I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Sáng 16-8, tại TP Đà Nẵng, Hội nghị Cộng đồng văn hóa-xã hội ASEAN lần thứ tư (ASCC 4) đã khai mạc với sự tham gia của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng đại diện 10 nước thành viên. Hội nghị ASCC 4 tập trung đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch tổng thể cộng đồng văn hóa-xã hội từ Hội nghị ASCC 3 (tháng 4-2010); xem xét thông qua hai dự thảo văn kiện: Tuyên bố về phát triển nguồn nhân lực; Tuyên bố về tăng cường phúc lợi và phát triển đối với phụ nữ, trẻ em. Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh để hiện thực hóa mục tiêu hình thành Cộng đồng ASEAN vào năm 2015, các quốc gia thành viên ASEAN cần đẩy mạnh hợp tác về văn hóa-xã hội nhằm xây dựng cộng đồng mang bản sắc chung. Các nước ASEAN cần phải tập trung kiểm tra, giám sát để bảo đảm sự hiệu quả các thỏa thuận đã đạt được. Có giải pháp, kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng văn hóa-xã hội ASEAN theo đúng lộ trình.
2. Báo VnMedia có bài Vinashin chỉ tập trung vào 3 lĩnh vực chính. Bài báo phản ánh: Chiều 16/8, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ký Chỉ thị số 1479/CT-TTg về việc thực hiện Kết luận số 81-KL/TW của Bộ Chính trị về Tập đoàn Công nghiệp Tàu thủy Việt Nam (Vinashin). Theo đó, việc cơ cấu lại tổ chức Tập đoàn này phải hoàn thành trong quý IV/2010.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu Vinashin rà soát lại toàn bộ các dự án đầu tư, chỉ tập trung vào 3 lĩnh vực chính là: công nghiệp đóng và sửa chữa tàu thủy với quy mô phù hợp; công nghiệp phụ trợ phục vụ cho việc đóng và sửa chữa tàu thủy; đào tạo nâng cao tay nghề cho đội ngũ cán bộ, công nhân công nghiệp tàu thủy. Thủ tướng yêu cầu phải bố trí cán bộ phù hợp với yêu cầu công việc, đặc biệt là cán bộ quản lý, điều hành các đơn vị.
Báo cũng có bài Năm tới, sẽ khởi công đường cao tốc lớn nhất miền Trung. Bài báo phản ánh: Vào cuối năm 2011, Việt Nam sẽ khởi công xây dựng đường cao tốc lớn nhất miền Trung chạy qua địa phận hai tỉnh Đà Nẵng - Quảng Ngãi.
Dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi do Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc VN (VEC) làm chủ đầu tư (PMU 85 làm đại diện). Dự án huy động vốn theo cơ chế: Chính phủ đứng ra vay vốn của WB và Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) cho VEC vay lại theo quy định hiện hành.
3. Báo Sài Gòn Online đưa tin: Trong các ngày 9, 10, 11, 14 và 16-8, tại Trụ sở Trung ương Đảng, các đồng chí: Nguyễn Phú Trọng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội; Trương Vĩnh Trọng, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng ban Chỉ đạo Tây Bắc; Lê Văn Dũng, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐNDVN; Hà Thị Khiết, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương đã làm việc với Ban Thường vụ Đảng bộ các tỉnh Lào Cai, Hà Giang, Điện Biên, Bắc Kạn, Yên Bái để cho ý kiến về công tác chuẩn bị đại hội đảng bộ của các tỉnh này.
Đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã thay mặt Bộ Chính trị đánh giá cao công tác chuẩn bị của các đảng bộ về phương án nhân sự, được tiến hành chặt chẽ, công phu, đúng quy trình, hướng dẫn của trung ương. Một số tỉnh đã bảo đảm được tỷ lệ cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số, tuy nhiên nguồn cán bộ trẻ (dưới 40 tuổi) vẫn còn ít. Các đảng bộ cần chú trọng công tác phát triển Đảng, quy hoạch, bồi dưỡng, tạo nguồn cán bộ cho lâu dài.
