I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh đưa tin: Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội nước ta do Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng dẫn đầu sẽ tham dự Hội nghị tham vấn Chủ tịch Quốc hội các nước G20 tại Canada và thăm chính thức Cộng hòa Cuba từ ngày 2 đến 7-9.
Báo cũng có các bài:
● Việt Nam - Vương quốc Anh ký Tuyên bố Đối tác chiến lược mới. Bài báo phản ánh: Đó là nhận định của Đại sứ Vương quốc Anh Mark Kent tại buổi họp báo sáng 30-8 tại Hà Nội. Theo đại sứ Anh, hai nước đang đứng trước rất nhiều cơ hội và Việt Nam - Anh cần phải tận dụng những cơ hội đó. Một minh chứng cho những triển vọng hợp tác mới là chuyến thăm chính thức Vương quốc Anh của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Gia Khiêm vào tuần tới. Trong khuôn khổ chuyến thăm này, hai nước dự kiến sẽ ký Tuyên bố Đối tác chiến lược mới. Đây là lần đầu tiên Vương quốc Anh ký kết Tuyên bố Đối tác chiến lược với một nước Đông Nam Á là Việt Nam.
Trong kế hoạch mới nhất, Đại sứ Anh Mark Kent cho biết sẽ có thêm nhiều dự án hợp tác thiết thực với Việt Nam. Đó là sự ra mắt của tờ báo nổi tiếng của Anh - tờ Finance Times tại Việt Nam và dự án xây dựng một trường đại học Anh - Việt đầu tiên tại Đà Nẵng.
● Vụ DN kiện bộ trưởng Bộ Công thương: Tòa trả đơn kiện là đúng! Như Pháp Luật TP.HCM đã phản ánh, gần đây doanh nghiệp Tam Đảo khởi kiện bộ trưởng Bộ Công thương vì cho rằng bộ trưởng đã ban hành thông tư liên tịch trái pháp luật, gây thiệt hại cho mình.
Thẩm phán Lê Thành Văn (Phó Chánh án TAND tỉnh Đồng Nai) nhận xét trong trường hợp này, doanh nghiệp không thể kiện hành vi ban hành, chỉ đạo áp dụng thông tư liên tịch của bộ trưởng Bộ Công thương nên TAND TP.HCM trả lại đơn kiện là đúng. Ở đây, hành vi ban hành thông tư liên tịch của bộ trưởng Bộ Công thương không phải là hành vi hành chính được quy định trong Pháp lệnh Thủ tục giải quyết các vụ án hành chính. Mặt khác, việc ban hành văn bản pháp quy này không liên quan đến một cá nhân hay doanh nghiệp nào cả mà để áp dụng chung, tức không gây thiệt hại trực tiếp cho doanh nghiệp. Vì thế doanh nghiệp chỉ có thể khởi kiện quyết định xử phạt vi phạm hành chính của UBND quận 6. Trong quá trình xét xử, tòa sẽ phân tích những quy định tại thông tư là đúng hay sai. Tuy nhiên, giả sử thông tư có lạc hậu, không phù hợp thực tế…, tòa cũng không có quyền tuyên hủy mà chỉ có quyền kiến nghị cơ quan ban hành xem xét lại.
2. Báo Người lao động đưa tin: Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng về việc lập dự án đầu tư xây dựng một số đoạn tuyến đường sắt cao tốc.
Để tiếp tục nghiên cứu sâu sắc, toàn diện hơn dự án đường sắt cao tốc Hà Nội - TPHCM báo cáo Quốc hội, Thủ tướng đồng ý về nguyên tắc việc tiếp nhận hỗ trợ kỹ thuật (vốn ODA) của Chính phủ Nhật Bản để lập dự án đầu tư xây dựng đoạn Hà Nội - Vinh, TPHCM - Nha Trang thuộc dự án đường sắt cao tốc Hà Nội - TPHCM và dự án nâng cấp tuyến đường sắt Hà Nội - Nội Bài. Thủ tướng yêu cầu Bộ GTVT tổng hợp đưa vào nội dung nghiên cứu, đánh giá dự án trên cơ sở ý kiến đóng góp của Quốc hội.
Báo cũng đưa tin: Hội Nông dân tỉnh Đồng Nai vừa đề nghị Hội Nông dân hai huyện Long Thành và Nhơn Trạch tổng hợp, báo cáo kết quả lấy ý kiến nông dân bị thiệt hại để hội báo cáo Tỉnh ủy, UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo phương án đề nghị Vedan bồi thường. Theo Hội Nông dân Long Thành và Nhơn Trạch, nhiều nông dân đồng ý nhận bồi thường 119,5 tỉ đồng và rút đơn kiện với điều kiện phải được bồi thường thỏa đáng và tiền bồi thường đã được ngân hàng bảo lãnh. Hội Nông dân tỉnh Đồng Nai cho biết đối với các trường hợp không đồng ý rút đơn kiện, hội nông dân huyện và xã sẽ tiếp tục gặp gỡ để vận động họ nhận bồi thường.
3. Báo Nhân dân điện tử có bài Bổ nhiệm ông Nguyễn Quốc Ánh giữ chức Quyền Tổng giám đốc điều hành Tập đoàn Vinashin. Bài báo phản ánh: Ngày 30-8, HĐQT Tập đoàn Vinashin đã họp, công bố quyết định đề bạt ông Nguyễn Quốc Ánh, Tổng giám đốc kinh doanh Tập đoàn Vinashin giữ chức quyền Tổng giám đốc điều hành Tập đoàn Vinashin, thay ông Trần Quang Vũ đã bị Thủ tướng Chính phủ đình chỉ chức vụ Uỷ viên HĐQT.
Tại cuộc họp, HĐQT Tập đoàn Vinashin đã thông báo các quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc đình chỉ chức vụ Ủy viên HĐQT Tập đoàn Vinashin đối với ông Trần Quang Vũ, Tổng giám đốc điều hành và ông Trần Văn Liêm, Trưởng ban kiểm soát. Đồng thời, thực hiện yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, HĐQT Tập đoàn Vinashin đã thống nhất đình chỉ chức vụ Tổng giám đốc điều hành Vinashin đối với ông Trần Quang Vũ để phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra.
HĐQT Tập đoàn Vinashin cũng bổ nhiệm ông Đỗ Thành Hưng, Ủy viên HĐQT, giữ chức vụ Trưởng ban kiểm soát Tập đoàn, thay ông Trần Văn Liêm.
4. Báo Hà Nội mới đưa tin: Tối ngày 29-8, tại Trung tâm Hội nghị quốc gia, Bộ GD-ĐT và các cơ quan hữu quan đã tổ chức trọng thể lễ chào mừng Giáo sư (GS) Ngô Bảo Châu đoạt giải thưởng Toán học Fields. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân cùng lãnh đạo các bộ, ngành, hàng nghìn nhà khoa học, học sinh, sinh viên trên địa bàn Hà Nội đã tham dự sự kiện này.
5. Báo Sài Gòn Online có bài ABBANK dành 80 tỷ đồng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ. Bài báo phản ánh: Tuần qua, Ngân hàng TMCP An Bình (ABBANK) chính thức công bố trở thành một trong 3 ngân hàng tham gia Dự án Tài trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ vay vốn giai đoạn III (SMEFP III). Đây là chương trình thực hiện theo Hiệp định vay vốn đã được ký kết giữa Chính phủ Việt Nam và Cơ quan hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA).
Trong chiến lược phát triển của mình, ABBANK coi các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) là phân khúc khách hàng trọng tâm và cam kết dành hạn mức tín dụng theo cam kết dự án là 80 tỷ đồng.
6. Trang thông tin chính thức của Đài truyền hình Việt Nam có bài Khởi tố vụ đổ phế thải lấp nghĩa trang. Bài báo phản ánh: Ngày 30/8, Cơ quan CSĐT, CA quận Hà Đông đã ra quyết định khởi tố vụ án xâm phạm mồ mả theo Điều 246 Bộ luật hình sự. Như tin đã đưa, đêm 21, rạng sáng ngày 22/8, một số kẻ vô đạo đức đã thực hiện hành vi đổ trộm hơn 600 m3 phế thải xuống nghĩa trang phường Dương Nội, lấp hơn 60 ngôi mộ tại đây.
Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội và bằng các biện pháp nghiệp vụ, sáng 29/8, cơ quan điều tra đã bước đầu xác định được các đối tượng liên quan và tạm giữ hình sự 3 đối tượng tình nghi. Đối tượng nghi vấn là những lái xe phục vụ các công trình trên đường Lê Văn Lương. Những người làm nhiệm vụ bảo vệ tuyến đường này đã tiếp tay, chỉ chỗ đổ phế thải xuống nghĩa trang. Hiện, các đối tượng này cùng phương tiện vận chuyển đã bị tạm giữ để tiếp tục điều tra, củng cố hồ sơ và xử lý theo quy định của pháp luật.
