I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Vietnam.net có bài Tết Nguyên đán được nghỉ 9 ngày. Bài báo đưa tin: Ngày 27/12, Thủ tướng đã đồng ý với đề nghị của Bộ LĐ – TB - XH về việc hoán đổi ngày nghỉ trong dịp nghỉ Tết âm lịch năm 2012 với cán bộ, công chức, viên chức. Cụ thể, cán bộ, công chức, viên chức được nghỉ vào thứ sáu, 27/1/2012 (tức ngày 5 tháng Giêng âm lịch) và đi làm bù vào thứ bảy, 4/2/2012 (tức 13 tháng Giêng). Như vậy, Tết Nguyên đán năm nay, cán bộ, công chức, viên chức được nghỉ liên tục 9 ngày, từ 21/1 (thứ bảy) đến hết 29/1/2012 (chủ nhật).
Đối với các cơ quan, tổ chức không thực hiện lịch nghỉ cố định 2 ngày thứ bảy, chủ nhật hàng tuần sẽ căn cứ vào chương trình, kế hoạch cụ thể của đơn vị để bố trí lịch nghỉ cho phù hợp.
Báo cũng có bài Sóc Trăng: PGĐ Sở đánh cờ 5 tỷ mỗi ván. Bài báo phản ánh: Ngày 23/12, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Sóc Trăng đã tiến hành tạm giữ hình sự 2 quan chức của ngành GTVT tỉnh này là ông Nguyễn Thanh Lèo (Phó giám đốc Sở GTVT) và ông Trần Văn Tân (Giám đốc TT Đào tạo lái xe loại 3) để điều tra về hành vi đánh bạc.
Theo khai nhận, 2 vị quan chức trên thường xuyên chơi cờ tướng với số tiền đặt cược rất lớn, khoảng từ 1-5 tỷ đồng. Sau một thời gian, ông Lèo đã thua ông Tân số tiền lên tới 22 tỷ đồng.
Xoay xở nhiều cách, ông Lèo mới chỉ trả nợ được 5 tỷ đồng. Nhiều lần đòi nợ không được, ông Tân liền thuê xã hội đen đến xiết nợ, dọa giết cả nhà ông Lèo. Cùng đường, ông Lèo phải đến cơ quan trình báo.
Tối 22/12, sau khi báo với cơ quan điều tra, ông Lèo gọi điện hẹn ông Tân đánh ván cờ “quyết chiến”. Sau vài phút, lực lượng trinh sát đã ập vào bắt quả tang.
Được biết trước khi làm Phó giám đốc Sở GTVT Sóc Trăng, ông Lèo từng làm Trưởng ban Quản lý các công trình xây dựng của TP.Sóc Trăng.
2. Báo Tuổi trẻ Online có bài Quyết toán thuế thu nhập cá nhân 2011: Miễn thuế cũng như không. Bài báo phản ánh: Bộ Tài chính vừa ban hành thông tư hướng dẫn xác định thu nhập để làm căn cứ xác định miễn thuế thu nhập cá nhân (TNCN) năm tháng cuối năm 2011. Điều bất ngờ là căn cứ để miễn thuế TNCN dựa trên bình quân thu nhập 12 tháng trong năm chứ không dựa vào thu nhập năm tháng cuối năm 2011, thời gian được miễn thuế theo nghị quyết của Quốc hội.
Theo tính toán, với cách tính trên sẽ có rất nhiều người bị loại khỏi danh sách miễn thuế. Bộ Tài chính cũng hướng dẫn cách xác định công thức tính số thuế được miễn đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công; từ kinh doanh của cá nhân có thu nhập tính thuế ở bậc 1 theo cách tính bình quân thu nhập 12 tháng trong năm 2011.
Do chỉ ưu đãi với cá nhân có thu nhập tính thuế ở bậc 1 biểu thuế lũy tiến từng phần, tức nhỏ hơn hoặc bằng 5 triệu đồng/tháng, nên theo các chuyên gia, cách tính dựa trên thu nhập trung bình các tháng trong năm không có lợi cho người nộp thuế bằng cách tính thu nhập trung bình năm tháng cuối năm.
Lý do là thu nhập của những tháng đầu năm, đặc biệt tháng 1, tháng 2, thường cao hơn những tháng cuối năm do đây là thời điểm đơn vị chi trả thu nhập thưởng tết cho người lao động. Do vậy, nếu căn cứ trên thu nhập bình quân các tháng trong năm để miễn thuế sẽ có nhiều trường hợp người lao động có thu nhập tính thuế bình quân năm tháng cuối năm nhỏ hơn hoặc bằng 5 triệu đồng/tháng nhưng lại bị loại khỏi danh sách miễn thuế.
