I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo điện tử VnExpress có bài Thủ tướng chỉ định người điều hành UBND Hà Giang. Bài báo phản ánh: Thủ tướng vừa quyết định giao ông Hoàng Đình Châm, Phó chủ tịch thường trực tỉnh Hà Giang phụ trách, điều hành UBND tỉnh này thay ông Nguyễn Trường Tô bị bãi nhiệm do vi phạm kỷ luật.
Theo quyết định ngày 7/8 của Thủ tướng, ông Châm sẽ phụ trách, điều hành UBND tỉnh Hà Giang cho đến khi HĐND tỉnh bầu ra Chủ tịch UBND tỉnh mới. Cùng ngày, Thủ tướng cũng phê chuẩn bãi nhiệm chức vụ Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang với ông Nguyễn Trường Tô do vi phạm kỷ luật.
2. Báo Vietnamnet có bài Ngân hàng hỗ trợ hết sức để tái cơ cấu Vinashin. Bài báo phản ánh: Ngày 7/8, Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng cùng đoàn công tác của Chính phủ đã tới thăm và làm việc với tập thể cán bộ chủ chốt của Tập đoàn Vinashin. Yêu cầu đối với Vinashin lúc này là phải ổn định tư tưởng, xây dựng quyết tâm, xây dựng chương trình hành động thực hiện tái cơ cấu, Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng chỉ đạo. 195 cán bộ trên tổng số 210 cán bộ chủ chốt của các đơn vị thành viên trong tập đoàn được triệu tập dự hội nghị quán triệt chủ trong tái cơ cấu toàn diện ngày 7/8/2010 đã có mặt. Tất cả đều bày tỏ sự nhất trí với chủ trương tái cơ cấu toàn diện Vinashin của Chính phủ và lộ trình thực hiện chủ trương này được lãnh đạo tập đoàn nêu ra. Đến năm 2015 sẽ có một Vinashin mới tập trung vào ngành nghề chính là đóng mới và sửa chữa tàu biển, phát triển công nghiệp phụ trợ, tập trung cho nghiên cứu, chuyển giao công nghệ tiên tiến, đồng thời tiếp tục đào tạo nguồn nhân lực có trình độ tay nghể cao phục vụ cho công nghiệp đóng tàu.
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Đồng Tiến cho biết khó khăn về tài chính là rất lớn đối với Vinashin nhưng trước quyết tâm chính trị của Chính phủ tái cơ cấu tập đoàn này, hệ thống ngân hàng sẽ tiếp tục hỗ trợ hết sức.
Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh cho biết Bộ này cũng đã trình Chính phủ, sẽ cấp đủ vốn điều lệ cho Vinashin, còn lại sẽ cho vay mà không cấp vốn nữa. Bộ Tài chính sẽ cùng Vinashin tìm ra phương án tối ưu thực hiện thành công chủ trương tái cơ cấu. Được biết Thứ trưởng Tài chính Trần Xuân Hà được phân công phụ trách tổ công tác đề xuất và thực hiện phương án cơ cấu tài chính cho Vinashin.
3. Báo điện tử VOV phản ánh: Ngày 9/8, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng đoàn công tác Chính phủ đã đến thăm và làm việc tại tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu về tình hình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội. Phát biểu tại buổi làm việc với lãnh đạo chủ chốt tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh năm năm tới, một trong những trọng tâm là xây dựng Bà Rịa-Vũng Tàu trở thành trung tâm cảng trung chuyển nước sâu của khu vực.
