Trong buổi sáng ngày 09/6/2008, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo Sài Gòn giải phóng có bài "Thị trường ô tô : “Ngoại” thoi thóp, “nội” phây phây". Bài báo phản ánh: Hơn 2 tháng qua, Bộ Tài chính liên tiếp ban hành hàng loạt mức thuế đối với ô tô nhập khẩu (NK) theo hướng tăng cao nhằm hạn chế nhập siêu và chống ùn tắc giao thông. Đến nay, “toa thuốc đặc trị” này bắt đầu phát huy tác dụng. Tuy nhiên, những diễn biến trên thị trường cho thấy dường như “thuốc” chỉ “ép phê” tạm thời với dòng xe ngoại, còn với xe nội lại trở thành… liều thuốc bổ!
Thị trường “tê liệt” hoàn toàn kể từ lúc các loại thuế NK ô tô tăng vọt ở mức 60% lên 70%, rồi 83%… cộng với việc ngân hàng tăng lãi suất, siết chặt cho vay.
Theo ghi nhận, hầu hết DN NK ô tô đang gặp phải vấn đề về hàng tồn kho, phải thuê kho bãi để trữ. Nguyên nhân là trước khi Bộ Tài chính ban hành quyết định tăng thuế NK, các DN nhập xe về ào ạt để “đón gió”. Tuy nhiên, sau đó thị trường “trở chứng”, khách hàng quay mặt với mặt hàng ô tô NK với nhiều lý do như giá quá cao, khó vay vốn ngân hàng… Trước diễn biến thất thường của thị trường xe NK, giải pháp “chữa cháy” mà các salon ô tô đang làm là đồng loạt hạ giá bán xuống mức thấp hơn rất nhiều so với mức thuế NK, thậm chí hạ ngang với giá ký hợp đồng trước lúc nhập về.
Nhìn nhận khách quan, nếu DN hạ giá bán ngang với giá NK hoặc hạ khoảng 10%-20% cho mỗi xe thì vẫn có lời. Bởi thực tế, tỷ giá USD trên thị trường hiện tăng khá cao so với lúc DN NK ô tô về. Vấn đề là việc áp thuế liên tiếp vừa qua đối với dòng xe NK, khiến mặt bằng giá xe này tăng giá khá cao so với xe sản xuất trong nước. Có lẽ do vậy mà người tiêu dùng tạm thời “tẩy chay” xe ngoại để đổ xô mua xe nội dù phải chờ dài cổ.
Việc các hãng sản xuất ô tô trong nước tăng giá bán sẽ không ảnh hưởng đến mãi lực tiêu thụ trên thị trường của họ. Một giám đốc ô tô liên doanh cho biết, hiện nay, nhiều DN sản xuất xe trong nước vẫn đang trong tình trạng cung không đủ cầu nên với việc xe NK tăng giá cao, trong khi giá xe trong nước tăng mức vừa phải thì cũng không lo bị ế, trái lại khách hàng vẫn phải chờ đợi cả tháng mới mong có được xe. Mặt khác, xe sản xuất, lắp ráp trong nước đang rất lợi thế so với ô tô NK. Ví dụ, một chiếc Camry 3.5Q có giá 60.000 USD lúc thuế còn 60%, nhưng nay áp thuế 83% thì tăng lên 69.000 USD. Với số tiền đó, khách hàng có thừa khả năng mua Mercedes C-class mới lắp ráp trong nước.
2. Báo Người lao động phản ánh: Thực hiện việc tổng kiểm tra, xử lý xe khách vi phạm từ ngày 1-6, lực lượng CSGT đường bộ đã tổ chức triển khai, thực hiện nghiêm túc trên địa bàn toàn quốc, nhất là trên tuyến Quốc lộ 1A và phát hiện lỗi vi phạm chủ yếu vẫn là chở quá số người quy định.
Theo Cục CSGT Đường bộ - Đường sắt, chỉ tính tuần đầu tiên kiểm tra xe khách, CSGT các địa phương đã lập biên bản xử lý 1.451 xe vi phạm. Ngoài việc chở quá số người quy định, các lỗi vi phạm chính của xe khách là chạy quá tốc độ, thiết bị không bảo đảm an toàn, dừng đỗ không đúng quy định, đi không đúng phần đường, tránh vượt sai quy định...
