I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Trang VOV.vn có bài Hà Nội thí điểm chế định thừa phát lại, dân chưa quen. Bài báo phản ánh: Chiều 8/7, tại cuộc họp giao ban báo chí Thành ủy Hà Nội, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Hồ Xuân Hương cho biết, việc thực hiện thí điểm chế định thừa phát lại trên địa bàn TP Hà Nội đã có kết quả bước đầu, tuy nhiên còn nhiều vướng mắc cần tăng cường phát triển.
Hiện Hà Nội là 1/12 tỉnh, thành cả nước đang thực hiện chế định thừa phát lại. Đây là giải pháp có tính đột phá trong cải cách tư pháp nhằm thực hiện chủ trương xã hội hóa một số nội dung hoạt động tư pháp nói chung và thi hành dân sự nói riêng. Theo đó, sẽ tạo cơ chế, mô hình để người dân có sự lựa chọn được dịch vụ pháp lý tốt và hiệu quả nhất trong việc thi hành các bản án, quyết định của tòa án, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan; tạo cơ sở và điều kiện để người dân xác lập các chứng cứ trong việc giải quyết tranh chấp tại tòa án cũng như trong việc thực hiện các giao dịch dân sự, kinh tế, thông qua đó bảo vệ tốt hơn các quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.
Đến nay, 5 văn phòng thừa phát lại tại các quận Ba Đình, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Hà Nội và quận Hà Đông đã nhận 154 yêu cầu của các tổ chức cá nhân, chủ yếu là nhu cầu lập vi bằng.
Bà Hồ Xuân Hương cho biết, văn phòng thừa phát lại là mô hình công ty hợp danh theo chủ trương xã hội hóa. Hạn chế nhất hiện nay là các văn phòng thừa phát lại chậm thực hiện các hợp đồng tống đạt với TAND thành phố, Cục thi hành án, Tòa án, Chi cục thi hành án dân sự các quận, huyện, thị xã trên địa bàn thành phố. Thừa phát lại là một định chế mới, người dân chưa hiểu, chưa quen với dịch vụ này. Đội ngũ thừa phát lại còn thiếu kinh nghiệm, kỹ năng giải quyết công việc theo chức năng, nhiệm vụ.
2. Báo Công an thành phố Hồ Chí Minh có bài “Bay” 500 triệu đồng vì lỗi công chứng viên. Bài báo phản ánh: Năm 2011, ông Nguyễn Quốc Việt (ngụ P3Q.Gò Vấp, TPHCM) nhờ “cò” nhà đất Nguyễn Anh Kiệt (ngụ P9Q.Phú Nhuận, TPHCM) giới thiệu mua một căn nhà. Kiệt cho biết có vợ chồng “người em gái” muốn bán căn nhà số 16 Đỗ Tấn Phong (P9Q.Phú Nhuận, TPHCM) nên đưa ông Việt đến xem. Gặp người em gái tự xưng là Nguyễn Thị Thanh Thúy (đứng tên trên giấy tờ sở hữu nhà), hai bên thỏa thuận giá mua bán là 500 triệu đồng, giao nhận tiền ngay khi ký hợp đồng tại phòng công chứng. Mọi thủ tục công chứng do bên bán chịu trách nhiệm. Ngay sau đó, ông Việt giao cho Kiệt bản sao giấy chứng minh nhân dân và hộ khẩu để lo thủ tục công chứng.
Ngày 6-7-2011, Kiệt đưa ông Việt đến Văn phòng công chứng (VPCC) Nguyễn Thị Tạc (địa chỉ: 9A Quang Trung, P10Q.Gò Vấp) ký hợp đồng chuyển nhượng. Ông Việt kể: “Khi đến nơi, Kiệt nói mọi thủ tục đã xong và đưa tôi vào gặp công chứng viên Cao Thị Thanh Thảo. Chỉ trong vài phút, công chứng viên đưa ra bản hợp đồng đánh máy sẵn cho tôi ký tên. Ngay khi ký vào bản hợp đồng, tôi đã giao đủ 500 triệu đồng cho bên bán ngay tại VPCC, như thỏa thuận. Vợ chồng bà Thúy đã giao bản chính giấy tờ sở hữu nhà và các giấy tờ liên quan để tôi đăng bộ sang tên”. Khi ông Việt liên hệ UBND Q.Phú Nhuận để thực hiện thủ tục đăng bộ sang tên, bộ phận tiếp nhận hồ sơ phát hiện trên giấy chủ quyền nhà có nơi thì ghi là đường Đỗ Phong, có nơi lại ghi là đường Đỗ Tấn Phong nên đã giữ lại hồ sơ để xác minh.
