Sáng nay, UBND TP.Hà Nội đã tổng kết 5 năm thi hành Luật LS với sự tham dự của đại diện UBND TP, lãnh đạo Bộ Tư pháp, Vụ Bổ trợ Tư pháp cùng các ban, ngành và đông đảo các LS của TP.
Được đánh giá là một trong những địa phương của cả nước phát triển nhanh, mạnh về số lượng và chất lượng LS, nhìn chung chất lượng hoạt động của LS Hà Nội đang dần từng bước được nâng lên, vai trò của LS trong xã hội ngày càng được đề cao. Đó là những kết quả đáng ghi nhận và tác dụng lớn lao của việc thi hành Luật LS trên địa bàn TP 5 năm qua.
Tính đến 30/6, đội ngũ LS trên địa bàn TP đã phát triển mạnh, với 1.678 LS, 1.379 người tập sự hành nghề LS và 797 tổ chức hành nghề LS (trong đó 764 tổ chức hành nghề LS Việt Nam và 33 tổ chức hành nghề LS nước ngoài tại Việt Nam). Trung bình các tổ chức hành nghề LS có từ 01 đến 05 LS. Các tổ chức hành nghề LS đã thực hiện được 38.308 vụ việc, trong đó hình sự 2.959 vụ, (trong tổng số 2.959 vụ đã giải quyết thì có 1.814 vụ được khách hàng mời và 1.161 vụ hình sự chỉ định) dân sự 2.061 vụ, kinh tế 1.049 vụ, hành chính 393 vụ, lao động 417 vụ, tư vấn pháp luật 19.045 vụ.
Tuy nhiên, UBND TP nhìn nhận, do Luật LS và Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực Tư pháp “không có chế tài trong việc tổ chức hành nghề LS thay đổi trụ sở nhưng không báo cáo cơ quan quản lý nhà nước thì bị xử phạt” nên một số tổ chức hành nghề LS khi thay đổi trụ sở; mở Văn phòng giao dịch nhưng không thông báo với cơ quan quản lý nhà nước, làm hạn chế đến hiệu quả quản lý đối với hoạt động của các tổ chức hành nghề LS.
Trong lĩnh vực hoạt động hành nghề LS vẫn còn có những LS vi phạm pháp luật, cá biệt có LS bị truy tố trước cơ quan Toà án. Một số LS chưa tìm hiểu hết các văn bản pháp luật có liên quan khi thực hiện hoạt động tư vấn pháp luật cho người dân trong lĩnh vực thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ, tái định cư,… dẫn đến vẫn còn hiện tượng người dân khiếu kiện đông người, khiếu kiện vượt cấp.
Các LS đều mong muốn Luật LS được nhanh chóng sửa đổi, bổ sung để LS phát triển mạnh và trong sạch vì “hiện còn “băn khoăn” với chất lượng của 1 số rất ít LS chưa đạt được nguyện vọng và yêu cầu đối với LS” như ý kiến của LS.Nguyễn Trọng Tỵ (Chủ nhiệm ĐLS TP.Hà Nội). Đồng thời, nâng cao hiệu quả của quá trình tập sự hành nghề LS để có được đội ngũ LS thành thạo kỹ năng hành nghề, tăng cường trách nhiệm và nhận thức của các cơ quan tiến hành tố tụng đối với LS, nâng cao vai trò của LS trong quá trình tố tụng…
Thứ trưởng Nguyễn Đức Chính nhấn mạnh, yêu cầu xây dựng, phát triển đội ngũ LS ngày càng khẩn trương, được Đảng, Nhà nước và xã hội tạo điều kiện. Trong các điều kiện cần thiết, quan trọng nhất là hoàn thiện thể chế về nghề LS nên việc tổng kết 5 năm thi hành Luật LS là bước quan trọng để đánh giá toàn diện, xác định hạn chế, yếu kém, tìm ra nguyên nhân để đề ra giải pháp, kiến nghị sửa đổi Luật LS cho phù hợp.
Riêng đối với TP.Hà Nội, Thứ trưởng cũng đánh giá cao các biện pháp, kế hoạch quản lý và phát triển hoạt động, đội ngũ LS, việc triển khai đầy đủ, toàn diện các qui định của Luật LS trên địa bàn TP. Tuy số lượng, chất lượng phát triển nhanh nhưng đội ngũ LS của TP cũng chưa tương xứng với thị trường và tiềm năng dịch vụ pháp lý của TP, còn thiếu LS đáp ứng yêu cầu hội nhập. Đội ngũ LS chưa tích cực, chủ động, đóng góp, hiến kế trong việc hoàn thiện thể chế, pháp luật, cả pháp luật liên quan đến LS. Vẫn còn một bộ phận LS vi phạm pháp luật, qui tắc đạo đức ứng xử nghề nghiệp LS, chưa trân trọng “danh, đức” của người LS khiến “văn hóa tự quản, văn hóa hành nghề LS” chưa được phát huy…
Vấn đề “nổi cộm” trong hoạt động LS là việc LS chưa được tôn trọng và tạo điều kiện đúng mức, đặc biệt là trong giai đoạn điều tra. “Các LS và các cơ quan tố tụng chủ động tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để LS phát huy đúng vai trò khi tham gia tố tụng” - Thứ trưởng Nguyễn Đức Chính đề nghị.
Bên cạnh đó, Ban chủ nhiệm ĐLS TP cần phát huy tốt hơn nữa vị trí, vai trò tập hợp LS, giám sát hoạt động hành nghề, đào tạo và tập sự của LS. Góp phần thực hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, cải cách tư pháp, xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN, Hà Nội cần nâng cao nhận thức của cấp ủy và chính quyền về vai trò của LS, tính chuyên nghiệp trong quản lý điều hành của Ban Chủ nhiệm, đoàn kết trong ĐLS, xây dựng ĐLS Hà Nội thành đoàn vững mạnh, toàn diện.
Thời gian tới, Phó Chủ tịch UBND TP Vũ Hồng Khanh nhấn mạnh, để việc quản lý nhà nước về LS trên địa bàn TP có hiệu quả hơn, UBND TP sẽ tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với tổ chức và hoạt động của LS; chú trọng công tác thanh tra, kiểm tra về tổ chức và hoạt động của các tổ chức hành nghề LS trên địa bàn TP vì “kiểm tra không chỉ để xử lý vi phạm mà còn là biện pháp để bảo đảm hoạt động của LS theo đúng đường lối quan điểm của Đảng và pháp luật của nhà nước”.
Kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật của LS, tổ chức hành nghề LS, đồng thời phát huy vai trò tự quản của tổ chức xã hội - nghề nghiệp của LS trong việc phát triển đội ngũ LS và nâng cao chất lượng của tổ chức và hoạt động LS. Xây dựng cơ chế bảo đảm để LS thực hiện tốt các quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của LS theo đúng quy định của pháp luật.
Để ghi nhận thành tích trong việc thực hiện Luật LS trên địa bàn TP trong 5 năm (2007-2011), cũng tại Hội nghị, UBND TP đã tặng Bằng khen cho 12 tập thể, 20 cá nhân và Sở Tư pháp TP cũng đã tặng Bằng khen cho 10 tập thể, 25 cá nhân.
H.Giang