I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Đại đoàn kết có bài Đại biểu QH Nguyễn Văn Pha - Phó Chủ tịch UBTƯMTTQ Việt Nam: “Tôi ủng hộ quy định cấm chơi golf của ngành giao thông”. Bài báo phản ánh: Bộ trưởng GTVT Đinh La Thăng vừa có văn bản về cấm cán bộ cấp vụ thuộc bộ này chơi golf, quan điểm của ông về việc đó như thế nào?
Tôi nghĩ rằng, nếu làm được thì tốt quá. Điều này báo chí, dư luận đã nói nhiều rồi. Theo tôi, chúng ta nên ủng hộ Bộ trưởng Đinh La Thăng, vấn đề là qui định đó có được sự ủng, hộ tán thành cao của lãnh đạo ngành GTVT hay không thôi. Vì trên thực tế, chơi golf rất mất thời gian, lại là môn thể thao tốn kém, "quý tộc”, mà người cán bộ, đảng viên chơi những thứ đó vô hình trung là đã xa dân. Mà xa dân, có khoảng cách với dân là không nên.
Tuy nhiên, một cán bộ lãnh đạo của Bộ Tư pháp lại cho rằng văn bản đó là "trái luật”?
Thì anh Lê Hồng Sơn bên Bộ Tư pháp đã phát ngôn trên báo chí rồi đó thôi. Nhưng quan điểm của tôi, qui định thống nhất trong nội bộ cơ quan thì cũng không sao. Như ở UBTƯ MTTQ Việt Nam nếu anh em cán bộ thống nhất với nhau, từ nay chúng ta không chơi golf mà để thời gian tập trung cho công việc thì sẽ thống nhất như thế, không có vấn đề gì cả.
Theo ông, Bộ Nội vụ có nên nghĩ đến một qui định nào đó, giống như là Bộ trưởng Đinh La Thăng đã làm để áp dụng chung cho cán bộ, công chức, từ cấp nào đó trở lên thì không nên chơi golf?
Trước đây, chúng tôi đã đi khảo sát về chống tham nhũng ở một số nước, người ta nói thậm chí công chức không được nhận lời mời chơi golf của các doanh nghiệp. Người ta coi đấy là một hình thức để chống tham nhũng. Vì chơi golf, không chỉ ở Việt Nam mà nước ngoài cũng coi đó là xa xỉ. Vì vậy theo tôi, cũng nên đưa ra những quy định cụ thể cho vấn đề này.
Như vậy qua ý kiến của nhân dân, có thể có một hình thức phản ánh dư luận hay có kiến nghị nào về vấn đề này hay không?
Nhân dân hiện nay thấy rất phấn khởi, tin tưởng vào phát biểu của hai Bộ trưởng Tài chính và Giao thông. Đây là những cái mới trong các vị tân Bộ trưởng. Cách của Mặt trận là, khi tham dự các phiên họp của Chính phủ, Thường vụ QH, QH hay các ngành liên quan thì Mặt trận sẽ có ý kiến sau khi thu thập ý kiến của cử tri và dư luận nhân dân. MTTQ Việt Nam ủng hộ những cái mới, ủng hộ những vấn đề đúng mà nhân dân, cử tri kiến nghị. Tất nhiên cái đó phải đúng luật.
2. Báo Phụ nữ online phản ánh: Trao đổi bên lề Quốc hội ngày 25/10, Thiếu tướng Đỗ Kim Tuyến, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm (Bộ Công an) cho biết, khó khăn về kinh tế là nguyên nhân khiến tình hình tội phạm rất phức tạp, trong đó, có cả tội phạm hình sự và tội phạm kinh tế.
Theo thống kê, trong chín tháng qua, đã có 60 vụ do vay mượn dẫn đến vỡ nợ. Thiệt hại bước đầu có thể tới 500 tỷ đồng và tập trung ở khoảng 10 địa phương là các tỉnh, thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM... Nguyên nhân chủ yếu là do đầu tư vào các thị trường bất động sản, chứng khoán, vàng… Đáng chú ý, việc xử lý tín dụng đen có nhiều khó khăn bởi theo quy định của Bộ Luật Hình sự, tín dụng “đen” cho vay với lãi suất gấp 10 lần quy định của ngân hàng thì mới bị xử lý hình sự.
3. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Trước những diễn biến phức tạp của bệnh tay chân miệng khi số người mắc liên tục tăng cao, chiều tối 25-10, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến và đại diện các vụ, cục chức năng đã có cuộc gặp gỡ với báo chí để trao đổi thẳng thắn những vấn đề liên quan tới căn bệnh nguy hiểm này. Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết: Hiện nay, Việt Nam cũng như nhiều nước xung quanh trong khu vực, không chỉ có dịch bệnh tay chân miệng căng thẳng mà một số dịch bệnh khác như: sốt xuất huyết, tả cũng diễn biến phức tạp, nhưng chưa có một quốc gia nào công bố dịch tay chân miệng hay sốt xuất huyết, tả. Nếu có thì trong thời gian qua, chỉ có Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố dịch cúm H1N1 vì đây là dịch lây bằng đường hô hấp trực tiếp nên nguy cơ lây nhiễm và mắc rất cao.
Hơn nữa, bệnh dịch này tập trung chủ yếu tại khu vực phía Nam, đối tượng mắc phần lớn là trẻ em nên tới thời điểm này, chúng ta không nhất thiết phải công bố dịch ở mức quốc gia vì vẫn kiểm soát được. Hơn nữa, khi công bố dịch, cả xã hội và nhiều bộ ban ngành phải đặt trong tình trạng khẩn cấp. Song song đó, phải triển khai tổng thể các biện pháp kiểm soát, từ việc kiểm tra sức khỏe người xuất nhập cảnh, cho tới việc kiểm tra, lấy mẫu bệnh phẩm, máu tất các cả đối tượng nguy cơ, những người tới từ vùng có dịch bệnh tay chân miệng tới nước ta. Nếu vậy sẽ gây ảnh lớn tới nhiều hoạt động kinh tế - xã hội, trong khi không nhất thiết phải làm vậy.
4. Báo điện tử Vnexpress phản ánh: Sáng 25/10 sau 2 giờ bàn thảo, Sở Giao thông Hà Nội và lãnh đạo một số vụ Bộ Giao thông vẫn chưa thống nhất phương án đổi giờ làm để báo cáo Chính phủ. Phương án tạm thời đưa ra là nghiên cứu áp dụng trên phạm vi hẹp.
Chốt lại cuộc họp, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Nguyễn Quốc Hùng cho rằng, hội nghị nhất trí đồng tình điều chỉnh giờ làm việc; song cần nghiên cứu, tính toán thêm. Hà Nội sẽ nghiên cứu, áp dụng ở phạm vị hẹp với nhóm người ít bị ảnh hưởng nếu điều chỉnh giờ như khối sinh viên, khối trung tâm thương mại. "Sau khi nghiên cứu, thành phố sẽ đưa ra áp dụng và nhân rộng nếu thấy hiệu quả. Chiều nay chúng tôi sẽ có báo cáo UBND thành phố", ông Hùng nói.
Báo cũng phản ánh: Thanh tra Chính phủ vừa có văn bản xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng về việc tạm dừng thực hiện dự án Nam An Khánh (Hoài Đức, Hà Nội). Cơ quan này cho hay, năm 2004, Thủ tướng có văn bản giao Tổng công ty Sông Đà làm chủ đầu tư thực hiện dự án khu đô thị mới Nam An Khánh. Tuy nhiên năm 2006, Hội đồng quản trị Tổng công ty Sông Đà và Công ty cổ phần Đầu tư Phát triển đô thị và Khu công nghiệp Sông Đà (Sudico) đã ký hợp đồng chuyển nhượng dự án khi không có hạ tầng cũng như không có văn bản báo cáo và phê duyệt của Thủ tướng, giá trị lên tới 155 tỷ đồng.
Theo Thanh tra Chính phủ, việc làm này là vi phạm nghị định về hướng dẫn thi hành Luật Đất đai và Nghị định việc chuyển công ty nhà nước thành công ty cổ phần, đồng thời trái với tờ trình của Bộ Xây dựng và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng về dự án này trước đó. Thanh tra đề nghị Thủ tướng giao Bộ Xây dựng có văn bản yêu cầu Sudico tạm dừng việc thực hiện dự án đầu tư khu đô thị mới Nam An Khánh, chờ xin ý kiến xử lý.
5. Báo Người lao động có bài Bộ Công Thương "bật đèn xanh" cho EVN tăng giá điện. Bài báo phản ánh: Bộ Công Thương đã “bật đèn xanh” để EVN tăng giá điện cao hơn mức Chính phủ cho phép. Đó là một trong những nội dung kết quả thanh tra chấp hành các quy định của pháp luật về giá và thuế tại EVN do Thanh tra Bộ Tài chính thực hiện. Theo kết luận này, Bộ Công Thương đã quy định và hướng dẫn giá bán điện năm 2010 cao hơn mức cho phép của Thủ tướng Chính phủ.
Cụ thể: ngày 12-2-2010, Văn phòng Chính phủ có công văn số 50/TB-VPCP thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ về Đề án giá điện năm 2010, quy định năm 2010 điều chỉnh giá bán điện bình quân tăng 6,8% so với giá bán điện bình quân thực hiện năm 2009. Trong thực tế, giá bán điện bình quân thực hiện năm 2009 của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) là 970,9 đồng/KWh nên giá bán điện bình quân năm 2010 tăng theo mức cho phép của Chính phủ là 1.036 đồng/KWh. Thế nhưng, ngày 24-2-2010, Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư 08/2010 về quy định giá bán điện năm 2010 và hướng dẫn thực hiện lại cho phép giá bán điện bình quân năm 2010 là 1.058 đồng/KWh. Như vậy, mức giá do Bộ Công Thương quy định tăng 9%, cao hơn 2,2% so với mức được Thủ tướng Chính phủ cho phép.
Về hoạt động đầu tư, EVN đã đầu tư vốn vào 36 công ty con, tổng số vốn thực góp là 43.087 tỉ đồng. Tính đến ngày 30-6-2010, công ty mẹ đã góp vốn vào 30 công ty con với tổng số vốn thực góp là 44.584 tỉ đồng. Các lĩnh vực EVN tham gia đầu tư là chứng khoán, bảo hiểm, ngân hàng vượt quá tỉ lệ quy định tại điểm 3 Điều 12 Nghị định 09/2009 của Thủ tướng Chính phủ. Đó là đầu tư tại Ngân hàng An Bình, Công ty Cổ phần bảo hiểm Toàn cầu, Công ty chứng khoán An Bình.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Đại đoàn kết có bài Sau gần 2 năm Luật TNBTCNN có hiệu lực: Lúng túng vì thiếu văn bản hướng dẫn. Bài báo phản ánh: Theo đánh giá của ông Nguyễn Thanh Tịnh - Cục trưởng Cục Bồi thường Nhà nước; trong thời gian tới, với việc Luật Tố tụng Hành chính có hiệu lực thi hành, số vụ việc yêu cầu bồi thường Nhà nước dự kiến sẽ tăng đáng kể khi với quy định hồi tố, cho phép khởi kiện vụ án hành chính đối với hành vi, quyết định quản lý hành chính về đất đai từ năm 2006. Khi đó, dự báo yêu cầu về bồi thường Nhà nước trong lĩnh vực quản lý đất đai sẽ rất phức tạp. Cũng theo ông Tịnh đây là lĩnh vực có đối tượng rộng, giá trị bồi thường lớn; tình hình khiếu nại, tố cáo phức tạp liên quan đến trách nhiệm của nhiều cấp, nhất là cấp huyện và cấp xã.
Thực tế cho thấy số vụ bồi thường Nhà nước không những gia tăng về số lượng mà còn ngày càng diễn biến phức tạp. Nhưng công tác xây dựng văn bản hướng dẫn thi hành Luật TNBTCNN còn chậm. Cụ thể trong 06 Thông tư liên tịch hướng dẫn thi hành Luật, mới chỉ ban hành được một Thông tư liên tịch (TTLT số 19/10/2010/TTLT - BTP - BTC - TTCP ngày 26-11-2010 của liên Bộ Tư pháp, Tài chính và Thanh tra Chính phủ ban hành hướng dẫn thực hiện TNBTCNN trong hoạt động quản lý hành chính). Về vấn đề này, Cục Bồi thường Nhà nước (Bộ Tư pháp) phải thừa nhận do BTCNN là vấn đề mới, phức tạp, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật đều là Thông tư liên tịch nên đặt ra yêu cầu phải có sự nghiên cứu kỹ lưỡng và có thời gian trao đổi, thống nhất giữa các Bộ, ngành liên quan.