Ngày 16-1-2012, Phòng Kỹ thuật hình sự Công an TPHCM có kết luận giám định số 111/KLGĐ-TT cho biết: Toàn bộ hồ sơ mua bán căn nhà số 16 Đỗ Tấn Phong từ giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở đến giấy chứng minh nhân dân, hộ khẩu, giấy đăng ký kết hôn của vợ chồng bà Thúy đều là giả mạo. Hai người (một nam, một nữ) tự xưng là chủ nhà, ra VPCC Nguyễn Thị Tạc ký hợp đồng, nhận tiền của ông Việt không phải là chủ nhà thật. Sau khi bị phát hiện, Kiệt bỏ trốn. Ông Việt làm đơn khởi kiện VPCC Nguyễn Thị Tạc yêu cầu bồi thường.
Tại các phiên hòa giải, phía VPCC Nguyễn Thị Tạc thừa nhận “giấy tờ làm giả quá tinh vi, công chứng viên rất khó phát hiện”. Theo ông Việt, dù giấy tờ sở hữu nhà làm giả tinh vi đến đâu nhưng nội dung trong giấy chứng nhận nơi thì ghi tên đường Đỗ Tấn Phong, nơi thì ghi tên đường Đỗ Phong, rõ là không bình thường. Lẽ ra công chứng viên phải phát hiện sự “không bình thường” đó, nhưng vẫn cứ ký công chứng, đó là lỗi của công chứng viên. Sự sai sót của công chứng viên rõ ràng như thế, nhưng ngày 21-1-2013 TAND Q.Gò Vấp đã ban hành “Quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự” số 39/2013/QĐST-DS, vì cho rằng “cần đợi kết quả giải quyết của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TPHCM” trong việc truy bắt đối tượng làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức.
Theo các chuyên gia pháp luật, việc khiếu nại của ông Việt là có cơ sở. Để tránh việc khiếu nại kéo dài và giải quyết dứt điểm vụ việc nói trên, rất mong lãnh đạo ngành tòa án có biện pháp can thiệp, yêu cầu TAND Q.Gò Vấp sớm xem xét giải quyết vụ án, bảo vệ quyền lợi chính đáng cho ông Việt.
3. Báo Hà Nội mới có bài Sẽ có nhiều lựa chọn khi chứng thực. Bài báo phản ánh: Luật Công chứng (sửa đổi) có một số điểm mới trong quy định về phạm vi công chứng, công chứng viên, tổ chức hành nghề công chứng, tổ chức xã hội - nghề nghiệp và quản lý nhà nước về công chứng. Trong đó, phạm vi công chứng được mở rộng hơn so với Luật Công chứng năm 2006. Cùng với nhiệm vụ chứng nhận tính xác thực, tính hợp pháp của hợp đồng, giao dịch, công chứng viên có thêm quyền công chứng bản dịch giấy tờ, văn bản từ tiếng Việt sang tiếng nước ngoài và ngược lại.
Đáng chú ý, công chứng viên được giao nhiệm vụ chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký trong giấy tờ, văn bản. Do vậy, người dân sẽ có thêm sự lựa chọn địa điểm thực hiện thủ tục chứng thực là gồm Phòng Công chứng và Văn phòng Công chứng, thay vì chỉ ở UBND cấp xã, cấp huyện. Đó chính là điểm mấu chốt góp phần làm giảm tình trạng quá tải chứng thực ở nhiều cơ quan hành chính nhà nước. Bởi hiện nay, theo quy định tại Nghị định số 79/2007/NĐ-CP của Chính phủ về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký và trong Nghị định số 04/2012/NĐ-CP ngày 20-1-2012 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung Điều 5 của Nghị định số 79/2007/NĐ-CP thì việc chứng thực được thực hiện tại UBND cấp xã (đối với các văn bản, giấy tờ bằng tiếng Việt) và tại UBND cấp huyện (đối với cả văn bản tiếng Việt và tiếng nước ngoài). Song, trên thực tế, lượng giao dịch về chứng thực ở các đơn vị quá nhiều. Nhất là cấp huyện, có nơi lượng giao dịch mảng tư pháp lên tới hơn 2.000 hồ sơ/tháng nên cán bộ luôn phải làm việc với cường độ cao. Chính vì quá tải mà nhiều nơi không trả được kết quả trong ngày làm việc theo đúng quy định trong Nghị định 79/2007/NĐ-CP, cũng như xảy ra tình trạng người dân phải xếp hàng rất lâu mà vẫn không đến lượt.
