Trong buổi sáng ngày 30/6/2009, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Trang web Đài tiếng nói Việt Nam phản ánh: Cạnh tranh cung cấp dịch vụ viễn thông tiếp tục nóng lên khi mới đây, Viettel có công văn khẩn gửi Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công thương) và Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông “tố” Mobifone vi phạm Luật Cạnh tranh, Pháp lệnh Quảng cáo...Qua sự việc này, người ta mới thấy điều rất hy hữu: Đất nước đã hội nhập kinh tế quốc tế, song "đại gia" viễn thông vẫn… quên luật.
Cuộc cạnh tranh giữa hai “đại gia” Mobifone và Viettel trong năm 2009 có lẽ bắt đầu từ thời điểm Viettel tiến hành “đại hạ giá” (1/6/2009). Không ai nói thẳng ra nhưng việc Viettel tiến hành “đại hạ giá” cước dịch vụ đồng loạt lần này, chắc chắn đã tác động tới kế hoạch doanh thu của các hãng viễn thông khác. Để “đáp lễ”, cả MobiFone và Vinaphone đều tiến hành hạ giá. Tuy nhiên, cách thông báo giảm giá của một số đại lý của Mobifone; rồi văn bản hướng dẫn đổi sim nhằm thu hút khách hàng của Mobifone đã xuất hiện nhiều bất ổn, đến mức Viettel phải gửi công văn thông báo tới các cơ quan chức năng.
Trong công văn gửi cho các cơ quan chức năng, Viettel cho hay, thời gian qua tại một số tỉnh như: Đồng Tháp, Sóc Trăng, Hậu Giang, Cần Thơ, An Giang, Cà Mau, Kiên Giang… xuất hiện các áp phích in màu, quảng cáo giá cước dịch vụ mới của Công ty Thông tin di động VMS (Mobifone). Nội dung áp phích có so sánh trực tiếp giá cước dịch vụ của Mobifone thấp hơn so với giá cước dịch vụ của Viettel. Ngoài những chiêu quảng cáo thu hút khách hàng nêu trên, Viettel còn “tố” Mobifone đưa ra chương trình được tổ chức một cách bài bản để lôi kéo khách hàng chuyển từ mạng di động khác sang sử dụng dịch vụ của mình. Tại Hải Dương, Mobifone thực hiện bán hàng lưu động trên địa bàn xã, thôn với chương trình “Đổi sim mạng khác lấy sim Mobifone có 230.000 đồng trong tài khoản”.
Dưới góc độ pháp lý, luật sư Nguyễn Mạnh Thuật - Giám đốc Công ty Luật hợp danh Đông Nam Á cho rằng, hành vi trên của VMS Mobifone có dấu hiệu vi phạm Luật Thương mại, Luật Cạnh tranh, Pháp lệnh Quảng cáo.
Xem xét hành vi quảng cáo, luật sư Thuật cho rằng, các biên bản xác minh của Viettel đều cho thấy việc quảng cáo bằng áp phích và nội dung áp phích đều có sự thống nhất của rất nhiều các cửa hàng, đại lý Mobifone trên nhiều tỉnh, thành. Điều này khẳng định việc tổ chức quảng cáo đã có sự chuẩn bị chu đáo về thời gian, cách thức, phương tiện, không thể do sự bột phát của một hay một vài cửa hàng, đại lý của MobiFone. Mục đích, động cơ thực hiện quảng cáo không lành mạnh thể hiện khá rõ ràng thông qua việc thiết lập bảng so sánh và áp phích trích dẫn nội dung. Việc thiết kế, in áp phích thể hiện sự chuẩn bị chu đáo, tính toán kỹ lưỡng để nhằm mục đích đề ra. Chưa kể việc áp phích này còn được sử dụng đồng nhất tại nhiều địa điểm hay cửa hàng, đại lý Mobifone khác nhau? Để làm rõ vấn đề này không khó, theo luật sư Thuật, các cơ quan chức năng cần xác minh tại các cửa hàng, đại lý Mobifone xem họ nhận tấm áp phích đó từ đâu? Ai đã tổ chức in?
