Kiểm tra công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL tại tỉnh Kon Tum

29/11/2023
Kiểm tra công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL tại tỉnh Kon Tum
Thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) theo quy định tại Luật Ban hành văn bản QPPL năm 2015 và các Nghị định hướng dẫn thi hành, Đoàn công tác liên ngành do Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh làm Trưởng đoàn đã kiểm tra công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL tại tỉnh Kon Tum vào chiều ngày 28/11/2023. Tiếp và làm việc với Đoàn công tác, có đồng chí Nguyễn Ngọc Sâm, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum cùng các đại diện Lãnh đạo các sở, ban, ngành có liên quan.
Báo cáo tại buổi làm việc, đồng chí Trần Minh Thắng - Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Kon Tum cho biết, thời gian qua, công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL đã được UBND tỉnh Kon Tum quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện. Hàng năm, Ủy ban nhân dân tỉnh đều ban hành Kế hoạch, tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống văn bản QPPL trên địa bàn tỉnh theo quy định của pháp luật và hướng dẫn của Bộ Tư pháp. Việc rà soát, hệ thống hóa văn bản đã được triển khai đồng bộ; qua kiểm tra, xử lý, rà soát văn bản đã phát hiện, xử lý hoặc kiến nghị xử lý các quy định trái pháp luật, mâu thuẫn, chồng chéo, hết hiệu lực hoặc không còn phù hợp. Việc kiểm tra, rà soát được thực hiện nghiêm túc, kịp thời, đúng quy định của pháp luật, qua đó góp phần quan trọng vào việc hoàn thiện hệ thống văn bản QPPL của địa phương, tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước, ổn định an ninh chính trị, trật tự xã hội và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Cùng với đó, các điều kiện đảm bảo cho việc thực hiện bước đầu được quan tâm, chú trọng, UBND đã có nhiều nỗ lực để củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ tư pháp và đội ngũ làm công tác pháp chế ở các cơ quan chuyên môn; thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ làm công tác pháp chế, bố trí kinh phí cho việc tổ chức thực hiện.
 

Toàn cảnh buổi làm việc.

Việc xử lý văn bản có quy định trái pháp luật sau khi tự kiểm tra phát hiện hoặc do cơ quan có thẩm quyền kiểm tra phát hiện, kết luận đã được cơ quan ban hành thực hiện nghiêm túc, hiệu quả. Qua đó, góp phần tích cực trong việc nâng cao chất lượng, bảo đảm tính thống nhất, minh bạch, khả thi của hệ thống pháp luật, tạo cơ sở nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và thi hành pháp luật, hạn chế các yếu tố tác động tích cực, tạo môi trường pháp lý thuận lợi phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, đời sống của Nhân dân.
 