Tuy nhiên, để Luật Công chứng (sửa đổi) đi vào thực tiễn, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền để cán bộ, công chức, viên chức và người dân cùng nắm rõ. Tránh tình trạng "vênh" nhau về nhận thức giữa quy định cũ và mới dẫn tới việc thực hiện không đúng. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cũng cần tính đến việc quy định mức phí và lệ phí tại các Phòng Công chứng và Văn phòng Công chứng đối với hoạt động chứng thực, sao cho không quá chênh lệch so với giá chứng thực trong các cơ quan hành chính nhà nước để người dân yên tâm tới giao dịch.
4. Báo Giáo dục Việt Nam có bài Nghi vấn cán bộ làm giả hồ sơ để trúng tuyển công chức. Bài báo phản ánh: Tin từ UBND huyện Minh Hóa tỉnh Quảng Bình hôm 4/7 cho biết, UBND huyện sẽ chưa công bố kết quả trúng tuyển viên chức trong đợt tuyển dụng năm 2014 đối với bà Nguyễn Thị Diệu Loan (SN 1991) trú tại TK7 Thị trấn Quy Đạt huyện Minh Hóa tỉnh Quảng Bình.
Lý do không công nhận kết quả trúng tuyển bởi có nhiều nghi vấn làm giả hồ sơ để thi đỗ công chức của bà Loan.
Cụ thể như sau, UBND huyện tổ chức thi tuyển viên chức đối với chức danh Y tế học đường cho 22 trường học trên địa bàn. Ngoài những quy định tuyển dụng theo đề án tuyển dụng thì người đăng ký dự thi phải có hộ khẩu thường trú ở Minh Hóa năm năm trở lên.
Ngày 20/4/2011, bà Loan lấy chồng là Đinh Văn Sơn (SN 1989) có hộ khẩu đăng ký tại TK7 thị trấn Quy Đạt huyện Minh Hóa. Tuy nhiên, hộ khẩu của bà Loan đã được nhập vào hộ ông Đinh Trường Sinh (là bố của Đinh Văn Sơn) với quan hệ là “Cháu” vào ngày 13/5/2008.
Như vậy bà Loan đã cắt hộ khẩu của mình tại xã Hải Chánh huyện Hải Lăng tỉnh Quảng Trị và chuyển đến huyện Minh Hóa từ năm 2008 nhưng khi bà Loan làm đăng ký kết hôn với Đinh Thanh Sơn thì hai người này lại tổ chức đăng ký kết hôn tại xã Hải Chánh huyện Hải Lăng tỉnh Quảng Trị vào ngày 16/5/2011.
Theo quy định, UBND cấp xã nơi cư trú của bên nam hoặc bên nữ thực hiện việc đăng ký kết hôn, nếu cả hai bên kết hôn (bên nam và bên nữ) đều có nơi đăng ký hộ khẩu thường trú cùng một địa phương thì việc đăng ký kết hôn được thực hiện tại UBND xã nơi họ đăng ký hộ khẩu thường trú. Nhưng khi cả hai người không ở cùng một địa phương thì họ có quyền lựa chọn nơi đăng ký kết hôn bên nam hoặc bên nữ đăng ký hộ khẩu thường trú.
Bà Loan đã chuyển hộ khẩu đi khỏi xã Hải Chánh huyện Hải Lăng tỉnh Quảng Trị và nhập hộ khẩu vào thị trấn Quy Đạt huyện Minh Hóa tỉnh Quảng Bình từ năm 2008 do vậy UBND xã Hải Chánh huyện Hải Lăng tỉnh Quảng Trị đã tổ chức đăng ký kết hôn cho người không có hộ khẩu thường trú trên địa bàn của mình là sai (?!).
