do cho ngư dân và tàu cá của Việt Nam trên tinh thần hữu nghị và nhân đạo, phù hợp với quan hệ hai nước.
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Nhân dân có bài Còn khó khăn khi làm thủ tục vay vốn. Bài báo phản ánh: Trước đây, người dân ở thị trấn nông trường Mộc Châu (Sơn La) làm thủ tục vay vốn của các quỹ tín dụng và ngân hàng đóng trên địa bàn huyện khá dễ dàng. Thế nhưng, kể từ khi UBND tỉnh Sơn La có Quyết định số 02/2009/QÐ-UBND ngày 2-1-2009, giao cho Phòng Công chứng huyện Mộc Châu thực hiện các hợp đồng giao dịch thì đã gây nhiều thủ tục phiền hà đối với người dân.
Theo cách làm trước đây, muốn vay vốn, hộ gia đình gửi đơn đến đồng chí Trưởng tiểu khu hoặc Trưởng bản ký xác nhận, kèm theo giấy chứng nhận hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) để UBND xã và cán bộ địa chính xã chứng thực bảo lãnh đủ điều kiện ra quỹ tín dụng vay vốn. Thời gian đi lại, làm thủ tục đến khi nhận tiền vay chỉ trong vòng một, hai ngày. Nhưng từ khi áp dụng cách làm theo Quyết định số 02/2009/QÐ-UBND, ngoài các thủ tục nêu trên, người dân còn phải đến Phòng Công chứng số 2 và Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Mộc Châu ký giao dịch bảo đảm. Tại đây, để ký được chứng thực đăng ký giao dịch bảo đảm và hợp đồng thế chấp bảo lãnh, các cơ quan này đòi hỏi rất nhiều loại giấy tờ. Có trường hợp, cán bộ buộc người dân đi lại nhiều lần, với nhiều loại giấy tờ nhiêu khê, phức tạp. Nhiều gia đình không thể vay được vốn tín dụng, ngân hàng cho nên phải đi vay bên ngoài với lãi suất cao.
Người dân đã kiến nghị việc này lên Ngân hàng Nhà nước tỉnh Sơn La và các cơ quan liên quan để tìm biện pháp thực hiện thủ tục đơn giản, phù hợp với thực tiễn ở địa phương. Trong điều kiện thực tế của tỉnh miền núi, giao thông đi lại khó khăn, việc đăng ký giao dịch bảo lãnh hợp đồng, UBND tỉnh Sơn La nên điều chỉnh, quy định theo hướng đưa về cơ sở, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân. Ngoài ra, cơ quan có thẩm quyền nên xem xét các quy định về miễn, giảm phí và lệ phí cho người dân ở các địa bàn khó khăn khi làm thủ tục vay vốn.
2. Báo Dân trí có bài Viện KSND Tối cao vào cuộc vụ thi hành án tại 194 phố Huế. Bài báo đưa tin: Ngày 25/8, theo nguồn tin riêng của Dân trí, sau khi có dư luận phản ánh về những “bất thường” của Thi hành án dân sự quận Hai Bà Trưng, Hà Nội trong việc tổ chức cưỡng chế ngôi nhà 194 phố Huế, Viện KSND Tối cao đã vào cuộc xem xét vụ việc này.
Báo cũng đưa tin: Chiều 24/8, Toyota Việt Nam (TMV) đã có cuộc gặp mặt nội bộ với kỹ sư Lê Văn Tạch và công bố quyết định cuối cùng đối với anh. TMV đã có kết luận về việc điều tra của mình đối với việc xác định các “hành vi, động cơ” của anh Tạch khi viết đơn kiến nghị tố cáo các hành vi trù dập của lãnh đạo. Theo đó, TMV kết luận dựa trên các điều khoản của Nội quy Lao động của công ty, kỹ sư Lê Văn Tạch đã có những hành vi gây ảnh hưởng đến công việc của người khác và làm phiền người khác bằng việc đòi hỏi hoặc xúc phạm, hoặc một hành động không được chấp nhận.
TMV cho rằng, kỹ sư Lê Văn Tạch gây ảnh hưởng đến công việc của người khác khi đưa ra những phản ánh sai sự thật (tố cáo người giám sát không cho nghỉ ốm, thậm chí còn đe dọa), hành động này của kỹ sư Tạch đã làm ảnh hưởng đến công việc quản lý, điều hành cũng như uy tín danh dự cá nhân của người giám sát. Ngoài ra, TMV còn khẳng định rằng, hành động này làm các thành viên cùng phòng kỹ sư Tạch cảm thấy căng thẳng hơn trong công việc, không khí làm việc thiếu đi sự cộng tác và tin tưởng lẫn nhau, tinh thần làm việc nhóm và hiệu quả công việc chung bị giảm sút và gây bức xúc cho tập thể người lao động và làm ảnh hưởng đến trật tự chung trong doanh nghiệp và quan hệ lao động của TMV.
