Mục tiêu cơ bản của Đề án là xác định rõ nhiệm vụ, giải pháp, trách nhiệm của các Bộ, ngành, cơ quan địa phương nhằm khắc phục những khó khăn, thách thức trong các năm đầu tiên thực hiện Công ước Lahay số 33 về bảo vệ trẻ em và hợp tác trong lĩnh vực nuôi con nuôi quốc tế, tạo tiền đề thuận lợi để thực hiện Công ước Lahay một cách có hiệu quả và trở thành công việc bình thường của các Bộ, ngành, cơ quan địa phương trong các năm tiếp theo, góp phần bảo đảm lợi ích tốt nhất cho trẻ em.
Theo Đề án, việc nâng cao nhận thức về Công ước Lahay cho đội ngũ cán bộ công chức làm việc trong lĩnh vực con nuôi quốc tế từ Trung ương đến địa phương là nhiệm vụ quan trọng nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong công tác bảo vệ trẻ em, quản lý và giải quyết cho trẻ em làm con nuôi vì lợi ích tốt nhất của trẻ em.
Bên cạnh đó, việc tiếp tục hoàn thiện pháp luật, chính sách về con nuôi cũng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Đề án. Theo đó,
- Trong năm 2012, Bộ Tư pháp xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị về nâng cao nhận thức pháp luật trong lĩnh vực nuôi con nuôi và bảo đảm thực thi Công ước Lahay. Rà soát trong năm 2012 các Hiệp định song phương về hợp tác nuôi con nuôi giữa Việt Nam với các nước, đề xuất việc tiếp tục thi hành hoặc chấm dứt các hiệp định trong bối cảnh Việt Nam và các nước ký kết hiệp định đều là thành viên của Công ước Lahay.
- Trong năm 2013, Bộ Tư pháp xây dựng và ban hành Thông tư hướng dẫn tìm gia đình thay thế cho trẻ em khuyết tật, trẻ em mắc bệnh hiểm nghèo theo quy định của Luật nuôi con nuôi.
- Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với Bộ Ngoại giao, Bộ Công an, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội xây dựng và ban hành trong năm 2013 Thông tư liên lịch về cơ chế phối hợp trong việc theo dõi tình hình phát triển của trẻ em Việt Nam được cho làm con nuôi ở nước ngoài và bảo vệ trẻ em trong các tình huống cần thiết.
- Bộ Tư pháp xây dựng và ban hành Quy chế hoạt động của Nhóm công tác hỗn hợp của Việt Nam ở Trung ương để bảo đảm thực thi Công ước Lahay; xây dựng và ban hành trong năm 2013 Quy chế mẫu về phối hợp liên ngành giữa các cơ quan địa phương về con nuôi quốc tế.
- Bộ Tư pháp xây dựng và triển khai thực hiện trong các năm 2013-2015 chương trình thí điểm về việc tổ chức cho trẻ em Việt Nam làm con nuôi ở nước ngoài về thăm quê hương đất nước. Đây là hoạt động thiết thực nhằm tăng cường sự gần gũi của trẻ em Việt Nam được cho làm con nuôi nước ngoài với quê hướng, đất nước, giúp các em hiểu được về cội nguồn, bản sắc văn hoá, dân tộc của Việt Nam.
Ngoài ra, nhằm nâng cao năng lực quản lý nhà nước về nuôi con nuôi, đảm bảo thực hiện tốt nghĩa vụ của nước thành viên Công ước Lahay, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Tư pháp xây dựng cơ sở dữ liệu về nuôi con nuôi trong năm 2012. Trong giai đoạn 2013-2015, Bộ Tư pháp cần đẩy mạnh việc khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu về nuôi con nuôi phục vụ công tác kế hoạch, quản lý và cung cấp dịch vụ công. Các bộ, ngành liên quan và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, kết nối với cơ sở dữ liệu về nuôi con nuôi để hoạch định chính sách.
Đề án cũng giao Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội trong năm 2013 chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp và các Bộ, ngành có liên quan trong việc tổng kết, đánh giá về tình hình thực hiện Luật bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, kiến nghị việc sửa đổi, bổ sung; Xây dựng Thông tư liên tịch giữa Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội với Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp về việc tiếp nhận, quản lý và sử dụng các khoản hỗ trợ nhân đạo cho việc chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt tại Việt Nam, bảo đảm công khai, minh bạch, tiết kiệm, hiệu quả và không gắn với yêu cầu nhận trẻ em làm con nuôi.
Ngoài ra, Đề án cũng giao cho các Bộ, ngành có liên quan như Bộ Tài chính, Bộ Công an, Bộ Kế hoạch và đầu tư, Bộ Y tế, Bộ Nội vụ vv... có nhiệm vụ phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội trong việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ được nêu trong Đề án hoặc lồng ghép việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao trong Đề án với việc thực hiện các chương trình, kế hoạch công tác lớn của Bộ, ngành đã đượcThủ tướng Chính phủ phê duyệt trước đó.
Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký.
Xin gửi toàn văn Quyết định để các bạn tham khảo.
Triệu Thu Thuỷ - Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Chính sách văn bản, Cục Con nuôi