Qua những phân tích trên, luật sư Thuật cho rằng, các cửa hàng, đại lý Mobifone đã vi phạm khoản 5 và 6 Điều 109 Luật Thương mại năm 2005; khoản 6 Điều 5 Pháp lệnh Quảng cáo năm 2001; khoản 1 Điều 45 Luật Cạnh tranh năm 2004.
Đối với hành vi khuyến mại đổi sim, theo luật sư Thuật, việc khuyến mại được tổ chức khá chu đáo, chặt chẽ thể hiện qua việc Mobifone có công văn chỉ đạo khuyến mại đến từng bộ phận của Công ty. Trong đó, hướng dẫn khá chi tiết cách thức, điều kiện… để được hưởng khuyến mại. Luật sư Thuật cho rằng, các cửa hàng, đại lý Mobifone đã vi phạm khoản 9 Điều 100 Luật Thương mại năm 2005: “Khuyến mại nhằm cạnh tranh không lành mạnh”. Khoản 4 Điều 46 Luật Cạnh tranh năm 2004: “Tặng hàng hóa cho khách hàng dùng thử nhưng lại yêu cầu khách hàng đổi hàng hóa cùng loại do doanh nghiệp khác sản xuất mà khách hàng đó đang sử dụng để dùng hàng hóa của mình”.
2. Báo Người lao động phản ánh: Sáng 29-6, Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương khóa X đã khai mạc trọng thể tại Hà Nội, theo TTXVN.
Phát biểu khai mạc, Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh nêu rõ: Hội nghị Trung ương lần này có ý nghĩa rất quan trọng trong quá trình chuẩn bị Đại hội XI của Đảng. Hội nghị sẽ xem xét một số vấn đề cơ bản để chuẩn bị cho đại hội: Đề cương chi tiết báo cáo tổng kết, bổ sung và phát triển cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (Cương lĩnh năm 1991); đề cương chi tiết báo cáo tổng kết thực hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2001 - 2010 và xây dựng chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2011 - 2020; định hướng chuẩn bị Đại hội XI của Đảng và Đại hội Đảng các cấp, thành lập tiếp các tiểu ban chuẩn bị đại hội và một số vấn đề quan trọng khác.
Tổng Bí thư đề nghị các đại biểu dự hội nghị nghiên cứu, đóng góp những ý kiến xác đáng, tiếp tục nâng cao chất lượng của bản đề cương báo cáo, trên cơ sở đó xây dựng chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 10 năm tới một cách hoàn chỉnh trình Đại hội XI của Đảng. Việc tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện chiến lược 2001 - 2010 cũng như việc xây dựng chiến lược phát triển kinh tế - xã hội cho thời kỳ mới 2011 - 2020 cần được nhìn nhận, đánh giá, phân tích một cách toàn diện sâu sắc những thành tựu, những ưu điểm, khuyết điểm, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm...
Theo chương trình, Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X sẽ làm việc từ ngày 29-6 đến 5-7.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Giađình.net có bài “PHÚ THỌ: Trung tâm “gom trẻ” xuất ngoại: Nhiều dấu hiệu bất minh". Bài báo phản ánh: Thời gian qua, nhiều trẻ em được “gom” về Trung tâm Bảo trợ người tàn tật và Trẻ mồ côi Việt Lâm (Trung tâm Việt Lâm) để nuôi dưỡng. Tuy nhiên, sau đó các cháu lại nhanh chóng bị đưa đi đâu vẫn đang là câu hỏi được các cơ quan chức năng tỉnh Phú Thọ tìm lời giải.