TMV cũng khẳng định rằng, kỹ sư Tạch đã vi phạm Khoản 6 Điều 57 của Nội quy lao động TMV, do đã có hành vi làm phiền người khác bằng việc đòi hỏi hoặc xúc phạm hoặc một hành động không được chấp nhận. Điều này được TMV chứng minh khi đưa ra lập luận bằng những kết luận của một cuộc họp nội bộ (ngay sau những lá đơn kiến nghị đầu tiên trong các ngày 31/5/2011 và 10/6/2011 của kỹ sư Tạch); kỹ sư Lê Văn Tạch đã không đưa ra được đầy đủ các chứng cứ hợp pháp và thuyết phục để chứng minh cho những kiến nghị của mình và đó chỉ là nhận định mang tính chủ quan của mình, hoàn toàn sai sự thật và không có bằng chứng khách quan và chính xác. Hơn nữa, đây là vấn đề cá nhân giữa kỹ sư Tạch với những người được nêu trong Thư kiến nghị. Tuy nhiên, sau đó, kỹ sư Tạch tiếp tục gửi đơn khiếu nại, đặc biệt là thư điện tử đề ngày 11/6/2011 với lời lẽ đe dọa tổng giám đốc TMV.
TMV xác định hành vi này của kỹ sư Lê Văn Tạch đã gây ảnh hưởng tới công việc, gây tâm lý bức xúc, lo lắng, mệt mỏi kéo dài cho Tổng giám đốc Công ty, khiến Tổng giám đốc Công ty phải thường xuyên xáo trộn và thay đổi lịch trình và nội dung công việc để xem xét và giải quyết các vấn đề liên quan và phát sinh do khiếu nại của ông Tạch.
Chính từ những lập luận này, TMV đã ra quyết định mức kỉ luật đối với kỹ sư Tạch: chuyển sang làm công việc khác với mức lương thấp hơn trong vòng 6 tháng kể từ ngày 25/8/2011.
Ngoài ra, trước khi có quyết định này của TMV, đoàn thanh tra của Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Vĩnh Phúc đã có báo cáo chính thức về kết quả thanh tra với UBND tỉnh Vĩnh Phúc và Thanh tra bộ LĐ-TB&XH khẳng định: việc tạm định chỉ đối với kỹ sư Lê Văn Tạch là không vi phạm Khoản 2 Điều 92 của Bộ Luật Lao động Việt Nam và việc tạm đình chỉ của TMV không liên quan đến việc ông Lê Văn Tạch đã phản ánh những thông tin kỹ thuật liên quan đến chất lượng xe của TMV.
Liên hệ với kỹ sư Tạch, Báo cho biết anh sẽ tiếp tục đi làm trong ngày 25/8/2011 đúng như quyết định của TMV, nhưng sẽ tiếp tục khiếu nại, bởi theo anh đây là những quyết định không đúng sự thật.
3. Báo Thanh niên Online có bài “Sở hữu toàn dân” hay “sở hữu nhà nước”? Bài báo phản ánh: Nhiều vấn đề cốt lõi của các luật Đất đai, Xây dựng, Đấu thầu và Kinh doanh bất động sản (BĐS) đã được các đại biểu mổ xẻ và kiến nghị sửa đổi tại hội thảo do Phòng Thương mại - Công nghiệp VN (VCCI) phối hợp Văn phòng Chính phủ tổ chức tại TP.HCM ngày 25.8.
TS Trần Quang Huy - Trưởng bộ môn Đất đai, khoa Pháp luật kinh tế (Đại học Luật Hà Nội), cho rằng Hiến pháp năm 1992 quy định đất đai là sở hữu toàn dân (SHTD). Còn theo Luật Đất đai 2003, đất đai thuộc SHTD do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. Tuy nhiên, Bộ luật Dân sự 2005 lại quy định đất đai là một trong những tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước (SHNN). Như vậy, giữa các quy định pháp luật chưa có sự thống nhất về sở hữu đối với đất đai.
TS Nguyễn Văn Minh - Phó chủ tịch Hiệp hội BĐS VN, nhìn nhận thực tế cho thấy quá trình đầu tư kinh doanh BĐS từ chuẩn bị đầu tư đến khi hình thành sản phẩm và lưu thông trên thị trường qua hệ thống sàn giao dịch là một chuỗi quy trình khép kín. Trong khi đó, Luật Kinh doanh BĐS hiện tại chưa đáp ứng đầy đủ một quy trình hoàn chỉnh về đầu tư kinh doanh BĐS, hiệu quả thực hiện còn hạn chế, phát sinh nhiều vướng mắc. Mặt khác, công tác quản lý nhà nước còn bất cập, bởi quy trình đã bị cắt nhỏ từng giai đoạn cho mỗi bộ, ngành quản lý một đoạn mà không có sự phối hợp hoặc có một cơ quan làm “nhạc trưởng”.
