I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Nhân dân điện tử đưa tin Xét xử vụ án cưỡng chế giao căn nhà ở địa chỉ 194 Phố Huế: Trịnh Ngọc Chung nhận mức án 30 tháng tù treo. Bài báo đưa tin: Sau hơn hai ngày xét xử và hai ngày nghị án, chiều 10-7, TAND thành phố Hà Nội tuyên phạt bị cáo Trịnh Ngọc Chung, nguyên Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) quận Hai Bà Trưng (Hà Nội) 30 tháng tù, nhưng cho hưởng án treo về tội ra quyết định trái pháp luật.
Tại phiên tòa sơ thẩm, Viện KSND thành phố Hà Nội thừa ủy quyền của Viện KSND tối cao giữ quyền công tố tại tòa cho rằng, hành vi phạm tội của bị cáo Chung là nghiêm trọng, do vậy cần cách ly bị cáo ra khỏi xã hội một thời gian. Theo đó, Viện KSND thành phố Hà Nội đề nghị xử phạt bị cáo Chung từ năm đến sáu năm tù giam và buộc bồi thường cho người bị hại số tiền hơn 6,6 tỷ đồng.
Tuy nhiên, trong phiên xét xử chiều qua (10-7), TAND thành phố Hà Nội tuyên bị cáo Chung với mức án dưới khung là 30 tháng tù, cho hưởng án treo. Ðối với số tiền hơn 6,6 tỷ đồng Viện KSND thành phố Hà Nội đề nghị bị cáo Chung bồi thường cho người bị thiệt hại, TAND thành phố Hà Nội cho biết, sẽ tách riêng để xét xử trong một vụ án dân sự nếu người bị hại có yêu cầu.
Sau khi phiên xét xử sơ thẩm kết thúc, nhiều người tham dự phiên tòa đã bày tỏ sự không đồng tình với phán quyết của TAND thành phố Hà Nội vì cho rằng chưa thỏa đáng. Gia đình người bị hại cho biết, sẽ kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền giải quyết vụ việc nghiêm minh, đúng pháp luật. Ðược biết, Viện KSND tối cao đang xem xét kháng nghị bản án sơ thẩm lên TAND tối cao.
2. Báo Pháp luật Việt Nam có bài Hà Nội: Còn tình trạng lạm dụng bản sao có chứng thực. Bài báo phản ánh: Có mặt tại bộ phận tiếp nhận, giải quyết và trả kết quả hồ sơ hành chính phường Lê Đại Hành (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) mới thấy hết cảnh đông đúc khi người dân đi làm các thủ tục hành chính. Căn phòng tầng 1 rộng chừng vài chục mét vuông của phường khi ấy mới là đầu giờ sáng nhưng đã chật kín người, chỉ chừa khoảng hơn một mét giữa lấy lối đi lại, còn lại hai bên đặt 2 cái bàn to, dài song song nhau để cán bộ ngồi làm việc. Phía trước cửa, hai hàng người đứng xếp hàng thẳng tắp trước máy photo liên tục in sao.
“Ở đây các cán bộ làm sao y, chứng thực không những làm tất cả các ngày từ thứ hai đến thứ sáu theo quy định của Nhà nước mà còn làm thêm cả sáng thứ bảy để giải quyết riêng việc chứng thực cho dân. Mỗi ngày phường chúng tôi sao y, chứng thực xấp xỉ 1.000 các loại văn bản giấy tờ cho người dân, số tiền nộp cho Nhà nước trung bình khoảng 3 triệu đồng” - ông Đặng Trần Phan, cán bộ tư pháp phường Lê Đại Hành nhẩm tính rồi cho biết.
Chị Nga, nhà ở Cầu Gỗ cho biết: “Tôi có mặt ở đây từ lúc 7h30 sáng để chờ được sao y, chứng thực hộ khẩu, chứng minh nhân dân, giấy khai sinh để kịp nộp cho trường mầm non, năm nay bé nhà tôi bắt đầu đi học. Tôi nghe người hàng xóm nói nếu không đến sớm thì sẽ phải chờ đợi rất lâu nên phải cố gắng thu xếp việc nhà để đi chứng thực”.
Lê Đại Hành là một trong những phường của quận Hai Bà Trưng và thành phố Hà Nội có số lượng người đến chứng thực giấy tờ lớn nhất. Bà Hoàng Thanh Thủy, Chủ tịch UBND phường cho biết: “Người dân có nhu cầu đến làm các thủ tục hành chính thì chúng tôi không thể không làm. Mỗi ngày với 4 cán bộ tiếp nhận hồ sơ, rồi Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch phường ngồi ký mà cũng không hết việc”.