Đồng chí Trần Minh Thắng - Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Kon Tum trình bày báo cáo kết quả thực hiện công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL tại tỉnh Kon Tum vẫn còn tồn tại một số hạn chế, vướng mắc nhất định như việc triển khai thực hiện công tác rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL chưa đồng đều, thiếu kinh nghiệm nên vẫn còn lúng túng trong việc tập hợp văn bản, tổ chức rà soát văn bản, kiến nghị xử lý văn bản sau rà soát dẫn tới chất lượng công tác rà soát, hệ thống hóa còn hạn chế; đội ngũ cán bộ làm công tác pháp chế, tố chức pháp chế của các cơ quan chuyên môn thuộc UBND còn kiêm nhiệm nhiều việc nên chưa thực sự phát huy được hiệu quả trong rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL.
Qua nghe báo cáo của địa phương, các thành viên trong Đoàn công tác cũng có phản hồi, yêu cầu cung cấp, làm rõ thêm những thông tin để có đánh giá tổng thể, khách quan về công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL trên địa bàn tỉnh Kon Tum, trong đó tập trung và công tác ban hành văn bản; số lượng, trình độ của đội ngũ làm công tác pháp chế tại các sở, ban, ngành và địa phương; công tác phối hợp giữa các sở, ban, ngành trong quá trình thực hiện và kinh phí bố trí cho công tác này... Về phía địa phương, đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành liên quan đã bám sát nội dung, yêu cầu và bước đầu cung cấp các thông tin, tài liệu và trao đổi, trả lời những ý kiến, vấn đề Đoàn công tác đặt ra.
Kịp thời rà soát, xử lý các văn bản theo kiến nghị của Đoàn công tác
Tại buổi làm việc, đồng chí Nguyễn Thị Thu Hòe – Phó Cục trưởng Cục KTVBQPPL, Bộ Tư pháp thay mặt Đoàn kiểm tra liên ngành thông tin sơ bộ về kết quả kiểm tra theo xác suất các văn bản còn hiệu lực do HĐND, UBND tỉnh Kon Tum ban hành. Kết quả kiểm tra cho thấy bước đầu một số văn bản do HĐND, UBND ban hành còn chưa phù hợp về nội dung, thẩm quyền và hiệu lực, chưa được Tỉnh kịp thời phát hiện qua công tác tự kiểm tra văn bản; một số văn bản còn sai sót cần rà soát, xử lý theo quy định. Việc rà soát văn bản một phần nào đó mới dừng lại ở việc rà soát hiệu lực của các văn bản mà chưa thực hiện rà soát phần nội dung để kịp thời phát hiện các quy định chưa phù hợp, trái, mâu thuẫn, chồng chéo với các căn cứ rà soát để xử lý hoặc kiến nghị cơ quan, người có thẩm quyền xử lý theo đúng quy định. Vẫn còn tình trạng ban hành văn bản hành chính của UBND tỉnh có chứa QPPL. Nhiều văn bản còn sai sót về thể thức, kỹ thuật trình bày văn bản hay biểu mẫu áp dụng. Một số sở, ban, ngành còn chưa chủ động tham mưu thực hiện rà soát thường xuyên, kịp thời ngay khi có căn cứ rà soát, chưa chủ động trong tham mưu, xử lý kết quả rà soát.
 

Đại diện Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Kon Tum.

Trao đổi với các sở, ban, ngành tại buổi làm việc, đồng chí Hồ Quang Huy - Cục trưởng Cục KTVBQPPL, Bộ Tư pháp ghi nhận những kết quả mà tỉnh Kon Tum đã đạt được trong công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL. Tuy nhiên, công tác này tại địa phương vẫn còn một số thiếu sót, vướng mắc nhất là trong việc xác định thẩm quyền ban hành văn bản QPPL, trách nhiệm của UBND và Chủ tịch UBND. Do đó, đồng chí đề nghị UBND cần sớm nhận diện thực trạng và phát hiện các thiếu sót trong công tác tham mưu, ban hành văn bản QPPL tại địa phương để kịp thời khắc phục, sửa đổi phù hợp, lưu ý không ban hành văn bản hành chính chứa QPPL. Đối với một số văn bản có sai phạm, thiếu sót của địa phương, đồng chí cũng đề nghị Kon Tum chủ động rà soát và có phương án xử lý kịp thời ngay, đảm bảo phù hợp, đúng quy định.
 

Đại diện Sở Công Thương tỉnh Kon Tum.

Được sự ủy quyền của Phó Chủ tịch tỉnh, đồng chí Trần Minh Thắng đã phát biểu và xin tiếp thu đầy đủ các kiến nghị của Đoàn kiểm tra. Sở Tư pháp sẽ tham mưu, báo cáo Lãnh đạo UBND chỉ đạo Sở Tư pháp, các sở, ban, ngành liên quan chủ động tham mưu, xây dựng và trình UBND xử lý các văn bản có dấu hiệu sai sót đã được chỉ ra tại buổi làm việc; đồng thời kịp thời sửa đổi, bổ sung, thay thế các văn bản quy phạm pháp luật để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống văn bản QPPL.
 

Đại diện Sở Khoa học và Công nghệ.

