Trong buổi sáng ngày 27/8/2008, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Theo đánh giá của Tổ điều hành thị trường trong nước tại cuộc họp sáng 26-8, thị trường hàng hóa trong nước đang có nhiều diễn biến tích cực, một số mặt hàng thiết yếu như thép xây dựng, phân bón, gas, lương thực, thịt và hàng điện tử, điện lạnh… có nguồn cung dồi dào nên giá giảm dần. Dự báo trong tháng 9, chỉ số giá tiêu dùng sẽ tiếp tục “chững” lại so với tháng 8; đặc biệt, một số mặt hàng trọng yếu có xu hướng ổn định.
Đến cuối tháng 8, tiêu thụ lúa ở các tỉnh phía Nam đã được khơi thông, giá lúa đã tăng 300 - 500 đồng/kg. Dự báo trong tháng 9, lượng lúa hàng hóa trong dân không còn nhiều nhưng do lượng dự trữ cao nên giá lúa gạo trong nước sẽ ổn định. Giá phân bón, thép, xi măng… sẽ tiếp tục bình ổn trong thời gian tới.
Đối với mặt hàng xăng dầu, Tổ điều hành thị trường cho biết, lượng bán nội địa trong tháng 8 giảm mạnh so với tháng 7. Chỉ tính riêng 15 ngày đầu tháng 8, ước lượng xăng dầu tiêu thụ nội địa của Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) chỉ đạt khoảng 200.000m3/tấn, giảm 30% so với cùng kỳ tháng 7; trong khi tồn kho hiện vẫn ở mức cao, gần 800.000m3/tấn, tương đương với tiêu dùng 35 ngày. Mới đây, Petrolimex đã kiến nghị Bộ Công thương tăng cường quản lý, giám sát chặt chẽ các đối tượng kinh doanh xăng dầu trong nước để tránh tình trạng bán phá giá, cạnh tranh không lành mạnh và sớm áp dụng cơ chế trích lập, hình thành quỹ bình ổn giá xăng dầu tại doanh nghiệp.
2. Trang web Đài truyền hình VTC phản ánh: Tốc độ tăng trưởng GDP của Hà Nội bị giảm nhưng Hà Nội lại là TP giải quyết được việc làm cho người lao động nhiều nhất. Thông tin trên được nêu tại Hội nghị sơ kết 6 tháng đầu năm của 5 TP trực thuộc Trung ương diễn ra sáng 26/8.
Theo báo cáo, tốc độ tăng trưởng GDP của Hà Nội giảm 0,3%, TP.HCM cũng giảm 0,7% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, Hà Nội lại giải quyết việc làm cho người lao động nhiều nhất (5.200 người, tăng 13% so với cùng kỳ). Một số ưu điểm nổi trội của các TP cũng được "biểu dương" tại hội thảo, ví như TP.HCM có 100% phường, xã đạt tiêu chuẩn phổ cập THCS; TP Hải Phòng có 190/222 xã, phường đạt chuẩn quốc gia về y tế, chiếm tỷ lệ 85,2%;
TP Đà Nẵng tập trung tiến độ các công trình trọng điểm, phân bổ gần 1.000 tỷ đồng vốn đền bù giải tỏa; TP Cần Thơ thực hiện 24 cuộc thanh tra kinh tế xã hội, giải quyết được 256/432 đơn thư khiếu nại của nhân dân…
Báo cũng phản ánh: Uỷ ban TVQH đã thảo luận Dự án Luật thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi). Theo qui định của Dự thảo luật, thuế suất đối với hầu hết các loại ô tô đều sẽ được điều chỉnh tăng, có loại tăng từ 30 - 70%. Việc điều chỉnh thuế tăng đã được cả Chính phủ và UBTVQH nhất trí vì sự cần thiết phải hạn chế lượng xe ô tô tham gia lưu thông trong điều kiện hạ tầng cơ sở còn nhiều bất cập. Tuy nhiên, tăng thuế bao nhiêu là vấn đề đang được tính toán.
Uỷ ban TVQH cho rằng, mức tăng như trong dự thảo luật là quá cao, nên tăng ở mức thấp hơn và tăng theo lộ trình nhằm tránh gây sốc cho thị trường và sản xuất kinh doanh mà vẫn hạn chế được việc sử dụng ô tô cá nhân. Tuy nhiên, trong số các thuế suất ô tô thì thuế suất đối với ô tô chạy bằng năng lượng sạch, không gây ô nhiễm môi trường như năng lượng sinh học, năng lượng điện sẽ được hưởng thuế suất thấp.