Như vậy, UBND huyện Minh Hóa (đơn vị tuyển dụng) có căn cứ để nghi ngờ bà Loan làm giả hộ khẩu thường trú. Việc làm giả hộ khẩu này như thế nào, ai là người đứng ra làm giả bộ hồ sơ trên thì mong rằng cơ quan chức năng tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị cần làm sớm làm rõ đường dây và các đối tượng này.
II- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Mũ bảo hiểm dỏm: Phạt hay không phải minh định. Bài báo phản ánh: Thông tư liên tịch số 06/2013 hướng dẫn: MBH cho người đi mô tô, xe máy phải đạt các tiêu chuẩn kỹ thuật để bảo vệ được cái đầu của người điều khiển lẫn người ngồi trên xe. Mũ ấy phải có “ba lớp”, đồng thời phải có tem hợp quy CR và nhãn “MBH dành cho người đi mô tô, xe máy”.
Theo đó, Ủy ban ATGT quốc gia chia ra hai loại: MBH cho người đi mô tô, xe máy và mũ không phải MBH cho người đi mô tô, xe máy. Người dân thì phân thành ba loại MBH: mũ thật, “xịn” (có đủ các tiêu chí quy định nêu trên); mũ dỏm (không có đủ các tiêu chí quy định, chất lượng thấp như các loại mũ thời trang, mũ bảo hộ lao động, mũ hơi, mũ cối quân đội...); mũ giả (hình dáng như mũ“xịn” nhưng giả nhãn hiệu, tem và giả cả chất lượng, công dụng).
Từ đó, áp với quy định nêu tại Nghị định 171/2013 “phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng đối với người điều khiển, người ngồi trên xe không đội MBH cho người đi mô tô, xe máy” thì có nghĩa là việc đội mũ dỏm, giả đều bị xem là vi phạm và có thể bị xử phạt. Vì vậy việc Bộ trưởng-Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Văn Nên thông tin tại buổi họp báo Chính phủ chiều 1-7 “lúc này chỉ xử phạt hành vi không đội MBH và chỉ nhắc nhở người đội MBH kém chất lượng…”, phải chăng là chưa xử phạt người đội MBH dỏm, giả? Nếu đúng vậy và nếu đây là quyết định hiện tại của Chính phủ thì “chỉ đạo miệng” như thế liệu có giá trị pháp lý để thay thế cho lệnh phạt nêu tại Nghị định 171? Câu trả lời chắc chắn là không. Bởi lẽ theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) thì chỉ có văn bản QPPL do cơ quan nhà nước ban hành theo thẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục được quy định trong luật này… mới có quy tắc xử sự chung, có hiệu lực bắt buộc chung.
Trước đây, Thông tư liên tịch 06 từng bị dừng việc phát hành do dư luận phản ứng trước việc “đòi” xử phạt MBH dỏm, giả. Nay không lẽ cũng vì dư luận mà các cơ quan chức năng lại phát ngôn “thụt lùi” bất kể các quy định hiện hành đều đưa ra thông điệp xử phạt người đội MBH dỏm, giả? Với các loại mũ này (nhất là các mũ thời trang, mũ “nhái”) rất dễ nhận diện. Có thực là lực lượng chức năng không thể dồn sức tập trung xử lý các tổ chức, cá nhân kinh doanh, sản xuất để bảo đảm chúng không còn xuất hiện tràn lan, trước khi tính đến việc phạt người sử dụng? Đặt vấn đề vậy để thấy cách xây dựng quy định phạt MBH của ta trong một thời gian dài vẫn còn thiếu chuyên nghiệp, gây ra nhiều xáo trộn, bất nhất không đáng có.
2. Báo Tuổi trẻ Online có bài Vô lý ầm ầm!. Bài báo phản ánh: Ngỡ ngàng là điều ai cũng bày tỏ khi hay tin UBND tỉnh Trà Vinh có công văn chấp nhận cho Công ty China Chengda Engineering (TQ) được tuyển trên 2.100 lao động nước ngoài (quốc tịch TQ) làm việc tại công trình Nhà máy nhiệt điện Duyên Hải 3 (tỉnh Trà Vinh).