Một bất cập khác, theo TS Minh, quy định hiện hành yêu cầu DN BĐS phải có vốn pháp định là 6 tỉ đồng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy số vốn pháp định này không có ý nghĩa gì trong thực tiễn kinh doanh. Bởi theo Nghị định 153/2007 về điều kiện về tài chính thì chủ đầu tư phải có vốn chủ sở hữu ít nhất bằng 20% tổng mức đầu tư dự án nói chung và 15% đối với dự án (DA) là nhà ở. Trong khi nhiều DN không đủ năng lực về tài chính nhưng lại được giao làm chủ đầu tư các DA “quá sức”, dẫn đến tình trạng nhiều DA chậm tiến độ hoặc chuyển nhượng cho đối tác khác, khiến thị trường BĐS vừa thiếu minh bạch, vừa thiếu năng lực, sức cạnh tranh yếu. Do đó, cần siết chặt điều kiện đối với chủ đầu tư DA BĐS, nhất là về tài chính và nguồn lực khác.
Các đại biểu cũng đề xuất siết chặt hoạt động của các sàn giao dịch BĐS.
4. Báo Công lý có bài Nhu cầu bức thiết. Bài báo phản ánh: Đến nay vẫn chưa có một cơ quan, tổ chức chuyên sâu về tư vấn, giám định khoa học hình sự phục vụ dân sự nào để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của người dân. Những việc giám định dân sự, hành chính đều dồn về cơ quan giám định tư pháp.
Thành lập các tổ chức giám định tư pháp và dân sự tư là nhu cầu thực tế đáp ứng cho sự phát triển của đất nước, tránh sự tụt hậu về lĩnh vực này so với khu vực và để có điều kiện hội nhập sâu, giao lưu, học hỏi quốc tế. Thực sự chúng ta đã quá chậm chạp trong lĩnh vực này. Chúng tôi không dám lạm bàn về cách thức tổ chức, quy chế, những quy định để quản lý các tổ chức này, nhưng xin mạnh dạn đóng góp một số ý kiến;
- Những giám định viên tư pháp, đã qua quá trình giám định ít nhất là 15 năm, có nhiều thành tích giám định (không bị hình thức kỷ luật từ cảnh cáo trở lên), thì có thể cho phép họ đứng ra thành lập hoặc tham gia các tổ chức giám định tư pháp, dân sự.
- Để quản lý tốt các Trung tâm giám định tư pháp tốt nhất là Bộ Tư pháp, một số ít cán bộ chủ chốt trong các trung tâm này nếu được lãnh đạo Bộ Tư pháp có thể ký hợp đồng lao động có thời hạn, như vậy vừa có lợi về quản lý, vừa có điều kiện sử dụng mối quan hệ quốc tế, sử dụng những kinh nghiệm phong phú đã có của họ, đồng thời tạo điều kiện cho họ giao lưu, quan hệ quốc tế về lĩnh vực giám định, tạo điều kiện để họ có thể kêu gọi những hỗ trợ, hợp tác của các cơ quan, tổ chức quốc tế giúp đỡ Bộ Tư pháp về công tác giám định.
- Nếu Bộ Tư pháp không có điều kiện đảm nhận quản lý các cơ sở này, thì Chính phủ có thể giao cho Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam quản lý dưới hình thức Trung tâm hoặc Viện, vì các phương pháp giám định đều phải ứng dụng tri thức khoa học, kỹ thuật và xã hội. Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam có vai trò tư vấn, giám định và phản biện xã hội.
- Cần có hạn chế về phạm vi giải quyết các vụ việc của các cơ sở này: chẳng hạn các vụ trọng án (có chết từ 1 hoặc 2 người trở lên), giá trị tài sản nhỏ dưới 10 tỷ chẳng hạn hoặc thương tích dân sự dưới 30% thì các trung tâm giám định tư đều chưa được làm. Trong những trường hợp giám định tư pháp phức tạp, thì có thể trưng dụng các chuyên gia của các lĩnh vực có liên quan của các cơ sở tư. Khi xã hội đòi hỏi, khi dân trí tăng lên thì phạm vi này cũng sẽ được mở rộng.
- Các trung tâm trên cũng có chức năng nghiên cứu, đào tạo chuyên môn, nghiên cứu khoa học, phát triển phương pháp, xây dựng đề án, dự án mang lợi cho quốc kế dân sinh, được phép quan hệ quốc tế không trái với pháp luật quy định, tư cách độc lập và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật và tổ chức quản lý mình.