Đối với mặt hàng điều hoà nhiệt độ, Dự thảo luật vẫn giữ nguyên các qui định như luật hiện hành về việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với tất cả các loại điều hoà công suất từ 90.000 BTU trở xuống. Uỷ ban TVQH cho rằng, điều hoà nhiệt độ không còn là vật dụng xa xỉ, mà đã trở thành rất cần thiết đối với nhiều gia đình, Dự thảo luật cần điều chỉnh theo hướng không đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hoà nhiệt độ công suất dưới 18.000 BTU, nhằm giúp người dân nâng cao điều kiện sống.
Bia và thuốc lá cũng là những mặt hàng trong diện bị điều chỉnh thuế suất tiêu thụ đặc biệt. Thuế suất đối với bia sẽ tăng lên cho phù hợp với các cam kết của Việt Nam trong WTO; còn thuế suất tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá lại được được kiến nghị giảm xuống cho phù hợp với khu vực và chống buôn lậu.
3. Báo Lao động phản ánh: Tìm giải pháp giữ được đất lúa trong cuộc "xâm lấn" ào ạt của KCN, đô thị, sân golf rõ là cần phải làm. Nhưng cũng đừng quên một điều quan trọng, dù là nước xuất khẩu gạo hàng đầu nhưng công nghệ lạc hậu, kho tàng cũ kỹ, trình độ nông dân có giới hạn. Vì vậy ĐBSCL - vựa lúa xuất khẩu chủ lực - đã để thất thoát sau thu hoạch lượng lúa có giá trị gần 100 triệu USD/năm...
Tất cả khiến việc thất thoát sau thu hoạch ở ĐBSCL rất lớn, tới 14%, cao hơn 5% so với thế giới (khoảng 7-8%). Do thất thoát 1% là mất thấp nhất khoảng 7 triệu USD nên với tỉ lệ 14%, mỗi năm ĐBSCL mất đi gần 100 triệu USD. Tuy nhiên, miếng cơm trên bát còn rơi vãi, huống hồ bạt ngàn lúa giữa đồng, giữa kho. Theo tiến sĩ Lê Văn Bảnh, nếu lấy mức thất thoát cho phép của thế giới (8%) thì lâu nay ĐBSCL đã "lạm phát thất thoát" 2 triệu tấn. Con số này đã lớn gấp đôi lượng lúa dự trữ đến cuối năm 2007 để đảm bảo ANLT trong nước (1 triệu tấn); bằng 1/3 sản lượng lúa vụ đông xuân 2007 - được xem là trúng mùa nhất của cả miền Bắc (hơn 6,4 triệu tấn lúa).
"Nếu ĐBSCL chỉ cần giảm được 5% - xuống còn 8%, bằng thế giới thôi thì mỗi năm ĐBSCL sẽ có thêm 2 triệu tấn lúa, tương đương gần 100 tỉ đồng, bữa cơm sẽ thêm chút tôm cá, kho lúa đảm bảo ANLT quốc gia sẽ bình ổn hơn!" - ông Bảnh nói.
Hiện với khoảng 4 triệu hécta đất lúa, năm nay ước tính Việt Nam sản xuất được hơn 37 triệu tấn lúa. Trong chiến lược ANLT quốc gia, Bộ NNPTNT đặt mục tiêu quyết giữ ổn định đến năm 2050 ít nhất cũng 3,5 triệu hécta để có được hơn 40 triệu tấn lúa. Với tỉ lệ đó mới đảm bảo được ANLT và phục vụ xuất khẩu, trong bối cảnh người sinh chứ đất không đẻ thêm. Đất sản xuất teo đi, nhưng sản lượng lại phình ra, theo GS Bùi Chí Bửu (Viện trưởng Viện KHKT nông nghiệp Miền Nam), không biện pháp nào ngoài giải pháp tăng năng suất lúa.
Dù hiện nay năng suất lúa của ta thuộc hàng cao nhất ở Đông Nam Á, nhưng vẫn còn kém so với các nước "em út" trong xuất khẩu gạo như Hàn Quốc, Nhật Bản... Mặt khác, ở nhiều nước, sự chênh lệch về năng suất lúa ở các vùng khác nhau chỉ khoảng 200kg/ha, nhưng nước ta lại quá lớn, có khi chênh đến 1,1 tấn/ha. Nếu nâng được năng suất lúa lên, thu hẹp được sự chênh lệch, trong những năm tới, nước ta sẽ có thêm một lượng lúa gạo không nhỏ.
