Thông tư liên tịch số 15/2013/TTLT-BTP-BGTVT-BTNMT-BCA có hiệu lực từ ngày 20/12/2013, gồm 03 chương với 22 điều, cụ thể như sau:
1. Về phạm vi điều chỉnh (Điều 1)
Thông tư này hướng dẫn việc trao đổi, cung cấp thông tin về tài sản bảo đảm (sau đây gọi là trao đổi, cung cấp thông tin) giữa cơ quan đăng ký giao dịch bảo đảm với tổ chức hành nghề công chứng, cơ quan thi hành án dân sự và cơ quan đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng, quyền lưu hành tài sản, trừ các loại máy, thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động theo quy định của pháp luật.
2. Đối tượng áp dụng (Điều 2)
Thông tư đã quy định rõ các cơ quan có trách nhiệm thực hiện cung cấp thông tin theo quy định tại Thông tư liên tịch này bao gồm: Trung tâm Đăng ký giao dịch, tài sản của Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm thuộc Bộ Tư pháp; Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất tỉnh, thành phố trực thuộc Sở Tài nguyên và môi trường tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng Tài nguyên và Môi trường quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh; Cục Hàng không Việt Nam trực thuộc Bộ Giao thông vận tải, Cơ quan đăng ký tàu biển khu vực trực thuộc Cục Hàng hải Việt Nam; Cục Thi hành án dân sự tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Chi cục Thi hành án dân sự quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh; Cục Cảnh sát giao thông đường bộ - đường sắt, Phòng Cảnh sát giao thông tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Công an quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh có chức năng cấp, đăng ký biển số phương tiện giao thông cơ giới đường bộ; Sở Giao thông vận tải có chức năng đăng ký phương tiện thủy nội địa; Cục Đường sắt Việt Nam thực hiện đăng ký phương tiện giao thông đường sắt; các tổ chức hành nghề công chứng.
3. Quy định về hình thức và phương thức trao đổi, cung cấp thông tin (Điều 4, Điều 5)
Thông tư quy định thông tin về tài sản bảo đảm được gửi theo một trong các phương thức: trực tiếp, gửi qua đường bưu điện, gửi qua fax hoặc gửi qua thư điện tử, gửi qua hệ thống trực tuyến. Việc trao đổi, cung cung cấp thông tin được thể hiện dưới hình thức văn bản hoặc dữ liệu điện tử, trừ trường hợp thông tin về tài sản bảo đảm là phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, phương tiện thủy nội địa, phương tiện giao thông đường sắt được gửi đến cơ quan đăng ký quyền sở hữu, quyền lưu hành tài sản được thể hiện đồng thời cả 2 hình thức văn bản và dữ liệu điện tử.
Thông tư cũng quy định rõ việc trao đổi thông tin bằng dữ liệu điện tử chỉ được thực hiện sau khi có văn bản thông báo địa chỉ thư điện tử chính thức của bộ phận làm đầu mối trao đổi, tiếp nhận thông tin. Văn bản trao đổi thông tin bằng dữ liệu điện tử có chữ ký và con dấu của cơ quan trao đổi thông tin, áp dụng tiêu chuẩn định dạng Portable Document Format (PDF).
4. Quy định gửi thông tin về tài sản bảo đảm và gửi thông tin trong trường hợp kê biên hoặc giải tỏa kê biên thi hành án (Điều 10, Điều 11)
Thông tư quy định cụ thể, chi tiết về việc gửi thông tin giữa cơ quan đăng ký giao dịch bảo đảm với tổ chức hành nghề công chứng, cơ quan thi hành án dân sự và cơ quan đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng, quyền lưu hành tài sản trong các trường hợp đăng ký giao dịch bảo đảm (bao gồm đăng ký lần đầu, đăng ký thay đổi hoặc xóa đăng ký giao dịch bảo đảm) đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, phương tiện thủy nội địa, phương tiện giao thông đường sắt và kê biên tài sản thi hành án.
5. Tiếp nhận và xử lý thông tin được trao đổi (Điều 13, Điều 14)
Tại Điều 13 và Điều 14 Thông tư quy định về việc tiếp nhận và xử lý thông tin được trao đổi bằng phương thức trực tiếp, gửi qua bưu điện, gửi qua fax, qua thư điện tử hoặc gửi theo phương thức trực tuyến.
Ngay trong ngày nhận được Văn bản thông báo về việc thế chấp phương tiện giao thông do Trung tâm đăng ký giao dịch, tài sản gửi đến, nếu không thuộc trường hợp từ chối tiếp nhận thì cơ quan đăng ký quyền sở hữu, quyền lưu hành tài sản thực hiện thao tác xử lý thông tin bao gồm các bước sau: (1) ghi vào sổ tiếp nhận thông tin về tài sản bảo đảm theo mẫu, (2) cập nhật thông tin theo nội dung Văn bản thông báo về việc thế chấp phương tiện giao thông vào dữ liệu quản lý tài sản, (3) lưu trữ, quản lý văn bản cung cấp thông tin theo quy định của pháp luật, (4) gửi Văn bản thông báo kết quả tiếp nhận, giải quyết thông tin về tài sản bảo đảm qua thư điện tử (định dạng PDF) và qua đường bưu điện đến Trung tâm đăng ký giao dịch, tài sản để Trung tâm đăng ký scan, gửi cho người yêu cầu đăng ký.
Tương tự, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, Cơ quan đăng ký tàu bay, tàu biển khi tiếp nhận văn bản thông báo kê biên tài sản thi hành án, nếu không thuộc các trường hợp từ chối tiếp nhận thì các cơ quan này thực hiện thao tác xử lý thông tin bao gồm 4 bước. Ngoài ra, Thông tư cũng quy định thủ tục xử lý thông tin được trao đổi theo phương thức trực tuyến áp dụng theo quy định tại Nghị định số 83/2010/NĐ-CP và Thông tư số 22/2010/TT-BTP.
6. Cung cấp thông tin theo yêu cầu (Điều 15 đến Điều 19)
- Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thực hiện việc cung cấp thông tin theo trình tự, thủ tục và phạm vi thông tin được quy định tại Mục VI Thông tư số 09/2007/TT-BTNMT ngày 02/8/2007 của của Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn việc lập, chỉnh lý, quản lý hồ sơ địa chính.
- Cơ quan đăng ký tàu bay, tàu biển thực hiện việc cung cấp thông tin theo trình tự, thủ tục và phạm vi thông tin theo quy định tại Chương IV Thông tư liên tịch số 02/2012/TTLT/BTP-BGTVT ngày 30 tháng 3 năm 2012 của Bộ Tư pháp, Bộ Giao thông vận tải hướng dẫn việc đăng ký, cung cấp thông tin về cầm cố tàu bay, thế chấp tàu bay, thế chấp tàu biển.
- Trung tâm đăng ký giao dịch, tài sản thực hiện việc cung cấp thông tin theo trình tự, thủ tục và phạm vi thông tin theo quy định tại Mục 2 Chương II Thông tư số 05/2011/TT-BTP và Chương III Thông tư số 22/2010/TT-BTP.
Thông tư liên tịch số 15/2013/TTLT-BTP-BGTVT-BTNMT-BCA được ban hành là bước đi quan trọng nhằm tạo lập cơ chế trao đổi, cung cấp thông tin giữa các cơ quan có thẩm quyền, hướng tới mục tiêu xây dựng và tích hợp được cơ sở dữ liệu tập trung về tình trạng pháp lý của tất cả các loại tài sản bảo đảm, tạo kết nối cơ sở dữ liệu về giao dịch bảo đảm với cơ sở dữ liệu về tài sản của các cơ quan đăng ký quyền sở hữu, quyền lưu hành tài sản, cơ quan thi hành án dân sự. Việc tổng hợp và kết nối thông tin về tài sản nêu trên không chỉ hạn chế những tranh chấp trong thực tiễn, mà còn giúp các cơ quan nhà nước trong công tác quản lý, lưu giữ thông tin về tình trạng pháp lý của tài sản./.
Nguyễn Thuy Thủy - Dương Thu Trang (Cục Đăng ký GDBĐ)