Tại UBND quận Ba Đình, chị Nguyễn Thu Hương là kế toán một công ty xây dựng khệ nệ ôm một đống giấy tờ vừa photo, đang chờ tới lượt mình làm thủ tục sao y, giọng mệt mỏi nói: “Giấy gì người ta cũng bắt có chứng thực! Bên cơ quan yêu cầu giấy tờ sao y, chứng thực thì chúng tôi sao dám yêu cầu ngược lại rằng chỉ cần photo bản sao và cầm bản chính đi đối chiếu là được? Tháng nào ít nhất tôi cũng “được gặp” các anh chị ở UBND quận Ba Đình này đôi lần. Tại quận Ba Đình, các cán bộ làm nhanh nên ngay trong sáng hay cùng lắm là chiều lấy được luôn giấy tờ, chứ một số phường, quận khác phải đến ngày hôm sau mới lấy được”.
Tại UBND quận Cầu Giấy, anh Tấn đang gấp rút chứng thực sổ đỏ và sổ hộ khẩu gia đình nộp gấp cho cơ quan Thuế để công ty anh kịp giao hóa đơn cho khách, anh ngán ngẩm cho biết: “Mấy ngày hôm nay tôi cứ chạy đến cơ quan Thuế rồi về UBND quận Cầu Giấy, mỗi lần đến cơ quan thuế là họ bảo thiếu một thứ. Không biết bao giờ tôi mới xong mấy khoản giấy tờ này, thấy mệt và đau đầu quá!”.
Mặc dù mới đây Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 17 về một số biện pháp chấn chỉnh tình trạng lạm dụng yêu cầu nộp bản sao có chứng thực các giấy tờ, văn bản khi thực hiện thủ tục hành chính nhưng ở Hà Nội, nhiều cơ quan chức năng vẫn yêu cầu người dân phải nộp bản sao có chứng thực. Việc này vừa gây mất thời gian, chi phí cho người dân vừa tạo ra áp lực không nhỏ cho các cơ quan hành chính nhà nước ở cơ sở.
3. Báo Điện tử Kiến thức có bài Mua bán tinh trùng online: Hôn nhân cận huyết không kiểm soát. Bài báo phản ánh: Đề cập đến vấn đề này, các bác sĩ chuyên khoa sản và nam khoa đều khẳng định, việc tự ý mua bán tinh trùng, nhất là tinh trùng được rao bán trên các trang mạng xã hội là rất nguy hại, bởi không ai đảm bảo được đó là nguồn tinh trùng tốt hay không? Bởi tâm lý người bán cũng như người mua đều muốn thủ tục nhanh gọn và bí mật, nên việc nguồn tinh trùng từ người bán rất nhiều khả năng mang những căn bệnh xã hội hoặc bệnh di truyền.
Thậm chí, việc người bán có bằng cấp cao không đồng nghĩa với việc gen trí tuệ cao. Một vấn đề khác rất đáng phải lưu tâm, đó chính là những hệ lụy từ việc hôn nhân cận huyết sau này.
Theo ý kiến của bác sĩ Lê Thị Kim Dung, Trưởng khoa Sản, Trung tâm Y tế Thái Hà (Hà Nội), đối với những người buôn bán tinh trùng chuyên nghiệp, coi đó là một nghề kiếm sống thì nguy cơ nhiễm bệnh và hôn nhân cân huyết càng lớn.
4. Báo Công an thành phố Đà Nẵng có bài Quảng Nam còn gần 1.000 tỷ đồng nợ xấu. Bài báo phản ánh: Ngày 8-7, UBND tỉnh tổ chức hội nghị công tác xử lý nợ liên quan đến thi hành án dân sự trong lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng. Theo số liệu thống kê đến cuối tháng 3-2014, các vụ việc thi hành án dân sự liên quan đến án tín dụng, ngân hàng còn khá nhiều, giá trị còn phải thi hành khá lớn, chiếm 51% tổng nợ xấu của hệ thống.
Đến tháng 3-2014, tổng số án tín dụng trên địa bàn Quảng Nam là 213 vụ. Trong đó có 209 vụ liên quan đến các tài chính tín dụng trên địa bàn, với tổng số tiền, tài sản đã thi hành án 65 tỷ đồng (đạt 6,5%), số còn phải thi hành án là hơn 999 tỷ đồng.
