Phát triển năng lực khởi nghiệp của thanh niên Việt Nam trong và ngoài nước

29/07/2022
Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 897/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình “Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp” giai đoạn 2022 - 2030 với nhiều hỗ trợ như: tập huấn, bồi dưỡng kiến thức nền tảng cho thanh niên về khởi sự kinh doanh, phát triển doanh nghiệp; hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp tiếp cận các nguồn vốn; xây dựng, phát triển các kênh hỗ trợ phân phối và tiêu thụ sản phẩm khởi nghiệp của thanh niên;...
Chương trình nhằm nâng cao nhận thức, khát vọng khởi nghiệp, phát triển năng lực khởi nghiệp của thanh niên Việt Nam trong và ngoài nước, tham gia kiến tạo môi trường hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp phát triển đất nước trên cơ sở khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030 mà Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam đã đề ra.
 Mục tiêu giai đoạn 1 (2022 - 2025):
- 100% cán bộ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh chuyên trách các cấp làm công tác hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp được bồi dưỡng kiến thức nền tảng về khởi nghiệp, về công tác hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp.
- 100% tỉnh, thành đoàn hàng năm có hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức về khởi nghiệp, chuyển đổi số cho thanh niên.
- Hỗ trợ ít nhất 8.000 thanh niên khởi nghiệp, trong đó có 1.000 thanh niên khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
- Hằng năm, 100.000 thanh niên được trang bị kiến thức, tập huấn nâng cao năng lực về khởi nghiệp và quản trị doanh nghiệp.
- Ít nhất 80.000 doanh nghiệp do thanh niên làm chủ được tư vấn, hỗ trợ phát triển doanh nghiệp.
- 40% các tỉnh, thành đoàn thành lập Hội đồng tư vấn hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp.
- 40% các tỉnh, thành đoàn có các thiết chế hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp.
- Hỗ trợ thành lập 200 hợp tác xã do thanh niên làm chủ.
- Hằng năm hỗ trợ duy trì ít nhất 200 xã triển khai Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) và có sản phẩm của thanh niên đạt chuẩn OCOP.
Mục tiêu giai đoạn 2 (2026 - 2030):
- 100% cán bộ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh chuyên trách các cấp làm công tác hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp được bồi dưỡng kiến thức nền tảng về khởi nghiệp, về công tác hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp.
- 100% tỉnh, thành đoàn hằng năm có hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức về khởi nghiệp, chuyển đổi số cho thanh niên.
- Hỗ trợ 12.000 thanh niên khởi nghiệp, trong đó có 2.000 thanh niên khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
- Hằng năm, 200.000 thanh niên được trang bị kiến thức, tập huấn nâng cao năng lực về khởi nghiệp.
- Duy trì và xây dựng 120.000 doanh nghiệp do thanh niên làm chủ được tư vấn, hỗ trợ phát triển doanh nghiệp.
- 100% các tỉnh, thành đoàn thành lập Hội đồng tư vấn hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp.
-100% các tỉnh, thành đoàn có các thiết chế hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp.
- Hỗ trợ thành lập 300 hợp tác xã do thanh niên làm chủ.
- Hằng năm hỗ trợ duy trì ít nhất 200 xã triển khai Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) và có sản phẩm của thanh niên đạt chuẩn OCOP.
Chương trình đưa ra 04 nhiệm vụ, giải pháp cụ thể:
Tuyên truyền nâng cao nhận thức của thanh niên về chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về khởi nghiệp, phát triển kinh doanh, về vai trò của thanh niên đối với sự phát triển kinh tế.
a) Tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về khởi nghiệp và vai trò, vị trí, trách nhiệm của thanh niên trong công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế xã hội.
b) Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp. Xây dựng nội dung và vận hành cổng thông tin Hỗ trợ Thanh niên khởi nghiệp.
c) Biên soạn tài liệu, ấn phẩm dưới dạng sách viết, sách điện tử, sách nói nhằm phục vụ công tác tuyên truyền phổ biến, cung cấp thông tin và hỗ trợ thanh niên nâng cao nhận thức về khởi nghiệp; xây dựng sách trắng về thanh niên khởi nghiệp.
d) Xây dựng và phát huy các chuyên trang, chuyên mục trên các báo của Đoàn, Hội để giới thiệu về các gương thanh niên khởi nghiệp tiêu biểu, các mô hình khởi nghiệp hiệu quả của thanh niên.