4. Báo điện tử Vietnam.net có bài Quốc hội khóa tới mới xem xét sửa toàn diện Hiến pháp. Bài báo phản ánh: Viện trưởng Viện nghiên cứu lập pháp Đinh Xuân Thảo cho rằng sửa Hiến pháp sắp tới phải xem xét sự kế thừa, phát triển của bốn bản Hiến pháp trước đây. Trong đó lưu ý Hiến pháp năm 1946, do Bác Hồ là trưởng ban soạn thảo.
Báo cũng có bài Hướng tới châu Phi: Chính sách quan trọng của Việt Nam. Bài báo phản ánh: Việt Nam sẽ tận dụng cơ hội để thâm nhập sâu rộng thị trường châu Phi rộng lớn với dân số hơn 1 tỷ người ra sao trong bối cảnh tăng cường xuất khẩu sang các thị trường truyền thống ngày một khó khăn do cạnh tranh gay gắt và đòi hỏi cao? Đó là nội dung Việt Nam muốn đối thoại với 22 nước châu Phi cùng nhiều tổ chức quốc tế, các nước có dự án hợp tác 3, 4 bên với Việt Nam và châu Phi trong cuộc hội thảo quốc tế diễn ra hôm nay (17/8) tại Hà Nội.
Với chủ đề “Việt Nam - châu Phi: Hợp tác cùng phát triển bền vững”, hội thảo sẽ tập trung thảo luận về quan hệ hợp tác đa ngành, đa lĩnh vực giữa Việt Nam và châu Phi, trong đó có an ninh lương thực, hợp tác nông nghiệp và xóa đói giảm nghèo; hợp tác thương mại, đầu tư và phát triển nguồn nhân lực.
5. Báo Lao động có bài “Xoá sổ 630ha đất rừng phòng hộ tại Quảng Trị”: Tiếp tay và khuất tất. Bài báo phản ánh: Như Báo LĐ ngày 12.8 đã có bài phản ánh, UBND tỉnh Quảng Trị (QT) đã xóa sổ 630ha đất rừng phòng hộ đầu nguồn để chuyển thành rừng sản xuất, giao cấp cho Cty CP gỗ MDF Geruco QT. Đáng nói, một số cá nhân và cơ quan chức năng huyện, tỉnh lại sốt sắng chuyển bằng được 630ha đất rừng phòng hộ đầu nguồn trên sang thành rừng sản xuất để giao cho Cty, trong khi đất rừng sản xuất trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều diện tích chưa được khai thác sử dụng.
Trả lời cho câu hỏi vì sao cứ nhất mực đòi chuyển diện tích đất rừng phòng hộ trên, đại diện Cty CP gỗ MDF Geruco QT - ông Trần Xuân Đoát - Trưởng phòng nguyên liệu: “Chúng tôi chỉ dựa trên cơ sở tỉnh có chủ trương cho Cty thuê khoảng 2.000ha đất trồng rừng nguyên liệu, thấy diện tích nào phù hợp thì đề nghị, còn việc chuyển đổi là quyết định của tỉnh”. Cũng theo đại diện Cty này, mặc dù diện tích đất rừng sản xuất ở tỉnh vẫn còn, nhưng Cty không muốn xin thuê hoặc liên doanh, liên kết trồng rừng nguyên liệu bởi lợi ích kinh tế không cao. Tương tự, đối với 14.000ha tỉnh quy hoạch vùng nguyên liệu cho Cty từ năm 2002, đồng thời giao nhiệm vụ cho các địa phương, đơn vị có trách nhiệm cùng Cty xây dựng vùng nguyên liệu, đến nay Cty cũng không nắm được và việc liên doanh - liên kết để trồng rừng nguyên liệu trên diện tích này cũng gần như không thực hiện được do bài toán lợi ích kinh tế. Ông Đoát cho biết, sau khi có quyết định của UBND tỉnh do Phó Chủ tịch tỉnh Nguyễn Quân Chính ký vào tháng 10.2009 đồng ý cho chuyển 630ha tại huyện Hướng Hóa và Đak Rông từ đất rừng phòng hộ sang rừng sản xuất để giao cho Cty trồng rừng, đến nay Cty đã thuê, nhận bàn giao 583ha, nhưng vẫn chưa trồng rừng.
