Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công chứng: Tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp - Bài 2

11/12/2025
Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công chứng: Tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp - Bài 2
Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công chứng năm 2024, Bộ Tư pháp cho biết sẽ quy định về thủ tục công chứng theo hướng đơn giản hóa, thay thế thành phần hồ sơ yêu cầu công chứng bằng việc khai thác, sử dụng thông tin tương ứng từ các cơ sở dữ liệu.
Bài 2: Đơn giản hóa thủ tục, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin

Thông tin đã có trong dữ liệu: không yêu cầu xuất trình bản chính

Theo đó, dự thảo sửa đổi, bổ sung quy định theo hướng trường hợp các thông tin trong thành phần hồ sơ yêu cầu công chứng đã có dữ liệu trong các cơ sở dữ liệu được cơ quan chủ quản cơ sở dữ liệu công bố thì người yêu cầu công chứng không phải cung cấp các giấy tờ có chứa các thông tin đó; công chứng viên tiếp nhận hồ sơ yêu cầu công chứng khai thác, sử dụng thông tin đã có trong cơ sở dữ liệu để xem xét, giải quyết hồ sơ yêu cầu công chứng; không yêu cầu xuất trình bản chính các giấy tờ này để đối chiếu trước khi thực hiện việc ký, ghi lời chứng. Trường hợp không khai thác được thông tin hoặc thông tin khai thác được không đầy đủ, không chính xác thì công chứng viên yêu cầu người yêu cầu công chứng bổ sung thành phần hồ sơ để giải quyết yêu cầu công chứng.

Bên cạnh đó, sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 57 theo hướng không yêu cầu tổ chức hành nghề công chứng của bên nhận ủy quyền phải gửi 01 bản gốc của văn bản công chứng cho bên ủy quyền để giảm bớt thủ tục công chứng trong trường hợp này.

Cơ sở dữ liệu công chứng do Bộ Tư pháp xây dựng và quản lý tập trung, thống nhất từ trung ương đến địa phương

Hiện nay, cả nước chưa có Cơ sở dữ liệu công chứng (CSDLCC) dùng chung thống nhất, chưa có phần mềm quản lý CSDLCC toàn quốc. Cả Phần mềm Quản lý thông tin công chứng viên (CCV) và tổ chức hành nghề công chứng (TCHNCC) của Bộ Tư pháp và phần mềm CSDLCC ở địa phương chưa kết nối, liên thông với CSDL quốc gia về dân cư, các CSDL quốc gia khác, các CSDL Bộ, ngành khác nên CSDL phân tán, không thống nhất, dẫn đến khó khăn trong việc quản lý, giám sát hoạt động công chứng, khó khăn khi tra cứu thông tin ngăn chặn, tính trùng lặp, thiếu chuẩn dữ liệu và không đảm bảo an toàn thông tin.

Bộ Tư pháp đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng CSDLCC và văn bản gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố về việc tạm dừng xây dựng CSDLCC tại địa phương.

Tại dự thảo sửa đổi bổ sung Luật Công chứng, dự kiến sửa đổi, bổ sung theo hướng thay 02 CSDLCC của Bộ Tư pháp và của địa phương bằng 01 CSDLCC do Bộ Tư pháp xây dựng và quản lý tập trung, thống nhất từ trung ương đến địa phương. CSDLCC bao gồm thông tin về CCV, TCHNCC, số liệu về kết quả hoạt động công chứng; nguồn gốc tài sản, tình trạng giao dịch của tài sản, các thông tin về biện pháp ngăn chặn và cảnh báo rủi ro trong hoạt động công chứng, thông tin về giao dịch đã được công chứng, văn bản công chứng.
 
Bộ Tư pháp cho biết, toàn bộ thủ tục hành chính trong lĩnh vực công chứng được thiết kế và triển khai toàn trình trên môi trường số, bảo đảm thực hiện theo hình thức điện tử toàn trình. Các thủ tục hành chính sẽ được thực hiện trên Cổng dịch vụ công quốc gia, phù hợp với định hướng phát triển Chính phủ số, kinh tế số, đồng thời hiện thực hóa chủ trương tại Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá chiến lược trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
 
Thu Nguyễn