Các án tín dụng tập trung ở 18 ngân hàng, trong đó chủ yếu thuộc về khối ngân hàng thương mại Nhà nước với 186 vụ, có tổng số tiền, tài sản còn phải thi hành là 985 tỷ đồng (chiếm 98%), khối ngân hàng thương mại cổ phần có 23 vụ việc với tổng số tiền, tài sản còn phải thi hành 14 tỷ đồng (chiếm 2%). UBND tỉnh yêu cầu, Ngân hàng Nhà nước Quảng Nam phải chủ trì Ngân hàng thương mại xây dựng cơ chế cảnh báo. Đồng thời rà soát lại quy trình thẩm định, hiệu quả các dự án để cho vay vốn, tránh tình trạng khi phát sinh tranh chấp ra tòa...
Đối với hơn 900 tỷ đồng nợ xấu, UBND tỉnh đề nghị Cục Thi hành án dân sự tỉnh rà soát báo cáo UBND tỉnh những trường hợp TAND đã tuyên nhưng doanh nghiệp chây lỳ, hay phá sản, không còn tại địa chỉ khi đăng ký kinh doanh... để có phương án tháo gỡ. Dịp này, Cục Thi hành án dân sự tỉnh và Ngân hàng Nhà nước ký kết quy chế phối hợp xử lý nợ xấu trong lĩnh vực tiền tệ ngân hàng.
II- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo Nhân dân điện tử có bài Công bố 12 luật và nghị quyết. Bài báo phản ánh: Ngày 10-7, tại Hà Nội, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước về việc công bố 12 luật và nghị quyết đã được Kỳ họp thứ bảy, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (khóa XIII) thông qua.
Ðồng chí Ðào Việt Trung, Ủy viên T.Ư Ðảng, Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước đã công bố Lệnh của Chủ tịch nước về việc công bố 11 luật: Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế; Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam; Luật Xây dựng; Luật Hôn nhân và gia đình; Luật Công chứng; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giao thông đường thủy nội địa; Luật Ðầu tư công; Luật Hải quan; Luật Bảo vệ môi trường; Luật Phá sản và Nghị quyết về việc gia nhập công ước về quyền lợi quốc tế đối với trang thiết bị lưu động và Nghị định thư về các vấn đề cụ thể đối với trang thiết bị tàu bay. Tiếp đó, đại diện các bộ, ngành, cơ quan chủ trì soạn thảo đã giới thiệu về nội dung chính và những điểm mới của các luật và nghị quyết nêu trên.
Các luật và nghị quyết là sự thể chế hóa quan điểm chủ trương, đường lối của Ðảng, nhất là các Nghị quyết của Bộ Chính trị, Ban Chấp hành T.Ư (khoá XI), các nghị quyết của Quốc hội, tạo hành lang pháp lý, thúc đẩy việc phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng-an ninh, phục vụ thiết thực cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới. 12 luật và nghị quyết nêu trên có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1- 2015.
2. Báo Điện tử Chính phủ có bài Thông tin về 6 ngư dân Việt Nam bị giữ tại Trung Quốc. Bài báo đưa tin: Sáu ngư dân cùng tàu cá mang số hiệu QNg 94912 TS của Quảng Ngãi đang bị giữ tại cảng Tam Á, tỉnh Hải Nam, Trung Quốc. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình cho biết thông tin trong cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao chiều 10/7.
"Vào 9 giờ sáng 10/7, đại diện Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Quảng Châu đã thăm 6 ngư dân trên cũng như có các biện pháp bảo hộ công dân cần thiết. Hiện sức khỏe của 6 ngư dân hoàn toàn ổn định", ông Lê Hải Bình cho hay.
Theo ông Bình, các cơ quan chức năng của Việt Nam đang làm việc chặt chẽ với các cơ quan chức năng của Trung Quốc để xác minh rõ ràng vụ việc.
Ngay sau khi có thông tin về vụ việc 6 ngư dân Việt Nam cùng tàu cá QNg 94912 bị phía Trung Quốc bắt giữ ngày 3/7, Bộ Ngoại giao đã chỉ đạo Đại sứ quán Việt Nam, các cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam tại Trung Quốc tiến hành các biện pháp lãnh sự để bảo hộ công dân, đồng thời, xác minh các vấn đề liên quan đến vụ việc.
