Ngày 04/4/2024, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 279/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Nâng cao năng lực cho đội ngũ báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2024 - 2030” (sau đây gọi là Đề án). Theo đó, Đề án hướng đến mục tiêu xây dựng và triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp nâng cao năng lực cho đội ngũ báo cáo viên pháp luật (BCVPL), tuyên truyền viên pháp luật (TTVPL) tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) nhằm đưa công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) tại các địa bàn này đi vào nền nếp, thực chất, hiệu quả, nâng cao ý thức thượng tôn pháp luật và năng lực sử dụng pháp luật để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân; góp phần củng cố niềm tin của đồng bào các dân tộc đối với Đảng và Nhà nước, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân.
Đề án được triển khai thực hiện tại các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có đơn vị cấp xã thuộc vùng đồng bào DTTS&MN theo quy định của pháp luật, chia thành 02 giai đoạn cụ thể, giai đoạn 1 (năm 2024 – 2025) và giai đoạn 2 (năm 2026 – 2030). Đối tượng của Đề án là đội ngũ BCVPL, TTVPL tại vùng đồng bào DTTS&MN; các cá nhân được huy động, được mời tham gia thực hiện PBGDPL tại vùng đồng bào DTTS&MN và các tổ chức, cá nhân khác có liên quan.
Đề án đã xác định 08 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cần được triển khai thực hiện đến năm 2030, bao gồm: (i) Nâng cao nhận thức, phát huy vai trò, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân về vị trí, vai trò của công tác PBGDPL nói chung, đội ngũ BCVPL, TTVPL vùng đồng bào DTTS&MN nói riêng; (ii) Rà soát, nghiên cứu, đề xuất, hoàn thiện thể chế, chính sách hỗ trợ cho đội ngũ BCVPL, TTVPL tại vùng đồng bào DTTS&MN; (iii) Xây dựng và phát triển đội ngũ BCVPL, TTVPL tại vùng đồng bào DTTS&MN bảo đảm về số lượng và hoạt động hiệu quả; (iv) Tăng cường năng lực của đội ngũ BCVPL, TTVPL bảo đảm hoạt động thực chất, có kỹ năng, nghiệp vụ tốt, am hiểu pháp luật; (v) Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số phục vụ hoạt động của BCVPL, TTVPL tại vùng đồng bào DTTS&MN; (vi) Hỗ trợ một số địa bàn đặc biệt khó khăn thuộc vùng đồng bào DTTS&MN thực hiện các hoạt động nâng cao năng lực cho đội ngũ BCVPL, TTVPL; (vii) Tăng cường huy động các nguồn lực tham gia công tác PBGDPL tại vùng đồng bào DTTS&MN để hỗ trợ hoạt động của đội ngũ BCVPL, TTVPL; (viii) Kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện Đề án.
Trong mỗi nhóm nhiệm vụ, giải pháp đã giao trách nhiệm cụ thể cho các các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; xác định thời gian thực hiện để bảo đảm Đề án triển khai theo đúng tiến độ, hoàn thành mục tiêu đã đề ra. Theo Đề án, Bộ Tư pháp được Thủ tướng Chính phủ giao chủ trì, hướng dẫn các bộ, cơ quan, tổ chức trung ương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức triển khai các nhiệm vụ của Đề án; chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở đào tạo luật trực thuộc tham gia PBGDPL tại vùng đồng bào DTTS&MN; thí điểm xây dựng chương trình bồi dưỡng, tập huấn về kỹ năng PBGDPL tại các cơ sở đào tạo luật trực thuộc; thực hiện các nhiệm vụ được giao tại Đề án; tổ chức sơ kết, tổng kết việc thực hiện Đề án.
Kinh phí thực hiện Đề án được bố trí từ nguồn ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật. Căn cứ kế hoạch triển khai Đề án được phê duyệt hàng năm, trong giai đoạn năm 2024 - 2025, các bộ, ngành, địa phương chủ động bố trí kinh phí triển khai thực hiện Đề án lồng ghép từ nguồn ngân sách được phân bổ để thực hiện Nội dung số 2, Tiểu dự án 1, Dự án 10, Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: từ năm 2021 - 2025 (nếu có) đối với các nhiệm vụ quy định tại Mục 3, 4, 5, 6, 7, 8 phần IV Quyết định phê duyệt Đề án theo quy định phân cấp ngân sách của Luật Ngân sách nhà nước và Nghị định số 27/2022/NĐ-CP ngày 19/4/2022 của Chính phủ quy định cơ chế quản lý, tổ chức thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia. Đối với các nhiệm vụ khác, các bộ, ngành, địa phương chủ động bố trí kinh phí từ ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật bảo đảm phù hợp với điều kiện, tình hình thực tiễn; đồng thời huy động từ các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân, tăng cường lồng ghép từ các chương trình, dự án có liên quan bảo đảm hiệu quả.
Từ năm 2026 - 2030, Thủ tướng giao Ủy ban Dân tộc chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính tham mưu, trình cấp có thẩm quyền bố trí kinh phí triển khai Đề án từ kinh phí thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN cho phù hợp với các mục tiêu, nhiệm vụ của Chương trình trong giai đoạn 2026 - 2030 theo quy định tại Nghị quyết số 88/2019/QH14 ngày 18/11/2019 của Quốc hội phê duyệt Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021- 2030 và Nghị quyết số 120/2020/QH14 ngày 19/6/2020 của Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021- 2030. Khuyến khích nguồn kinh phí huy động từ các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước; tăng cường sử dụng nguồn kinh phí lồng ghép trong các chương trình, đề án liên quan đã được phê duyệt và các nguồn hợp pháp khác để thực hiện nhiệm vụ tại Đề án./.