Việc quy hoạch diện tích đất rừng trên vào mục đích chức năng phòng hộ có ý nghĩa không thể bàn cãi, nhưng một khi bị chuyển thành đất trồng rừng sản xuất thì rõ ràng chức năng phòng hộ sẽ không còn, hậu quả không thể lường trước.
6. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Hội nghị tổ chức tổng kết bước đầu thực hiện thí điểm không tổ chức HĐND quận, huyện, phường đã diễn ra hôm qua, 16-8, tại Hà Nội. Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Sinh Hùng đã trực tiếp nghe gần 10 địa phương thí điểm báo cáo tình hình.
Hầu hết các ý kiến đều đồng tình kiến nghị mở rộng không tổ chức HĐND quận, huyện, phường trên toàn quốc, mà trước mắt sửa ngay một vài điểm trong Hiến pháp liên quan đến chính quyền địa phương. Tuy nhiên, Ban chỉ đạo Trung ương sẽ xin phương án chỉ đạo cụ thể xem sẽ tiếp tục thí điểm ở 10 tỉnh thành hay làm đại trà toàn quốc, hoặc thậm chí vẫn thí điểm nhưng sẽ mở rộng cho các tỉnh, thành khác. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu, nên mở rộng hơn nữa dân chủ trực tiếp để người dân được trực tiếp giám sát chính quyền.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo điện tử Dân Việt có bài Tiếp tục bán đấu giá sai quy định. Bài báo phản ánh: Sau khi trả lời chất vấn của báo chí về việc “ban hành quy chế đấu giá đất trái luật” của UBND TP. Thanh Hoá, ngày 29-7, UBND TP Thanh Hóa đã dừng phiên đấu giá hơn 17.000m vuông đất và ký hợp đồng với Trung tâm Bán đấu giá (thuộc Sở Tư pháp Thanh Hoá) để cơ quan này tổ chức bán đấu giá theo thẩm quyền.
Thế nhưng, Trung tâm Bán đấu giá tỉnh Thanh Hoá đã từ chối bán đấu giá và trả lại toàn bộ hồ sơ cho TP Thanh Hóa với lý do quy chế do Chủ tịch UBND TP. Thanh Hóa ban hành trái pháp luật, cần phải hủy bỏ và tổ chức thông báo đấu giá lại theo đúng pháp luật. Tuy nhiên, ngay sau khi nhận lại hồ sơ, Hội đồng bán đấu giá TP. Thanh Hóa vẫn giữ nguyên quy chế, kết quả sơ tuyển nhà thầu (chỉ có hai công ty đủ điều kiện theo quy chế nói trên) và mở phiên đấu giá vào ngày 6-8. Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đô thị Thanh Hóa là đơn vị trúng đấu giá với mức 8.075.000 đồng/m vuông. Việc làm bất minh và trái pháp luật trên của UBND TP. Thanh Hóa đã khiến nhiều doanh nghiệp và dư luận bất bình. Chưa hết, ngay khi kết quả đấu giá chưa được công bố, UBND TP. Thanh Hóa chưa ký hợp đồng với đơn vị trúng đấu giá, thì Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đô thị Thanh Hóa đã bán hết 203 lô đất ngay trong ngày tổ chức đấu giá (6-8) với giá từ 12 - 17 triệu đồng/m vuông. Thực tế, nếu việc đấu giá được tổ chức công khai, đúng pháp luật, giá trúng đấu giá sẽ cao hơn rất nhiều.