Nhận thức đẩy đủ vai trò, trách nhiệm của Sở Tư pháp trong công tác tham mưu xây dựng thể chế tại địa phương
Tại buổi làm việc, Thứ trưởng ghi nhận và đánh giá cao công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện của UBND, điều đó được thể hiện ở việc chỉ đạo ban hành kịp thời, đầy đủ các kế hoạch để xác định rõ nhiệm vụ, nội dung, trách nhiệm và tạo cơ chế tốt hơn cho việc triển khai công tác kiểm tra, rà soát và hệ thống hóa văn bản QPPL trên địa bàn tỉnh Kon Tum. Trong thời gian qua, lãnh đạo UBND đã quan quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo và bố trí các điều kiện bảo đảm thực hiện đối với công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL. Qua đó, chất lượng xây dựng, thẩm định, ban hành văn bản QPPL của tỉnh Kon Tum đã có những điểm tích cực, đạt nhiều điểm đáng ghi nhận. Công tác tập huấn, hướng dẫn, bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ về công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL được thực hiện định kỳ hàng năm. Một trong những điểm sáng trong công tác kiểm tra, rà soát và hệ thống hóa văn bản QPPL của tỉnh Kon Tum so với các tỉnh khác là đã huy động sự tham gia của các cộng tác viên hỗ trợ thực hiện rà soát, hệ thống hóa văn bản để rút ngắn thời gian và giảm tải khối lượng công tác này cho các sở, ban, ngành. Thứ trưởng đề nghị Kon Tum nhân rộng mô hình này cho các Sở Tư pháp trên các nước tham khảo và áp dụng. Nhìn chung, công tác tự kiểm tra, kiểm tra theo thẩm quyền đã được tỉnh Kon Tum thực hiện tốt, bài bản, đúng quy định. Qua đó, góp phần đảm bảo trật tự an ninh ổn định, tạo điều kiện cho sự phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.
Tuy nhiên, qua nghe báo cáo và trao đổi tại buổi làm việc, Thứ trưởng nhận thấy, trong công tác xây dựng, ban hành và kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa VBQPPL của địa phương vẫn còn gặp phải một số khó khăn, vướng mắc nhất định. Điển hình là vẫn còn tình trạng một số văn bản QPPL do HĐND, UBND ban hành chưa phù hợp với quy định của Luật, Nghị định, Thông tư về nội dung, thẩm quyền, hiệu lực; một số văn bản còn sai sót về thể thức, kỹ thuật trình bày; một số văn bản do Tỉnh ban hành trái pháp luật về nội dung, thẩm quyền nhưng chưa được phát hiện qua tự kiểm tra; chưa nhận thức đầy đủ ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản, còn xem đây là nhiệm vụ chuyên môn riêng của cơ quan Tư pháp.
Trên cơ sở những kết quả đạt được, các tồn tại, hạn chế đã nêu, Thứ trưởng ghi nhận và chia sẻ đối với những khó khăn, vướng mắc của Kon Tum, các sở, ban ngành trong công tác xây dựng, ban hành và kiểm tra văn bản QPPL đặc biệt là những vướng mắc về thể chế phát sinh từ thực tiễn, yêu cầu cấp bách của địa phương nhưng chưa được các Bộ, ngành Trung ương quy định, hướng dẫn thực hiện.
Để bảo đảm chất lượng công tác xây dựng, kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL, trong thời gian tới, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh đề nghị:
HĐND tỉnh Kon Tum cần tăng cường giám sát việc tuân thủ Hiến pháp và pháp luật trong hoạt động xây dựng, kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL trên địa bàn tỉnh; chỉ đạo Ban Pháp chế của Hội đồng nhân dân tỉnh chủ động, tích cực phối hợp với cơ quan liên quan trong quá trình xây dựng, thẩm tra, ban hành văn bản QPPL, nhất là nhiệm vụ thẩm tra dự thảo văn bản QPPL theo thẩm quyền.
