Bộ Tư pháp tổ chức Hội thảo góp ý tiêu chí quốc gia về nông thôn mới

05/08/2025
Bộ Tư pháp tổ chức Hội thảo góp ý tiêu chí quốc gia về nông thôn mới
Ngày 5/8, tại TP HCM, Bộ Tư pháp đã tổ chức Tọa đàm “Hoàn thiện thể chế về đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật và đề xuất tiêu chí tiếp cận pháp luật trong Bộ Tiêu chí quốc gia về nông thôn mới giai đoạn 2026 – 2030”, dưới sự chủ trì của ông Nguyễn Thanh Ngọc, Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
Hoàn thiện quy định, chuẩn các tiêu chí

Tham dự buổi Tọa đàm có ông Lê Vệ Quốc, Cục trưởng Cục Phổ biến giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý, bà Ngô Quỳnh Hoa, Phó Cục trưởng và đại diện Sở Tư pháp các tỉnh thành TP HCM, Tây Ninh, Đồng Tháp, An Giang, Vĩnh Long, Cà Mau, Cần Thơ, Đồng Nai...

Buổi Tọa đàm tập trung tham vấn ý kiến nhằm hoàn thiện dự thảo Thông tư của Bộ trưởng Bộ Tư pháp hướng dẫn thi hành Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định về xã, phường, đặc khu đạt chuẩn tiếp cận pháp luật.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Thanh Ngọc, dự thảo Thông tư sẽ tập trung hướng dẫn nội dung, mức độ đạt chuẩn các tiêu chí, chỉ tiêu tiếp cận pháp luật; mẫu hồ sơ, tài liệu khác có liên quan phục vụ đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật; trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Thông tư này áp dụng đối với cấp xã và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật.
 
Tọa đàm “Hoàn thiện thể chế về đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật và đề xuất tiêu chí tiếp cận pháp luật trong Bộ Tiêu chí quốc gia về nông thôn mới giai đoạn 2026 - 2030”.

Dự thảo Thông tư gồm có 6 Điều quy định về phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng (Điều 1); nội dung, mức độ đạt chuẩn các tiêu chí, chỉ tiêu tiếp cận pháp luật (Điều 2); biểu mẫu phục vụ đánh giá, công nhận xã, phường, đặc khu đạt chuẩn tiếp cận pháp luật (Điều 3); trách nhiệm của cơ quan, tổ chức (Điều 4); hiệu lực thi hành (Điều 5); tổ chức thực hiện (Điều 6).

Đây là những quy định quan trọng, nhằm tăng cường trách nhiệm của chính quyền địa phương các cấp trong tổ chức thực hiện chức năng, nhiệm vụ nhằm góp phần giữ gìn pháp chế xã hội chủ nghĩa, thực hiện quyền con người, quyền công dân theo quy định của Hiến pháp và pháp luật.

Bên cạnh đó, Tọa đàm tập trung đánh giá kết quả triển khai nội dung “Tăng cường hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở, giải quyết hòa giải, mâu thuẫn ở khu vực nông thôn” thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025 và tiêu chí “tiếp cận pháp luật" trong Bộ Tiêu chí quốc gia về nông thôn mới (NTM) các cấp giai đoạn 2021-2025; đề xuất tiêu chí “tiếp cận pháp luật” trong Bộ tiêu chí quốc gia về NTM các cấp giai đoạn 2026 - 2030.

Đặt ra yêu cầu cao hơn, chất lượng hơn

Tại Tọa đàm, nhiều tham luận, ý kiến trao đổi từ các địa phương như Sở Tư pháp Cà Mau, Cần Thơ, Đồng Nai, TP HCM… góp phần hoàn thiện các quy định.
 
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Ngọc phát biểu tại Tọa đàm.

Bà Ngô Quỳnh Hoa, Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp cho biết, dự thảo Thông tư dự kiến trình vào tháng 8/2025 đặt ra hai yêu cầu chính đối với việc ban hành văn bản pháp luật: đúng thời hạn và tuân thủ quy trình, thủ tục. Có ý kiến cho rằng các chỉ tiêu 100% đang được đặt ra là quá cao và khó thực hiện. Có thể Ban soạn thảo sẽ cân nhắc điều chỉnh giảm tỷ lệ phần trăm đối với một số tiêu chí. Một thách thức lớn khác là thời hạn 10 ngày làm việc để Sở Tư pháp hoàn thành việc đánh giá hồ sơ tiếp cận pháp luật của hàng trăm xã. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự sắp xếp thời gian, nguồn lực và ứng dụng công nghệ thông tin để đảm bảo tiến độ, mặc dù áp lực về con người và công việc là rất lớn ở cấp cơ sở.
 
