I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo ViệtNam Plus phản ánh: Chiều 10/9, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng đã tiếp ông Mã Tiêu, Chủ tịch Khu tự trị dân tộc Choang, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc nhân dịp ông sang thăm Việt Nam và dự Hội nghị lần thứ 3 Ủy ban Công tác liên hợp bốn tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Hà Giang với Quảng Tây từ ngày 9-14/9/2010 tại Hà Nội, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng tin tưởng chuyến thăm sẽ tăng cường quan hệ hợp tác giữa Quảng Tây với các địa phương của Việt Nam.
2. Báo Đại đoàn kết đưa tin: Hôm qua (9-9), TANDTC đã tổ chức Đại hội thi đua yêu nước ngành Tòa án nhân dân lần thứ II. Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đến dự.
3. Báo Sài gòn tiếp thị phản ánh: Trong bài xã luận tựa đề “Hợp tác quốc tế có ý nghĩa sống còn ở Biển Đông”, tờ báo Nhật Bản Yomiuri Shimbun đã kêu gọi các nước có quan ngại nên hợp tác với nhau để buộc Trung Quốc phải ngồi vào bàn hội nghị đa phương nhằm giảm căng thẳng tại Biển Đông.
Để thuyết phục Trung Quốc ngồi vào bàn đàm phán đa quốc gia, điều thiết yếu là các nước cùng chung một mối quan tâm phải hợp tác với nhau. Chính phủ Nhật Bản đã khởi động các cuộc đối thoại về một quan hệ đối tác chiến lược với Ấn Độ vào cuối năm ngoái và với Việt Nam trong tháng qua, với sự tham gia của các giới chức có thẩm quyền trong cả ngành ngoại giao lẫn quốc phòng. Chúng tôi yêu cầu chính phủ Nhật Bản chủ động tận dụng lợi thế của các cuộc đối thoại đó để phát huy những hành động chung nhằm giảm bớt căng thẳng ở Biển Đông.
4. Báo Đầu tư có bài Chậm đăng ký giao dịch trực tuyến gây nhiều lo ngại. Bài báo phản ánh: Theo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), ngoài 13 công ty chứng khoán đã được cấp phép đăng ký giao dịch trực tuyến, thì hiện có tới 47 công ty chứng khoán chưa nộp hồ sơ (hoặc đã nộp hồ sơ, nhưng chưa đầy đủ) cho UBCKNN.
Nhiều nhà đầu tư cho rằng, việc các công ty chứng khoán không khẩn trương trong việc đăng ký cung cấp dịch vụ giao dịch trực tuyến là chưa coi trọng quyền lợi của khách hàng. Theo phản ánh của một số nhà đầu tư, việc cơ quan quản lý nhà nước yêu cầu các công ty chứng khoán phải khẩn trương hoàn tất các thủ tục đăng ký giao dịch trực tuyến là kịp thời, cần thiết, nhằm đảm bảo trách nhiệm của các công ty chứng khoán trong việc tuân thủ pháp luật cũng như trách nhiệm với khách hàng (là các nhà đầu tư). Tuy nhiên, một số nhà đầu tư cũng cho rằng, ngoài việc nhắc nhở, cơ quan quản lý cũng cần tiếp tục theo dõi sát sao tiến độ đăng ký của các công ty chứng khoán, để họ thực hiện đúng theo thời hạn được yêu cầu.
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Nhân dân có bài Ngăn chặn nạn buôn bán phụ nữ, trẻ em ở Quảng Ninh. Bài báo phản ánh: Là tỉnh miền núi, biên giới có nhiều cửa khẩu, Quảng Ninh trở thành địa bàn "hấp dẫn" để bọn tội phạm tìm đến hoạt động, gây mất an ninh trật tự. Ðặc biệt, trong thời gian gần đây, tình hình buôn bán phụ nữ và trẻ em trên địa bàn tỉnh có chiều hướng "nóng" lên với thủ đoạn ngày càng tinh vi, chặt chẽ, có tổ chức và đã hình thành các đường dây chuyên dụ dỗ, lừa đảo để buôn bán người qua biên giới.