UBND tiếp tục quan tâm chỉ đạo các cơ quan tham mưu như Sở Tư pháp, các sở, ban, ngành liên quan thi hành nghiêm, hiệu quả và thực hiện tốt hơn công tác xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; Kiểm soát chặt chẽ chất lượng, tiến độ xây dựng, ban hành văn bản QPPL, bảo đảm tuân thủ trình tự, thủ tục xây dựng, ban hành văn bản QPPL theo quy định của Luật Ban hành văn bản QPPL năm 2015 và các văn bản hướng dẫn thi hành nhất là những nội dung liên quan đến xây dựng và ban hành văn bản theo trình tự, thủ tục rút gọn.
Đồng thời Thứ trưởng cũng đề nghị HĐND, UBND tỉnh cần nâng cao hơn nữa nhận thức về vai trò, tầm quan trọng của công tác xây dựng và hoàn thiện pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật và đóng góp của công tác pháp chế trong sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Cùng với đó, đề nghị UBND có giải pháp tăng cường năng lực cho đội ngũ công chức làm công tác xây dựng, kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL và tiếp tục quan tâm, bố trí biên chế, kinh phí hợp lý cho công tác này; nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phối hợp giữa các sở, ngành trong công tác soạn thảo, ban hành, kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL.
Đối với các sở, ban, ngành Kon Tum, Thứ trưởng đề nghị nâng cao tính chủ động, trách nhiệm của các sở, ngành chuyên môn trong công tác xây dựng, tham mưu ban hành văn bản của các cơ quan chủ trì soạn thảo; đề cao tính chịu trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan chủ trì soạn thảo; trách nhiệm của các cơ quan trong việc tự rà soát văn bản QPPL do chính cơ quan mình ban hành; tăng cường phối hợp chặt chẽ và huy động sự tham gia của Sở Tư pháp trong công tác xây dựng và ban hành, thẩm định văn bản QPPL ngay từ khâu lập đề nghị, soạn thảo văn bản để kịp thời đề xuất và xây dựng văn bản chất lượng, phù hợp, khả thi, đúng quy định. Nghiên cứu kỹ các ý kiến góp ý, thẩm định của Sở Tư pháp trong quá trình tham mưu, ban hành văn bản của địa phương.
Thứ trưởng cũng thông tin về việc Chính phủ đang tiến hành sửa đổi Nghị định số 55/2011/NĐ-CP với những cách tiếp cận mới, đảm bảo tính khả thi, phù hợp với bối cảnh, tình hình thực tiễn, đồng bộ với các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan; trong đó tập trung hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, mô hình của các tổ chức pháp chế; xây dựng, xác định rõ vị trí việc làm cho cán bộ pháp chế; nghiên cứu bổ sung chế độ, chính sách hỗ trợ phù hợp đối với cán bộ pháp chế nhằm thu hút những người có kinh nghiệm, trình độ chuyên môn cao công tác trong lĩnh vực này. Thứ trưởng đề nghị UBND tỉnh Kon Tum tiếp tục duy trì, tạo điều kiện thuận lợi nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức pháp chế.
Đối với các văn bản có sai phạm, sai sót được chỉ ra tại buổi làm việc, đề nghị UBND kịp thời rà soát, khắc phục những sai sót trong việc xây dựng, ban hành văn bản QPPL đã được Đoàn công tác nêu tại buổi làm việc và thông báo kết quả xử lý văn bản cho Bộ Tư pháp trong thời hạn quy định.
Về các kiến nghị của địa phương về những khó khăn, vướng mắc về thể chế, quy định trong Luật Ban hành văn bản QPPL và các Nghị định hướng dẫn thi hành, Đoàn ghi nhận và đánh giá cao những kiến nghị cụ thể, mang tính thực tiễn đang triển khai tại địa phương. Trong quá trình sửa đổi, bổ sung Nghị định 34/2016/NĐ-CP, Bộ Tư pháp sẽ tổng hợp và đề xuất sửa đổi, bổ sung để kịp thời xử lý các vướng mắc về mặt thể chế tại địa phương.
Hy vọng những kết quả trao đổi, thảo luận và các nội dung chia sẻ tại buổi làm việc của Đoàn công tác sẽ giúp tỉnh Kon Tum kịp thời chấn chỉnh, rút kinh nghiệm và khắc phục những tồn tại, hạn chế, vướng mắc trong thời gian qua để công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế tại Kon Tum được thực hiện bài bản, có những chuyển biến tích cực trong thời gian tới.