Đại diện Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết: Năm 2021 trước tác động của dịch bệnh Covid 19, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH các tỉnh bám sát, nắm bắt chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để nắm bắt kế hoạch thanh tra chuyên ngành, kiểm tra cho phù hợp; đã ban hành các văn bản hướng dẫn BHXH địa phương tổ chức thực hiện hiệu quả công tác thanh tra kiêm tra. BHXH Việt Nam luôn chú trọng công tác PBGDPL bằng nhiều hình thức; công tác hướng dẫn, tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ về pháp luật xử lý VPHC được quan tâm, thực hiện hiệu quả.
Hàng năm BHXH đều tổ chức các đoàn kiểm tra, hướng dẫn nghiệp vụ. Cơ cấu tổ chức, bộ máy hệ thống thanh tra, kiểm tra được từng bước kiện toàn. Phù hợp với quá trình phát triển của ngành BHXH Việt Nam. Bên cạnh đầu tư về nguồn nhân lực, việc đầu tư vật lực phục vụ hoạt động thanh tra cũng được đặc biệt quan tâm. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thanh tra chuyên ngành được đẩy mạnh.
Năm 2021, qua thanh tra đã phát hiện hơn 14 ngàn lao động thuộc đối tượng phải tham gia BHXH,BHTN,BHYT nhưng chưa tham gia hoặc đóng thiếu thời gian, số tiền phải truy đóng là 92.807,8 triệu đồng ; gần 28 ngàn lao động tham gia thiếu mức tiền lương, các khoản phụ cấp, các khoản thu nhập bổ sung theo quy định, số tiền phải truy đóng là 34.763,2 triệu đồng..
Trên cơ sở kết quả thanh tra, kiểm tra hàng năm đã kiếm nghị khởi tố (từ 2018-tháng 3/2022) là 366 vụ; đã ra quyết định khởi tố 11 vụ. Năm 2021, cơ quan BHXH đã ban hành 104 quyết định xử phạt vi phạm hành chính, đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh,thành phố/Thanh tra Bộ LĐTBXH/Thanh tra Sở LĐTBXH ban hành 48 quyết định xử phạt VPHC đối với các VPHC vượt quá thẩm quyền xử phạt của cơ quan BHXH.
Đại diện BHXH cũng nêu 1 số khó khăn như theo quy định hiện hành, cơ quan BHXH không có chức năng thanh tra, xử lý VPHC về đóng BHXH, BHTN, BHYT trong khi vi phạm ngày càng nhiều, ngày càng tinh vi, phức tạp, dẫn đến xử lý không kịp thời; chế tài xử lý vi phạm chưa đủ sức răn đe; chưa có hướng dẫn xử phạt vi phạm hành chính đối với cá nhân là quản lý, điều hành, người đại diện theo pháp luật của đơn vị sử dụng lao động; việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân chưa có tính giáo dục cao…
BHXH cũng đề xuất một số kiến nghị, trong đó có đề nghị sửa đổi Luạt Thanh tra, Luật BHXH, BHYT, Luật việc làm, Luật An toàn vệ sinh lao động…
Kết luận tại buổi làm việc, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh ghi nhận và đánh giá cao công tác thi hành pháp luật về xử lý VPHC tại BHXH, công tác này đã được lãnh đạo BHXH quan tâm, triển khai thực hiện hiệu quả. Trong bối cảnh dịch bệnh của năm 2021 nhưng BHXH Việt Nam đã chỉ đạo sát sao các BHXH địa phương thực hiện nghiêm thanh, kiểm tra và áp dụng nhiều giải pháp linh hoạt trong xử phạt, đặc biệt là việc ứng dụng công nghệ thông tin, với việc ứng dụng số hoá mạnh mẽ trong lĩnh vực BHXH.
Thứ trưởng cũng chỉ ra những tồn tại, nguyên nhân trong công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính và mong muốn BHXH tăng cường tập huấn nghiệp vụ về xử lý VPHC, nhất là triển khai thi hành Luật sửa đổi bổ sung Luật Xử lý VPHC cho các chức danh có thẩm quyền xử phạt. Bộ Tư pháp luôn sẵn sàng phối hợp cử các chuyên gia trong lĩnh vực này để hỗ trợ cơ quan BHXH.
Thứ trưởng lưu ý BHXH cần có các giải pháp quyết liệt đối với các quyết định chưa được thi hành và với các quyết định đã hết thời hiệu. Việc thanh, kiểm tra dù được thực hiện tích cực nhưng so với vi phạm việc xử phạt vẫn còn ít.
Chia sẻ với BHXH Việt Nam về những khó khăn vướng mắc trong triển khai thực hiện, Thứ trưởng cũng đề nghị BHXH tiếp tục khắc phục những hạn chế do nguyên nhân thuộc về chủ quan bằng các giải pháp như tăng cường năng lực đội ngũ cán bộ, bồi dưỡng nghiệp vụ,tăng cường cơ sở vật chất, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số…
Thứ trưởng mong muốn BHXH tiếp tục quán triệt đến địa phương, tăng cường công tác phối hợp việc thực hiện nhiệm vụ quản lý về xử phạt VPHC để nâng cao nhận thức, tạo chuyển biến căn bản tích cực trong lĩnh vực công tác này.
Phó Tổng GĐ Đào Việt Ánh cám ơn Bộ Tư pháp trong thời gian qua đã phối hợp chặt chẽ và hỗ trợ BHXH Việt Nam trong nhiều lĩnh vực công tác, đặc biệt trong triển khai Luật BHXH. Ông Ánh cho biết thi hành pháp luật về xử phạt VPHC luôn được lãnh đạo BHXH Việt Nam xác định là 1 nhiệm vụ trọng tâm của ngành. Qua việc kiểm tra của Bộ Tư pháp sẽ là cơ hội rút kinh nghiệm, tiếp thu, nâng cao hiệu lực hiệu quả trong công tác của BHXH. Sau kiểm tra BHXH sẽ tiếp tục giải trình, làm rõ thêm những vấn đề Đoàn kiểm tra quan tâm và sẽ triển khai nghiêm các kết luận của Đoàn sau thời gian kiểm tra