Căn cứ xác định trách nhiệm bồi thường cũng là một trong "điểm nghẽn” của một số cơ quan khi áp dụng pháp luật. Ví dụ: Theo quy định của Luật TNBTCNN thì các căn cứ xác định trách nhiệm bồi thường của Nhà nước trong hoạt động thi hành án dân sự gồm có văn bản của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xác định hành vi của người thi hành công vụ là trái pháp luật và thuộc phạm vi trách nhiệm bồi thường quy định tại Điều 38 Luật TNBTCNN (điểm a, khoản 1, Điều 6 Luật TNBTCNN); có thiệt hại thực tế do hành vi trái pháp luật của người thi hành công vụ gây ra đối với người bị thiệt hại. Đối với trường hợp này, văn bản của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xác định hành vi của người thi hành công vụ là trái pháp luật gồm: Quyết định giải quyết khiếu nại của người có thẩm quyền theo quy định tại Điều 142 Luật Thi hành án Dân sự; Quyết định xử lý tố cáo của người có thẩm quyền... Tuy nhiên, thực tế xảy ra nhiều trường hợp, mặc dù Quyết định giải quyết khiếu nại của người có thẩm quyền đã có hiệu lực pháp luật và trong quyết định giải quyết khiếu nại này đã xác định hành vi trái pháp luật của người gây thiệt hại, nhưng người bị thiệt hại không chấp hành quyết định giải quyết khiếu nại của người có thẩm quyền theo quy định tại Điều 142 Luật Thi hành án Dân sự đã có hiệu lực pháp luật, không yêu cầu bồi thường thiệt hại, mà tiếp tục gửi đơn khiếu nại đến các cơ quan ở địa phương, Trung ương để khiếu nại quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật, gây khó khăn cho công tác giải quyết bồi thường.
Trước thực trạng gia tăng số vụ bồi thường Nhà nước, sự ra đời của Luật TNBTCNN rất có ý nghĩa nhằm thiết lập cơ chế pháp lý để bảo đảm quyền được bồi thường thiệt hại của cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp. Tuy nhiên, những hạn chế trong việc triển khai thi hành Luật đã gặp nhiều vướng mắc. Do đó việc ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn thi hành Luật TNBTCNN là rất cấp thiết. Bên cạnh đó cần nghiên cứu, tìm tòi các biện pháp để Luật TNBTCNN sớm được đưa vào cuộc sống.
2. Thông tấn xã Việt Nam phản ánh: Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIII, chiều 25/10, Quốc hội đã nghe các báo cáo về Công tác phòng ngừa, chống vi phạm pháp luật và tội phạm; công tác của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao; công tác của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao; công tác thi hành án và công tác đặc xá; Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp về các nội dung trên.
3. Báo điện tử Vneconomy có bài Kiến nghị ban hành luật về tái cơ cấu kinh tế. Bài báo phản ánh: Nằm trong các kiến nghị về tái cấu trúc nền kinh tế dự kiến sẽ được Ủy ban Kinh tế gửi tới Quốc hội trong tuần này, nhiều đề nghị cụ thể về cải cách thể chế đã được đưa ra mạnh mẽ. Bản kiến nghị nêu rõ, để có thể triển khai đồng bộ và quyết liệt các chính sách tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, đầu tư công và khu vực ngân hàng là những chính sách có thể ảnh hưởng tới lợi ích của nhiều nhóm đối tượng và nhiều bộ ngành khác nhau. Bởi thế, đề nghị được đưa ra là Quốc hội cần có nghị quyết hoặc nghiên cứu ban hành luật về tái cơ cấu nền kinh tế. Theo đó, thành lập ủy ban tái cơ cấu do Thủ tướng Chính phủ làm chủ tịch. Trong thành phần ủy ban này phải có chuyên gia độc lập, bản kiến nghị nhấn mạnh.
Cũng liên quan đến yêu cầu bức thiết tái cơ cấu nền kinh tế, tại 10 kiến nghị của ổn định kinh tế vĩ mô gửi đến kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khóa 13 vào tháng 7 năm nay, Ủy ban Kinh tế khóa 12 cũng đã nhấn mạnh: đổi mới mô hình tăng trưởng và tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng bền vững là một yêu cầu cấp bách để giải quyết tận gốc rễ các nguyên nhân gây ra bất ổn vĩ mô trong ngắn hạn. Và một trong các nội dung cụ thể được đưa ra là cần tái cấu trúc lại hệ thống ngân hàng, loại bỏ những ngân hàng quá yếu kém, là tác nhân của các cuộc đua lãi suất, gây bất ổn và rủi ro cho toàn hệ thống.