Bà Ngô Quỳnh Hoa, Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp phát biểu tại Tọa đàm.

Đại diện Sở Tư pháp Cà Mau cho biết, để đạt Tiêu chí “Tiếp cận pháp luật” đối với bộ tiêu chí xã NTM, xã NTM nâng cao, trước tiên xã đó phải được công nhận xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật theo quy định tại Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg...

Đặc biệt, tiêu chí “Tiếp cận pháp luật” ngày càng đặt ra yêu cầu cao hơn, nhất là về chất lượng, hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở và trợ giúp pháp lý. Bộ Tư pháp cần xem xét, khi ban hành Thông tư nên có hướng dẫn nội dung, mức độ đạt chuẩn các tiêu chí, chỉ tiêu tiếp cận pháp luật quy định tại Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định về cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật; các biểu mẫu phục vụ đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật… Trong đó, quy định về điểm số, mức độ đạt chuẩn các tiêu chí, chỉ tiêu tiếp cận pháp luật theo thang điểm để xếp loại kết quả thực hiện: tốt, khá, trung bình…
 
Phó Giám đốc Sở Tư pháp Cần Thơ trình bày ý kiến tại buổi Tọa đàm.

Đại diện đơn vị tỉnh Tây Ninh đề xuất: “Công tác xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật, thượng tôn Hiến pháp và pháp luật; gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng và thi hành pháp luật tại địa phương” để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của chính quyền cấp xã trong xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia về NTM giai đoạn 2026-2030.

Phía Sở Tư pháp tỉnh Đồng Nai đề nghị tăng cường kiểm tra, giám sát và đánh giá, thiết lập quy trình, thời điểm đánh giá tiếp cận pháp luật rõ ràng, minh bạch. Đặc biệt, cần tăng cường công tác phối hợp liên ngành; rà soát, phân công rõ trách nhiệm của từng ngành, từng cấp trong chỉ đạo, hướng dẫn và phối hợp triển khai tiêu chí tiếp cận pháp luật…
 
Bà Trần Thị Hồng Hạnh, Phó Giám đốc Sở Tư Pháp TP HCM nêu ý kiến. 

Phát biểu tại Tọa đàm, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Ngọc ghi nhận, buổi làm việc hôm nay rất có ý nghĩa và đạt kết quả cao. Thành phần tham dự đông đủ, đặc biệt có sự hiện diện của các cán bộ cấp cơ sở (cấp xã, phường), là những đối tượng chịu tác động trực tiếp của quy định. Các ý kiến đóng góp từ cơ sở được Thứ trưởng nhận định là rất sâu sắc, tâm huyết và trách nhiệm, cung cấp những thông tin quý báu từ thực tiễn để hoàn thiện Thông tư hướng dẫn một cách phù hợp nhất. Nêu rõ mục tiêu của đánh giá là giúp cho cấp tỉnh đánh giá được thực trạng, năng lực việc thực thi pháp luật của từng địa phương để quản lý, lãnh đạo tốt hơn góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, Thứ trưởng mong muốn các địa phương đóng góp cho công tác hoàn thiện thể chế nhiều hơn nữa.
 
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, hiện cả nước đã có 6.084/7.669 xã (79,3%) đạt chuẩn nông thôn mới (NTM - tăng 10,6% so với cuối năm 2021 và cơ bản hoàn thành mục tiêu cả giai đoạn 2021-2025 được giao là 80%); có 2.567 xã (42,2%) đạt chuẩn NTM nâng cao (tăng 2.064 xã so với cuối năm 2021, vượt mục tiêu cả giai đoạn 2021-2025 được giao là 40%) và 743 xã (12,2%) đạt chuẩn NTM kiểu mẫu (tăng 700 xã so với cuối năm 2021, vượt mục tiêu cả giai đoạn 2021-2025 được giao là 10%).
 
Chu Quang - Hoàng Quý - Hà Phương Thảo