Gợi mở định hướng phát triển của tỉnh trong thời gian tới, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ: Bà Rịa - Vũng Tàu cần xác định trọng tâm đầu tư phát triển trở thành trung tâm cảng trung chuyển nước sâu của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam gắn với phát triển các khu công nghiệp, các loại hình dịch vụ hiện đại có giá trị gia tăng cao. Một trong những yếu tố quan trọng nhất để Bà Rịa - Vũng Tàu trở thành trung tâm cảng trung chuyển nước sâu của cả vùng, theo Thủ tướng là công tác quy hoạch tổng thể phải có sự giúp đỡ của các chuyên gia tư vấn nước ngoài. Bà Rịa Vũng Tàu phối hợp với các bộ, ngành liên quan rà soát, xây dựng quy hoạch, kiểm soát chặt chẽ các dự án; dự án cấp phép phải tính toán đến hiệu quả tổng hợp; tập trung phát triển hạ tầng giao thông, nhất là đường giao thông liên quan trực tiếp cảng Cái Mép-Thị Vải… Song song với phát triển trở thành trung tâm cảng trung chuyển nước sâu, Bà Rịa - Vũng Tầu cũng cần phát huy lợi thế, tiềm năng để phát triển công nghiệp theo hướng công nghệ cao, sử dụng ít diện tích đất, bảo vệ môi trường; đẩy mạnh các loại hình dịch vụ; ứng dụng khoa học công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng trong sản xuất nông nghiệp.
4. Báo Bee.net.vn có bài Vedan đã phải bồi thường 100%! Bài báo phản ánh: Công ty Vedan về cơ bản đã đồng ý bồi thường 45,7 tỉ đồng cho người dân Cần Giờ, Thành phố Hồ Chí Minh và 53,6 tỉ đồng cho Bà Rịa-Vũng Tàu, 100% theo yêu cầu. Riêng với Đồng Nai, trong 3 ngày tới Vedan sẽ xác nhận số tiền bồi thường.
5. Báo Thanh niên phản ánh: Bộ Chính trị vừa ban hành quyết định về quy trình giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng của Ban Chấp hành T.Ư, Bộ Chính trị, Ban Bí thư.Theo đó, Ủy ban Kiểm tra T.Ư phối hợp với Văn phòng T.Ư Đảng tham mưu, giúp Ban Bí thư, Bộ Chính trị, Ban Chấp hành T.Ư quyết định thành lập đoàn giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng (gọi là đoàn kiểm tra). Tổ chức hội nghị Ban Bí thư hoặc Bộ Chính trị, Ban Chấp hành T.Ư để xem xét, giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng. Ban Bí thư hoặc Bộ Chính trị, Ban Chấp hành T.Ư thảo luận, quyết định kỷ luật bằng hình thức bỏ phiếu kín.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Người lao động có bài Mất tiền tỉ vì... công chứng viên. Bài báo phản ánh: Công an TP Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang vừa có văn bản xin ý kiến Văn phòng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh đề nghị khởi tố vụ án lợi dụng chức vụ, quyền hạn xảy ra ở Phòng Công chứng số 1 - Sở Tư pháp Tiền Giang.
Theo đơn bà Huỳnh Thị Ri (ngụ phường 1, TP Mỹ Tho) gửi cơ quan điều tra, năm 2005 -2007, bà Nguyễn Thị Nguyệt và chồng là ông Nguyễn Văn Tấn nợ bà 2,1 tỉ đồng nhưng không trả nên bà Ri khởi kiện ra tòa. Lúc khởi kiện, bà Ri phát hiện bà Nguyệt có dấu hiệu tẩu tán tài sản nên bà đề nghị tòa áp dụng biện pháp kê biên khẩn cấp hai căn nhà. Tuy nhiên, tòa xác minh thì biết bà Nguyệt đã thế chấp hai căn nhà này cho ngân hàng nên không kê biên được mà hướng dẫn bà Ri làm đơn gửi phòng công chứng xin ngăn chặn. Sau đó, bà Ri được bà Trần Thị Thanh Trúc, Phó Phòng Công chứng số 1, tiếp nhận đơn và nhập vào máy để thông báo cho toàn bộ công chứng viên biết. Tuy nhiên, đến ngày 26-6-2007 lại chính bà Trúc đã công chứng cho bà Nguyệt bán hai căn nhà nói trên.
Theo ông Nguyễn Văn Vĩnh, Giám đốc Sở Tư pháp Tiền Giang, trong việc này có dấu hiệu tẩu tán tài sản. Công chứng viên đã tự ý đi lấy chữ ký của người tẩu tán tài sản ngoài giờ gây ảnh hưởng đến uy tín của ngành tư pháp. Hiện Sở Tư pháp Tiền Giang đã ra quyết định kỷ luật với hình thức khiển trách về mặt Đảng và chính quyền đối với bà Trúc.
