“Đem luật về làng”, đó là tên đề án về phổ biến giáo dục pháp luật mà huyện triển khai đại trà trên khắp 23 đơn vị hành chính- Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng – Lê Văn Hiền phấn khởi khoe. Tiên Lãng là huyện nằm ở phía Tây nam TP. Hải Phòng, thuần tuý về sản xuất nông nghiệp, đời sống nhân dân còn khó khăn song lại là huyện đầu tiên của TP cảng được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. “Công tác tuyên truyền pháp luật những năm gần đây thực sự đã góp phần tích cực trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của toàn huyện”, chủ tịch Lê Văn Hiền đánh giá.
Để thực hiện đề án “đem luật về làng”, UBND huyện đã thành lập Tổ tuyên truyền, tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý do phòng Tư pháp làm nòng cốt. Thành viên thuộc các cơ quan như Tài nguyên môi trường, Thanh tra, nội vụ, lao động, thương binh xã hội, Hội nông dân, Hội phụ nữ…các thành viên này cùng phối hợp với lãnh đạo UBND cấp xã trực tiếp tiến hành phổ biến pháp luật. Trước khi về cơ sở, Tổ công tác cử cán bộ phối hợp với các Trưởng thôn, khu dân cư khảo sát nhu cầu tìm hiểu pháp luật, những vấn đề mà người dân quan tâm, bức xúc để có kế hoạch tuyên truyền sao cho trúng. Rút kinh nghiệm từ hình thức “độc thoại” không đem lại hiệu quả cao, nên tổ tuyên truyền thường tổ chức tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý ngay tại các khu dân cư, các thôn, xóm, để người dân đỡ mất công đi lại. Và chính việc làm này cũng tạo cho người dân cảm giác gần gũi hơn, được quan tâm hơn mà xoá đi tâm lý ngần ngại. Chính điều đó góp phần thực hiện dân chủ cơ sở và và rèn luyện cán bộ theo hướng gần để hiểu dân hơn.
Sau hơn 2 năm triển khai đề án “đem luật về làng”, Tổ tuyên truyền của huyện đã tổ chức được 28 cuộc tư vấn trực tiếp tại 28 làng thuộc 14 xã, thị trấn với gần 3 ngàn người tham dự. Đặc biệt một số nơi, khi Tổ tuyên truyền của huyện tới đã có 100% đại diện hộ gia đình tham dự. Trong số gần 4400 hộ gia đình được khảo sát về nhu cầu tìm hiểu pháp luật đã có gần 1700 phiếu đề nghị được giải đáp, nhiều nhất là lĩnh vực chế độ, chính sách, hôn nhân gia đình, và đất đai nhà ở. Hơn 2 năm, tổ tuyên truyền huyện cũng đã giải quyết 92 yêu cầu, hướng dẫn khởi kiện 5 vụ, đối thoại làm rõ 2 nội dung tố cáo, đề nghị cơ quan chuyên môn của huyện 16 yêu cầu. Các yêu cầu còn lại Tổ công tác hướng dẫn trực tiếp người dân tại các khu dân cư, sau đó ghi vào đĩa CD chuyển cho các nhà văn hoá làng phát trên hệ thống loa truyền thanh để người dân tiện theo dõi.
“Chúng tôi không triển khai tuyên truyền pháp luật một cách đại trà mà có chọn lọc, trong đó đặc biệt ưu tiên các hình thức đối thoại trực tiếp”. Chủ tịch Hiền nói. Minh chứng là bên cạnh việc tổ chức các đợt tập huấn cho cán bộ, Tiên Lãng coi trọng các buổi nói chuyện chuyên đề, các buổi toạ đàm do cán bộ huyện làm tuyên truyền viên tổ chức ngay tại các Nhà văn hoá thôn, các điểm sinh hoạt cộng đồng của khu dân cư. Hay thông qua công tác giải quyết khiếu nại tố cáo, cán bộ xã, huyện đã tận tình hướng dẫn người dân đến cơ quan có thẩm quyền được giải quyết. Nhưng vụ mâu thuẫn ở khu dân cư mà chưa đến mức phải xử lý hình sự thì thành viên các tổ hoà giải chủ động đến tận nơi tìm hiểu để hoá giải. Qua đó, cũng giải thích cho người dân hiểu các quy định của pháp luật liên quan. Cũng như nhiều vùng nông thôn khác của Hải Phòng, đặc trưng của văn hoá làng xã vẫn còn in đậm trong đời sống của bà con, nên các quy định của pháp luật rất khó triển khai. Tiên Lãng xác định một mặt tiếp tục phát huy và bảo tồn giá trị văn hoá truyền thống, một mặt phải thông tin kịp thời đến cán bộ và nhân dân các văn bản pháp luật mới để việc ứng xử trong đời sống luôn hài hoà. Do đó, UBND huyện luôn dành sự quan tâm nhất định cho việc phổ biến các chủ trương, chính sách pháp luật mới thông qua đội ngũ báo cáo viên và tuyên truyền viên của huyện, xã.
Kinh nghiệm của huyện Tiên Lãng trong công tác phổ biến pháp luật là phải phát huy cho được vai trò của các cơ quan chuyên môn và cả hệ thống chính trị, mà nòng cốt là các cơ quan trong khối nội chính. Chủ tịch huyện Tiên Lãng khẳng định như vậy, nhưng chúng tôi biết rằng để có một sự kết nối vững chắc trong công tác tuyên truyền pháp luật thì chính quyền cơ sở phải thực sự vào cuộc, và đây là yếu tố quan trọng nhất.
Thu Hằng