Đây là hành vi cố ý làm trái quy định pháp luật gây thất thu cho ngân sách nhà nước hàng trăm tỷ đồng. Dư luận và nhiều doanh nghiệp rất bất bình và mong muốn cơ quan điều tra của Bộ Công an và tỉnh Thanh Hoá vào cuộc xác minh, làm rõ hành vi sai trái nêu trên.
2. Báo Diễn đàn doanh nghiệp có bài Văn phòng công chứng: Việc nhiều, nhưng ngại rủi ro! Bài báo phản ánh: Có hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/2007, Luật Công chứng đã và đang phát huy hiệu quả đáng kể trong đời sống kinh tế xã hội. Tuy thực sự là một ngành nghề dịch vụ có tiềm năng, song theo nhiều công chứng viên, công việc không lo thiếu mà chỉ ngại rủi ro!
Trên thực tế, sự phát triển tổ chức hành nghề công chứng quá “nóng” đã góp phần tạo ra sự cạnh tranh thiếu lành mạnh giữa một số tổ chức hành nghề công chứng, gián tiếp “đẩy” một số VPCC làm bừa, làm ẩu, thậm chí cố tình vi phạm pháp luật. Vụ Trưởng VPCC Việt Tín (Hà Nội) đột tử hồi tháng 4 vừa qua có liên quan đến những hợp đồng ủy quyền bán nhà, đất giả mạo được công chứng tại văn phòng này là một ví dụ. Vụ việc được phát giác khi một VPCC khác được khách hàng yêu cầu cấp bản sao hợp đồng công chứng trong khi họ chưa từng xử lý những hợp đồng này... Tất nhiên, cũng có những bất cập trong hoạt động công chứng không phải do yếu tố chủ quan từ CCV. Tại một hội nghị gần đây của ngành tư pháp, ông Mai Lương Khôi, Phó Giám đốc Sở Tư pháp TPHCM cũng “than thở” rằng, mức xử phạt các vi phạm hành chính trong lĩnh vực tư pháp hiện nay là quá nhẹ nên nhiều người sẵn sàng bỏ tiền nộp phạt rồi tiếp tục... vi phạm!
Rõ ràng, thực tế cuộc sống đã đặt ra yêu cầu tiếp tục điều chỉnh, bổ sung để hoạt động công chứng phục vụ đắc lực hơn nữa cho các hoạt động kinh tế xã hội trong khuôn khổ pháp luật.
3. Báo Người lao động có bài Hạn chế hành vi lệch chuẩn. Bài báo phản ánh: Nếu pháp luật có những chế tài thật nghiêm khắc và đầy đủ hơn, ý thức con người sẽ được nâng lên. Trong điều kiện kinh tế - xã hội hiện nay, dự báo tình hình phạm pháp hình sự ở nước ta nói chung và của TPHCM nói riêng sẽ còn diễn biến phức tạp. Điển hình là gần đây, hàng loạt vụ án nghiêm trọng với tính chất bạo lực gia tăng mà người gây án có tuổi đời còn rất trẻ.
Thực tiễn từ các vụ án cho thấy có nhiều nguyên nhân dẫn đến tội phạm. Do áp lực từ cuộc sống, chất lượng sống giảm sút, lối sống thiếu lành mạnh... nhưng nguyên nhân chính là ý thức của mỗi cá nhân trong đời sống hằng ngày. Ngoài ra, yếu tố xã hội có vai trò quyết định đến ý thức chấp hành pháp luật của con người. Nói cách khác, vai trò của pháp luật cũng góp phần tạo nên ý thức của con người. Nếu pháp luật có những chế tài thật nghiêm khắc và đầy đủ hơn, ý thức con người sẽ được nâng lên. Chẳng hạn, việc quy định cấm uống rượu, bia khi điều khiển phương tiện giao thông, chúng ta đã có luật điều chỉnh nhưng việc áp dụng pháp luật vào đời sống chưa triệt để. Hay việc các cửa hàng bán bia, rượu không được bán cho trẻ em dưới 18 tuổi, pháp luật hiện chưa có quy định cụ thể và mức chế tài vẫn chưa đủ để mang lại hiệu quả.