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo điện tử Chính phủ có bài Việt Nam – Campuchia cần sớm ký kết Hiệp định Tương trợ tư pháp. Bài báo phản ánh: Chiều 30/8, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã tiếp thân mật Bộ trưởng Tư pháp Vương quốc Campuchia Ang Vong Vathana đang ở thăm và làm việc tại Việt Nam từ ngày 27/8 đến 1/9/2010 theo lời mời của Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường.
2. Báo Tuần Việt Nam có bài Cựu Bộ trưởng Tư pháp bàn về Dân chủ và Pháp quyền. Bài báo phản ánh: Ngày 24/8, Tuần Việt Nam tổ chức bàn tròn 65 năm Việt Nam - lộ trình nào đi tới phồn vinh, như một dịp để chiêm nghiệm về những bước đi của Đất nước - Dân tộc trên con đường hiện thực hóa những tư tưởng và mục tiêu cao đẹp về một Việt Nam Dân chủ - Độc lập - Tự do - Hạnh phúc mà Bác Hồ đã long trọng tuyên bố trước muôn triệu người dân cũng như bạn bè thế giới sáu mươi lăm năm về trước.
Tại bàn tròn này, TS Nguyễn Đình Lộc, nguyên Bộ trưởng Tư pháp (1992 - 2002), nguyên Đại biểu Quốc hội khóa XI (2002 - 2007) đã chia sẻ nhiều ý kiến thẳng thắn. Nhận mình là người sinh ra trong lòng chế độ, gắn bó máu thịt với chế độ này, ông Nguyễn Đình Lộc mong muốn thông qua bàn tròn, bày tỏ những suy nghĩ, góc nhìn của riêng ông, như những góp ý từ một người trong cuộc trước thềm Đại hội Đảng, với nguyện vọng để Đảng ngày càng được dân tin cậy, để những giá trị cao đẹp của Độc lập - Dân chủ - Tự do thực sự đi vào cuộc sống như di nguyện của Bác. Như ông Nguyễn Đình Lộc nhiều lần nhấn mạnh, những góc nhìn của ông có thể đôi chỗ "khó nghe" hoặc cần phải tranh luận thêm, nhưng ông cũng mạnh dạn đưa ra, như một sự xới xáo vấn đề một cách nghiêm túc, trên tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, nói sự thật, tôn trọng những ý kiến khác biệt mà Đảng luôn kêu gọi.
3. Báo Phụ nữ Online có bài Khi mua nhà đất, hãy tự làm công chứng viên. Bài báo phản ánh: Ngày 20/8/2010, Báo Phụ Nữ TP.HCM đăng bài Công chứng sai, ai bảo vệ quyền lợi người dân?, phản ảnh tình trạng phòng công chứng (PCC) chứng nhận người bán đất không phải là chủ đất. Sau đó, rất nhiều bạn đọc đến tòa soạn phản ảnh tình trạng công chứng (CC) tương tự. Vậy làm cách nào để người dân tự bảo vệ quyền lợi của mình?
Tháng 11/2009, bà Lương Thị Mốt đem giấy đỏ đến UBND xã Thới Tam Thôn, huyện Hóc Môn, TP.HCM xin sao y. Tại quầy nộp hồ sơ, kẻ gian trà trộn rút giấy đỏ của bà. Kẻ gian tên Danh làm CMND giả mang tên bà Mốt, rồi dán hình giả vào, đem sổ đỏ của bà Mốt đến PCC số 6 CC để bán cho bà Trần Thúy Hương.
Một trường hợp khác: Đào Văn Minh lấy giấy chủ quyền căn nhà 114 Bùi Viện, Q.1, TP.HCM của ông ngoại mình bán cho bà Nguyễn Thị Yến Mai. Minh chi 2,5 triệu đồng cho “cò” CC tên Điệp và ngồi tại quán cà phê đối diện PCC số 7, chờ cán bộ PCC ra quán lăn tay Minh và vợ chồng bà Mai. Sau đó, Điệp vào PCC mang hợp đồng - do công chứng viên (CCV) Nguyễn Mạnh Cường ký, ra giao cho bà Mai. Đào Văn Minh bị truy tố tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, nhưng CCV Cường lại vô can.