2. Báo Lao động phản ánh: Ngày 9.8, ông Phạm Thanh Cao (Trưởng phòng Bổ trợ Tư pháp, Sở Tư pháp Hà Nội) cho biết, Sở Tư pháp Hà Nội vừa ra quyết định thanh tra toàn diện 12/42 văn phòng công chứng (VPCC) ở Hà Nội. Theo kế hoạch, đoàn thanh tra sẽ làm việc từ ngày 10/8 đến hết tháng 8. Nội dung thanh tra sẽ tập trung làm rõ việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của công chứng viên và VPCC. Cùng với đó, sẽ xem xét kỹ các vấn đề: thu phí công chứng, thù lao công chứng, lưu trữ hồ sơ, giải quyết khiếu nại về công chứng... Đơn vị bị thanh tra đầu tiên là VPCC Từ Liêm, tiếp đó là các VPCC Mỹ Đình, Thành Đô, Cầu Giấy, Lạc Việt… Sau đợt thanh tra này, Sở Tư pháp HN dự kiến sẽ tiếp tục kiểm tra 20 VPCC khác vào tháng 10.
3. Báo Đại đoàn kết có bài Làm sao để dân đỡ bị... hành? Bài báo phản ánh: Hôm rồi, ông bạn tôi phải giúp cô con gái hồ sơ để xin “nguyện vọng hai” vào các trường đại học, cao đẳng. Nhiệm vụ của ông bố là phải xin công chứng cho cô con gái một đống văn bản. Từ học bạ, giấy khai sinh, bằng tốt nghiệp và giấy chứng nhận các loại.v.v. Điều quan trọng là phải thực hiện trong ngày vì hạn nộp hồ sơ của trường mà cô con gái đăng ký đã hết.
Rút kinh nghiệm của những cuộc phải chờ đợi xếp hàng trước đây, ngay từ sáng sớm ông bạn đã là người đầu tiên có mặt tại trụ sở Ủy ban phường để làm thủ tục sao văn bản, giấy tờ. Cô nhân viên cũng vui vẻ nhận hồ sơ, vào sổ và... đưa cho ông giấy biên nhận, hẹn: “Chiều thứ... lại nhận hồ sơ”! Ông khẩn khoản đề nghị cô cán bộ, có thể nào giúp ông làm được ngay. Lần này thì nụ cười trên môi cô gái vụt tắt, chỉ còn nét mặt nghiêm nghị: “ Không được đâu bác ạ. Đây là nguyên tắc. Cháu có linh động cho bác thì lãnh đạo cũng không ký”. Bỗng một người chứng kiến, giật tay ông lôi ra một chỗ: “ Sao ông không mang ngay sang phường X. Ở đấy họ có thể giải quyết được đấy”. Quả là đúng như lời ông khách mách: Ở phường X. họ nhận và giải quyết ngay. Họ phân ra hai loại, loại ít giấy tờ, cần gấp, có thể giải quyết được thì giải quyết luôn.
Kể từ khi có cơ chế “ một cửa”, dân có việc, thủ tục cũng đơn giản đi nhiều. Thế nhưng “một cửa, nhiều khóa” lại phát sinh chuyện như trên đây. Rõ là cần phải xem lại cách làm. Việc gì có thể giải quyết được thì nên giải quyết ngay; việc gì cần để lại xem xét thì hãy để lại. Cải cách hành chính... không khéo thì lại hành là chính. “ Cải cách” là phải bớt đi sự hành... dân.