4. Báo Đất Việt có bài Chưa mạnh tay với tội phạm mạng. Bài báo phản ánh: Theo nhiều chuyên gia, nguyên nhân tội phạm tin học khá phổ biến ở Việt Nam là do khung pháp lý chưa đủ mạnh, đồng thời người dùng còn thiếu cảnh giác. Nhiều hành vi như tấn công trái phép vào máy tính, mạng máy tính, CSDL... bị hầu hết các nước phát triển coi là hành vi phạm tội, nhưng chưa được Bộ luật Hình sự Việt Nam điều chỉnh. Đối với những tội có quy định trong luật thì chế tài răn đe tội phạm cũng chưa đủ nghiêm khắc.
Gần đây, tại các hội thảo về an ninh mạng, một số chuyên gia đề nghị tất cả hành vi sử dụng công nghệ cao gây nguy hiểm cho xã hội cần được bổ sung vào Bộ luật Hình sự với các chế tài nghiêm khắc như các nước khác. Đồng thời, nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh và trật tự an toàn xã hội cũng cần bổ sung một số quy định xử phạt hành chính đối với tội phạm công nghệ cao mà chưa tới mức phải xử lý hình sự; trong đó, cần tăng chế tài xử lý, nhất là phạt tiền để đủ mức răn đe và ngăn chặn.
5. Báo Nhân dân đưa tin: Ngày 16-8, tại TP Ðà Nẵng, Ủy ban Tư pháp (UBTP) của QH tổ chức Hội thảo "Nâng cao năng lực thực hiện chức năng giám sát của UBTP của Quốc hội và HÐND cấp tỉnh với hoạt động của các cơ quan tư pháp". Tại hội thảo, các nhà quản lý, các chuyên gia, các nhà nghiên cứu cùng trình bày và thảo luận tập trung 22 chủ đề thuộc bốn nhóm vấn đề chính; trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn nhằm tăng cường hiệu quả thực hiện chức năng giám sát của các cơ quan dân cử nói chung và hoạt động của cơ quan giám sát UBTP của QH và HÐND cấp tỉnh đối với hoạt động của các cơ quan tư pháp nói riêng. Nhiều đại biểu cho rằng, hoạt động giám sát ở một số địa phương hiện rất khó khăn, chưa đáp ứng được nhu cầu thực tiễn, còn nhiều hạn chế về năng lực, hiệu quả giám sát chưa cao...
6. Trang web Vovnews có bài Khuyến khích các văn phòng công chứng hoạt động theo hình thức Công ty hợp danh. Bài báo phản ánh: Theo Sở Tư pháp Hà Nội, hiện trên địa bàn thành phố có 42 văn phòng công chứng được cấp giấy phép thành lập, trong đó có 14 văn phòng công chứng hoạt động theo mô hình công ty hợp danh và 28 văn phòng công chứng hoạt động theo loại hình doanh nghiệp tư nhân.
Thực tế hoạt động của các văn phòng công chứng thời gian qua cho thấy những văn phòng công chứng hoạt động theo mô hình doanh nghiệp tư nhân gặp khá nhiều bất cập. Việc văn phòng công chứng có 1 công chứng viên duy nhất khiến cho hoạt động của cả văn phòng bị phụ thuộc rất nhiều vào trưởng văn phòng.
Do vậy, hiện Sở Tư pháp Hà Nội đang chủ trương khuyến khích các văn phòng công chứng chuyển đổi sang loại hình công ty hợp danh (gồm 2 công chứng viên trở lên), nhằm đảm bảo chất lượng công việc và sự chủ động, thường xuyên tại các văn phòng công chứng. Sở cũng đang kiến nghị Bộ Tư pháp sớm ban hành thông tư quy định, hướng dẫn cụ thể đối với việc thực hiện các thay đổi về nội dung đăng ký hoạt động cho các văn phòng công chứng.