Trung tâm này thành lập năm 2007, với tên gọi: “Trung tâm Bảo trợ tàn tật và Trẻ mồ côi Việt Lâm” do bà Đinh Thị Tuyết làm giám đốc với chức năng giúp đỡ người khuyết tật và đặc biệt là những trẻ em bị bỏ rơi trên địa bàn tỉnh. Vậy nhưng, thực tế trung tâm này đã có những biểu hiện bất bình thường. Trong khoảng 2 năm hoạt động, có bao nhiêu trẻ em đến và đi đến những đâu vẫn đang là một bức màn bí mật mà cơ quan Công an tỉnh Phú Thọ đang đi tìm lời giải.
Theo phản ánh, trung tâm này có một đội ngũ “cộng tác viên” hùng hậu có nhiệm vụ đi “thu gom” trẻ từ các nơi khác về làm thủ tục chuyển các cháu ra nước ngoài làm con nuôi.
Thông báo số 23/TB-UBND, ngày 7/4/2009 của UBND huyện Lâm Thao khẳng định: Trung tâm đã “tự ý thu hẹp cơ sở nuôi dưỡng trẻ em mồ côi nên không đảm bảo về diện tích theo quy định, môi trường sống của trẻ không đảm bảo; công tác khám chữa bệnh không được quan tâm, trẻ không có thẻ BHYT, trung tâm còn từ chối việc khám, chữa bệnh cho trẻ; tình hình quản lý và thực hiện chức năng nhiệm vụ của trung tâm bị buông lỏng, nhất là từ khi nguồn tài trợ của các tổ chức nước ngoài tạm dừng”.
Trước những dấu hiệu bất bình thường của Trung tâm Việt Lâm, các cơ quan chức năng tỉnh Phú Thọ lập đoàn thanh tra xác minh. Thời điểm thanh tra, Trung tâm Việt Lâm vẫn còn 12 cháu được nuôi dưỡng nhưng có đến hơn một nửa các cháu mắc bệnh ngoài da.
Ông Ngô Công Quyền - Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Phú Thọ cho biết: “Trong năm 2008, có rất nhiều trẻ bị bỏ rơi trên địa bàn tỉnh Phú Thọ là dấu hiệu không bình thường. Bởi lẽ, tỉnh Phú Thọ không phải là địa phương có địa bàn rộng lớn hay có nhiều trường đại học, cao đẳng, khu công nghiệp...”.Cũng theo ông Quyền, tháng 6/2008, phát hiện Trung tâm Việt Lâm có nhiều dấu hiệu bất thường, Sở Tư pháp tỉnh Phú Thọ đã có Tờ trình số 711/STP-TPBT gửi UBND tỉnhvới nội dung: Có văn bản chỉ đạo dừng hoạt động nhân đạo trong lĩnh vực con nuôi quốc tế đối với Trung tâm Việt Lâm. Lý do có những biểu hiện không bình thường trong quá trình hoạt động tiếp nhận và lập hồ sơ trẻ em vào trung tâm.
Thượng tá Hà Minh Tân - Trưởng phòng CSĐT tội phạm về TTXH Công an tỉnh Phú Thọ cho biết: “Ban đầu, cơ quan công an chỉ lập hồ sơ yêu cầu các xã (có trẻ bị bỏ rơi) xác nhận có nhặt được các cháu A, cháu B... ở xã đó không? Qua xác minh, chúng tôi phát hiện không có trẻ ở xã đó, còn các cháu ở đâu về là vấn đề cần làm rõ. Hiện cơ quan công an đang tập trung điều tra về việc trung tâm này có dấu hiệu mua bán trẻ em ra nước ngoài dưới hình thức cho nhận con nuôi hay không? Bước đầu xác minh, chúng tôi đã xác định được một số Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND cấp xã trên địa bàn tỉnh xác nhận “khống” là có trẻ bị bỏ rơi”.
