I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo Thanh niên phản ánh: Ngày 9.8, tin từ Viện KSND tối cao cho biết, cơ quan điều tra thuộc viện này đã ra kết luận điều tra và đề nghị truy tố 2 bị can gồm: Hồ Xuân Thủy và Nguyễn Thị Mai Hồng, đều nguyên là cán bộ Vụ Thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra án kinh tế thuộc Viện KSND tối cao về tội lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản, theo điều 280, Bộ luật Hình sự.
Hồ sơ vụ án cho biết, ngày 1.9.2010, tại một phòng khám y khoa tư nhân ở Q.Hoàn Kiếm (Hà Nội), ông Thủy và bà Hồng bị Cơ quan CSĐT, Bộ Công an bắt quả tang nhận 1.000 USD (tương đương 18,9 triệu đồng) của hai người tại TP.HCM có liên quan đến đường dây buôn lậu hàng hóa nhập khẩu từ Úc về Việt Nam, đã bị cơ quan chức năng bắt giữ tại sân bay Tân Sơn Nhất, TP.HCM. Trong vụ án này, ông Thủy và bà Hồng được cử vào TP.HCM với vai trò kiểm sát. Trong quá trình làm việc, bà Hồng và ông Thủy đã thỏa thuận với một số người liên quan chi tiền để không khởi tố. Trong quá trình hai bên hẹn nhau ra Hà Nội để đưa và nhận tiền thì bị bắt quả tang.
2. Báo điện tử Dân trí phản ánh: để bình ổn thị trường vàng, ngăn chặn hiện tượng đầu cơ, làm giá, bảo vệ lợi ích của người dân, trong ngày hôm nay, 9/8, NHNN đã cho phép nhập khẩu 5 tấn vàng để sản xuất vàng miếng, bổ sung nguồn cung vàng trong nước. Tuy nhiên, trước diễn biến rất phức tạp, khó lường của giá vàng thế giới, NHNN khuyến cáo người dân thận trọng khi quyết định mua vàng để tránh thiệt hại không đáng có.
Thông báo này được đưa ra ngay sau khi giá vàng trong nước liên tục nhảy vọt trong 2 ngày vừa qua. Theo phản ánh từ các nhà vàng, hiện mặc dù giá vàng trong nước cao hơn vàng thế giới nhưng giới đầu tư trong nước vẫn tiếp tục thu mua vàng thay vì bán ra.
Trong thông điệp trước đó, ngày 8/8, NHNN cho biết có biểu hiện giới đầu cơ trên thị trường trong nước đã tiến hành gom vàng, làm giá để trục lợi gây tâm lý bất ổn trong nhân dân mặc dù lượng vàng nắm giữ trong dân vẫn ở mức cao.
3. Báo Hà Nội mới phản ánh: Chiều qua 9-8, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải đã họp với các cơ quan xây dựng dự án Luật Phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai.
Dự thảo luật gồm 5 chương, quy định phạm vi, đối tượng áp dụng, các nguyên tắc, chính sách Nhà nước trong lĩnh vực phòng tránh, giảm nhẹ thiên tai; quy định nội dung công tác phòng ngừa, ứng phó và giảm nhẹ thiệt hại thiên tai; cụ thể hóa các hành vi bị cấm trong công tác phòng tránh thiên tai… Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải chỉ đạo cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát, hoàn thiện một số nội dung quan trọng như phạm vi điều chỉnh, cơ cấu tổ chức quản lý rủi ro thiên tai; tiếp tục nghiên cứu, tham khảo mô hình quản lý, cơ chế phòng tránh, thiên tai của các nước, tổ chức tham vấn quốc tế trong việc hoàn thiện dự thảo luật; làm rõ vấn đề phối hợp giữa các cơ quan, lực lượng và nâng cao nhận thức của người dân... Theo kế hoạch đã được Quốc hội thông qua, Dự án Luật Phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai dự kiến được xây dựng, trình Quốc hội vào kỳ họp cuối năm 2012.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo điện tử Chinhphu.vn phản ánh: Theo văn bản thông báo ý kiến kết luận của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải về việc điều chỉnh Quy hoạch chi tiết Khu trung tâm Chính trị Ba Đình, việc điều chỉnh này phải đáp ứng yêu cầu xây dựng một khu vực có không gian, cảnh quan kiến trúc xứng tầm là Trung tâm Chính trị quốc gia, mật độ sử dụng phù hợp, không dồn nén quá nhiều các công trình xây dựng.
Theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng, Bộ Xây dựng phải chủ trì phối hợp với các cơ quan nghiên cứu tính toán quy mô, mật độ xây dựng công trình của các khối cơ quan, trụ sở bảo đảm yêu cầu bảo tồn cảnh quan kiến trúc Khu trung tâm; không di chuyển trụ sở Bộ Tư pháp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Đồng thời, nghiên cứu phương án bố trí sử dụng khu đất trụ sở hiện tại của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn một cách hợp lý; nghiên cứu quy hoạch khu vực cơ quan Văn phòng Chủ tịch nước và Văn phòng Chính phủ thống nhất hài hòa với vườn hoa Bách Thảo, bố trí đầy đủ các khu chức năng đáp ứng yêu cầu làm việc, lễ tân, tiếp khách của Chủ tịch nước và Thủ tướng Chính phủ. Phó Thủ tướng lưu ý cần thống nhất việc di dời các hộ dân trong Khu trung tâm Chính trị. Tuy nhiên cần nghiên cứu kỹ việc phân kỳ đầu tư và thời gian hợp lý.
Về hệ thống giao thông, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng phải xác định rõ tính khả thi của việc mở rộng các tuyến giao thông điều tiết vòng ngoài, như: Đường Ngọc Hà, Hoàng Hoa Thám, Thụy Khuê..., tuyến giao thông ngầm trong Khu trung tâm. Cùng với đó là nghiên cứu mở rộng nút giao thông cuối đường Điện Biên Phủ và đường Độc Lập cùng với việc mở rộng đường Độc Lập và giữ lại, cải tạo 4 biệt thự phía Nam Quảng trường Ba Đình để sử dụng cho mục đích công vụ; nghiên cứu, tính toán, bố trí các bãi đỗ xe ngầm và nổi, bảo đảm phục vụ cho nhu cầu chung trước mắt và lâu dài cho các khối cơ quan trong Khu trung tâm. Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng nghiên cứu phương án xây dựng đường ngầm kết nối với khu 18 Hoàng Diệu sang Trung tâm văn hóa lịch sử Hoàng Thành. Bộ Xây dựng cần tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu ý kiến tham gia của các cơ quan liên quan hoàn thiện đồ án, báo cáo Thường trực Chính phủ.
2. Báo Sài Gòn giải phóng có bài Vụ bồi thường cho người không có đất - Làm rõ trách nhiệm của những cá nhân liên quan. Bài báo phản ánh: Ngày 9-8, Chủ tịch UBND quận 12 TPHCM Trần Ngọc Hổ cho biết: Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND TPHCM Lê Hoàng Quân, lãnh đạo quận 12 đã yêu cầu các cơ quan liên quan kiểm tra, làm rõ trách nhiệm của những cá nhân liên quan trong bài viết: “Chuyện không bình thường ở quận 12 TPHCM – Bồi thường cho người không có đất!” đăng trên Báo SGGP vào sáng cùng ngày.
Theo đó, các cơ quan gồm: Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng, Chi cục Thi hành án, Viện Kiểm sát Nhân dân quận 12, UBND phường Thới An kiểm tra, báo cáo toàn bộ vụ việc từ quá trình giải quyết tranh chấp, thực hiện các nội dung của bản án dân sự phúc thẩm số 2161 ngày 29-9-2004 của TAND TPHCM, việc nhận tiền bồi thường của các hộ dân trong Dự án khu nhà ở Thới An 3, 4, đến phương án xử lý các vấn đề phát sinh mới liên quan đến ông Phạm Văn Mỹ - người đứng đơn khiếu nại việc bồi thường cho người không có đất, làm thiệt hại đến lợi ích của ông trong hợp đồng chuyển nhượng 3.222m² đất với ông Phan Văn Quẹo và bà Nguyễn Thị Nuôi.
3. Báo Người lao động có bài Cấp chủ quyền nhà cho người chết. Bài báo phản ánh: Khoản 3 điều 14 Bộ luật Dân sự quy định một người được xác định đã chết thì mọi quan hệ làm phát sinh quyền và nghĩa vụ đối với người đó đều chấm dứt. Thế nhưng, chuyện kỳ quặc là UBND quận 1 - TPHCM đã thụ lý hồ sơ, lập thủ tục trình UBND TPHCM cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở (gọi tắt là giấy chủ quyền) cho hai cụ bà đã chết từ lâu.