Theo luật sư Trần Xoa - giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, theo tinh thần của nghị quyết 08 của Quốc hội và theo hướng dẫn của Bộ Tài chính tại công văn 10790 của Bộ Tài chính, cơ quan chi trả đã không thu thuế của các lao động có thu nhập tính thuế từ tiền lương, tiền công nhỏ hơn hoặc bằng 5 triệu đồng/tháng trong khoảng thời gian từ ngày 1-8 đến hết ngày 31-12-2011.
Do vậy, trong trường hợp trên, khi quyết toán năm, cá nhân trên sẽ bị truy thu thuế. Theo ông Xoa, như vậy là không công bằng vì tinh thần nghị quyết của Quốc hội là miễn thuế TNCN năm tháng cuối năm với người có thu nhập tính thuế ở bậc 1 biểu thuế lũy tiến từng phần do tình hình kinh tế cuối năm khó khăn. Hướng dẫn như nghị định 101 và thông tư 154 dẫn đến người lao động bị mất quyền lợi.
Trước kia theo dự thảo nghị định, người lao động được chọn lựa cách tính có lợi cho mình: thu nhập bình quân các tháng trong năm hoặc bình quân năm tháng cuối năm. Tuy nhiên khi ban hành nghị định chính thức chỉ còn một cách tính là lấy bình quân thu nhập 12 tháng trong năm, làm triệt tiêu quyền lợi chính đáng của người lao động đã được Quốc hội cho.
Hiện nay các cơ quan chi trả cũng rối với hướng dẫn mới. Trước đây, sau khi Quốc hội có nghị quyết về miễn thuế TNCN cho cá nhân có thu nhập tính thuế từ tiền lương, tiền công và từ kinh doanh ở bậc 1 của biểu thuế lũy tiến từng phần, Bộ Tài chính đã có công văn 10790 chỉ đạo các cục thuế địa phương thông báo cho các doanh nghiệp không được tạm thu trước của người lao động. Nay sắp phải quyết toán năm, nhiều lao động thuộc diện phải truy thu thuế năm tháng cuối năm đã nghỉ việc thì ai sẽ chịu trách nhiệm nộp số thuế truy thu?
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo điện tử Infornet có bài "Nói Đà Nẵng “cấm cửa” dân nhập cư là không chính xác". Bài báo phản ánh: Như báo điện tử Infonet đã đưa tin, kỳ họp thứ 3 HĐND TP Đà Nẵng khoá VII đã ra nghị quyết về việc tạm dừng đăng ký nhập khẩu mới vào địa bàn TP đối với các trường hợp ở nhà thuê, mượn, ở nhờ... trong khi chờ văn bản hướng dẫn mới của TƯ cụ thể hóa Luật Cư trú. Từ đó đã có nhiều ý kiến cho rằng Đà Nẵng “cấm cửa” dân nhập cư là trái với Luật Cư trú. Để tìm hiểu rõ hơn vấn đề này, Infonet đã có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Bá Sơn, Giám đốc Sở Tư pháp Đà Nẵng:
Thưa ông, ông nghĩ gì khi Đà Nẵng đang bị kêu là “cấm cửa”, "chặn đường"dân nhập cư?
Nói Đà Nẵng “cấm cửa” dân nhập cư hoặc đình chỉ không cho nhập hộ khẩu vào TP nữa là không chính xác. Có một thực tế là sau 4 năm triển khai Luật Cư trú, đối với các TP lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng… đã nảy sinh những vấn đề mà chính quyền các địa phương này cần nghiên cứu, xem xét kỹ lại. Cụ thể ở đây là chất lượng nhập cư.
Chất lượng của đô thị trong quá trình phát triển chịu sự tác động rất lớn của chất lượng cư dân sống ở đô thị đó. Hễ TP lớn thì tính đô thị cao, tức lượng dân nhập cư sẽ lớn, làm tăng dân số cơ học. Nếu không quản lý chặt, không xử lý tốt vấn đề này thì chất lượng phát triển của các đô thị lẫn chất lượng cuộc sống của người dân sẽ có vấn đề. Do vậy cần có một khoảng tạm dừng để đánh giá lại chất lượng của dân nhập cư trong thời gian qua nhằm đảm bảo cho sự ổn định lâu dài và phát triển theo đúng định hướng của TP.
