Giải quyết hơn 1500 tỷ đồng
Thông tư liên tịch số 07 giữa Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Bộ Tài chính ra đời ngày 06/02/2013 về “hướng dẫn trình tự, thủ tục thu, nộp, quản lý tiền, giấy tờ của người phải thi hành án dân sự (THADS) và trả tiền, giấy tờ cho người được thi hành án dân sự là phạm nhân” có thể nói là một “dấu mốc” quan trọng tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong việc thi hành án phần dân sự của người phải thi hành án đang chấp hành án tại các trại giam, trại tạm giam. Bởi lẽ, trước đây khi chưa có Thông tư này, các cơ quan THA phải đến tận các trại giam, trại tạm giam để xác minh điều kiện, thu tiền của phạm nhân với nhiều loại thủ tục rất phiền hà. Đơn cử, chỉ là thu 50 ngàn đồng án phí hình sự (theo quy định trước đây) và 200 ngàn đồng (hiện nay) cơ quan THADS đã phải làm rất nhiều thủ tục. Thậm chí, khi người phải thi hành án đang thi hành bản án phạt tù cách xa nơi cơ quan thi hành án đóng trụ sở thì để thu được khoản tiền án phí hình sự, thi hành án phải chi phí gấp hàng chục, hàng trăm lần số tiền thu được. Chưa kể họ phải bố trí nhân lực và thời gian cho công việc này.
Không những THA mất nhiều chi phí, thời gian, công sức mà quan trọng là trong nhiều trường hợp chỉ vì phạm nhân chưa thi hành hoặc thi hành chậm phần dân sự (trong đó có cả án phí) mà họ để tuột mất cơ hội được đặc xá (theo quy định phải thi hành xong phần nghĩa vụ dân sự mới được xem xét đặc xá).
Theo báo cáo của Bộ Tư pháp, năm 2014 thi hành án các cơ quan THADS và các trại giam, trại tạm giam tiếp tục thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả Thông tư liên tịch số 07. Đã số thụ lý 79.860 việc, tương ứng với số tiền 8.691 tỷ 173 triệu 121 nghìn đồng; đã giải quyết xong 39.201 việc, đạt tỷ lệ 49,08% và 1.506 tỷ 320 triệu 995 nghìn đồng, đạt tỷ lệ 17,33%, tăng 3.021 việc (8,35%) và 1.193 tỷ 32 triệu 784 nghìn đồng (380,8%) so với cùng kỳ năm 2013.
Còn “mờ mịt” thông tin về phạm nhân
Mặc dù công tác phối hợp đã có những chuyển biến cơ bản song theo Bộ Tư pháp “việc phối hợp với trại giam, trại tạm giam trong việc thu, trả tiền, tài sản tại một số địa phương chưa tốt”. Còn theo phản ánh của nhiều cơ quan thi hành án dân sự, thì vẫn còn những bất cập trong công tác này. Chẳng hạn, sau khi bản án được tuyên và có hiệu lực, do không được cơ quan có thẩm quyền thông báo bị án thụ án ở trại giam nào nên cơ quan thi hành án không biết gửi quyết định thi hành án về đâu. Bên cạnh đó, có những trường hợp người nhà của phạm nhân đã nộp khoản tiền phải thi hành án thay cho đương sự hoặc đương sự đã được xét miễn, giảm tiền phải thi hành án hoặc đã hết thời hiệu yêu cầu thi hành án nhưng Trại giam không biết nên vẫn thu, dẫn đến việc xử lý tiền tạm giữ của cơ quan thi hành án cũng gặp khó khăn. Ngoài ra, việc trả tiền, giấy tờ cho người được thi hành án dân sự là phạm nhân với số tiền quá nhỏ cũng mất nhiều thời gian và phải tiến hành nhiều thủ tục rườm rà.
Tương tự, phía trại giam là nơi đứng ra thu tiền của phạm nhân cũng có những khó khăn nhất định. Một số trại giam phản ánh nhiều trường hợp họ đã thu xong tiền và chuyển cho cơ quan thi hành án nhưng cơ quan thi hành án không nhận với lý do bị hại không có đơn yêu cầu, không rõ nơi họ cư trú hoặc đã hết thời hiệu thi hành. Một số trại giam khác lại phản ánh, tình trạng trại đã thu rồi nhưng thi hành án không đến lấy mà yêu cầu gửi tiền vào tài khoản nhưng các khoản phí đó thì lại chưa có hướng dẫn do bên nào chi trả.
Tiếp tục tăng cường công tác phối hợp để tháo gỡ những vướng mắc trong việc thi hành án đối với phần trách nhiệm dân sự của người phải thi hành án đang chấp hành án tại các trại giam, trại tạm giam trong năm 2015 không những sẽ góp phần vào việc hoàn thành các chỉ tiêu Quốc hội giao cho ngành Thi hành án màcòn tạo điều kiện cho các phạm nhân có thêm cơ hội được trở về sớm hơn với cộng đồng.
Thu Hằng
|
Theo thống kê của Tổng cục VIII - Bộ Công an, tính đến ngày 30/9/2014, còn tồn số tiền 12 tỷ 575 triệu 701 nghìn đồng tại các Trại giam, Trại tạm giam trên toàn quốc đã thu nhưng vì một số lý do (cơ quan THADS không tiếp nhận do hết thời hiệu, không xác định nơi cư trú, người thi hành án không yêu cầu, thân nhân phạm nhân đã nộp tại cơ quan THADS…) nên chưa chuyển được cho các cơ quan THADS. Hiện nay, Tổng cục THADS đang phối hợp với Tổng cục VIII - Bộ Công an để có phương án xử lý số tiền đã thu được nêu trên. |