đ) Phối hợp các đơn vị truyền hình, các Hiệp hội ngành nghề và các tổ chức khác xây dựng các chương trình truyền hình, chương trình phát thanh, chương trình thực tế về khởi nghiệp.
e) Tổ chức các buổi tọa đàm, đối thoại giữa chính quyền với doanh nghiệp, thanh niên; tổ chức các cuộc giao lưu giữa thanh niên với các doanh nhân thành đạt.
g) Định kỳ hằng năm tổ chức tuyên dương doanh nhân trẻ khởi nghiệp tiêu biểu và tổ chức tôn vinh chuyên gia, nhà tư vấn, các đơn vị hỗ trợ khởi nghiệp tiêu biểu. Lồng ghép các nội dung, giải pháp định hướng về khởi nghiệp trong các chương trình định hướng, tư vấn nghề nghiệp, việc làm cho thanh thiếu niên.
h) Tuyên truyền, tư vấn, tập huấn cho thanh niên khởi nghiệp khi tiếp cận các nguồn vốn và nhà đầu tư nước ngoài nhằm tránh bị các tổ chức, cá nhân nước ngoài lợi dụng vào mục đích gây ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn xã hội.
Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp và phát triển kinh doanh
a) Tìm kiếm, sàng lọc và củng cố các ý tưởng khởi nghiệp có tiềm năng.
- Tiếp tục tổ chức các cuộc thi khởi nghiệp trong các khối đối tượng thanh niên nhằm tìm kiếm các ý tưởng, dự án khởi nghiệp tiềm năng, đặc biệt là các ý tưởng, dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và áp dụng công nghệ số.
- Xây dựng thư viện khởi nghiệp online, tập hợp các dự án, ý tưởng, mô hình khởi nghiệp trên thế giới và Việt Nam; xây dựng trung tâm dữ liệu về ngành nghề, lĩnh vực, dự báo xu hướng công nghệ, nhu cầu trong tương lai.
- Tổ chức hành trình thanh niên khởi nghiệp định kỳ hằng năm; các buổi gặp gỡ thỏa thuận đầu tư, khởi nghiệp của thanh niên với các nhà đầu tư; các buổi hội thảo, tọa đàm, nói chuyện chuyên đề về khởi nghiệp lập nghiệp, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
b) Hỗ trợ nâng cao năng lực kinh doanh, khởi nghiệp cho thanh niên.
- Tập huấn, bồi dưỡng kiến thức nền tảng cho thanh niên về khởi sự kinh doanh, phát triển doanh nghiệp như: kiến thức về quản trị sản xuất, quản trị nhân sự, marketing, quản trị chất lượng, quản trị chuỗi cung ứng, ...
- Tổ chức các lớp bồi dưỡng kiến thức về quản lý tài chính, kế toán, thuế, hướng dẫn quản lý, sử dụng vốn cho các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, cho thanh niên mới khởi nghiệp.
- Giới thiệu, tư vấn, kết nối cho thanh niên có ý tưởng kinh doanh, khởi nghiệp tham quan thực tế các nhà máy, các doanh nghiệp điển hình trong từng lĩnh vực, ngành nghề.
- Bổ sung các chương trình, tài liệu, giáo trình điện tử về kiến thức khởi sự kinh doanh, phát triển doanh nghiệp. Phát hành bộ cẩm nang hỗ trợ khởi nghiệp gồm các cuốn sách theo các khối đối tượng và các lĩnh vực ngành nghề.
- Tập huấn, bồi dưỡng chuyên sâu cho thanh niên khởi nghiệp kiến thức về chuyển đổi số, áp dụng công nghệ số trong quản trị doanh nghiệp, sản xuất sản phẩm, cung ứng dịch vụ, vận chuyển, quảng bá, tiêu thụ sản phẩm và các nội dung khác trong quá trình sản xuất kinh doanh.
- Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp nâng cao năng lực kinh doanh theo chuỗi giá trị trên cơ sở khai thác thế mạnh, tiềm năng sẵn có của vùng miền, địa phương.
c) Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp tiếp cận các nguồn vốn, các nhà đầu tư trong và ngoài nước
- Hỗ trợ thanh niên tiếp cận các nguồn vốn, hỗ trợ tài chính thông qua các chương trình, chính sách ưu đãi cho thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp của Chính phủ.
- Xây dựng các sàn giao dịch ý tưởng nhằm kết nối thanh niên với các quỹ đầu tư.
- Tăng cường hỗ trợ vốn cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh do đoàn viên, hội viên, thanh niên làm chủ thông qua nguồn vốn vay Quỹ Quốc gia về việc làm do Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Ủy ban nhân dân tỉnh quản lý; do Ngân hàng Chính sách xã hội huy động, nguồn vốn Ngân hàng Chính sách xã hội nhận ủy thác từ các địa phương, các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước để cho vay hỗ trợ tạo việc làm, duy trì, mở rộng việc làm và nguồn vốn hợp pháp khác.
- Đẩy mạnh hoạt động tìm kiếm, kết nối các doanh nghiệp mới thành lập với các quỹ đầu tư hỗ trợ khởi nghiệp.
- Tư vấn, hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác, hộ kinh doanh cá thể của thanh niên tiếp cận các nguồn vốn tín dụng ưu đãi của Ngân hàng Chính sách xã hội và các ngân hàng thương mại.
- Chủ động tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương phân bổ nguồn ngân sách để xây dựng các chương trình tín dụng ưu đãi hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp; vận động nguồn xây dựng quỹ hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp tại địa phương.
- Hướng dẫn, hỗ trợ thanh niên về các thủ tục, quy trình vay vốn; cách xây dựng dự án, hồ sơ vay vốn.
- Thiết lập cơ chế kết nối giữa cố vấn khởi nghiệp, ngân hàng cho vay và quỹ hỗ trợ khởi nghiệp để huy động các nguồn vốn thực hiện các dự án khởi nghiệp của thanh niên.
d) Xây dựng, phát triển các kênh hỗ trợ phân phối và tiêu thụ sản phẩm khởi nghiệp của thanh niên
- Định kỳ tổ chức các triển lãm, hội chợ sản phẩm khởi nghiệp; tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại giới thiệu sản phẩm khởi nghiệp.
- Kết nối với các doanh nghiệp vận chuyển lớn ưu đãi chi phí vận chuyển các sản phẩm của thanh niên khởi nghiệp.
- Tập huấn, bồi dưỡng, tư vấn cho thanh niên khởi nghiệp về các nghiệp vụ xuất nhập khẩu, cung cấp thông tin về các thị trường quốc tế.
- Tổ chức các chương trình tư vấn, hỗ trợ doanh nghiệp mới thành lập, doanh nghiệp nhỏ và vừa, các hợp tác xã thanh niên áp dụng thương mại điện tử trong tiêu thụ sản phẩm.
- Phát triển các mô hình chợ điện tử, liên kết với các sàn thương mại điện tử lớn để hỗ trợ giới thiệu, tiêu thụ sản phẩm; xây dựng thương hiệu, xây dựng bộ nhận diện sản phẩm cho thanh niên khởi nghiệp.
đ) Hỗ trợ tư vấn pháp lý cho thanh niên khởi nghiệp
- Triển khai các hoạt động bồi dưỡng kiến thức về pháp luật, quyền sở hữu trí tuệ, pháp lý cho thanh niên khởi nghiệp.
- Triển khai các hoạt động tư vấn, hỗ trợ pháp lý, sở hữu trí tuệ, đăng ký thương hiệu, nhãn hiệu, bảo hộ thương hiệu sản phẩm và các nội dung pháp lý khác liên quan đến kinh doanh cho thanh niên khởi nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác, hộ kinh doanh cá thể của thanh niên.
- Xây dựng các sản phẩm, ứng dụng hỗ trợ pháp lý cho thanh niên khởi nghiệp.
e) Hỗ trợ liên kết, phát triển mạng lưới doanh nghiệp khởi nghiệp
- Củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội Doanh nhân trẻ các tỉnh, thành phố. Khuyến khích doanh nhân trẻ khởi nghiệp tham gia Hội Doanh nhân trẻ các tỉnh, thành phố.
- Thành lập mới, củng cố nâng cao chất lượng các câu lạc bộ đầu tư khởi nghiệp trực thuộc Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam và Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam các cấp.