Ngày 6/7, đại diện Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao đã gặp đại diện Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội để đề nghị phía Trung Quốc thông báo chính thức cho phía Việt Nam về vị trí tọa độ, lý do Trung Quốc bắt giữ tàu cá Quảng Ngãi mang số hiệu QNg 94912 TS cùng 6 ngư dân trên.
3. Báo Diễn đàn doanh nghiệp có bài Ngành hải quan “mắc” vì... văn bản pháp luật. Bài báo phản ánh: Theo các Cục Hải quan địa phương, mặc dù Nghị định 87/2010/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật thuế xuất khẩu, nhập khẩu đã có hiệu lực được 4 năm nhưng khi đi vào triển khai, có nhiều quy định hải quan không biết áp dụng như thế nào vì nó bị chồng chéo, trùng lặp.
Cụ thể, Khoản 6 Điều 12 Nghị định 87/2010/NĐ-CP quy định về việc miễn thuế như sau: “Hàng hóa NK để tạo tài sản cố định của dự án đầu tư vào lĩnh vực được ưu đãi về thuế NK quy định tại Phụ lục 1 ban hành kèm theo Nghị định này hoặc địa bàn được ưu đãi về thuế NK…”, trong đó bao gồm đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng của các cơ sở giáo dục, đào tạo dân lập, tư thục ở các bậc học, giao dục mầm non, giáo dục phổ thông, trung học chuyên nghiệp, dạy nghề, giáo dục đại học, thành lập bệnh viện dân lập, bệnh viện tư nhân.
Tuy nhiên, tại Khoản 9 Điều 12 Nghị định này lại quy định: “Miễn thuế lần đầu đối với hàng hóa là trang thiết bị nhập khẩu theo danh mục quy định tại Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định này để tạo tài sản cố định của dự án được ưu đãi về thuế nhập khẩu, dự án đầu tư bằng nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) đầu tư về khách sạn, văn phòng, căn hộ cho thuê, nhà ở, trung tâm thương mại, dịch vụ kỹ thuật, siêu thị, sân golf, khu du lịch, khu thể thao, khu vui chơi giải trí, cơ sở khám, chữa bệnh, đào tạo, văn hóa, tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, kiểm toán, dịch vụ tư vấn”.
Điều đáng chú ý là Khoản 9 Điều 12 có quy định: Các dự án có hàng hóa NK được miễn thuế lần đầu quy định tại khoản này thì không được miễn thuế theo quy định tại các khoản khác Điều này.
Như vậy, có một số lĩnh vực ưu đãi về thuế NK quy định tại Khoản 6 và Khoản 9 Điều 12 Nghị định 87 bị chồng chéo, trùng lặp như: xây dựng trường học và cơ sở đào tạo, thành lập bệnh viện và cơ sở khám, chữa bệnh…Đối với các đối tượng này, nếu thực hiện theo Khoản 9 Điều 12 thì Khoản 6 Điều 12 sẽ không có giá trị.
Cũng có vướng mắc tương tự, tại Cục Hải quan Kiên Giang đã xảy ra tình trạng không biết nên thực hiện theo quy định nào. Các DN đầu tư vào địa bàn huyện đảo Phú Quốc rất đa dạng với quy mô lớn, chủ yếu trong lĩnh vực đầu tư xây dựng khu biệt thự nghỉ dưỡng, khu tổ hợp khách sạn, khu du lịch sinh thái, khu thương mại dịch vụ, khu sân golf, khu vui chơi giải trí, tổ chức sự kiện đẳng cấp 5 sao quốc tế… Hải quan muốn áp theo Khoản 9 Điều 12 Nghị định 87 (miễn thuế lần đầu), trong khi các DN lại muốn áp theo Khoản 6 Điều 12 (được miễn thuế).
Luật Xử lý vi phạm hành chính đi vào áp dụng từ tháng 7/2013 đã tạo hành lang pháp lý cho xử phạt vi phạm hành chính. Tuy nhiên, qua quá trình triển khai vẫn còn tồn tại nhiều bất cập. Cụ thể, tại Điểm c, Khoản 1, Điều 82, Luật Xử lý vi phạm hành chính thì hiện nay, hàng lâm sản quý hiếm có nguồn gốc từ rừng trong nước được quy định tại Nghị định 32/2006/NĐ-CP ngày 30/3/2006 của Chính phủ; đối với động vật, thực vật hoang dã quy định trong các phụ lục của Công ước về buôn bán quốc tế được quy định tại Thông tư 40/2013/TT-BNNPTNT ngày 5/9/2013 của Bộ NN&PTNT về việc ban hành Danh mục các loài động vật, thực vật hoang dã quy định trong các phụ lục của Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp.