Chúng tôi đặt câu hỏi vì sao cơ quan công an không khởi tố vụ án, Thượng tá Tân cho rằng: “Chúng tôi chưa tiến hành khởi tố vụ án vì liên quan đến thời hạn điều tra. Nếu khởi tố mà không xác định được hành vi vi phạm của các cá nhân lại phải gia hạn điều tra”.Về quy trình cấp phép cho Trung tâm Việt Lâm, Thượng tá Tân bộc bạch: “Việc nuôi dưỡng các cháu bị bỏ rơi, mồ côi cha mẹ là việc làm nhân đạo đáng hoan nghênh. Tuy nhiên, ở địa bàn huyện Lâm Thao có đến hai trung tâm, doanh nghiệp “nuôi người” là có dấu hiệu bất thường”.
Những nghi ngờ về việc “thu gom” trẻ của Trung tâm Việt Lâm không phải là vô căn cứ. Dư luận mong chờ sự vào cuộc kiên quyết của cơ quan bảo vệ pháp luật tỉnh Phú Thọ.
Báo cũng có bài “Luật Giao thông đường bộ có hiệu lực từ 1/7: Nhiều quy định chưa thể áp dụng xử phạt”. Bài báo phản ánh: Từ ngày 1/7, Luật Giao thông đường bộ sửa đổi chính thức có hiệu lực thi hành, nhưng một loạt các quy định trong luật vẫn chưa thể áp dụng, bởi đến nay vẫn chưa có... văn bản hướng dẫn thi hành.
Một loạt chế tài xử phạt mới của Luật Giao thông đường bộ sửa đổi năm 2008 có hiệu lực từ ngày 1/7/2009. Tuy nhiên, đến thời điểm này, nhiều Nghị định hướng dẫn thi hành vẫn chưa lấy xong được ý kiến bộ ngành, địa phương... Đó là Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ; Nghị định quy định về điều kiện kinh doanh vận tải; Nghị định quy định về tay lái nghịch khi vào Việt Nam...
Trao đổi với PV Báo GĐ&XH, ông Trần Ngọc Thành – Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Vận tải (Bộ GTVT) phân trần: “Đến giờ này nhiều địa phương, tổ chức vẫn chưa gửi văn bản góp ý về Bộ GTVT để chúng tôi chỉnh lý, tổng hợp. Trong khi đó, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định phải có ý kiến của bộ ngành, địa phương. Điều này tác động không nhỏ đến quá trình ban hành văn bản pháp quy đúng thời gian”.
TS Lê Hồng Sơn – Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp), cơ quan có trách nhiệm “tiền kiểm” văn bản các bộ ngành trước khi ban hành, cho hay: Theo quy định, văn bản hướng dẫn và văn bản gốc phải cùng có hiệu lực thi hành. Do đó, bắt buộc các cơ quan soạn thảo văn bản phải chuẩn bị nghị định hướng dẫn cùng với quá trình xây dựng luật để tránh tình trạng “luật chờ hướng dẫn”. Trách nhiệm đầu tiên thuộc về các cơ quan soạn thảo và cơ quan có liên quan.
Một trong những điểm “nhạy cảm” của Luật Giao thông đường bộ sửa đổi lần này là, tăng mức phạt tiền đối với một số nhóm hành vi là nguyên nhân hoặc tiềm ẩn nguy cơ cao gây mất an toàn giao thông như: chạy xe quá tốc độ, chở quá số người, sử dụng rượu bia, ma túy, đi không đúng làn đường, phần đường...
Việc chậm ban hành nghị định dẫn đến hệ quả là chưa có chế tài để xử lý, đành áp dụng theo quy định trước đây. Bên cạnh đó, với các quy định mới trong Luật, cũng chưa thể tiến hành xử phạt. Ví dụ các hành vi như: Chưa gắn thiết bị hành trình (hộp đen) cho xe ôtô vận tải; Trẻ em trên 6 tuổi ngồi trên xe máy khi tham gia giao thông không đội mũ bảo hiểm; Đội mũ bảo hiểm không cài quai đúng quy cách; Người ngồi trên xe ô tô không thắt dây an toàn khi xe đang chạy...
Theo ông Trần Ngọc Thành, việc gắn “hộp đen” giám sát trên xe ôtô, dù Luật sắp có hiệu lực nhưng việc này vẫn chưa thể thực thi, bởi nhiều lý do trong đó có việc ngay đến thời điểm này cũng còn nhiều ý kiến khác nhau. “Quan điểm của tôi là cần thực hiện theo lộ trình, không gây xáo trộn hoạt động sản xuất kinh doanh của người dân, tổ chức kinh tế. Không nên làm vội để Luật không nghiêm, hoặc làm quá nghiêm mà gây xáo trộn”, ông Thành bày tỏ. Ông Thành đề xuất thời gian gắn “hộp đen” giám sát hành trình chạy xe nên bắt đầu từ 1/7/2010 với các loại xe chạy tuyến đường dài từ 1.000 km trở lên, xe sơ mi rơmoóc, xe container. Sau đó, mới áp dụng đến các loại xe vận tải khác có cự ly vận chuyển ngắn hơn, taxi, xe buýt.
Trước tình trạng xe vận tải khách gây nhiều tai nạn giao thông thời gian qua, có ý kiến cho rằng cần gắn “hộp đen” ngay, với vấn đề này ông Thành cho rằng, đây là hệ quả của nhiều vấn đề khác như ý thức người tham gia giao thông, chất lượng phương tiện, tổ chức vận tải, hạ tầng giao thông... Theo ông Thành, để kiềm chế tai nạn, các địa phương cần căn cứ vào Luật và Nghị quyết 16/NQ- CP của Chính phủ về giảm ùn tắc giao thông, căn cứ vào yêu cầu cụ thể để quy định thêm một số nội dung quản lý phù hợp với đặc thù địa phương mình nhằm quản lý có hiệu quả.
Báo cũng có bài “Mô hình nhà ở mới” tại Hà Nội: Chung cư tư nhân: Chưa có cơ sở pháp lý. Bài báo phản ánh: Người mua chung cư tư nhân đang lo lắng về tính pháp lý của các căn hộ của mình. Tuy nhiên, theo các luật sư, với quy định hiện hành, việc mua bán chung cư tư nhân là chưa từng có tiền lệ và người dân có thể mất trắng nhà nếu xảy ra tranh chấp pháp lý.
Theo Điều 24, Luật Nhà ở quy định, nhà ở tại đô thị phải được phát triển theo dự án. Các dự án phát triển nhà ở phải được đầu tư xây dựng đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội. Còn theo khoản 4 điều này: “Các dự án phát triển nhà ở, ngoài việc nghiệm thu, bàn giao đưa vào sử dụng theo quy định của pháp luật về xây dựng còn phải được nghiệm thu hệ thống cấp điện, cấp thoát nước, phòng, chống cháy nổ và vệ sinh môi trường trước khi đưa vào sử dụng”. Tuy nhiên, các chung cư tư nhân hiện nay trên địa bàn Hà Nội đều nằm xen trong các khu dân cư. Nhiều khu chung cư đã và đang được rao bán có diện tích nền chỉ khoảng 200m2, thậm chí còn nhỏ hơn.
Cũng theo quy định hiện hành, các chung cư thương mại, tức là các chung cư do chủ đầu tư tư nhân xây bán đều phải có diện tích căn hộ tối thiểu là 45m². Ở TPHCM, Công ty Địa ốc Đất Lành muốn phát triển dự án nhà ở thương mại diện tích nhỏ 30-40m² đã vấp phải quy định về diện tích tối thiểu 45m² này. “Sau đó, phải rất vất vả mới có được đồng ý về mặt chủ trương của Bộ Xây dựng”, Phó Giám đốc Công ty này cho biết. Tuy nhiên, theo khảo sát của PV Báo GĐ&XH, phần lớn các căn hộ chung cư tư nhân đã được bán ở Hà Nội hiện nay đều có diện tích dưới 40m², thậm chí có căn chỉ 20-25m².