3. Báo điện tử của Bộ Văn hoá, thể thao và du lịch phản ánh: Nhằm tạo động lực mới và bước đột phá trong việc triển khai thực hiện Chương trình hành động của Chính phủ về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN), Thủ tướng Chính phủ vừa Chỉ thị tiếp tục nâng cao nhận thức, xác định công tác đối với NVNONN là trách nhiệm của chính mình.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, Ban, ngành và địa phương cần tăng cường bảo vệ các quyền lợi chính đáng của NVNONN phù hợp luật pháp, công ước và thông lệ quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau, ổn định cuộc sống; tích cực đáp ứng các nhu cầu về thông tin, dạy và học tiếng Việt cũng như về văn hóa, tín ngưỡng của cộng đồng.
Ngoài ra, cần đáp ứng những quyền lợi thiết thân của NVNONN; có hình thức khen thưởng kịp thời đối với kiều bào có thành tích đóng góp cho đất nước và chế độ đãi ngộ thỏa đáng đối với những cán bộ cốt cán, người có công với nước. Đặc biệt, phát huy tiềm năng tri thức và kinh tế của NVNONN đóng góp vào sự phát triển đất nước.
Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu các Bộ, Ban, ngành và địa phương, trước 30/9/2008, tiến hành rà soát, đề xuất kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành quy định mới đáp ứng nguyện vọng chính đáng của kiều bào liên quan đến các vấn đề về mua, sở hữu nhà ở tại Việt Nam; các biện pháp nhằm phát huy tiềm năng tri thức và kinh tế của kiều bào; thành lập Hiệp hội doanh nhân kiều bào.
4. Báo Vietnamnet phản ánh: Theo tin từ Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng vừa ra yêu cầu các tập đoàn, tổng công ty nhà nước trước khi đầu tư vào lĩnh vực chứng khoán, ngân hàng, bất động sản phải báo cáo Thủ tướng. Việc làm này vừa nhằm bảo đảm sử dụng đúng, có hiệu quả vốn nhà nước tại các tập đoàn, tổng công ty và góp phần kiềm chế lạm phát. Bộ Tài chính là đơn vị được giao theo dõi, giám sát việc thực hiện.
Giải trình tại phiên chất vấn kỳ họp thứ ba, QH khóa XII mới đây, Thủ tướng đã khẳng định: "Tập đoàn, Tổng công ty NN đang hoạt động trong các lĩnh vực trọng yếu của nền kinh tế, nắm giữ khối lượng lớn tài sản QG, chiếm tỷ trọng cao nợ nước ngoài và nợ các NH trong nước của khối DN. Hiệu quả hoạt động của khu vực này sẽ ảnh hưởng lớn trực tiếp đến ổn định kinh tế vĩ mô, chất lượng và sức cạnh tranh của nền kinh tế". Thủ tướng cũng cam kết sẽ sớm có biện pháp kiểm soát chặt chẽviệc các DN này lấn sang chứng khoán, bất động sản.
Theo thống kê của Bộ Tài chính, tính đến 31/12/2007, có 13 tập đoàn (TĐ), tổng công ty (TCT) đầu tư vào các quỹ đầu tư chứng khoán và quỹ đầu tư tài chính với tổng giá trị 1.061 tỷ đồng.19 TĐ, TCT góp vốn thành lập NH với 4.426 tỷ đồng. 13 TĐ, TCT góp vốn thành lập 15 công ty chứng khoán với 420 tỷ đồng. Có 18 TĐ, TCT góp vốn đầu tư vào bất động sản với 1.463 tỷ đồng.
5. Báo Hà Nội mới phản ánh: Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương định kỳ từ ngày 15 - 20 hàng tháng gửi báo cáo nội dung các thông tin nổi bật cần phát ngôn, cung cấp cho báo chí về các sự kiện xảy ra trong ngành, lĩnh vực, địa phương về Văn phòng Chính phủ để tổng hợp phục vụ nhiệm vụ phát ngôn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Các Bộ, ngành, địa phương cần gửi về Văn phòng Chính phủ danh sách, số điện thoại, địa chỉ hộp thư điện tử của người phát ngôn của mình để phục vụ việc phối hợp công tác. Thông báo để Văn phòng Chính phủ, trong trường hợp cần thiết, cử cán bộ tham dự, nắm thông tin các cuộc họp báo định kỳ hoặc đột xuất theo Quy chế phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí. Thực hiện Nghị định số 179/2007/NĐ-CP ngày 3/12/2007 ban hành Quy chế làm việc của Chính phủ thì Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ thực hiện nhiệm vụ phát ngôn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Báo cũng phản ánh: Sau khi Ngân hàng Nhà nước ban hành cơ chế điều hành lãi suất mới, áp dụng từ 19/5, các tổ chức tín dụng đã điều chỉnh lãi suất huy động và cho vay trên cơ sở lãi suất cơ bản của Ngân hàng Nhà nước do vậy đã thu hút thêm được nhiều nguồn tiền trong xã hội, đáp ứng vốn vay cho nền kinh tế.
Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, tổng số dư tiền gửi của khách hàng tại các tổ chức tín dụng trong tháng 5 ước tăng 1,05% so với tháng trước; trong đó, số dư tiền gửi VND tăng 1,06% và số dư tiền gửi ngoại tệ ước tăng 0,99%. So với cuối năm 2007, tổng số dư tiền gửi ước tăng 4,1%. Tổng dư nợ cho vay nền kinh tế tháng 5 tăng khoảng 2,25% so với tháng trước, trong đó, dư nợ cho vay bằng VND ước tăng 2,13% và dư nợ cho vay bằng ngoại tệ ước tăng 2,66%. So với cuối năm 2007, dư nợ cho vay nền kinh tế ước tăng 19,13%.
Cũng theo Ngân hàng Nhà nước do tốc độ tăng trưởng huy động vốn trong tháng 5 ở mức thấp, nguồn vốn khả dụng của các tổ chức tín dụng vẫn có dấu hiệu thiếu hụt. Để hỗ trợ vốn khả dụng cho các ngân hàng, ổn định thị trường, đồng thời kiểm soát sự gia tăng tổng phương tiện thanh toán, từ đầu tháng 6, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục thực hiện nhiều giải pháp như mua giấy tờ có giá với khối lượng tương đối lớn (từ 8.000-15.000 tỷ đồng/phiên) kỳ hạn 7 ngày với lãi suất 12,5%/năm (cao hơn tháng trước 0,5%); tái cấp vốn cho các ngân hàng thương mại cổ phần nhỏ.
Trước tình hình thị trường ngoại tệ vẫn ở trạng thái dư cầu, Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện bán ngoại tệ để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của nền kinh tế và điều tiết thị trường. Ngân hàng Nhà nước khẳng định đến nay, khối ngân hàng thương mại ngân hàng thương mại Nhà nước và khối ngân hàng thương mại nước ngoài đã có mức dư thừa vốn tương đối cao, khối ngân hàng thương mại Cổ phần có mức dư thừa nhẹ. Ngân hàng Nhà nước đảm bảo đủ khả năng đáp ứng nhu cầu ngoại tệ cho nhập khẩu các mặt hàng thiết yếu của nền kinh tế.
6. Báo Nhân dân phản ánh: Theo lãnh đạo Ban Quản lý Dự án khí-điện-đạm Cà Mau, vào lúc 19 giờ ngày 6-6, Nhà máy điện Cà Mau 2 đã vận hành an toàn tổ máy tuốc-khí số 2, chính thức hoà dòng điện đầu tiên lên lưới điện quốc gia. Theo các chuyên gia, kỹ sư làm việc tại nhà máy, khởi động chạy không tải, hiệu chỉnh kỹ thuật từ ngày 28-5 đến nay, Nhà máy điện Cà Mau 2 đã bảo đảm các thông số chính xác, đạt độ an toàn cao về kỹ thuật phát điện lên lưới.
Dự kiến những ngày tới Nhà máy điện Cà Mau 2 sẽ chạy tổ máy tuốc-bin khí số 1, tăng dần công suất phát tối ưu đạt 750 MW. Chính thức phát điện thương mại từ ngày 20-3 đến 31-5, Nhà máy điện Cà Mau 1 vận hành liên tục, đạt gần 1,3 tỷ Kwh giờ điện. Do yêu cầu cung cấp điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN, hiện nay bình quân mỗi ngày Nhà Máy điện Cà Mau 1 phát điện đạt công suất từ 68-98%.
Báo cũng cho biết: Lúc 3 giờ chiều nay, 7-6, hai xã vùng sâu Ý Tý và A Lù của huyện Bát Xát (Lào Cai) lần đầu tiên có sóng điện thoại chất lượng tốt nhờ đường truyền dẫn của vệ tinh Vinasat 1 đã chính thức đưa vào khai thác dịch vụ. Các kỹ sư của Công ty Viễn thông Lào Cai đã tiến hành hoà mạng thành công trạm BTS tại đây thu sóng của vệ tinh.