Ngoài sự tắc trách của CCV, kẻ lấy cắp giấy đỏ bán dễ dàng còn do thủ tục cấp phó bản có sơ hở. Theo đó, người làm mất giấy đỏ phải báo mất tại Công an phường (xã) và làm đơn xin cấp phó bản tại Phòng Tài nguyên – Môi trường (TN-MT). Sau khi niêm yết tại phòng và đăng bố cáo cớ mất trên báo trong 30 ngày, UBND quận, huyện ra quyết định hủy giấy đỏ chính và cấp phó bản. Nhưng, CCV không lưu bố cáo nên không biết giấy đỏ của người lấy cắp đã có quyết định hủy bỏ.
Chúng tôi gặp một số quan chức ngành tư pháp xin lời khuyên để người mua BĐS không bị lừa khi ra CC, nhưng chỉ được trả lời chung chung: không mua qua cò, gặp trực tiếp người bán và thấy tận mắt BĐS. Chủ một doanh nghiệp môi giới BĐS ở Phú Mỹ Hưng cho biết, mua BĐS phải thông qua “cò” là bình thường, nhưng người mua phải gặp người bán để xem bản chính giấy đỏ (đất), giấy hồng (nhà và đất). Nếu giấy đứng tên người đã mất, hoặc đứng tên người bán nhưng vợ hoặc chồng họ đã mất, thì phải xem hộ khẩu có bao nhiêu thừa kế, và yêu cầu tất cả thừa kế làm giấy ủy quyền cho người bán đại diện. Đặc biệt, nếu người đứng tên định cư ở nước ngoài thủ tục vô cùng rắc rối.
Nếu giấy đỏ, giấy hồng được cấp từ tháng 10/2003 trở về trước (áp dụng họa đồ năm 1999), phải yêu cầu người bán thuê đo đạc lại nhà đất, vì họa đồ mới hầu hết bị lệch ranh giới và diện tích so với họa đồ cũ. Sau đó, người mua đến Phòng TN - MT xem BĐS đó có mất giấy và được cấp lại phó bản không; có thế chấp ngân hàng, có nằm trong vùng quy hoạch, giải tỏa, có bị ngăn chặn mua bán do bị tranh chấp không? Chú ý, đừng chỉ dựa vào xác nhận của cán bộ địa chính phường, xã, vì họ không nắm đủ thông tin.
Khi đặt cọc, người mua phải giữ bản chính giấy đỏ, giấy hồng. Khi hợp đồng mua bán được CC, người mua phải giữ lại 10% giá mua. Đến khi người mua được quận, huyện cho đăng bộ và được đổi giấy mới thì hãy trả hết tiền. Tóm lại, người mua phải tự làm CCV để không bị lừa ngay tại PCC!
4. Báo Thanh niên Online có bài Nghề thừa phát lại. Bài báo phản ánh: Đến nay, 5 Văn phòng Thừa phát lại (VPTPL) hoạt động thí điểm ở TP.HCM được gần 3 tháng. Tuy thế, nhiều người dân và cả những người đang công tác trong bộ máy chính quyền vẫn còn mù mờ, không biết “ông TPL là ai”. Sau khi Báo Thanh Niên đăng bài viết Thừa phát lại: 113 của dân sự, nhiều người dân gọi đến liên tục xin địa chỉ, số điện thoại và cho biết qua Báo Thanh Niên mới biết có “anh TPL” làm khá nhiều việc. Chị Nguyễn Thị Xuân Mai (ngụ Q.3) chia sẻ: “Có những chuyện trước đây khi gia đình tôi cần người làm chứng không biết kêu ai, gọi công an, phường cũng khó vì chưa thiệt hại gì nên không ai chịu xuống. Nay có ông TPL, giống như công an “tư”, khỏe hơn nhiều”. Nhiều người dân vẫn chưa biết trường hợp nào được lập vi bằng do hoạt động của TPL chưa phổ biến. Bên cạnh đó, có một số người dân trước đây đã nhờ cơ quan thi hành án tổ chức thi hành bản án nhưng không hiệu quả nay muốn qua nhờ TPL thi hành án cũng không được. Vì theo quy định hiện nay, nếu rút đơn yêu cầu thi hành án thì cơ quan thi hành án sẽ ra quyết định đình chỉ và không được yêu cầu thi hành án lại. Như vậy, người được thi hành án đành phải chịu trận chứ không có lựa chọn nào khác. Cũng có trường hợp, người dân tự nguyện (tự bỏ chi phí) yêu cầu TPL tống đạt giấy triệu tập của tòa vì họ biết thực tế bị đơn ở đâu, nhưng cũng không thể thực hiện được vì quy định phải do tòa yêu cầu việc tống đạt mới hợp lệ. Ngoài ra, nhiều người muốn xác minh xem con nợ có tài sản không để đi kiện cũng bị vướng vì “ông TPL” chỉ được xác minh sau khi có bản án của tòa.