Dự kiến hôm nay, 10-8, TAND TPHCM sẽ xét xử phúc thẩm vụ kiện liên quan đến việc “tranh chấp lối đi chung” của các chủ sở hữu nhà và sử dụng đất tại số nhà 91 Lý Tự Trọng, phường Bến Thành, quận 1 – TPHCM. Sẽ không có gì đáng nói bởi vụ việc cũng giống như hàng ngàn vụ kiện tranh chấp khác, tuy nhiên nó trở nên rắc rối do chứng cứ quan trọng ảnh hưởng đến vụ kiện là giấy chủ quyền của một phần căn nhà này có dấu hiệu bị cấp sai.
Theo tài liệu chúng tôi có được, nhà số 91 do bà Phạm Thị Bênh và Phạm Thị Thái cùng đứng tên sở hữu theo bằng khoán số 2046 sổ điền thổ Sài Gòn, do Ty Điền địa chế độ cũ cấp với quy mô cho phép xây dựng gồm một trệt, 2 lầu, chiều rộng 4,2 m, chiều dài 21,85 m, tổng diện tích sử dụng là 282,8 m2. Tháng 8-1986, bà Bênh và bà Thái bán toàn bộ tầng trệt cùng lầu 2 và sân thượng cho người khác, họ chỉ giữ lại lầu 1 có diện tích 82,5 m2 để sử dụng. Cuối năm 1989, bà Bênh chết; đến tháng 4-2001, bà Thái cũng qua đời. Thế nhưng đến ngày 2-10-2001, hai cụ bà này vẫn được cấp giấy chủ quyền (số 70101072290) cho phần diện tích nhà như trên, còn khuôn viên đất của toàn bộ căn nhà lại được ghi nhận là sử dụng chung. Nghĩa là giấy chủ quyền căn nhà này được ký ban hành vào thời điểm bà Bênh đã qua đời hơn 11 năm và bà Thái đã làm giấy khai tử trước đó hơn 6 tháng. Điều kỳ lạ là nội dung trong giấy chủ quyền thể hiện chỉ có mình cụ Bênh chết, còn cụ Thái vẫn còn sống… (!?).
Sao lục toàn bộ hồ sơ cấp giấy chủ quyền cho căn nhà 91 Lý Tự Trọng cũng như làm việc với lãnh đạo Văn phòng Đăng ký Quyền sử dụng đất TPHCM, chúng tôi nhận thấy việc cấp giấy chủ quyền cho căn nhà này không đúng quy trình. Cụ thể, theo các quy định và quy trình cấp giấy chủ quyền trước đây của TPHCM và sau đó được cụ thể hóa hơn tại điều 12 Nghị định 84/2007/NĐ-CP ngày 25-5-2007 của Chính phủ thì trường hợp cá nhân sử dụng đất đã chết trước khi trao giấy chứng nhận thì không được cấp giấy chứng nhận mà những người thừa kế của người đã chết làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận… Điều đáng nói, trong số hồ sơ lưu tại cơ quan cấp giấy chủ quyền có cả giấy chứng tử của hai cụ bà thì không thể cho rằng cán bộ thụ lý hồ sơ… cấp nhầm.
Điều đáng lưu ý nữa là chữ ký của bà Thái ở trên đơn xin cấp giấy chủ quyền và tờ đăng ký nhà ở và đất ở khác xa với chữ ký trên những giấy tờ như: di chúc, văn tự mua bán nhà, tờ khai trước bạ, bản vẽ nhà đất… có liên quan đến phần sở hữu nhà của bà. Ngoài ra, một số giấy tờ liên quan đến việc xét cấp giấy chủ quyền nhà lưu tại cơ quan cấp giấy như: văn tự mua bán nhà, tờ khai chuyển dịch tài sản nộp lệ phí trước bạ... được các cơ quan chứng thực sao đúng với bản chính lại rơi vào thời điểm... tháng 4-2003, tức sau thời gian căn nhà được cấp giấy chủ quyền gần 2 năm. Cơ quan cấp giấy chủ quyền sẽ giải thích thế nào về việc giấy chủ quyền được cấp trước những hồ sơ được xem là căn cứ để xét cấp giấy?
Qua xem xét hồ sơ vụ việc, một lãnh đạo Văn phòng đăng ký Quyền sử dụng đất Sở Tài nguyên-Môi trường TPHCM nhìn nhận: “Quy trình cấp chủ quyền cho nhà 91 Lý Tự Trọng có vấn đề về trình tự, thủ tục. Do đó, cơ quan đã cấp giấy phải thu hồi để xem xét cấp lại theo đúng quy định pháp luật”.