Đà Nẵng sẽ làm gì trong thời gian "tạm dừng" đó?
Trong khi chờ văn bản hướng dẫn mới của TƯ cụ thể hóa Luật Cư trú, TP tạm dừng nhập hộ khẩu mới đối với dân nhập cư thuộc các trường hợp ở nhà thuê, mượn, ở nhờ... để rà soát lại chất lượng dân nhập cư đã ổn chưa nhằm có quyết sách trong tương lai. Trong đó sẽ tập trung rà soát các vấn đề: Thứ nhất là trình độ, tay nghề, việc làm có đáp ứng nhu cầu phát triển của TP hay không? Thứ hai là nhân thân của họ.
Có thể sẽ có ý kiến không đồng tình nhưng chắc chắn trong quá trình nhập cư sẽ có các đối tượng nhiều tiền án, tiền sự mà công an và các cơ quan hữu quan khác đặc biệt "quan tâm". Các đối tượng đó khi nhập cư vào TP ít nhiều sẽ gây ảnh hưởng đến tình hình an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội. Kể cả nhiều người không có nghề nghiệp, công ăn việc làm khi nhập cư vào đô thị cũng dễ làm nảy sinh nhiều vấn đề xã hội...
Do vậy, bắt buộc các đô thị có lượng dân nhập cư lớn phải xem xét lại, chứ không thể để ào ào, ai muốn nhập vào cũng được. Nếu như vậy thì sẽ dẫn đến tình trạng đô thị không thể kham nổi lượng cư dân nhập cư vượt quá khả năng kiểm soát, và thứ hai là không đảm bảo chất lượng phát triển lâu dài cho đô thị.
Nhưng theo Luật Cư trú thì dù Đà Nẵng "cấm cửa" hay "tạm dừng" nhập hộ khẩu mới đối với dân nhập cư thì đều không đúng?
Khi mới ban hành Luật Cư trú, ta thấy Nhà nước mở rộng cho quá trình nhập cư của người dân được thuận lợi, do trước đây người dân muốn nhập cư vào các TP lớn như Hà Nội, TP.HCM rất khó khăn. Nhưng qua mấy năm thực hiện "mở rộng" như vậy thì cũng đã nảy sinh nhiều vấn đề như tôi vừa nói ở trên.
Đơn cử như có rất nhiều người có tiền án, tiền sự, không nghề nghiệp, không công ăn việc làm nhập cư vào Đà Nẵng, thuê một chỗ ở nhếch nhác, không đảm bảo cho một cuộc sống tạm gọi là ổn định. Nhưng sau một thời gian theo Luật Cư trú quy định thì họ mặc nhiên "đủ điều kiện" nhập cư. Như vậy sẽ ảnh hưởng đến chất lượng của đô thị trong quá trình phát triển và làm nảy sinh nhiều vấn đề đối với công tác an sinh xã hội của đô thị đó.
Vì vậy qua thời gian tạm dừng nhập hộ khẩu mới đối với một số đối tượng nhập cư để rà soát lại, có thể Đà Nẵng sẽ đề xuất với trung ương nghiên cứu, xem xét lại một số điều khoản của Luật Cư trú hiện không đảm bảo được sự ổn định và phát triển bền vững của các đô thị lớn.
Cụ thể đó là những điều khoản gì?
Theo quy định như của Luật Cư trú hiện hành thì lượng người nhập cư vào các đô thị lớn sẽ tăng rất nhanh, dẫn đến mâu thuẫn là đô thị đó không thể kham nổi quy mô dân số như thế. Chưa kể hàng loạt vấn đề kéo theo như an sinh xã hội, học hành của con cái người nhập cư... mà đô thị đó không thể đáp ứng được vì lượng người nhập cư làm tăng dân số cơ học quá nhanh, và như thế sẽ làm giảm chất lượng phát triển của đô thị.
Vấn đề là Luật Cư trú cần có những quy định để khi tiếp nhận cư dân nhập cư vẫn đảm bảo cho sự phát triển của đô thị lẫn chất lượng sống của cư dân nhập cư. Có nghĩa, trong khi tạo thuận lợi cho người dân nhập cư vào đô thị thì Luật Cư trú cũng cần có những quy định tạo thuận lợi cho đô thị khi tiếp nhận dân nhập cư. Đây là những vấn đề mà tôi nghĩ trong thời gian tới các cơ quan chức năng cần nghiên cứu để bổ sung cho Luật Cư trú.