Dù vậy, nhiều hoạt động của TPL đã đem đến những hiệu quả rất rõ cho người dân. Trong số đó có thể kể trường hợp của anh T. (ngụ Q.10). Anh T. đến cơ quan thi hành án nhờ thi hành bản án dân sự nhưng “bị đòi” phải ra công an làm xác nhận người vợ đang cư trú ở TP.HCM (trong bản án cô vợ có hộ khẩu ở An Giang). Ngán thủ tục hành chính, anh T. đến nhờ TPL và chỉ cung cấp “miệng” địa chỉ người vợ. “Chỉ vài ngày sau bản án giao nhận nuôi 3 đứa con đã được thi hành, gọn nhẹ, không cần xác nhận”, anh T. kể.
5. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Tư vấn pháp luật miễn phí cho dân. Bài báo phản ánh: Sáng 29-8, chương trình Tư vấn pháp luật và hướng dẫn thủ tục hành chính diễn ra tại Trung tâm Văn hóa quận 6 trong khuôn khổ ngày hội “Công chức trẻ - Tình nguyện vì dân” năm 2010 do Ban Thường vụ Thành đoàn TP.HCM tổ chức. Ban tổ chức đã tặng thẻ tư vấn pháp luật miễn phí cho 14 phường trong quận.
6. Báo Sức khỏe và Đời sống có bài Ở nơi con gái không mang họ cha. Bài báo phản ánh: Xã Sơn Đồng, huyện Hoài Đức, Hà Nội hiện vẫn còn phong tục: con gái lấy tên đệm của cha làm họ cho mình. Cũng từ đó, Sơn Đồng trở thành xã có nhiều họ rất lạ, rất độc đáo, nhưng cũng vì điều đó đã khiến cho con cái của họ gặp không ít rắc rối khi ra ngoài xã hội.
Ông Trần Quang Thành - cán bộ hộ khẩu xã Sơn Đồng nói: "Việc khai sinh cho các em nên thống nhất từ đầu đến cuối. Tức là từ lúc làm giấy chứng sinh đến khi các em trưởng thành. Xảy ra chuyện rắc rối trong việc khai lý lịch của phụ nữ xã Sơn Đồng có nhiều phức tạp. Giờ thì nhiều người đã ý thức được điều này mà đặt tên cho con gái cẩn thận hơn". Ông Thành cũng cho biết thêm, hiện nay, nhiều người ở xã Sơn Đồng đến nhờ chỉnh sửa giấy tờ, đặc biệt là tên và họ. Nhưng ông và các cán bộ khác không có cơ sở, không có cái gốc để chỉnh. Vì có thể giấy tờ bị mất, không còn gì chứng minh.
Chính quyền xã Sơn Đồng hiện đang phải làm thủ tục để xác nhận, làm lại giấy tờ cho nhiều cô gái khớp với họ của cha. Chính quyền xã đang tuyên truyền để người dân đặt tên con gái theo xu thế chung. Rằng họ của cha cũng lấy làm họ của con gái, còn đệm thế nào là tùy. Hy vọng rằng, những cô gái được sinh ra trong tương lai sẽ chẳng phải chịu rắc rối trong việc dùng họ và tên, một tập tục của thôn xóm mình.
7. Báo Lao động có bài Tập huấn pháp luật năm 2010. Bài báo phản ánh: Từ ngày 26 - 28.8, LĐLĐ tỉnh Lai Châu tổ chức tập huấn tuyên truyền pháp luật cho 50 CNLĐ là chủ tịch, phó chủ tịch, ủy viên BCH CĐCS thuộc 50 DN ngoài quốc doanh đóng trên địa bàn tỉnh. Thông qua lớp tập huấn, các học viên được trang bị thêm các kiến thức về luật và một số kỹ năng xử lý tình huống liên quan đến Luật BHXH, BHYT, Luật Lao động, Luật Công đoàn.
8. Báo Văn hoá đưa tin: Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Sơn La vừa phối hợp với đội ngũ cộng tác viên tổ chức 4 đợt trợ giúp pháp lý lưu động tại 22 bản, ở 4 xã Chiềng Mung, Chiềng Ban, Mường Bon (huyện Mai Sơn), xã Chiềng Xôm (thành phố Sơn La), với tổng số đối tượng được trợ giúp pháp lý là 1.666 người.