Ngày 07 tháng 11 năm 2008, Bộ Tư pháp và Bộ Nội vụ đã ban hành a href="http://www.moj.gov.vn/webfile/download.php?sub_dir=/TrungDung/TT/2008/&file=TTLT08_BTP_BNV.doc"Thông tư liên tịch số 08/2008/TTLT-BTP-BNV/a hướng dẫn về tổ chức và biên chế của Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước (sau đây gọi là Trung tâm). Thông tư liên tịch này được ban hành đã khắc phục được những vướng mắc, bất cập về tổ chức, biên chế của các Trung tâm, đồng thời tạo cơ sở pháp lý cụ thể cho việc kiện toàn tổ chức, biên chế Trung tâm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới.
Triển khai Luật Trợ giúp pháp lý và Nghị định số 07/2007/NĐ-CP ngày 12/01/2007 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Trợ giúp pháp lý (sau đây gọi là Nghị định số 07/2007/NĐ-CP), ngày 07/11/2008, Bộ Tư pháp và Bộ Nội vụ đã ban hành Thông tư liên tịch số 08/2008/TTLT-BTP-BNV hướng dẫn về tổ chức và biên chế của Trung trợ giúp pháp lý nhà nước (sau đây gọi là Thông tư liên tịch). Thông tư liên tịch này được ban hành đã quy định cụ thể các vấn đề về tổ chức, biên chế của Trung tâm như sau:
1. Về cơ cấu tổ chức của Trung tâm
Thông tư liên tịch đã quy định cụ thể về tổ chức của Trung tâm, gồm có Giám đốc, các Phó Giám đốc. Ngoài Phòng Hành chính - Tổng hợp, Trung tâm có các Phòng nghiệp vụ khác và Chi nhánh củ Trung tâm. Các Phòng nghiệp vụ của Trung tâm được tổ chức trên cơ sở nhóm các lĩnh vực pháp luật như: pháp luật hình sự - hành chính, pháp luật dân sự - đất đai, pháp luật lao động - xã hội. Số lượng và tên gọi cụ thể của các Phòng nghiệp vụ do Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quyết định căn cứ vào khối lượng công việc, tính chất, đặc điểm hoạt động cụ thể và các lĩnh vực trợ giúp pháp lý quy định tại Điều 34 Nghị định số 07/2007/NĐ-CP nhưng tối đa không quá 04 phòng.
Các Chi nhánh của Trung tâm được thành lập tại một hoặc nhiều đơn vị hành chính cấp huyện, ưu tiên thành lập Chi nhánh ở các huyện vùng sâu, vùng xa, hải đảo, biên giới, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, nơi chưa có tổ chức hành nghề luật sư, tư vấn pháp luật đăng ký tham gia trợ giúp pháp lý.
Các chức danh lãnh đạo của Trung tâm và các Phòng, Chi nhánh được lựa chọn để bổ nhiệm trong số các Trợ giúp viên pháp lý. Việc bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức đối với các chức danh Giám đốc, Phó Giám đốc Trung tâm được thực hiện theo quy định của Nghị định số 07/2007/NĐ-CP; đối với các chức danh Trưởng phòng, Phó Trưởng phòng và Trưởng Chi nhánh của Trung tâm được thực hiện theo phân cấp của Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh.
2. Về biên chế của Trung tâm
Thông tư liên tịch đã cụ thể hoá các nguyên tắc của công tác cán bộ trong việc phân bổ định mức biên chế cho Trung tâm, bảo đảm xác định theo vị trí công tác, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Trung tâm; đồng thời phải sát với lộ trình thực hiện được quy định tại Quyết định số 792/QĐ-TTg ngày 23/6/2008 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án “Quy hoạch mạng lưới của Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước và Chi nhánh của Trung tâm giai đoạn 2008 - 2010, định hướng đến năm 2015”; định mức biên chế của Trung tâm quy định tại Thông tư liên tịch không bao gồm các chức danh hợp đồng công việc cụ thể theo Nghị định số 68/2000/NĐ-CP ngày 17/11/2000 của Chính phủ về thực hiện chế độ hợp đồng đối với một số loại công việc trong cơ quan hành chính nhà nước, đơn vị sự nghiệp.
Với các nguyên tắc như trên, để bảo đảm đáp ứng khối lượng công việc được giao, Thông tư liên tịch cũng đã quy định cụ thể về định mức biên chế đối với các chức danh lãnh đạo và định mức biên chế theo từng Phòng, Chi nhánh của Trung tâm. Trung tâm có Giám đốc và không quá 02 Phó Giám đốc. Phòng Hành chính - Tổng hợp của Trung tâm gồm có Trưởng Phòng, 01 Phó Trưởng Phòng, 01 kế toán viên và 01 chuyên viên pháp lý kiêm văn thư, thủ quỹ. Các Phòng nghiệp vụ gồm Trưởng Phòng, không quá 02 Phó Trưởng phòng, tối thiểu 02 Trợ giúp viên pháp lý và 01 chuyên viên pháp lý. Chi nhánh của Trung tâm gồm Trưởng Chi nhánh, tối thiểu 01 Trợ giúp viên pháp lý và 01 chuyên viên pháp lý.
3. Về việc tổ chức thực hiện
Thông tư liên tịch cũng đã quy định rõ Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh có nhiệm vụ chỉ đạo Giám đốc Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp với Giám đốc Sở Nội vụ xây dựng Đề án kiện toàn tổ chức bộ máy của Trung tâm để trình Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt; xây dựng kế hoạch biên chế hàng năm của Trung tâm để Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định.
Để bảo đảm xây dựng đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý có điều kiện chuyên môn hoá và tích luỹ kinh nghiệm, hạn chế điều chuyển không cần thiết, Thông tư liên tịch còn quy định rõ nhiệm vụ của Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh trong việc chỉ đạo Sở Tư pháp và các cơ quan có liên quan hướng dẫn, kiểm tra Trung tâm trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về cơ chế quản lý biên chế, tuyển dụng, sử dụng và quản lý cán bộ, viên chức của Trung tâm.
Cũng theo quy định của Thông tư liên tịch này, Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh cần phân cấp cụ thể để Trung tâm thực hiện quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập./.
Đỗ Hương