4. Báo CAND online có bài Cần thực hiện đúng quy định về sao y, chứng thực văn bản. Bài báo phản ánh: Mặc dầu đã có quy định huỷ bỏ quy định bắt buộc người dân phải nộp bản sao giấy tờ trong hồ sơ tuyển sinh, tuyển dụng, bổ nhiệm...song tình trạng các cơ quan, tổ chức đòi hỏi người dân phải nộp bản sao y, chứng thực khi tiếp nhận văn bản, giấy tờ vẫn diễn ra phổ biến. Tình trạng quá tải trong sao y, chứng thực không chỉ xảy ra tại UBND các phường nội thành. Theo ghi nhận của chúng tôi, ngay cả với những xã ngoại thành như xã Đông Thạnh, huyện Hóc Môn; xã Bình Hưng Hoà A, huyện Bình Chánh… người dân muốn được sao y, chứng thực cũng phải ngồi chờ cả tiếng đồng hồ. Một thực tế đặt ra là hầu như các phường, xã đều phải luân phiên cắt cử một Phó chủ tịch chỉ chuyên ngồi ký, từ lúc bước chân đến trụ sở ủy ban cho tới lúc hết giờ làm. Không chỉ có vậy, với việc lưu giữ lại một bản sau khi chứng thực, UBND nhiều phường xã trên địa bàn cũng đang phải đối mặt với khó khăn về chỗ cất trữ, điều kiện bảo quản hồ sơ lưu.
Đến khoản lệ phí công chứng, dù số tiền chỉ một vài chục ngàn đồng cũng là cả vấn đề nhất là với người nghèo hay với đối tượng chưa có việc làm. Với phường xã, tuy vất vả do quá tải hoặc do khối lượng công việc tăng lên gấp nhiều lần so với trước, nhưng đây lại là vấn đề tạo nguồn thu không nhỏ cho địa phương nên cấp này cũng chẳng dại gì từ bỏ quyền lợi, cứ âm thầm ký tên chứng thực, đóng dấu sao y rồi… thu tiền. Lãng phí công sức, tiền bạc từ thói quen tắc trách này cộng dồn lại là một con số không nhỏ mà người dân phải gánh chịu đã đành. Thử làm một phép tính đơn giản, phường xã ít dân cư thì một tháng cũng thực hiện sao y, chứng thực cho vài ngàn văn bản, giấy tờ; phường xã đông dân, mỗi tháng số văn bản giấy tờ được sao y, chứng thực lên đến vài chục ngàn.
Trong khi cải cách hành chính là biện pháp cấp thời để cải thiện kẹt xe đã được thành phố đưa ra từ lâu, thì cứ mỗi khi động đến văn bản giấy tờ; chạm đến thủ tục hành chính là người dân phải xách xe lên phường sao y, chứng thực như hiện nay, vấn nạn ùn tắc giao thông sẽ càng thêm bức xúc.
5. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Được đề nghị đặc xá một cách bất thường. Bài báo phản ánh: Ông Nguyễn Hoàng Huynh và ông Thái văn Nghĩa (nguyên trưởng phòng TN&MT huyện Vĩnh Cửu) được hoãn thi hành án, sau đó được đề nghị xét đặc xá.
Tháng 6-2009, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM tuyên phạt ông Nguyễn Hoàng Huynh ba năm tù, ông Nghĩa năm năm sáu tháng tù về hai tội cố ý làm trái và lợi dụng chức vụ. Ngoài ra, ông Nghĩa còn phạm tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Tháng 8-2009, sau hai tháng kể từ khi án phúc thẩm có hiệu lực, cả ông Huynh và ông Nghĩa có đơn gửi TAND tỉnh Đồng Nai đề nghị được hoãn thi hành án để điều trị bệnh. Sau đó, ông Huỳnh Văn Lưu, Chánh án TAND tỉnh Đồng Nai, ra quyết định trưng cầu giám định pháp y tình trạng bệnh tật, tỉ lệ thương tật và xác định ông Huynh và ông Nghĩa có thuộc trường hợp bệnh hiểm nghèo hay không. Ngày 19-8-2009, Trung tâm Giám định pháp y tỉnh Đồng Nai đã kết luận ông Huynh bị tỉ lệ thương tật đến 85%. Ngày 28-8, cũng trung tâm này kết luận ông Nghĩa bị tỉ lệ thương tật 81%. Cả hai phạm nhân này đều được kết luận là mắc bệnh hiểm nghèo. Từ kết luận giám định này, Chánh án Huỳnh Văn Lưu đã ra quyết định hoãn thi hành án cho ông Huynh và ông Nghĩa với thời hạn 12 tháng. Cả hai mới bị tạm giam hơn ba tháng rồi được cho tại ngoại. Nếu được xét đặc xá, ông Huynh được miễn hơn 32 tháng tù, ông Nghĩa miễn năm năm hai tháng tù.
Theo hướng dẫn của TAND Tối cao, để được xét đặc xá, trong thời gian hoãn thi hành án, bị án phải chấp hành tốt chính sách, pháp luật. Thế nhưng theo thông tin của PV, khi được hoãn thi hành án, ông Nghĩa lại liên quan đến một vụ sai phạm khác và lãnh đạo tỉnh chỉ đạo các cơ quan chức năng phải xử lý và báo cáo kết quả cho tỉnh.
Khi tiếp cận kết luận giám định pháp y, căn cứ quan trọng và duy nhất để tòa quyết định hoãn thi hành án và đề nghị đặc xá, chúng tôi phát hiện nhiều điểm bất thường xung quanh việc xác định tỉ lệ thương tật, bệnh hiểm nghèo. Chúng tôi hỏi cán bộ phân công phụ trách việc đặc xá về độ chính xác của kết luận giám định, vị này từ chối trả lời. Nhưng khi chúng tôi hỏi, ông từng là thẩm phám, xét xử nhiều vụ thì người bị kết luận tỉ lệ thương tật 85% sẽ như thế nào? Vị này nói: “Tỉ lệ thương tật từ 80% thì người đó phải sống đời sống thực vật và kết luận giám định pháp y thường không kết luận có bệnh hiểm nghèo…”.
6. Báo Hà Nội mới có bài Thi hành án dân sự: “Tồn” bất cập = “đọng” án. Bài báo phản ánh: Yêu cầu doanh nghiệp thi hành bản án dân sự theo quyết định của Tòa án (TA) thì doanh nghiệp chây ỳ với lý do không có tiền. Khi cán bộ thi hành án (THA) tìm ra tài khoản của doanh nghiệp phải THA và yêu cầu phong tỏa, nhưng chỉ vài giờ sau, tiền trong tài khoản đã bị tẩu tán, do đó không THA được. Ngoài ra, không ít vụ việc tồn đọng là do bản án, quyết định của TA tuyên "mập mờ"... Đây là thực trạng buồn, phần nào lý giải con số có tới 298.622 án tồn đọng hiện nay.
Theo Tổng cục THA dân sự, về nguyên tắc, án có hiệu lực phải được thi hành ngay. Tuy nhiên, THA dân sự là công tác phức tạp, không thể thành công nếu thiếu sự đồng thuận, hợp tác của chính quyền cơ sở. Hiện nay, trong số 298.622 án tồn đọng có 1.513 việc án tuyên không rõ ràng, 12.068 việc chưa thống nhất ý kiến giữa các ngành trong khâu giải quyết. 785 việc có kháng nghị tạm đình chỉ THA của TAND và VKSND để xem xét lại khiến dư luận đặt nhiều câu hỏi. Đặc biệt, không ít bản án không thi hành được do chính lỗi không chịu cải cách hành chính của TA.
Tại thành phố Đà Nẵng, việc THA cũng gặp nhiều khó khăn vì giá trị THA không tương xứng với tài sản đương sự đang sở hữu.
Hiện, biện pháp được nhiều địa phương thực hiện là liên tục tiến hành các đợt tổng rà soát, phân loại án tồn đọng; định kỳ tiến hành xác minh để vụ việc nào có điều kiện thì khẩn trương đưa ra thi hành theo hướng dẫn của Bộ Tư pháp. Tuy nhiên, theo Luật sư Nguyễn Công Hùng - Đoàn Luật sư Hà Nội, về lâu dài cơ quan chức năng phải lấp những lỗ hổng trong các văn bản pháp luật liên quan đến THA. Đến thời điểm này, pháp luật về THA không có quy định bao lâu phải thi hành xong một bản án nên việc THA thường kéo dài và phụ thuộc nhiều vào thái độ, ý thức chấp hành pháp luật của đương sự; trình độ, năng lực, tinh thần trách nhiệm của chấp hành viên và nhiều cơ quan liên quan khác.