Ông Cồ Bá Hội, Giám đốc Trung tâm viễn thông Bát Xát, thuộc Công ty viễn thông Lào Cai cho biết: Sẽ có 39 máy điện thoại cố định của UBND xã Ý Tý, xã A Lù và đồn biên phòng, trạm y tế khu vực, điểm bưu điện văn hoá xã, trạm giao dịch vay vốn của Ngân hàng Chính sách xã hội, trạm cung cấp vật tư nông nghiệp... được lắp đặt sử dụng đường truyền dẫn vệ tinh Vinasat 1 để bảo đảm thông tin liên lạc. Không chỉ có máy cố định, thông qua trạm BTS, có thể sử dụng máy điện thoại di động tại địa bàn vùng sâu này.
Ý Tý và A Lù là hai xã vùng sâu biên giới phía bắc của tỉnh Lào Cai, nằm cách trung tâm tỉnh lỵ gần 100 km. Việc bảo đảm thông tin liên lạc thông suốt góp phần phát triển kinh tế- xã hội và củng cố an ninh- quốc phòng.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài "HỢP ĐỒNG MUA ĐẤT VỚI CÔNG TY: Xã không được quyền chứng". Bài báo phản ánh: Gần 140 m2 đất thuộc thửa số 418, xã Phong Phú, huyện Bình Chánh (TP.HCM) từng được chuyển nhượng nhiều lần. Đây là phần đất thuộc khu đô thị Nam thành phố, do Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Bình Chánh làm chủ đầu tư.
Năm 2007, Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Bình Chánh lập hợp đồng chuyển nhượng phần đất trên cho chị T. Hợp đồng được UBND xã Phong Phú chứng thực vào ngày 6-7-2007. Chừng một tháng sau, chị T. được UBND huyện Bình Chánh cấp “giấy đỏ”. Tiếp đó, chị T. chuyển nhượng toàn bộ diện tích đất này cho vợ chồng chị H. Hợp đồng cũng được UBND xã Phong Phú chứng thực vào ngày 28-9-2007. Theo xác nhận của Chi cục Thuế huyện Bình Chánh, chị T. (bên bán) đã nộp xong thuế chuyển quyền sử dụng đất; vợ chồng chị H. (bên mua) đã nộp xong lệ phí trước bạ. Giấy xác nhận này có giá trị để cơ quan chức năng quyết định việc sang tên đất từ bên bán sang bên mua. Thế nhưng đến hẹn nhận hồ sơ, vợ chồng chị H. lại phải đối mặt với điệp khúc... “chờ!”. Lui tới hỏi thăm nhiều lần, chị H. được biết hồ sơ của mình không được chứng thực đúng quy định. Lẽ ra hợp đồng chuyển nhượng đất giữa Công ty Bình Chánh với chị T. phải được phòng công chứng chứng nhận chứ không thể là UBND xã.
Theo điểm c khoản 1 Điều 119 Nghị định 181 ngày 29-10-2004 của Chính phủ, đối với những hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa tổ chức với cá nhân, các bên có quyền chọn lựa hoặc đến phòng công chứng để chứng nhận hoặc đến UBND cấp xã (nơi có đất) để chứng thực. Quy định này vẫn được giữ nguyên khi Chính phủ ban hành Nghị định 17 năm 2006 để sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 181.
Cho đến ngày 13-6-2006, khi Bộ Tư pháp cùng Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành Thông tư liên tịch số 04 hướng dẫn thẩm quyền công chứng, chứng thực các giao dịch đất thì mọi sự đã thay đổi. Cụ thể, nếu bên có bất động sản là tổ chức trong nước thì hợp đồng phải được công chứng tại phòng công chứng, không được đến UBND cấp xã. Thông tư này rõ ràng và dễ áp dụng nhưng ngặt nỗi lại “đá” nghị định. Vì lẽ này, trên nhiều trang web hỏi đáp và tư vấn pháp luật gần đây, các đơn vị vẫn tiếp tục viện dẫn Nghị định 17 để cho rằng các bên có thể lựa chọn công chứng hay chứng thực để hoàn tất tính pháp lý của hợp đồng.
Từ đó mới dẫn đến “éo le” là việc chứng thực của UBND xã Phong Phú trong hợp đồng chuyển nhượng đất giữa Công ty Bình Chánh với chị T. phù hợp với nghị định nhưng lại “chỏi” về thẩm quyền so với thông tư.
Được biết, tại xã Phong Phú, huyện Bình Chánh, những trường hợp như chị H. không phải hiếm. Giữa tháng 4-2008, Sở Tư pháp TP.HCM đã có công văn tháo gỡ cho các trường hợp chứng thực sai tại địa phương này. Nếu hợp đồng đã được UBND xã chứng thực nhưng chưa đăng ký cập nhật biến động, các bên phải hủy hợp đồng và lập hợp đồng mới có chứng nhận của phòng công chứng theo đúng thẩm quyền. Ngược lại, nếu hợp đồng đã được UBND xã chứng thực, đã đăng ký cập nhật biến động và đã chuyển nhượng lần hai, lần ba thì được công nhận. Cũng theo công văn này, hợp đồng đã được UBND xã chứng thực, đã đăng ký cập nhật biến động nhưng chưa chuyển nhượng lần hai, nếu các bên không tranh chấp, khiếu nại thì UBND huyện Bình Chánh có thể cấp mới “giấy đỏ” cho bên nhận chuyển nhượng. Đồng thời, huyện phải có văn bản kèm danh sách các trường hợp cấp mới để gửi đến các phòng công chứng, Trung tâm Thông tin tài nguyên-môi trường và Đăng ký nhà đất TP.HCM.
Trao đổi với Báo Pháp Luật TP.HCM, ông Bùi Hữu Hoàng - Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Bình Chánh cho biết: “Theo Nghị định 181 thì những hợp đồng chuyển nhượng đất có thể được công chứng hoặc chứng thực. Nhưng từ khi có Thông tư liên tịch số 04, loại hợp đồng này phải được công chứng. Bên cạnh việc lưu ý các xã về sự điều chỉnh này, chúng tôi vẫn tiếp tục xử lý hồ sơ để cấp “giấy đỏ” cho người nhận chuyển nhượng”.
Báo cũng cho biết: Liên quan vụ tranh chấp quyền nuôi cháu Princess Lam giữa diễn viên Lý Hương (con gái của diễn viên Lý Huỳnh) với chồng cũ là ông Tony Lam. Luật sư Lê Thành Kính (Đoàn luật sư TP.HCM) là người bảo vệ cho ông Tony Lam trong vụ ly hôn tại Việt Nam cho biết cháu Princess Lam sinh ra tại Mỹ nên mang quốc tịch Mỹ. Theo ông Nguyễn Văn Lực - Trưởng Thi hành án dân sự TP.HCM, cháu Princess Lam mang quốc tịch Mỹ thì không thể cưỡng chế thi hành án giao cháu cho cô Hương nuôi dưỡng được vì luật nước ta chưa quy định.
Vụ diễn viên Lý Hương đơn phương đem con về nước và tranh chấp quyền nuôi con với chồng cũ trước đây đã xảy ra rất nhiều trong các cuộc hôn nhân Việt-Đài, Việt-Hàn. Nhiều trẻ em lai Việt-Đài được mẹ lén đưa về Việt Nam định cư “chui” không giấy tờ tùy thân nên không có giấy khai sinh, không hộ khẩu và không thể hồi hương. Sau đó, Bộ Tư pháp đã có văn bản tháo gỡ cho phép các cháu được đăng ký khai sinh và nhập học.
Bản án ly hôn đã có hiệu lực của tòa án Việt Nam tuyên giao cháu Princess Lam (quốc tịch Mỹ) cho mẹ là Lý Hương nuôi, bác yêu cầu đòi nuôi con của cha cháu là ông Tony Lam (Việt kiều, quốc tịch Mỹ). Trong khi đó, án lệnh của tòa án gia đình Mỹ lại quyết định tạm thời giao cháu Princess Lam cho ông Tony Lam giám hộ. Vậy trong hai nước, nước nào sẽ công nhận quyết định, phán quyết của tòa án nước kia? Theo tiến sĩ Lê Mai Anh, Chủ nhiệm khoa Đào tạo thẩm phán - Học viện Tư pháp thì: Do hai nước chưa có hiệp định tương trợ tư pháp, do đó tòa án Việt Nam cho rằng đến thời điểm đưa vụ án ra xét xử (tháng 5-2007), án lệnh của tòa án Mỹ chưa được công nhận và cho thi hành tại Việt Nam. Tòa án Việt Nam căn cứ vào Bộ luật Tố tụng dân sự không công nhận hiệu lực án lệnh của tòa án Mỹ vì tòa án Việt Nam đã thụ lý vụ án vào ngày 14-3-2006, trước khi ông Tony Lam nộp đơn lên tòa án Mỹ và được tòa án Mỹ ra án lệnh vào ngày 21-6-2006” - bà Mai Anh nói.