2. Báo Đầu tư Chứng khoán điện tử có bài Cuộc chiến pháp lý tại Sudico lại bùng phát. Bài báo phản ánh: Yêu cầu triệu tập ĐHCĐ bất thường tại Sudico của Tập đoàn Sông Đà bị Trung tâm Thông tin, Tư vấn pháp luật và Bồi dưỡng nghiệp vụ thuộc Câu lạc bộ Pháp chế doanh nghiệp, Bộ Tư pháp cho là chưa đủ căn cứ pháp lý. Trong khi đó, Tập đoàn Sông Đà khẳng định quyết làm đến cùng để tổ chức bằng được ĐHCĐ. Cuộc chiến giữa các phe phái tại Sudico khiến doanh nghiệp này chưa thể "thoát lầy".
Trong văn bản tư vấn pháp lý cho Sudico, Trung tâm trên đưa ra 2 nội dung, mà theo đó, các cổ đông của Sudico khó có thể phân biệt, ai đúng, ai sai trong câu chuyện đang tranh cãi hiện nay.
Thứ nhất, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (thay đổi lần thứ 7 ngày 3/10/2011) của Sudico ghi nhận Tập đoàn Sông Đà sở hữu 20,4% tổng số cổ phần phổ thông, không phải là căn cứ pháp lý duy nhất để xem xét.
Báo cáo tài chính của Sudico và danh sách tổng hợp cổ phần của các cổ đông Sudico do Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam ghi nhận tỷ lệ sở hữu cổ phần của Tập đoàn Sông Đà tại Công ty Sudico là 36,3% là những văn bản hợp lệ để xác định tỷ lệ sở hữu cổ phần của Tập đoàn Sông Đà tại Sudico.
Dẫn Điều 4, Điều 6 Luật Kế toán năm 2003 và Luật Chứng khoán năm 2005, đơn vị tư vấn pháp lý này chuyển tải thông điệp rằng, việc ghi sai tỷ lệ sở hữu của Tập đoàn Sông Đà tại Sudico trên giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh mới không phải là cố ý.
Thứ hai, theo quy định của Luật Doanh nghiệp và Điều lệ Sudico thì yêu cầu triệu tập họp ĐHCĐ hợp lệ trong trường hợp: ĐHQT vi phạm nghiêm trọng quyền của cổ đông, nghĩa vụ của người quản lý hoặc ra quyết định vượt quá thẩm quyền được giao.
Luật Doanh nghiệp cũng quy định kèm theo yêu cầu phải có các tài liệu, chứng cứ về các vi phạm của HĐQT, mức độ vi phạm hoặc về quyết định vượt quá thẩm quyền.
Chiếu lại Công văn số 1815/TĐSĐ-PC ngày 15/11/2011 của Tập đoàn Sông Đà, đơn vị tư vấn pháp lý cho Sudico cho rằng, Tập đoàn có đưa ra sai phạm của HĐQT và Ban giám đốc Sudico là "thay đổi đăng ký kinh doanh của Công ty, trong đó ghi nhận tỷ lệ sở hữu cổ phần của Tập đoàn Sông Đà là 20,4% vốn điều lệ khác với tỷ lệ sở hữu cổ phần thực tế là 36,3%".
Tuy nhiên, đây có được coi là trường hợp HĐQT vi phạm nghiêm trọng quyền của cổ đông, nghĩa vụ của người quản lý hay không thì còn chưa rõ và Tập đoàn Sông Đà cũng không gửi đủ tài liệu để chứng minh được điều này.
Ông Phạm Đức Thành, Trưởng ban Pháp chế Tập đoàn lại cho rằng,việc bổ nhiệm, miễn nhiệm người đại diện pháp luật của HĐQT Sudico là sai luật và vi phạm nghiêm trọng quyền lợi của các cổ đông, trong đó có Tập đoàn.
Tổ chức ĐHCĐ bất thường là nhằm bàn về việc thay đổi nhân sự cấp cao và kế hoạch kinh doanh của Sudico. Theo điều lệ Sudico, khi cổ đông lớn có công văn yêu cầu triệu tập ĐHCĐ, trong vòng 30 ngày, HĐQT Công ty phải quyết định và có thông báo về ngày họp ĐHCĐ.
Do HĐQT Công ty không thực hiện yêu cầu trên, tập đoàn này đang chuẩn bị phát công văn yêu cầu Ban Kiểm soát Công ty đứng ra tổ chức ĐHCĐ. "Chúng tôi quyết theo đuổi đến cùng để Sudico tổ chức ĐHCĐ bất thường để bàn về 2 nội dung trên", ông Thành nói.
3. Báo Sài Gòn tiếp thị Online có bài Tiếp tục không đồng tình giới hạn chi quảng cáo. Bài báo phản ánh: Giới luật sư và doanh nghiệp tiếp tục bày tỏ sự không đồng tình quy định nhằm giới hạn chi phí quảng cáo được nêu tại các văn bản pháp luật hiện nay, trong khi đại diện Bộ Tài chính lại bảo vệ quy định này.
Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp quy định tại Khoản 9, Điều 2 rằng, “Không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế với phần chi quảng cáo, tiếp thị, khuyến mại, hoa hồng môi giới; chi tiếp tân, khánh tiết, hội nghị; chi hỗ trợ tiếp thị, chi hỗ trợ chi phí, chiết khấu thanh toán; chi báo biếu, báo tặng của cơ quan báo chí liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh vượt quá 10% tổng số chi được trừ”.
Với những doanh nghiệp thành lập mới, phần chi được chấp nhận vượt quá 15% trong ba năm đầu.
Nguyên vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính), ông Quách Đức Pháp, một trong những người có kinh nghiệm với luật này lý giải: “nếu [Nhà nước] không khống chế tỷ lệ chi cho quảng cáo sẽ gây bất lợi cho doanh nghiệp trong nước so với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài”. Ông Pháp cho biết, doanh nghiệp ngành xi măng, thép, dệt may chỉ chi không quá 3%, doanh nghiệp vận tải, viễn thông chi không quá 5%... “Có nghĩa là hầu hết các doanh nghiệp sản xuất trong nước chi các khoản này rất thấp”, ông Pháp nói tại hội thảo khoa học có chủ đề về vấn đề chi quảng cáo, tiếp thị khuyến mại khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp tại Hà Nội ngày 27-12. Tuy nhiên, sự khống chế tỷ lệ như nói trên vấp phải phản ứng từ giới luật sư và doanh nghiệp trong nước.
Luật sư Trương Thanh Đức của Ngân hàng Hàng Hải nói mức khống chế chi phí quảng cáo, khuyến mãi như hiện nay chỉ phù hợp với thời kinh tế bao cấp khi không cần quan tâm đến quảng cáo, tiếp thị. Ông Đức cho rằng, để đối phó với hạn chế này từ phía nhà nước, các doanh nghiệp đang lách luật, chẳng hạn họ chi phí thực cho quảng cáo, song lại phải hạch toán chi phí này cho mục thuê tài sản.
Tại hội thảo, đại diện của Hiệp hội Dược cho rằng, hạn chế chi quảng cáo là cản trở doanh nghiệp xây dựng thương hiệu, và không đưa được hình ảnh của doanh nghiệp Việt Nam và hàng hoá Việt Nam ra thị trường. Vị đại diện này nói, khi các doanh nghiệp bị hạn chế chi phí quảng cáo, thì chính người tiêu dùng chịu tác động từ quảng cáo của các sản phẩm nước ngoài nhiều hơn. Đây là một trong những lý do người Việt Nam có tâm lý sùng đồ ngoại.
Hầu hết đại diện các doanh nghiệp tại hội thảo đề nghị Bộ Tài chính nên nâng tỷ lệ này từ 10% lên 15% trong giai đoạn trước mắt.
Về phần mình, Phó Vụ trưởng Vụ chính sách thuế, Bộ Tài chính Nguyễn Văn Phụng giải thích, hạn chế chi phí quảng cáo là nhằm bảo vệ doanh nghiệp trong nước. Ông Phụng cho rằng, các doanh nghiệp nước ngoài được hỗ trợ tài chính từ công ty mẹ nên sẵn sàng chi phí nhiều cho quảng cáo, dù doanh nghiệp đó bị lỗ nhiều năm. Ông cho biết, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ và Quốc hội sửa luật này vào năm 2013.
Câu chuyện chi phí quảng cáo đã được các doanh nghiệp nước ngoài nêu ra trong suốt hơn 10 năm qua, đặc biệt là tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam, một chương trình nghị sự trước Hội nghị tư vấn các nhà tài trợ với Chính phủ hằng năm