Ðể đấu tranh, ngăn chặn loại tội phạm này, tỉnh Quảng Ninh đang quyết tâm chỉ đạo các địa phương, các ngành chức năng tích cực vào cuộc, triển khai nhiều biện pháp quyết liệt hơn nữa nhằm phát hiện, đấu tranh, bắt giữ, xử lý nghiêm các đối tượng phạm tội buôn bán phụ nữ và trẻ em; tổ chức tốt việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho nhân dân về công tác này, nhất là các đối tượng, thành phần có nguy cơ cao dễ bị kẻ xấu lợi dụng, lừa gạt; tổ chức tiếp nhận, hỗ trợ ban đầu, giúp đỡ tạo điều kiện thuận lợi cho số nạn nhân là phụ nữ, trẻ em bị buôn bán ra nước ngoài trở về để họ nhanh chóng ổn định cuộc sống; đồng thời tăng cường công tác hợp tác quốc tế trong phòng, chống tội phạm mua bán phụ nữ, trẻ em...
2. Báo Người lao động phản ánh: Navigos Group và Russin & Vecchi vừa ra mắt Cẩm nang Pháp luật lao động VN.Cẩm nang được biên soạn và cung cấp miễn phí cho các doanh nghiệp (DN) với mục đích giúp các nhà điều hành và quản lý DN hiểu, áp dụng đúng pháp luật lao động.
3. Báo Sài Gòn Online có bài Sản xuất và kinh doanh hàng giả - Ngày càng tinh vi, phức tạp. Bài báo phản ánh: Hàng giả đã và đang xuất hiện trên diện rộng, từ những sản phẩm có giá trị thấp đến những mặt hàng có giá trị cao. Tính chất các vụ việc ngày càng trở nên phức tạp. Tuy nhiên, đến thời điểm này, chúng ta vẫn chưa có những biện pháp hữu hiệu để ngăn chặn hàng giả. Đây là vấn đề được đặt ra tại hội nghị 10 năm triển khai công tác chống hàng giả và gian lận thương mại do Ban Chỉ đạo 127/TW tổ chức hôm qua 10-9 tại TPHCM.
Báo cáo tại hội nghị, hầu hết đại biểu đều cho rằng, mặc dù công tác đấu tranh chống sản xuất, buôn bán hàng nhái, hàng giả đã có sự vào cuộc của toàn xã hội, song kết quả mang lại vẫn chưa như mong muốn. Hàng hóa vi phạm bị phát hiện tịch thu còn ít, số vụ sản xuất buôn bán hàng giả bị phát hiện và xử lý thấp hơn rất nhiều so với thực tế. Nguyên nhân chính là hệ thống chính sách pháp luật về đấu tranh chống sản xuất và buôn bán hàng giả của chúng ta chưa hoàn thiện, còn chồng chéo, không đồng bộ, thiếu cụ thể. Đó là chưa kể, một số văn bản pháp luật cũ chưa bị thay đổi, bổ sung mà vẫn được sử dụng để bù đắp những thiếu hụt của chính sách pháp luật trong giai đoạn mới. Các văn bản chế tài còn nương nhẹ, mức chế tài đối với tình tiết tăng nặng không đáng kể nên việc xử phạt chưa đảm bảo tính răn đe. Việc xử lý vi phạm hàng giả, hàng kém chất lượng có nhiều khó khăn cả ở khâu giám định và xử lý vi phạm. Yêu cầu giám định chất lượng đòi hỏi phải có cơ sở pháp lý để yêu cầu giám định, số lượng và cách lấy mẫu lưu mẫu rất khó khăn.
Để công tác chống sản xuất và buôn bán hàng giả đạt hiệu quả, Cục Điều tra chống buôn lậu đề nghị cần rà soát và hoàn thiện các văn bản pháp luật liên quan đến các lĩnh vực như hàng giả, vi phạm SHTT, hàng kém chất lượng để tránh chồng chéo trong quá trình xử phạt. Đồng thời, sớm trình Chính phủ ban hành Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả. Trong đó, cần tập trung làm rõ khái niệm hàng giả; nghiên cứu đề xuất bổ sung những quy định về điều kiện truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội danh sản xuất, buôn bán hàng giả, xâm phạm SHTT... Đối với những trường hợp vi phạm nhiều lần, có biện pháp xử lý cứng rắn, với mức phạt thật nặng đủ sức răn đe.
4. Báo VnMedia có bài Cải cách thủ tục pháp lý: Chặng đường gian nan của các Bộ. Bài báo phản ánh: Lần đầu tiên, cảm nhận doanh nghiệp về các Bộ được lượng hoá bằng các chỉ tiêu đánh giá chất lượng hoạt động xây dựng và thi hành pháp luật của các bộ (Ldea 2010) được VCCI công bố. Tuy nhiên, rất ít Bộ được xếp hạng cao. Điều này đòi hỏi các Bộ cần phải nỗ lực hết sức để làm sao cải thiện môi trường kinh doanh lành mạnh.
Phóng viên VnMedia đã có cuộc trao đổi với luật sư Trần Hữu Huỳnh - Trưởng ban pháp chế Phòng thương mại công nghiệp Việt Nam về vấn đề này.
Thưa ông, qua khảo sát chỉ số đánh giá chất lượng hoạt động xây dựng và thi hành pháp luật của các Bộ thì ông thấy nổi bật lên vấn đề gì?
Trong đánh giá chất lượng hoạt động xây dựng pháp luật có 4 chỉ tiêu. Chỉ tiêu về hoạt động xây dựng pháp luật có tiến bộ hơn trước đây đó là mức độ công khai, thường xuyên xin ý kiến. Tuy nhiên, có một mặt chưa tốt đó là mức độ cầu thị của các Bộ khi tiếp nhận ý kiến của các hiệp hội, doanh nghiệp còn thấp.
Ngoài ra, còn 4 chỉ tiêu phụ khác của hoạt động xây dựng pháp luật thì chỉ có chỉ tiêu minh bạch tốt còn chỉ tiêu tính ổn định thấp. Điều này thể hiện trong quá trình làm dự thảo văn bản pháp luật, việc phân tích về chính sách để cơ quan quản lý quyết định xem có cần thiết ban hành văn bản pháp luật và nếu như ban hành phải đảm bảo được tính tương đối là các Bộ làm chưa tốt.
Điều này phản ánh một thực tế, chúng ta thảo luận chủ yếu câu chữ, phần phản hồi chính sách là rất yếu. Vì vậy phần tham gia của doanh nghiệp - đối tượng chính chịu ảnh hưởng điều chỉnh chính sách này bị hạn chế.
Vậy thưa ông tính không thống nhất và không ổn định trong các văn bản pháp luật đang gây khó khăn gì cho các hiệp hội và doanh nghiệp?
Tất nhiên, nếu văn bản không thống nhất rất dễ dẫn đến rủi ro không chỉ riêng doanh nghiệp và cả các cơ quan quản lý thậm chí cả toà án là đơn vị áp dụng pháp luật. Rõ ràng, cùng một mối quan hệ nhưng mỗi người tiếp nhận một nguồn luật khác nhau và như vậy các bên cũng khó áp dụng thống nhất và rủi ro là rất lớn
Thứ hai, nếu như tính ổn định không tốt khiến cho doanh nghiệp khó đưa ra được quyết định đầu tư bởi họ không lường trước được rủi ro chính sách.
Thưa ông, ông có nhận xét gì trong chỉ tiêu thi hành pháp luật ?
Trong chỉ tiêu hoạt động thi hành pháp luật thì điểm mạnh là ở một số hoạt động thi hành pháp luật tốt. Điều đó cho thấy rằng những cố gắng của các bộ các ngành hướng đến lắng nghe ý kiến hiệp hội, doanh nghiệp để từ đó thảo luận tìm cách vượt qua khó khăn. Nhưng một điều đáng buồn là chỉ tiêu tiếp cận thông tin pháp luật chưa tốt. Rõ ràng ở đây đang có hạn chế nhất định, về mặt pháp luật hiện nay chưa có hướng tiếp cận.
Khi xem xét kết quả bảng thì thấy một số bộ như Xây dựng, Bộ Tài nguyên môi trường, Bộ Y tế... các chỉ tiêu đánh giá rất thấp. Vậy ông đánh giá sao về vấn đề này?