Cũng theo bà Mai Anh, sau khi xét xử, lẽ ra tòa án Việt Nam phải tống đạt bản án đã có hiệu lực cho đương sự, đồng thời tống đạt bản án đó cho cơ quan tư pháp Mỹ để hỗ trợ thực thi bản án của Việt Nam tại Mỹ. Tuy nhiên, tòa án Việt Nam đã bỏ qua công đoạn này nên cơ quan tư pháp của Mỹ không công nhận và cho thi hành bản án của tòa án Việt Nam. Đây chính là sơ hở, thiếu chặt chẽ của các quy định về tài phán ở Việt Nam trong giải quyết những vụ án dân sự có yếu tố nước ngoài.
2. Báo Thanh niên trên mục Pháp luật có bài "Luật thiếu phù hợp gây cản trở phát triển kinh tế". Bài báo phản ánh: UBND TP.HCM vừa kiến nghị Bộ Công thương; Bộ Tài chính và các bộ, ngành hữu quan xem xét sửa đổi khái niệm gia công xuất khẩu theo hướng mở rộng thêm các dịch vụ như gia công đóng gói, tinh chế sản phẩm... phục vụ cho xuất khẩu, nhằm tận dụng nguồn lao động dồi dào và đa dạng của Việt Nam trong tiến trình hội nhập, mang lại lợi ích cho đất nước.
Theo UBND thành phố, sau hơn 16 tháng gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đã mở ra những cơ hội mới, phát sinh một số loại hình kinh doanh, dịch vụ mới giúp các doanh nghiệp Việt Nam hội nhập sâu vào nền kinh tế quốc tế hiện đại, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thương mại của Việt Nam nói chung và trên địa bàn thành phố nói riêng phát triển đa dạng, phong phú.
Tuy nhiên, thực tế xuất hiện việc một số loại hình kinh doanh, dịch vụ mới phát sinh nhưng do cơ chế chính sách hiện hành của nước ta chưa quy định hoặc có quy định nhưng chưa rõ ràng đã trực tiếp gây khó khăn cho không chỉ đối với các doanh nghiệp mà còn gây khó khăn, lúng túng đối với các cơ quan quản lý nhà nước khi gặp phải vướng mắc này. Chẳng hạn, để tận dụng nguồn lao động đa dạng của Việt Nam, một số doanh nghiệp đã ký các hợp đồng gia công với đối tác nước ngoài. Phía nước ngoài cung cấp sản phẩm hoàn chỉnh, phía Việt Nam mài, đánh bóng, làm sạch, đóng gói sản phẩm và tái xuất theo chỉ định của bên đặt gia công. Thế nhưng, cách làm này theo quy định tại điều 178 Luật Thương mại năm 2005 thì không đáp ứng điều kiện của gia công xuất khẩu vì gia công là phía nước ngoài cung cấp nguyên phụ liệu, phải có tiêu hao định mức; còn ở đây phía nước ngoài cung cấp sản phẩm hoàn chỉnh chứ không phải là nguyên phụ liệu để sản xuất ra sản phẩm hoàn chỉnh như trường hợp gia công lâu nay vẫn làm.
Ngoài ra, còn có trường hợp một số doanh nghiệp tận dụng tay nghề cao, sự khéo léo của người Việt Nam để thực hiện một số dịch vụ thu lợi nhuận cao như trường hợp đối tác nước ngoài cung cấp đồ vật cũ đã qua sử dụng và được sản xuất cách đây hàng chục năm về tân trang, gia cố lại giả cổ, sau đó tái xuất toàn bộ sản phẩm, nguyên phụ liệu, phế liệu theo chỉ định của đối tác. Loại hình này gặp phải vướng mắc là bị cấm nhập khẩu theo Nghị định số 12/2006/NĐ-CP ngày 23.1.2006 của Chính phủ. "Nếu có cấm thì chỉ cấm nhập khẩu để sử dụng ở thị trường nội địa, còn gia công sau đó tái xuất thì nên cho thực hiện nếu không ảnh hưởng đến vệ sinh môi trường" - Phó chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thị Hồng bày tỏ quan điểm.
Trên đây là điểm báo sáng ngày 09/6/2008, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ./.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng Bộ.