Chiều 7/7, Văn phòng Chủ tịch nước phối hợp với Bộ Công an, Bộ Ngoại giao, TANDTC và các cơ quan liên quan tổ chức Họp báo công bố Quyết định đặc xá đợt 2 năm 2025 của Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Tại buổi họp báo, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà cho biết, trong những năm qua, Việt Nam đã tiến hành nhiều đợt đặc xá cho những phạm nhân có quá trình cải tạo, lao động, học tập tốt trở về với cộng đồng, xã hội. Điều này khẳng định chủ trương, chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong việc thúc đẩy và bảo vệ quyền con người một cách công bằng, bình đẳng cho tất cả mọi công dân, kể cả những người đang chấp hành án phạt tù.
Năm 2025 là năm diễn ra nhiều sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước. Vừa qua, 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước 30/4/2025, Chủ tịch nước đã quyết định đặc xá tha tù trước thời hạn cho 8.000 phạm nhân. Mặc dù số lượng người được đặc xá lớn nhưng tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội vẫn được bảo đảm, không để xảy ra phức tạp do người được đặc xá gây nên. Phần lớn người được đặc xá đã trở về nơi cư trú, ổn định cuộc sống, làm ăn lương thiện. Công tác đặc xá đã bảo đảm các yêu cầu chính trị, nghiệp vụ, pháp luật, đối ngoại, được nhân nhân trong nước đồng tình và dư luận quốc tế đánh giá cao.
Xuất phát từ truyền thống nhân đạo của dân tộc và chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước Việt Nam đối với người phạm tội cũng như kết quả thực hiện công tác đặc xá đợt 30/4/2025 và tình hình thực tế của công tác thi hành án phạt tù trong thời gian qua; theo đề nghị của Chính phủ, ngày 3/7/2025, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Lương Cường đã ký Quyết định số 1244 về đặc xá năm 2025 đợt 2 nhân dịp 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Theo đó, Chủ tịch nước quyết định thực hiện đặc xá tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân dịp 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/2025). Thời gian đã chấp hành án phạt tù để xét đặc xá tính đến ngày 31/8/2025.
Đối tượng được đặc xá bao gồm, người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
Người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện: Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự.
Đã chấp hành án phạt tù ít nhất là một phần ba thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn, nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù; đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 14 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, nếu sau khi đã được giảm xuống tù có thời hạn mà tiếp tục được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn sau đó không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù…
Đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, đã nộp án phí; đã thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với người bị kết án phạt tù về các tội phạm tham nhũng; đã thi hành xong hoặc thi hành được một phần nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác nhưng do lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn thuộc trường hợp chưa có điều kiện thi hành tiếp phần còn lại theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự đối với người bị kết án phạt tù về tội phạm không phải là tội phạm tham nhũng; khi được đặc xá không làm ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự; không thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 4 Quyết định này.
Người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện sau đây: Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và đủ số kỳ xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự trong thời gian chấp hành án phạt tù trước khi có quyết định tạm đình chỉ như quy định tại điểm a khoản 1 Điều này; Đã có thời gian chấp hành án phạt tù quy định tại điểm b khoản 1 Điều này…
Tại họp báo, Thượng tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, đây không phải lần đầu tiên trong một năm có hai đợt đặc xá, khi trước đó vào năm 2009 và 2011 cũng có hai lần đặc xá dịp 30/4 và 2/9. So với quyết định về đặc xá đợt 1 của Chủ tịch nước dịp 30/4, lần này trường hợp và điều kiện được đặc xá đã mở rộng hơn. Lý do mở rộng là do đặc xá là chính sách khoan hồng đặc biệt của Đảng và Nhà nước được Chủ tịch nước quyết định trong sự kiện “đặc biệt của đất nước”. Năm nay lại là năm diễn ra nhiều sự kiện đặc biệt quan trọng.
Một điểm mới nữa về điều kiện được đề nghị đặc xá lần này là về phân loại thi đua. Hiện phân loại xét thi đua đã được mở rộng hơn so với trước. Ngoài ra, Hội đồng tư vấn đặc xá cũng đã có hướng dẫn cụ thể hơn về điều kiện “khi được đặc xá không làm ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự”. Từ đó, các đơn vị, trại giam sẽ có tiêu chí, nhận diện cụ thể hơn để xem xét.
Hồng Mây