Do vậy, đối với các vụ vi phạm có tang vật là lâm sản có nguồn gốc từ nước ngoài, cơ quan Hải quan không có cơ sở để xác minh chủng loại quý hiếm khi xử lý tang vật.
Một ví dụ khác về sự mâu thuẫn trong Luật. Cụ thể, tại Điểm d, Khoản 1, Điều 3, Luật Xử lý vi phạm hành chính quy định: “Một người thực hiện nhiều hành vi vi phạm hành chính hoặc vi phạm hành chính nhiều lần thì bị xử phạt về từng hành vi vi phạm”. Tuy nhiên, theo Điểm b, Khoản 1 Điều 10 của Luật Xử lý vi phạm hành chính thì vi phạm hành chính nhiều lần chỉ được coi là tình tiết tăng nặng. Như vậy, hai quy định này của Luật Xử lý vi phạm hành chính mâu thuẫn, bởi nếu cùng một hành vi vi phạm mà hành vi này xảy ra tại nhiều thời điểm khác nhau nhưng chưa bị phát hiện, khi phát hiện ra hành vi vi phạm thì sẽ xử phạt 1 lần và áp dụng tình tiết tăng nặng hay xử phạt hành vi vi phạm theo từng thời điểm?
Cục Hải quan Bình Dương lại vướng với Nghị định 127/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính trong lĩnh vực hảiquan. Cụ thể, tại Khoản 4, Điều 7 Nghị định 127 có quy định xử phạt đối với hành vi khai khống về tên hàng, số lượng, trọng lượng, trị giá hàng hóa XK. Tuy nhiên, tại Khoản 4, Điều 8, Thông tư 190/2013/TT-BTC hướng dẫn Khoản 4, Điều 7 Nghị định 127 quy định không áp dụng xử lý đối với trường hợp khai và làm thủ tục hải quan nhưng không XK hoặc XK thiếu so với khai hải quan.
Về vấn đề này, Văn phòng Bộ đề xuất Cục Quản lý xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật theo dõi.
4. Báo SohaNews có bài Trung Quốc lại vừa kéo thêm 1 giàn khoan ra biển Đông
Tờ Thời báo Hoàn Cầu dẫn thông tin từ Tổng cục An toàn hàng hải Trung Quốc ngày 9/7 cho biết, Trung Quốc sẽ triển khai giàn khoan Nam Hải số 4 tại khu vực cách cảng Bát Sở (tỉnh Hải Nam, Trung Quốc) 62 hải lý về phía Tây Nam.
Theo thông báo này, giàn khoan Nam Hải số 9 sẽ hoạt động tại biển Đông từ ngày 9/7/2014 đến 30/6/2015 trong phạm vi 200 mét.
Trước đó, Reuters dẫn nguồn tin từ Tổng cục An toàn hàng hải Trung Quốc ngày 20/6 cho hay, giàn khoan Nam Hải số 4, cùng giàn khoan Nam Hải số 2 và số 5, sẽ được triển khai tại biển Đông vào ngày 12/8.
Giàn khoan Nam Hải số 9 của Trung Quốc đã được lai dắt từ đảo Hải Nam tới khu vực cửa Vịnh Bắc Bộ, cách đảo Cồn Cỏ của Việt nam 130 hải lý từ ngày 18 - 20/6 và đã bắt đầu hoạt động. Theo Cảnh sát biển Việt Nam, đây là khu vực mà Việt Nam và Trung Quốc vẫn đang tiến hành đàm phán vòng 5 để phân định lãnh hải.
Tổng công ty Dầu khí hải dương Trung Quốc (CNOOC) từng khẳng định Trung Quốc sẽ triển khai 4 dự án ở miền tây và miền đông biển Đông vào nửa cuối năm 2014. Tuy nhiên, không rõ liệu các giàn khoan này có thuộc 4 dự án đó hay không.
Zhuang Goutu, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Đông Nam Á thuộc Đại học Hạ Môn, từng ngang ngược tuyên bố rằng việc Trung Quốc triển khai nhiều giàn khoan tới biển Đông là “hành động chiến lược” và “sẽ chấn động tâm lý của Việt Nam và Philippines”.