Thật khó hình dung khi UBND tỉnh này lấy lý do “không tuyển được lao động Việt Nam”, để cho Công ty China Chengda Engineering tuyển lao động Trung Quốc. Một quốc gia như Việt Nam có trên 90 triệu dân, hiện có tới trên 72.000 cử nhân và trình độ trên cử nhân đang lao đao tìm việc, khó có lý nào không đáp ứng được yêu cầu tuyển dụng của China Chengda Engineering.
Một dự án kinh tế được đặt ra luôn đi kèm theo đó hạng mục giải quyết công ăn việc làm cho lao động trong nước, một mục tiêu rất quan trọng. Ở đây, trong trường hợp này lại là giải quyết công ăn việc làm cho... lao động nước ngoài (!). Thật là vừa vô lý vừa mâu thuẫn và khó giải thích!
Dĩ nhiên, nếu những công việc lao động Việt Nam không đáp ứng được thì có thể thuê lao động nước ngoài. Nhưng những gì thời gian qua chúng ta chứng kiến ở các nhà máy nhiệt điện do Trung Quốc trúng thầu như ở Hiệp Phước (TP.HCM), các nhà máy nhiệt điện ở Hải Phòng, Quảng Ninh, Nhà máy khí - điện - đạm Cà Mau, các dự án khai thác bôxit ở Tân Rai (Lâm Đồng), Nhân Cơ (Đắk Nông)... cho thấy có hàng ngàn lao động phổ thông Trung Quốc tràn ngập công trường. Số không ít trong họ còn chưa được cấp phép lao động hợp pháp. Tiêu chí “lao động Việt Nam không đáp ứng được” ở đâu mà để lao động phổ thông nước ngoài tràn vào như vậy?
Rõ ràng lãnh đạo tỉnh Trà Vinh và cơ quan lao động tỉnh này đã không quan tâm đầy đủ đến trách nhiệm phải lo việc làm cho dân mình và rất dễ dãi khi thay công ty Trung Quốc phát ngôn kiểu “2.100 lao động cần tuyển là chuyên môn kỹ thuật cao”, hợp thức cho việc công ty này sẽ đưa lao động Trung Quốc vào.
3. Báo Dân trí có bài Giá xăng "kỷ lục" 26.100 đồng: Bộ Tài chính nói gì?. Bài báo phản ánh: 20h hôm qua 7/7, liên Bộ Tài chính - Công Thương đã cho phép các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu điều chỉnh giá bán lẻ các mặt hàng xăng dầu thêm hơn 400 đồng/lít. Theo đó, giá xăng A95 đã tăng lên 26.140 đồng/lít và giá xăng A92 lên 25.640 đồng/lít. Đây là mức giá cao nhất trong lịch sử của mặt hàng này.
Và với quyết định điều chỉnh tăng giá xăng dầu tối qua, đây là lần thứ hai giá xăng dầu tăng kể từ ngày 23/6/2014, trong đó tổng mức tăng giá xăng của hai đợt là 740 đồng/lít.
Trả lời các câu hỏi của báo giới về việc giá xăng liên tục tăng trong 6 tháng đầu năm, tại cuộc họp báo của Bộ Tài chính diễn ra vào chiều nay 8/7, ông Nguyễn Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) cho biết: Việc liên Bộ Tài chính - Công Thương điều chỉnh giá xăng dầu tối qua là thực hiện theo đúng quy định với chu kỳ tính giá cơ sở bình quân 10 ngày và chu kỳ tính lưu thông giá trong 30 ngày. “Tính từ đợt điều chỉnh tăng ngày 23/6 đến 7/7 đã hơn 10 ngày theo chu kỳ tính giá”, ông Tuấn nhấn mạnh.
4. Báo Hải Quan Online có bài Chính thức có văn bản “bác” đề xuất lập đặc khu của Formosa. Bài báo phản ánh: Trong hai ngày 7 và 8-7, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chủ trì tổ chức đoàn công tác liên ngành làm việc với UBND tỉnh Hà Tĩnh, Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh và các nhà thầu bị thiệt hại. Tại buổi làm việc này, đoàn công tác liên ngành đã thông báo ý kiến kết luận của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải về việc tiếp tục triển khai các biện pháp hỗ trợ và giải quyết kiến nghị của Formosa.
Tại Thông báo này, liên quan đến đề xuất thành lập đặc khu kinh tế gang thép Vũng Áng của Formosa, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã kết luận không thành lập khu kinh tế đặc thù riêng cho dự án Formosa vì không phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam.