Chiều 25/7, tại TP Hải Phòng, Đảng ủy Bộ Tư pháp phối hợp với Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng tổ chức Hội thảo để trao đổi, lấy ý kiến đối với kết quả rà soát và đề xuất giải pháp hoàn thiện thể chế pháp luật, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật, tại khu vực miền Bắc.
Hoàn thiện pháp luật, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững của đất nước
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, thời gian qua, Đảng, Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác xây dựng và thi hành pháp luật (THPL), đạt được nhiều kết quả quan trọng. Hệ thống pháp luật nước ta từng bước được hoàn thiện theo hướng đồng bộ, công khai, minh bạch, dễ tiếp cận, cơ bản bao quát đầy đủ các lĩnh vực của đời sống xã hội, tạo nền tảng pháp lý quan trọng cho sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế của đất nước.
Tuy nhiên, công tác xây dựng và THPL còn có những hạn chế, bất cập: một số chủ trương, định hướng của Đảng chưa được thể chế hóa kịp thời, đầy đủ; tư duy xây dựng pháp luật trong một số lĩnh vực còn thiên về quản lý; chất lượng pháp luật chưa theo kịp yêu cầu thực tiễn, một số quy định pháp luật còn chồng chéo, mâu thuẫn, chưa rõ ràng, cản trở việc thực thi, không thuận lợi cho việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo, thu hút và khơi thông nguồn lực đầu tư.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh phát biểu.
Bên cạnh đó, một số thủ tục hành chính còn rườm rà; tổ chức THPL vẫn là khâu yếu; thiếu cơ chế phản ứng chính sách kịp thời, hiệu quả; chậm nghiên cứu, ban hành chính sách, pháp luật điều chỉnh những vấn đề mới, chưa tạo khuôn khổ pháp lý thuận lợi để thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới.
Trong bối cảnh thế giới đang có những thay đổi mang tính thời đại, để đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình, phát triển bứt phá, giàu mạnh, hùng cường dưới sự lãnh đạo của Đảng; cùng với việc thực hiện cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy, phấn đấu tăng trưởng kinh tế "hai con số", công tác xây dựng và THPL phải được đổi mới căn bản, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước.
Ngày 30/4/2025, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết (NQ) số 66 về đổi mới công tác xây dựng và THPL đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Trên cơ sở NQ số 66-NQ/TW, Quốc hội đã ban hành NQ số 206/2025/QH15 ngày 24/6/2025 về cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật. Chính phủ ban hành NQ số 140/NQ-CP ngày 17/5/2025 về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện NQ số 66-NQ/TW, trong đó xác định nhiệm vụ rà soát và tổ chức thực hiện việc xử lý vướng mắc trong hệ thống pháp luật để bảo đảm thực hiện mục tiêu năm 2025 cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những “điểm nghẽn” do quy định pháp luật.
Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh chia sẻ, mục đích của Hội thảo hôm nay nhằm tập trung trao đổi, cho ý kiến đối với kết quả rà soát, đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật đã được Bộ Tư pháp tổng hợp, nghiên cứu từ kiến nghị của các cơ quan, tổ chức. Đồng thời, tạo diễn đàn để các cơ quan, địa phương, doanh nghiệp (DN), hiệp hội tiếp tục phản ánh, kiến nghị về khó khăn, vướng mắc, bất cập trong hệ thống pháp luật và đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật; các Bộ, ngành liên quan có những trao đổi, giải đáp bước đầu để nhận diện, đánh giá, phân loại, cho ý kiến đối với kết quả rà soát, các phản ánh kiến nghị và các giải pháp được đề xuất.
Trên cơ sở ý kiến trao đổi, đề xuất tại Hội thảo hôm nay, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh đề nghị các Bộ, ngành liên quan tiếp tục nghiên cứu, khẩn trương hoàn thiện kết quả cho ý kiến đối với việc rà soát, đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý của mình; Chủ động thực hiện việc xử lý hoặc tham mưu xử lý kịp thời theo quy định, nhất là đối với các quy định cần sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ hoặc ban hành mới để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, hoàn thiện hệ thống pháp luật.
Cũng theo Bộ trưởng, tại Hội nghị lần thứ 12 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Trung ương đã xem xét, cho ý kiến chỉ đạo về việc tổng kết thực tiễn, đánh giá các vướng mắc, bất cập trong một số luật và thể chế hiện hành, từ đó định hướng sửa đổi nhằm tháo gỡ các điểm nghẽn pháp lý, thúc đẩy phát triển trong giai đoạn mới. Đồng thời, tại Bài phát biểu bế mạc Hội nghị, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: “Cải cách thể chế là khâu đột phá, là động lực then chốt để thúc đẩy phát triển nhanh và bền vững”, một trong nhiều nhiệm vụ quan trọng đặt ra yêu cầu các cấp, các ngành là “chủ động rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật còn bất cập, mâu thuẫn” và “xây dựng hệ thống pháp luật đồng bộ, thống nhất, minh bạch, khả thi, tạo lập môi trường đầu tư - kinh doanh thuận lợi, bảo đảm quyền lợi chính đáng của nhân dân”.
Bí thư Thành ủy Hải Phòng Lê Tiến Châu phát biểu.
Đồng chủ trì Hội thảo, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy Hải Phòng Lê Tiến Châu cho biết, triển khai thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị, TP Hải Phòng đã quyết liệt chỉ đạo tập trung mọi nguồn lực để rà soát hoàn thiện thể chế, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cải cách tinh gọn bộ máy đảm bảo chính quyền địa phương 2 cấp vận hành thông suốt, hiệu quả góp phần cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh thúc đẩy khoa học công nghệ (KHCN) phát triển.
Đặc biệt, ngày 27/6/2025, Quốc hội khóa XV đã thông qua NQ số 226 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hải Phòng (thay thế NQ 35/2021/QH15). Đây là bước tiến lớn, kỳ vọng tháo gỡ nhiều nút thắt về thể chế, đặc biệt trong các lĩnh vực đầu tư, tài chính - ngân sách, quy hoạch, KHCN, cho phép thí điểm thành lập Khu Thương mại tự do tạo cơ hội lớn, mở ra giai đoạn mới cho Hải Phòng tăng tốc phát triển.
Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng Nguyễn Minh Hùng phát biểu tại Hội thảo.
Bí thư Thành ủy Lê Tiến Châu nhấn mạnh, TP Hải Phòng vinh dự được Bộ Tư pháp lựa chọn là địa điểm tổ chức Hội thảo tại khu vực miền Bắc. Đây là hoạt động quan trọng thể hiện sự quan tâm và chỉ đạo quyết liệt của Bộ Tư pháp và các Bộ, ngành Trung ương, mang ý nghĩa chiến lược trong tiến trình hoàn thiện thể chế, tháo gỡ điểm nghẽn trong pháp luật, tạo hành lang pháp lý thông thoáng cho bộ máy hành chính nhà nước nói chung và TP Hải Phòng nói riêng hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, phục vụ người dân và DN.
Mặt khác, đây cũng là cơ hội quan trọng đối với TP Hải Phòng để nghiên cứu, tiếp thu những chỉ đạo, hướng dẫn từ các Bộ, ngành Trung ương; từng bước tháo gỡ điểm nghẽn thể chế, xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp, linh hoạt, gắn với thực tiễn phát triển của TP trong giai đoạn mới.
Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú phát biểu tại Hội thảo.
Bí thư Thành ủy Hải Phòng Lê Tiến Châu tin tưởng, với sự chung tay, góp sức đầy trí tuệ và tinh thần trách nhiệm cao, Hội thảo sẽ thành công tốt đẹp, góp phần quan trọng vào việc hoàn thiện pháp luật, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của đất nước.
Sớm sửa đổi, bổ sung, thay thế các quy định pháp luật chồng chéo
Tại Hội thảo, ông Hồ Quang Huy, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản và Quản lý xử lý vi phạm hành chính đã trình bày Báo cáo khái quát kết quả rà soát, đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật.
Các đại biểu tham dự Hội thảo đã đóng góp ý kiến hoàn thiện dự thảo Báo cáo. Bà Vũ Thị Nhung, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Tài chính cho biết, Bộ Tài chính đề xuất đưa vào Chương trình xây dựng pháp luật năm 2025 (trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 tháng 10/2025) đối với 08 luật: Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công; Dự án Luật Đầu tư (thay thế); Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dự trữ quốc gia; Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm; Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thống kê; Dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi); Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số đổi, bổ sung một số điều của Luật Giá); Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kế toán, Luật Kiểm toán độc lập, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Trưng mua, trưng dụng tài sản.
Bà Vũ Thị Nhung, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Tài chính phát biểu tại Hội thảo.
Đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Xây dựng, Bộ Nội vụ cùng một số hiệp hội, DN đã có những ý kiến tham luận, đề xuất Bộ Tư pháp sớm tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật trong từng lĩnh vực, đảm bảo cho việc thực thi pháp luật được đồng bộ, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, dự báo đúng xu thế và định hướng được tương lai.
Ngay trong năm 2025, các đại biểu tham dự Hội thảo mong muốn, Bộ Tư pháp tham mưu đề xuất với Chính phủ tập trung xử lý ngay những khó khăn, vướng mắc được đánh giá là “điểm nghẽn”, là “nút thắt” trong thể chế, nhằm “cởi trói” cho nền kinh tế, thúc đẩy phát triển KHCN, kích thích đổi mới sáng tạo, bảo vệ môi trường, phát triển giáo dục, xây dựng nền hành chính phục vụ, quản trị công hiện đại…
Phát biểu kết luận Hội thảo, trân trọng cảm ơn những ý kiến tham luận xác đáng, tâm huyết của các đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh cho biết, đây là lần đầu tiên Trung ương tiến hành một cách toàn diện việc rà soát các vướng mắc trong thực tiễn THPL, đồng thời đề xuất phương án, giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật. Với sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật, các kiến nghị tồn đọng trong nhiều năm qua từ các địa phương, DN sẽ được từng bước được xử lý hiệu quả, góp phần tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Cũng theo Bộ trưởng, Bộ Tư pháp hiện đang vận hành nền tảng số tiếp nhận kiến nghị, phản ánh về các văn bản quy phạm pháp luật. Hiện nay, hệ thống này thu hút sự quan tâm của các địa phương, DN và người dân. Thông qua nền tảng, các Bộ, ngành sẽ trực tiếp trả lời kiến nghị ngay trên hệ thống, bảo đảm tính công khai, minh bạch. Người gửi kiến nghị cũng có thể đánh giá chất lượng trả lời từ cơ quan chức năng.
Tính đến thời điểm hiện tại, đã có hơn 400 kiến nghị được gửi từ người dân, DN và các địa phương; trong đó, tỷ lệ hài lòng đạt khoảng 63%. Đây là kênh thông tin quan trọng giúp các Bộ, ngành nâng cao chất lượng công tác xây dựng, sửa đổi và hoàn thiện hệ thống pháp luật. Trong thời gian tới, Bộ trưởng mong các đại biểu tiếp tục đồng hành, chia sẻ cùng các cơ quan nhà nước ở Trung ương và địa phương, góp phần phản ánh kịp thời các chính sách đã và đang được ban hành, nhằm bảo đảm các chính sách thực sự sát thực tiễn và khả thi trong cuộc sống…
Đông Bắc - Nguyên An