Nâng cao nhận thức về trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại phạm tội trong pháp luật hình sự

20/06/2019
Nâng cao nhận thức về trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại phạm tội trong pháp luật hình sự
Ngày 19/6, trong khuôn khổ chương trình hợp tác giữa trong khuôn khổ chương trình hợp tác năm 2019, Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Viện Konrad Adenauer Stiftung (Viện KAS) tổ chức tập huấn với chủ đề “Nâng cao nhận thức về trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại phạm tội trong pháp luật hình sự Việt Nam” tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Tham dự tập huấn có ông Đỗ Đức Hiển, Vụ trưởng Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, đại diện cơ quan điều tra (lực lượng cảnh sát kinh tế, cảnh sát môi trường, cảnh sát phòng chống tội phạm), tòa án, kiểm sát, luật sư, trợ giúp viên pháp lý, kiểm lâm, hải quan, lực lượng thi hành án dân sự, sở tư pháp, của một số tỉnh, thành phố, đặc biệt các thành phố lớn hoặc tập trung các khu công nghiệp xung quanh thành phố Hồ Chí Minh và những địa phương xảy ra nhiều vi phạm pháp luật liên quan đến tội phạm môi trường do các pháp nhân thương mại thực hiện.  
Việc bổ sung chế định trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại vào Bộ luật hình sự xuất phát từ yêu cầu cấp bách của thực tiễn, góp phần khắc phục những hạn chế, bất cập trong việc xử lý các hành vi vi phạm pháp luật của pháp nhân thương mại trong thời gian qua, nhất là trong lĩnh vực kinh tế, môi trường, đồng thời tạo điều kiện bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người bị thiệt hại do các hành vi vi phạm của pháp nhân thương mại gây ra. Đồng thời, bảo đảm tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế, trong đó có đặt ra yêu cầu về xử lý trách nhiệm hình sự của pháp nhân như Công ước phòng chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia; 40 Khuyến nghị của Lực lượng đặc nhiệm tài chính về chống rửa tiền (FATF).
Để bảo đảm thi hành án hình sự đối với pháp nhân thương mại bị kết án phù hợp với quy định mới của Bộ luật hình sự 2015, Bộ luật tố tụng hình sự 2015 cũng bổ sung một chương mới (Chương XXIX) với 16 điều quy định một số vấn đề có tính đặc thù liên quan đến thủ tục tố tụng truy cứu trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại phạm tội. Mới đây nhất, Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi) được Quốc hội thông qua ngày 14/6/2019 xác định rõ thẩm quyền thi hành án hình sự đối với pháp nhân, trong đó quy định Cơ quan thi hành án dân sự thi hành hình phạt tiền là hình phạt chính hoặc hình phạt bổ sung và các biện pháp tư pháp liên quan đến tiền, tài sản quy định tại Điều 47 và Điều 48 của Bộ luật hình sự sẽ thực hiện theo pháp luật thi hành án dân sự... 
Vấn đề trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại là một nội dung hoàn toàn mới trong chính sách hình sự của Nhà nước ta, lớp tập huấn lần này được tổ chức với mong muốn đội ngũ cán bộ thực thi pháp luật nhận thức đúng, đầy đủ và áp dụng có hiệu quả, thống nhất các quy định của Bộ luật hình sự, Bộ luật tố tụng hình sự và Luật Thi hành án hình sự trong xử lý pháp nhân thương mại phạm tội.
Tại Tập huấn này, các chuyên gia của Việt Nam sẽ trình bày, trao đổi về 4 chủ đề chính: (1) các quy định của Bộ luật hình sự năm 2015 về trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại; (2) các quy định của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 về thủ tục khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đối với pháp nhân thương mại; (3) các quy định mới của Luật thi hành án hình sự đối với pháp nhân thương mại bị kết án; và (4) vai trò của người bào chữa trong  việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của pháp nhân thương mại phạm tội.
Nguyễn Phương Anh, Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Bộ Tư pháp