Tăng thuế để hạn chế tiêu dùng
Đó là mục đích để Chính phủ đề xuất trong dự thảo Luật thuế TTĐB (sửa đổi) tiếp tục tăng mức thuế suất đối với thuốc lá, bia và rượu. Hiện nay, thuế suất thuế TTĐB đối với và thuốc lá, bia và rượu hiện nay còn thấp, chưa đảm bảo được mục tiêu hạn chế tiêu dùng những mặt hàng có hại cho sức khỏe nhưng tăng thuế có thể lại vô hình chung khuyến khích buôn lậu.
Vì vậy, Chính phủ đề xuất lộ trình tăng thuế suất thuế TTĐB đối với thuốc lá tăng 5%/lần (từ ngày 01/01/2016 tăng từ 65% lên 70%; từ ngày 01/01/2019 tăng từ 70% lên 75%); lộ trình tăng thuế suất thuế TTĐB đối với mặt hàng bia từ ngày 01/7/2015 tăng từ 50% lên 55%; Từ ngày 01/01/2017 tăng lên 60%; từ ngày 01/01/2018 tăng lên 65%. Đối với rượu từ 20 độ trở lên tăng từ mức thuế suất 50% lên thuế suất 65% (áp dụng thuế suất như rượu từ 40 độ trở lên đã thực hiện trước ngày 01/01/2010); rượu dưới 20 độ áp dụng thuế suất 35% (tăng 10%).
Tuy nhiên, lo ngại lớn là “trước tình trạng buôn lậu thuốc lá rất nhức nhối hiện nay, làm thất thoát Ngân sách nhà nước khoảng 6.000 – 6.500 tỷ đồng/năm và dù nhiều nỗ lực cũng không hy vọng có thể loại bỏ ngay nên nếu tăng thuế TTĐB đối với hàng hóa này thì vô hình chung lại khuyến khích buôn lậu thuốc lá” - ông Đỗ Thắng Hải – Thứ trưởng Bộ Công thương cho biết. Nhưng bà Tòng Thị Phóng – Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý, “không vì sợ buôn lậu mà không đánh thuế” vì tác dụng tích cực của thuế TTĐB là điều tiết thu nhập xã hội, tăng thu ngân sách nhà nước và góp phần hạn chế tiêu dùng với một số nhóm hàng hóa, dịch vụ không khuyến khích tiêu dùng.
Chính phủ đánh giá, tăng thuế TTĐB đối với thuốc lá, rượu, bia thì có thể tăng thu NSNN 3.000 - 4.000 tỷ đồng mà hầu như không ảnh hưởng đến hoạt động của DN. Tuy nhiên, ông Uông Chu Lưu – Phó Chủ tịch Quốc hội vẫn đề nghị rà soát lại việc đánh giá những ảnh hưởng đến doanh thu của các doanh nghiệp vì có ảnh hưởng đến việc làm của người lao động nếu doanh nghiệp ”thu hẹp qui mô sản xuất” để giải quyết tình trạng sụt giảm doanh thu do tăng thuế.
Khu phi thuế quan cũng không tránh được thuế TTĐB
Thực tế thời gian qua phát sinh một số trường hợp lợi dụng việc miễn thuế TTĐB đối với một số hàng hóa chịu thuế TTĐB với thuế suất cao (như: thuốc lá, xì gà, rượu, bia) để đưa vào trong khu được áp dụng quy chế khu phi thuế quan và có dân cư sinh sống, sau đó đưa vào nội địa bằng nhiều hình thức nhằm trốn thuế, gian lận thương mại. Do vậy, để hạn chế gian lận, Chính phủ đề nghị áp dụng thu thuế TTĐB đối với hàng hóa chịu thuế TTĐB đưa vào khu được áp dụng quy chế khu phi thuế quan có dân cư sinh sống để khắc phục tình trạng gian lận trong thực tế.
Chính phủ đề xuất qui định không đánh thuế TTĐB đối với các loại hàng hoá nhập khẩu từ nước ngoài vào khu phi thuế quan, hàng hoá từ nội địa bán vào khu phi thuế quan và chỉ sử dụng trong khu phi thuế quan, hàng hoá được mua bán giữa các khu phi thuế quan với nha, trừ xe ô tô chở người dưới 24 chỗ và hàng hóa đưa vào khu được áp dụng quy chế khu phi thuế quan có dân cư sinh sống. Nhưng ông Uông Chu Lưu chưa thông với qui định đánh thuế TTĐB trong khu phi thuế quan có dân cư sinh sống như giải pháp tránh việc tuồn hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế TTĐB ra ngoài để buôn lậu, gian lận thương mại vì “khu phi thuế quan để tạo động lực khuyến khích phát triển kinh tế nên chỉ vì không chống được buôn lậu mà đánh thuế là ngược lại với mục đích của khu vực này”.
Huy Anh
Có ý kiến trong Thường trực Ủy ban TCNS đề nghị cần nghiên cứu bổ sung mặt hàng kinh doanh game online, nhất là đối với loại game bạo lực, game gây nghiện cho đối tượng trẻ vào diện chịu thuế TTĐB để tránh những tác hại của loại hình dịch vụ này. Nhưng với ông Nguyễn Văn Giàu – Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đánh thuế TTĐB đối với game online không phải là giải pháp để tránh những tác động tiêu cực đến việc phát triển con người mà đề nghị cân nhắc giao cho các lực lượng xã hội tiến hành các hoạt động “loại” game online chứa nội dung xấu, tiềm ẩn nguy cơ cho xã hội bằng các hoạt động gắn với giáo dục.
Theo đề xuất của Chính phủ lần này sẽ điều chỉnh thuế suất thuế TTĐB đối với 11 loại hàng hóa (Thuốc lá điếu, xì gà và các chế phẩm khác từ cây thuốc lá, rượu, bia, Xe ô tô dưới 24 chỗ, Xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh có dung tích xi lanh trên 125cm3, Tàu bay, du thuyền, xăng các loại, Điều hoà nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống, vàng mã, hàng mã, bài lá) và 6 loại dịch vụ (kinh doanh vũ trường, mát-xa, karaoke, casino, trò chơi điện tử có thưởng, đặt cược, golf và xổ số)