4. Báo Tamnhin.net có bài Luật, chơi Golf và cuộc sống của Luật sư Nguyễn Trường Thành. Bài báo phản ánh: Gần đây, khi ngồi uống cafe ở nơi nào cũng nghe bàn luận sôi nổi về việc Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng cấm cán bộ ở Bộ này chơi Golf... Còn ông Cục trưởng Cục kiểm tra Văn bản pháp quy ở Bộ Tư Pháp lại đăng đàn phát biểu “quyết định của ông Bộ trưởng là sai luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật, mà có thể sẽ phải bị hủy bỏ”.
Việc tranh luận đã lan đến cả diễn đàn Quốc Hội vừa mới khai mạc. Theo đó, ý kiến ủng hộ Bộ trưởng Bộ GTVT chiếm thế thượng phong. Như vậy, vấn đề đặt ra là sự vênh nhau giữa pháp luật và thực tế cuộc sống sẽ phải xử lý như thế nào là điều mà mọi người dân luôn chờ đợi. Tôi không chơi Golf, nhưng lại có người bạn đồng nghiệp chơi Golf và người bạn này đã nhiều lần vận động tôi bỏ môn quần vợt để chuyển sang chơi Golf. Tôi từng hỏi người bạn của mình về chi phí cho việc theo đuổi môn thể thao này, người bạn đã cho một số thông tin cơ bản như sau: Bộ gậy và các vật dụng đi kèm giá thấp nhất khoảng 3.000USD. Phí tập chơi khoảng 100USD/giờ/mỗi tuần, tập khoảng 3 giờ x 4 tuần = 12 giờ = 1.200USD/1 tháng, thời gian tập tối thiểu 3 tháng = 3.600USD.
Sau khi biết chơi, để có thể tham gia thì phải đăng ký làm thành viên câu lạc bộ và đóng một khoản phí mà bạn tôi cho biết, tùy từng loại sân Golf mà phí khác nhau. Nhưng ở Việt Nam tối thiểu là 20.000USD và tối đa là 80.000USD, bạn tôi đã có 2 thẻ thuộc loại 30.000USD và 60.000USD sẵn sàng nhượng lại cho tôi thẻ 60.000USD với giá hữu nghị là 40.000USD. Như vậy, tính sơ bộ, để trở thành người chơi Golf nghiệp dư và có mặt trên sân Golf tôi phải bỏ ra từ 40.000USD đến 80.000USD, tương đương với học phí 3 năm tự túc du học của con gái tôi ở nước ngoài. Tôi đã chọn phương án không chơi Golf, mặc dù tôi rất mê bộ môn thể thao này khi tham quan sân Golf tại Đà Lạt và đã bỏ ra 3 tiếng đồng hồ để theo bạn tôi chơi hết 18 lỗ của sân Golf này.
Tôi cũng đã từng nói với con gái tôi trước khi cháu lên đường du học nước ngoài về quyết định của tôi. Có lẽ vậy mà trong một bài văn cháu gửi từ nước ngoài về, cháu đã viết “Trong gia đình tôi, bố là người hy sinh nhiều nhất cho tôi, ông đã lao động quần quật nhiều năm để dành dụm tiền cho tôi đi học nước ngoài. Đây cũng là cách mà các bậc phụ huynh Á Đông hy sinh cho con cái của mình”. Tôi hiểu Bộ trưởng Đinh La Thăng khi ký công văn cấm chơi Golf, ông đã hành động giống như một người cha “Vì tương lai của con cái” mà hy sinh sở thích của riêng mình, tôi cảm phục ông. Sự hy sinh của tôi chỉ vì con tôi, nhưng quyết định của ông lại có tầm ảnh hưởng đến hàng triệu con người. Dù quyết định của ông “chưa phù hợp với thủ tục ban hành văn bản quy phạm pháp luật” thì cuộc sống vẫn hồn nhiên chấp nhận. Bởi giá trị đích thực của một chính sách, một văn bản pháp luật là tác dụng tốt đẹp của nó đối với cuộc sống của mọi con người.