Trao đổi với PV Báo GĐ&XH, Luật sư Phạm Đức Quang - Giám đốc Công ty TNHH Tư vấn Ka Long cho biết, với luật pháp hiện hành, không có quy định nào cho phép cá nhân tự ý xây nhà rồi chia căn để bán như ở một số chung cư tư nhân trên địa bàn Hà Nội hiện nay. Việc tự ý xây chung cư rồi bán chưa từng có tiền lệ. “Các chủ đầu tư xây dựng chung cư này có thể không vi phạm pháp luật. Họ có thể có giấy phép xây dựng. Nhưng việc họ chia căn và bán lại như chung cư thương mại thì có thể xem như một cách lách luật”, ông Quang nói. Tuy nhiên, cũng theo ông Quang, nếu bị phát hiện, họ (chủ đầu tư) có thể sẽ chỉ bị, xử phạt hành chính. Chủ đầu tư có thể sẵn sàng chấp nhận việc xử phạt, nhưng với những căn hộ dạng này, rắc rối sẽ đặt lên vai người mua.
Theo phản ánh của nhiều người mua, họ chỉ có hợp đồng mua bán với chủ đầu tư. Một số người khác khá hơn thì có bản photo – công chứng “sổ đỏ” của mảnh đất khu nhà. Một số thậm chí còn chưa được nhìn thấy “sổ đỏ” mà chỉ “nghe nói”.
Chị Trang, 34 tuổi, mới mua một căn hộ chung cư tư nhân ở ngõ 81, quận Tây Hồ nói: “Vợ chồng tôi đều là người ngoại tỉnh. Bao năm nay đã phải chịu cảnh đi thuê đi trọ nay đây mai đó. Hồi đầu năm được một người bạn mách cho mua căn hộ này, giá hợp túi tiền lại gần chỗ làm nên vội mua luôn, dù đến giờ cũng chỉ mới nghe nói đến “sổ đỏ” chứ chưa thấy đâu”. Sau những thông tin mà Báo GĐ&XH đã đưa, chị Trang đang rất lo lắng vì tiền tiết kiệm bao năm chắt bóp của hai vợ chồng rồi cả vay mượn họ hàng, người thân đều đổ hết vào căn nhà.
Theo Luật sư Phạm Đức Quang, những trường hợp như chị Trang sẽ không được cấp giấy chứng nhận, thậm chí có thể mất trắng cả căn nhà. Ông Quang cho biết, nếu xét theo Luật Dân sự, hợp đồng mua bán nhà này không vi phạm pháp luật, nhưng vi phạm Luật Nhà ở. Thực tế, Luật Nhà ở mới có quy định việc mua bán căn hộ chung cư thương mại. Việc mua bán chung cư tư nhân trong trường hợp này, có thể chỉ là một loại giấy uỷ quyền của người dân với chủ đầu tư. “Trong trường hợp này, người dân có thể mất trắng căn hộ của mình khi xảy ra tranh chấp pháp lý. Vì về nguyên tắc, quyền sở hữu căn hộ trước pháp luật vẫn thuộc về chủ đầu tư”, Luật sư Quang nói.
2. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Ngày 29-6, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản thông báo ý kiến của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu Liên đoàn Luật sư Việt Nam cần nhanh chóng xây dựng bộ máy tự quản gọn nhẹ, hoạt động hiệu quả, đoàn kết nội bộ và đoàn kết giới luật sư trong cả nước. Để Liên đoàn Luật sư VN thực sự là ngôi nhà chung của các luật sư, là cầu nối vững chắc giữa Đảng, Nhà nước với giới luật sư, với các đoàn luật sư địa phương, Thủ tướng đề nghị cần tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nhằm không ngừng nâng cao về trình độ chính trị và năng lực chuyên môn cho các luật sư. Coi trọng đồng thời cả đức và tài.