- Thúc đẩy, kết nối hoạt động thương mại giữa các doanh nghiệp thành viên Hội Doanh nhân trẻ các cấp, đặc biệt là các doanh nghiệp trong cùng địa phương.
- Hình thành liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị bền vững; thành lập, duy trì và nhân rộng các mô hình liên kết phát triển kinh tế như: tổ hợp tác thanh niên, hợp tác xã thanh niên, câu lạc bộ thanh niên làm kinh tế; hỗ trợ thanh niên thành lập và chuyển đổi sang mô hình hợp tác xã kiểu mới.
Phát triển hệ sinh thái hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp
a) Đầu tư phát triển các thiết chế hỗ trợ khởi nghiệp
- Thành lập các Hội đồng chuyên gia tư vấn hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp cấp Trung ương, tỉnh, thành phố.
- Phát huy hiệu quả hoạt động của Trung tâm hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp của Trung ương Đoàn. Các tỉnh, thành đoàn xây dựng và phát huy hiệu quả các thiết chế hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp như: trung tâm hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, vườn ươm khởi nghiệp, không gian hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Kết nối mạng lưới các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp trên cả nước.
- Nâng cao hiệu quả các hoạt động liên kết giữa các trường đại học, viện, trung tâm nghiên cứu với các doanh nghiệp để ứng dụng và thương mại hóa các kết quả nghiên cứu.
- Tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng khởi nghiệp, chuyển đổi số cho cán bộ Đoàn, Hội trực tiếp phụ trách các hoạt động hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp.
- Thiết lập mạng lưới liên kết giữa các cơ quan, tổ chức, cơ sở đào tạo, viện nghiên cứu, chuyên gia, các quỹ đầu tư khởi nghiệp để hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp. Xây dựng và phát triển cộng đồng thanh niên khởi nghiệp trong các lĩnh vực.
b) Khai thác các nguồn lực quốc tế để hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp
- Tăng cường và mở rộng hợp tác quốc tế trong các hoạt động khởi nghiệp của thanh niên; thực hiện các cam kết khu vực và quốc tế liên quan đến hoạt động khởi nghiệp của thanh niên mà Việt Nam tham gia ký kết.
- Kết nối với các Đại sứ quán nước ngoài tại Việt Nam, tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ, các quỹ đầu tư nước ngoài để hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp về nguồn vốn, công nghệ, năng lực quản trị, tiếp cận thị trường; vận động nguồn lực quốc tế triển khai các hoạt động hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp và nâng cao năng lực chuyển đổi số.
- Liên kết, xây dựng mạng lưới kết nối giữa các thanh niên khởi nghiệp, doanh nhân trẻ Việt Nam trong và ngoài nước, giữa Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam với các tổ chức, mạng lưới doanh nhân trẻ khu vực ASEAN và quốc tế.
- Phối hợp, hướng dẫn các tổ chức Đoàn, Hội Thanh niên sinh viên, Hội Sinh viên Việt Nam tại nước ngoài triển khai các hoạt động nâng cao kiến thức khởi nghiệp của thanh niên ngoài nước, vận động thanh niên kiều bào về nước khởi nghiệp.
Nghiên cứu, đề xuất chính sách, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, phát triển kinh doanh
a) Nghiên cứu, góp ý điều chỉnh, bổ sung, đề xuất mới các chính sách hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, phát triển kinh doanh theo đối tượng, vùng miền.
b) Tổ chức “Diễn đàn Thanh niên khởi nghiệp”, các chương trình đối thoại giữa doanh nhân trẻ, thanh niên khởi nghiệp với lãnh đạo Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương để tháo gỡ những vướng mắc, kiến nghị đề xuất những chính sách, chương trình thúc đẩy, hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp.
c) Tham vấn, kiến nghị các chính sách nhằm thu hút nguồn lực từ thanh niên kiều bào, du học sinh về nước khởi nghiệp.
d) Xây dựng tài liệu tổng hợp các chính sách của Nhà nước hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp.
đ) Giám sát việc thực hiện tuyên truyền, phổ biến pháp luật và thực thi chính sách về phát triển doanh nghiệp, khởi nghiệp cho thanh niên theo Quy chế giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên.
e) Phản biện xã hội đối với các dự thảo chính sách, luật pháp về phát triển doanh nghiệp, hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp.