Ngày 9/8, tại TP Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa), Bộ Tư pháp phối hợp với Văn phòng Viện Konrad-Adenauer-Stiftung (KAS) tại Việt Nam tổ chức Hội nghị tập huấn “Phòng ngừa, giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế theo cam kết, pháp luật Việt Nam và kinh nghiệm quốc tế” dành cho cán bộ đến từ các tỉnh, thành phố phía Nam.
Hội nghị tập huấn dưới sự chủ trì của ông Nguyễn Khánh Ngọc - Thứ trưởng Bộ Tư pháp và ông Florian Feyerabend - Trưởng đại diện Viện KAS tại Việt Nam.
Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc cho biết, việc tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng cho cán bộ của bộ, ngành và địa phương về kiến thức và kỹ năng để có thể hiểu đúng hơn, xử lý tốt hơn các vấn đề pháp luật quốc tế và phòng ngừa, giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế là nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tư pháp. Hằng năm, Bộ Tư pháp đều tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng này tại các vùng miền, địa phương khác nhau.
Việt Nam là một trong các nền kinh tế hội nhập quốc tế có độ mở vào hàng lớn trên thế giới với số lượng lớn các điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế về kinh tế, thương mại, khuyến khích và bảo hộ đầu tư, nhiều hiệp định thương mại tự do FTA thế hệ mới. Hệ thống pháp luật Việt Nam thường xuyên được rà soát, hoàn thiện để cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, thúc đẩy kinh tế, thương mại, đầu tư trong nước và với bên ngoài.
Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc phát biểu khai mạc.
Về đầu tư nước ngoài, những kết quả tích cực đạt được trong thu hút đầu tư nước ngoài là khá rõ ràng và những đóng góp của khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài trong phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam đã được đề cập trong nhiều báo cáo, văn bản và tại các diễn đàn khác nhau.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực đạt được thì việc hợp tác đầu tư nước ngoài cũng bộc lộ một số bất cập, phát sinh những vấn đề mới, trong đó có phát sinh các khiếu kiện tranh chấp đầu tư quốc tế mà các bộ, ngành và địa phương đã chỉ ra qua tổng kết hơn 30 năm hợp tác đầu tư nước ngoài thời gian gần đây.
Một trong số các hạn chế là một số cán bộ còn chưa hiểu hết, nắm bắt được đầy đủ các yêu cầu của pháp luật quốc tế và các cam kết quốc tế của Việt Nam về đầu tư để từ đó giải quyết đúng các vấn đề của nhà đầu tư nước ngoài. Các cơ chế phòng ngừa, xử lý tranh chấp đầu tư quốc tế có phần còn chưa theo kịp thực tiễn cuộc sống. Một điều cần lưu ý là việc thu hút đầu tư nước ngoài và phát sinh tranh chấp đầu tư quốc tế là những vấn đề có tính toàn cầu không chỉ đối với Việt Nam.
“Trong bối cảnh như vậy, việc chúng ta cùng nhau trao đổi, chia sẻ kiến thức, kỹ năng về những vấn đề liên quan tới làm thế nào để vừa thu hút đầu tư nước ngoài tốt hơn, vừa phòng ngừa và giải quyết hiệu quả các tranh chấp đầu tư quốc tế là việc làm cần thiết và cần được làm thường xuyên, liên tục”, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc nhấn mạnh.
Ông Florian Feyerabend phát biểu tại hội nghị.
Ông Florian Feyerabend đánh giá cao sự hợp tác giữa Bộ Tư pháp và Văn phòng Viện KAS tại Việt Nam trong việc đào tạo, hướng dẫn kỹ năng tranh chấp quốc tế trong hoạt động thương mại. Trong thời gian tới, ông mong muốn phát triển hơn nữa mối quan hệ giữa hai bên, có sự hướng dẫn cụ thể từ Trung ương đến địa phương, đặc biệt là 24 tỉnh, thành phía Nam có mặt tại hội nghị này.
Tại hội nghị, các đại biểu đã được nghe 5 chuyên đề của các chuyên gia đến từ Đức, Việt Nam và các ý kiến của nhiều đại biểu đến từ các địa phương về các chủ đề liên quan đến nội dung phòng ngừa và giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế. Nhiều đại biểu đã chia sẻ nhiều vấn đề về cam kết quốc tế, pháp luật Việt Nam, cũng như kinh nghiệm của Liên bang Đức về phòng ngừa và giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế.
Phát biểu bế mạc, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc cho biết, sau một ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, Hội nghị tập huấn “Phòng ngừa, giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế theo cam kết, pháp luật Việt Nam và kinh nghiệm quốc tế” đã hoàn thành chương trình đề ra. Qua các ý kiến trao đổi tại hội nghị, Thứ trưởng thấy cơ bản thống nhất các nội dung.
Cụ thể, một là, trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, Việt Nam đã tham gia nhiều cam kết quốc tế có nội dung về bảo hộ đầu tư. Việc thực hiện các cam kết này phức tạp và mang nhiều rủi ro với những khiếu kiện quốc tế.
Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại hội nghị.
Hai là, việc thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các cam kết quốc tế, pháp luật Việt Nam về đầu tư và sàng lọc các nhà đầu tư nước ngoài là những giải pháp cơ bản để phòng ngừa và giải quyết các tranh chấp đầu tư quốc tế.
Ba là, trong trường hợp xảy ra tranh chấp, đòi hỏi các cơ quan phải phối hợp chặt chẽ, khẩn trương, đúng quy trình để giảm thiểu nguy cơ Nhà nước thua thiệt trong các vụ kiện đầu tư quốc tế và phải bồi thường một số tiền lớn cho nhà đầu tư nước ngoài.
“Tôi cho rằng buổi tập huấn này là dịp tốt để chúng ta cập nhật các kiến thức về cam kết quốc tế, pháp luật Việt Nam và cùng nhau trao đổi các giải pháp xử lý vấn đề thực tiễn phát sinh trong lĩnh vực này. Sau lớp tập huấn, chúng ta sẽ có thêm những kiến thức kỹ năng để xử lý tốt các công việc được giao liên quan đến phòng ngừa và giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế”, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc cho biết.
Thiên Thanh - Đình Phùng