“Tự quản phải kết hợp với quản lý nhà nước, phải tăng cường kiểm tra giám sát các hoạt động của các đoàn luật sư ở địa phương và hoạt động của các luật sư để kịp thời uốn nắn, bảo đảm kỷ cương, kỷ luật và khen thưởng phải nghiêm minh, kịp thời, đúng pháp luật. Có các biện pháp cần thiết để phòng và chống việc lợi dụng danh nghĩa tổ chức xã hội - nghề nghiệp của luật sư gây tác động xấu đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, xâm phạm lợi ích của nhà nước, lợi ích công cộng, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Liên đoàn Luật sư VN là một tổ chức xã hội - nghề nghiệp tự chủ về tài chính, nhưng do mới thành lập nên chưa có kinh phí để hoạt động. Nhà nước sẽ hỗ trợ về cơ sở vật chất ban đầu cho Liên đoàn Luật sư. Trong 3 năm đầu, Liên đoàn Luật sư VN cần một khoản kinh phí hơn 7 tỷ đồng từ sự hỗ trợ của Nhà nước để trang bị phương tiện, công cụ làm việc, Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì xem xét cụ thể để báo cáo Thủ tướng.
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài “Quản lý lao động nước ngoài tại TP.HCM: Nhiều vướng mắc trong luật và sự phối hợp giữa các ngành”. Bài báo phản ánh: Ông Nguyễn Văn Xê, Phó Giám đốc Sở Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) TP.HCM, cho biết những khó khăn trong việc nắm thông tin, quản lý và cấp giấy phép lao động (GPLĐ) cho người nước ngoài là do vướng nhiều điểm trong văn bản pháp luật và sự phối hợp của các ngành liên quan.
Nghị định 34/2008/NĐ-CP (ban hành ngày 25-3-2008) quy định người nước ngoài lao động làm việc tại Việt Nam phải thuộc đối tượng là nhà quản lý, giám đốc điều hành hoặc chuyên gia (lao động có chuyên môn, chất xám). Tuy nhiên, hiện nay xuất hiện phổ biến và có xu hướng gia tăng lượng người nước ngoài có trình độ thấp từ châu Phi, lao động phổ thông Trung Quốc... nhập cảnh theo hình thức du lịch rồi ở lại làm việc thời vụ mà chưa có GPLĐ ở thành phố.
Nghị định này cũng ghi rõ người sử dụng lao động nếu muốn tuyển dụng lao động là người nước ngoài thì phải đăng báo nhu cầu tuyển dụng. Theo Sở LĐ-TB&XH, điều này khó thực hiện, hình thức và chưa thực tế bởi quy trình tiêu chuẩn, việc chọn lựa người lao động phù hợp cho từng công việc là quyền quyết định của người sử dụng lao động. Việc thông báo đăng tuyển công khai đồng nghĩa với việc doanh nghiệp phải kê khai tình hình sử dụng lao động với cơ quan có chức năng. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng tự giác làm điều này, thậm chí còn cố tình lách luật. Với đối tượng người nước ngoài làm việc tại Việt Nam dưới hình thức “di chuyển nội bộ doanh nghiệp”, chào bán dịch vụ cũng cần phải quy định rõ yếu tố thời gian “di chuyển tạm thời” là bao lâu để thuận lợi hơn trong công tác quản lý lao động.
Sở LĐ-TB&XH cho rằng cần phải quy định việc xuất trình GPLĐ tại cửa khẩu Việt Nam đối với những người muốn vào Việt Nam làm việc. Lực lượng công an thành phố cần tăng cường thanh tra những đối tượng cư trú không đúng mục đích nhập cảnh. Việc gia hạn visa cũng cần phải siết chặt, nhất là với những người làm việc không có GPLĐ cũng như không chuyển mục đích visa từ du lịch sang lao động. Việc ghi rõ trong thị thực D (du lịch tự do) nội dung không được phép lao động cũng sẽ góp phần vào việc giảm thiểu số đối tượng núp bóng đi du lịch để ở lại lao động bất hợp pháp tại Việt Nam.
Trên đây là điểm báo sáng ngày 30/6/2009, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng.