Ngày 05/02/2009, tại Trụ sở Bộ Tư pháp, đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cơ quan được Chính phủ giao thực hiện nhiệm vụ xây dựng dự thảo Nghị định quy định về hình thành, tổ chức, hoạt động và quản lý đối với tập đoàn kinh tế nhà nước đã có buổi làm việc với Vụ Pháp luật dân sự, kinh tế - Bộ Tư pháp đơn vị thẩm định dự thảo Nghị định.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, dự thảo Nghị định sau khi nhận được sự góp ý của các cơ quan có liên quan, hiện vẫn còn những vấn đề cần phải làm rõ như:
- Sự cần thiết ban hành;
- Tư cách pháp nhân và tên gọi;
- Điều kiện, tiêu chí thành lập tập đoàn;
- Quản lý, giám sát tập đoàn;
- Quy định về cấp của tập đoàn.
Góp ý vào dự thảo Nghị định, Vụ Pháp luật dân sự, kinh tế - Bộ Tư pháp cho rằng:
Ban soạn thảo cần xem xét lại những căn cứ pháp lý để ban hành Nghị định, Luật Doanh nghiệp nhà nước 2003 chỉ đưa ra khái niệm Tổng công ty mà không đưa ra khái niệm tập đoàn. Luật Doanh nghiệp 2005 đã quy định Chính phủ hướng dẫn tiêu chí, tổ chức và quản lý và hoạt động của tập đoàn kinh tế. Như vậy, nếu dự thảo Nghị định chỉ quy định về tập đoàn kinh tế nhà nước mà không quy định về tập đoàn kinh tế nói chung thì vô hình chung đã tạo ra sự phân biệt đối xử giữa các thành phần kinh tế, nhất là khi Việt Nam đã chính thức trở thành thành viên chính thức của Tổ chức thương mại thế giới WTO.
Về cách thức quản lý và đại điện chủ sở hữu: Nghị định cần phân biệt một cách rạch ròi giữa quản lý Nhà nước với tư cách là chủ thể quản lý với vai trò là chủ sở hữu, chủ đầu tư. Hiện nay, vấn đề đầu tư công đang có nhiều hạn chế, kém hiệu quả thì việc các tập đoàn tiếp tục được uư đãi sẽ dễ tạo ra sự độc quyền, qua đó rất dễ lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường, cản trở cạnh tranh. Theo giải trình của Ban soạn thảo, những nội dung nêu ra trong dự thảo Nghị định có tính thí điểm, nhưng để đảm bảo tính khả thi của Nghị định khi được ban hành cần phải cân nhắc kỹ, tránh những sai lầm mà nhà nước ta đã thí điểm mô hình doanh nghiệp nhà nước trong thời gian vừa qua.
Theo Bộ Tư pháp, để đánh giá đúng vị trí, vai trò của các tập đoàn kinh tế hiện nay làm cơ sở cho việc ban hành Nghị định, Ban soạn thảo nên phối hợp với Câu lạc bộ Pháp chế doanh nghiệp - Bộ Tư pháp tổ chức Diễn đàn về vị trí, vai trò của tập đoàn hiện nay trong nền kinh tế thị trường và vai trò của chủ sở hữu đối với tập đoàn, thông qua diễn đàn này tiếng nói của các doanh nghiệp thành viên Câu lạc bộ Pháp chế doanh nghiệp sẽ trả lời cho những vấn đề còn có nhiều tranh cãi hiện nay, nên hay không nên ban hành Nghị định này./.
N.C