Đây là kết quả cảm nhận của 124 doanh nghiệp đại diện cho hơn 770.000 doanh nghiệp hội viên. Vì vậy, chúng tôi tôn trọng cảm nhận của họ. Nếu nhìn từ góc độ người nghiên cứu, có mấy điểm đang được đặt ra, có thể các vấn đề đó rất phức tạp, việc thay đổi chính sách là khó khăn đòi hỏi phải có quyết tâm rất lớn. Hoặc cũng có thể, các bộ đã sửa đổi được rồi nhưng thông điệp đưa ra là chưa tốt.
Ông đánh giá sao về thái độ của các Bộ ban ngành khi xếp hạng của họ thấp như vậy?
Đây là lần đầu tiên cảm nhận doanh nghiệp về các cơ quan Bộ ngành được lượng hoá bằng các chỉ tiêu đánh giá. Do vậy, theo tôi các Bộ nên xem xét đánh giá lại xem tìm ra điểm bị “ách tắc” ở đâu để tìm hướng giải quyết.
Trong thời gian tới, các Bộ cần phải nỗ lực rất nhiều kể cả các Bộ được xếp thứ hạng cao để làm sao cải thiện môi trường kinh doanh lành mạnh hơn nữa. Đây cũng sẽ là thử thách đường dài đối với các Bộ.
Báo cũng có bài Khó vay vốn, công ty con xin gỡ bỏ thương hiệu Vinashin. Bài báo phản ánh: Ngày 9/9, UBND TP Hải Phòng đã có cuộc họp với các doanh nghiệp đóng tàu Hải Phòng. Tại cuộc họp, các thành viên của Vinashin đều nhất loạt kêu hiện đang gặp khó khăn về tài chính, thiếu vốn trầm trọng. Một số doanh nghiệp còn có đề nghị được gỡ bỏ thương hiệu Vinashin.
5. Báo Sài Gòn tiếp thị phản ánh: Bắt được người trộm chó, thay vì giải giao cho nhà chức trách, người dân chủ động giữ lại kẻ trộm và phương tiện hành sự, rồi tổ chức tiêu diệt cả hai với sự trợ lực của những công cụ trừng phạt sẵn có, như gậy gộc, xăng dầu, rơm rạ...
Được hỏi tại sao lại làm như vậy trong điều kiện có cả một hệ thống pháp lý và bộ máy công lực đang vận hành, những người trong cuộc trả lời với ý đại loại: bức xúc do thấy việc xử lý theo pháp luật của nhà chức trách đối với kẻ xấu, kẻ ác quá hời hợt và không đủ sức răn đe, người ta phải tự đặt và áp dụng cách xử lý mạnh hơn để thay thế, hòng đòi lại sự công bằng đã bị đánh cắp.
Đa số người dân không tán thành cách tự xử như vậy, vì chúng ta đang sống trong xã hội hiện đại, cần phải tôn trọng và sử dụng pháp luật làm công cụ để giải quyết các xung đột xã hội.
Tuy nhiên, việc bị trộm chó kéo dài mà chính quyền không có giải pháp xử lý kiên quyết, rốt ráo khiến người bị mất của mang cảm giác Nhà nước không quan tâm đến sự thiệt thòi của họ. Họ bị ức chế, sự bức xúc lên đến đỉnh điểm đã dẫn đến cách hành xử bộc phát đến mức dữ tợn. Thật ra, việc viện dẫn pháp luật để xử lý ở ta cũng còn nhiều vấn đề cần bàn.
Cùng một sự việc, cùng một bản chất mà địa phương này thì xử kiên quyết, địa phương kia lại xử theo kiểu ầu ơ ví dầu, mà nơi nào cũng đúng cả mới là lạ. Cũng giống như bài học đinh tặc, có địa phương thì đưa ra toà, nhưng có địa phương thì lại chỉ xử phạt vi phạm hành chính. Muốn kêu gọi người dân sống và làm việc theo pháp luật, thì trước hết, phải có sự thống nhất trong các cơ quan công quyền từ Trung ương đến địa phương trong việc dùng pháp luật để giải quyết các vấn đề xã hội.