Hội nghị tổng kết 7 năm thi hành Luật Thanh niên năm 2005 của Bộ Tư pháp đã được tổ chức hôm 29/6, dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Nguyễn Thúy Hiền, sự tham dự của đại diện lãnh đạo Vụ Công tác Thanh niên (Bộ Nội vụ), Ủy ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam, Đoàn Thanh niên Khối các cơ quan Trung ương cùng đại diện thủ trưởng và chuyên viên phụ trách công tác thanh niên các đơn vị thuộc Bộ.
Các đại biểu tham dự Hội nghị đều nhất trí đánh giá, sau 7 năm triển khai một cách cơ bản và toàn diện các quy định của Luật Thanh niên trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, Bộ Tư pháp đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận.
Có thể kể đến việc hình thành đầu mối tham mưu giúp Bộ trưởng quản lý nhà nước về công tác thanh niên đồng thời từng bước kiện toàn và nâng cao năng lực về tổ chức, bộ máy và cán bộ làm công tác quản lý nhà nước về thanh niên của Bộ và các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp; ban hành các Kế hoạch, chương trình cụ thể để triển khai các hoạt động quản lý nhà nước về công tác thanh niên góp phần đưa các quy định của pháp luật thanh niên vào cuộc sống. Quá trình triển khai thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, Bộ Tư pháp đã thực hiện tốt việc lồng ghép các quy định của Luật Thanh niên trong xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật nhất là hệ thống pháp luật về hình sự, hành chính, dân sự, kinh tế. Các chương trình, kế hoạch, đề án, chiến lược… thực hiện nhiệm vụ chính trị của ngành cũng đã được Bộ Tư pháp chú trọng lồng ghép thực hiện các quy định của Luật Thanh niên, thông qua đó bảo đảm cho thanh niên nói chung và thanh niên của Bộ Tư pháp nói riêng thực hiện các quy định về quyền và nghĩa vụ của thanh niên trên các lĩnh theo quy định của Luật Thanh niên;
Hoạt động giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, công chức là thanh niên được quan tâm thực hiện góp phần làm cho thanh niên trong Bộ thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị, chuyên môn của Bộ, ngành Tư pháp. Đồng thời, phong trào xung kích, tình nguyện vì cộng đồng của thanh niên Bộ cũng đã được triển khai nề nếp phù hợp với đặc thù của cơ quan; hoạt động văn hóa, văn nghệ trong cơ quan Bộ đã có bước đổi mới về hình thức, góp phần nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của cán bộ, công chức là thanh niên; hoạt động nghiên cứu khoa học cũng có nhiều đổi mới và thanh niên đã tham gia rất tích cực và chủ động vào việc quản lý nhà nước và xã hội…. Đã phát huy được vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng và sự tham gia tích của của các tổ chức đoàn thanh niên và các tổ chức chính trị - xã hội thuộc Bộ trong bảo đảm triển khai thực hiện các quy định của Luật Thanh niên.
Tuy việc triển khai thi hành Luật Thanh niên tại Bộ Tư pháp còn một số hạn chế, khó khăn do nhiều quy định trong Luật Thanh niên còn quá chung chung và mang tính tuyên ngôn nên trong quá trình triển khai thực hiện rất khó áp dụng; Các quy định về quyền của thanh niên trong Luật tương đối nhiều trong khi tiềm lực kinh tế của Nhà nước còn ở mức độ khiêm tốn, nguồn lực có hạn nên khoảng cách giữa chính sách (pháp luật) và thực tế còn khá xa do vậy nhiều quyền còn mang tính hình thức, không có tính khả thi. Bên cạnh đó, Luật Thanh niên chưa có đủ cơ chế để bảo đảm Nhà nước và xã hội phải thực hiện tốt các quyền mà thanh niên được hưởng nên còn có nhiều hạn chế. Ngay trong Luật chưa quy định rõ cơ quan làm đầu mối tham mưu giúp Chính phủ quản lý nhà nước về công tác thanh niên, do đó, việc đôn đốc các Bộ, ngành triển khai thi hành Luật Thanh niên trên thực tế chưa được chú trọng cho đến năm 2010 khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2011-2020. Do đó, ngay tại Bộ Tư pháp đến năm 2012 khi triển khai thực hiện Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam tại Bộ Tư pháp mới thực hiện kiện toàn tổ chức, cán bộ giúp Bộ trưởng quản lý nhà nước về công tác thanh niên. Một bộ phận công chức, viên chức là thanh niên thực sự tích cực, tự giác trong thực hiện các quy định của Luật Thanh niên; công tác giáo dục thanh niên có lúc, có nơi còn thực hiện chưa được tốt…; Chưa có cơ chế đặc thù bảo đảm triển khai thi hành Luật Thanh niên...
Vụ trưởng Vụ Công tác Thanh niên (Bộ Nội vụ) Vũ Đăng Minh đánh giá cao những kết quả thưc hiện Luật Thanh niên của Bộ Tư pháp. Đặc biệt, việc Bộ Tư pháp là Bộ đầu tiên ban hành Chương trình phát triển thanh niên và kế hoạch thực hiện thể hiện việc quan tâm và coi trọng công tác thanh niên, coi thanh niên là nguồn nhân lực quan trọng, chiến lược phát triển thanh niên là một phần quan trọng để thực hiện chiến lược nhân lực, đào tạo thanh các chuyên gia pháp lý của ngành… Theo bà Nguyễn Thị Lan Hương (Ủy ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam), những kết quả thi hành Luật Thanh niên của Bộ Tư pháp và những kiến nghị, đề xuất của Bộ Tư pháp về Luật này là “chất liệu” rất đáng giá cho báo cáo chung của Bộ Nội vụ về thi hành Luật Thanh niên.
Đại diện các đơn vị thuộc Bộ cơ bản nhất trí với dự thảo báo cáo tổng kết 7 năm thi hành Luật Thanh niên của Bộ và kiến nghị cần sửa đổi, bổ sung, làm rõ quyền và nghĩa vụ đặc thù của thanh niên trong Luật Thanh niên; tập trung làm rõ các nội dung về quyền phát triển của thanh niên, quyền và nghĩa vụ của thanh niên trong giáo dục, đào tạo, trong lĩnh vực kinh tế và trong chăm lo cuộc sống của thanh niên; Xác định rõ cơ quan đầu mối tham mưu giúp Chính phủ quản lý nhà nước về công tác thanh niên và trách nhiệm của các Bộ, ngành trong quản lý nhà nước về công tác thanh niên; Bổ sung một chương về thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm và giải quyết khiếu nại, tố cáo về thanh niên và công tác thanh niên trong Luật Thanh niên; Nghiên cứu bổ sung các cơ chế bảo đảm thực hiện Luật Thanh niên...
Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu, Thứ trưởng Nguyễn Thúy Hiền đánh giá, công tác thanh niên của Bộ Tư pháp có sự tham gia tích cực của cả hệ thống chính trị của Bộ. Qua đó không chỉ làm tốt công tác thanh niên Bộ, ngành mà còn góp phần thực hiện nhiệm vụ đóng góp phát triển cho công tác thanh niên cả nước. Thứ trưởng đề nghị tiếp tục phát huy vai trò của các đơn vị thực hiện tốt các quyền của thanh niên trong hoạt động chuyên môn tạo điều kiện tối đa cho thanh niên thực hiện các quyền và nghĩa vụ, nhất là các chương trình, đề án liên quan đã ban hành. Đối với thanh niên, Thứ trưởng nhấn mạnh: “Thanh niên ngoài việc tích cực thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình theo Luật Thanh niên thì cũng phải thực hiện vai trò giám sát quá trình thực hiện các chính sách, qui định liên quan đến thanh niên
Đồng tình với những kiến nghị trong dự thảo báo cáo và ý kiến các đại biểu, Thứ trưởng Nguyễn Thúy Hiền cho rằng, nên xem xét thành lập một Bộ chuyên ngành “nhóm” các vấn đề liên quan đến gia đình, thanh niên, phụ nữ, trẻ em để quản lý thống nhất, tránh sự chia cắt như hiện nay, cũng như góp phần thực hiện hiệu quả các qui định liên quan đến “nhóm” này, trong đó có Luật Thanh niên./.
H.Giang
Trung Dũng