Báo cũng phản ánh: Chiều 26.8, mưa đá kèm theo lốc xoáy xảy ra dữ dội tại thôn 9 xã Kiến Thành và thôn 10 xã Quảng Tín (huyện Đắk R'Lấp, tỉnh Đắk Nông).Mưa đá và lốc xoáy gây tốc mái, sụp tường hơn 100 ngôi nhà của người dân, trong đó, 19 ngôi nhà bị sụp đổ hoàn toàn. Người dân sơ tán kịp thời nên không xảy ra thương vong.Mưa đá, lốc xoáy cũng làm đổ, gãy hàng trăm ha cây điều và cà phê, ước tính thiệt hại hàng chục tỷ đồng.
Theo người dân địa phương, lần đầu tiên trong mấy chục năm qua, trên địa bàn mới có trận mưa đá kèm theo lốc xoáy diễn ra trên diện rộng, gây thiệt hại lớn như vậy. Hạt mưa đá lớn bằng ngón tay cái, khi rơi hạt mưa làm sập mái nhà và gãy đổ cây trồng.Chính quyền địa phương đang khẩn trương thực hiện nhiều biện pháp hỗ trợ, giúp người dân khắc phục hậu quả do mưa đá và lốc xoáy gây ra, nhanh chóng ổn định cuộc sống.
4. Báo Hà Nội mới phản ánh: Qua khảo sát cho thấy, lãi suất huy động VND kỳ hạn 3 -12 tháng của các ngân hàng thương mại nhà nước hiện ở mức khoảng 17,5%/năm; của các ngân hàng thương mại cổ phần quy mô lớn là 17,16-17,5%/năm.
Riêng các ngân hàng thương mại quy mô vừa và nhỏ, họ vẫn áp dụng mức lãi suất khá cao, 18,2-18,6% cho kỳ hạn 3 và 6 tháng. Lãi suất huy động USD của các ngân hàng phổ biến giảm xuống dưới 7%/năm. Ngân hàng Đại Dương là một trong những ngân hàng duy trì lâu nhất đỉnh 19% của thị trường thì từ ngày 14/8 đã áp dụng mức cao nhất là 18,7% cho kỳ hạn 12 và 13 tháng. Các kỳ hạn dưới 1 năm đã được điều chỉnh tăng dần từ 17,6% cho kỳ hạn 1 tháng đến 18,4% cho kỳ hạn 9 tháng.
Sau một đợt giảm lãi suất các kỳ hạn cực ngắn và dài, lần này xu hướng chung của các ngân hàng là tiếp tục giảm lãi suất ở những kỳ hạn dài, đặc biệt kỳ hạn từ 8 tháng trở đi, vì dự báo sang năm 2009 lãi suất sẽ giảm mạnh. Các NH cũng giảm mạnh lãi suất USD và vàng, kỳ hạn càng dài mức giảm càng cao. Đối với USD, các kỳ hạn 9-12 tháng có lãi suất cao nhất.
Nhiều chuyên gia kinh tế dự báo tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng đang có xu hướng giảm dần sẽ tạo đà cho ngân hàng Nhà nước giảm lãi suất cơ bản tháng chín. Quan sát động thái giảm lãi suất của các ngân hàng cho thấy, đã có sự cải thiện đáng kể về thanh khoản của các ngân hàng, kể cả các ngân hàng nhỏ vốn áp dụng lãi suất huy động rất cao. Một trật tự cơ cấu lãi suất từ thấp đến cao theo kỳ hạn đã được thiết lập đến 12 - 13 tháng. Các lãi suất cực cao cho các kỳ hạn nóng đã được chấm dứt. Bước đầu, biểu lãi suất đã được thiết lập một sự hợp lý nhất định.
Báo cũng cho biết: Ngày 26-8, phóng viên TTXVN tại LB Nga cho biết nhân dịp kỷ niệm lần thứ 50 ngày thành lập Hội Hữu nghị Nga - Việt (ORVD, trước đây là Hội Hữu nghị Xô - Việt), tại thủ đô Mát-xcơ-va đã ấn hành cuốn sách “Liên Xô, Nga - Việt Nam. Tình hữu nghị đã được thời gian thử thách”. Hội đồng biên tập cuốn sách do ông Vla-đi-mia Bui-a-nốp, Tiến sĩ Khoa học kinh tế, Chủ tịch Ban chấp hành ORVD, đứng đầu và các thành viên là những người hàng chục năm qua luôn gắn bó với Việt Nam.
Cuốn sách dày 200 trang, gồm 8 chương: 50 năm hữu nghị và hợp tác; Cội nguồn tình hữu nghị; Thời kỳ hình thành (1958- 1965); Thời gian khổ (1965 - 1973); Những thành quả của tình hữu nghị và lao động sáng tạo (1975 - 1991); Quan hệ văn hóa giữa hai dân tộc; Thử thách độ bền vững (1991 - 2008); Quan hệ Nga - Việt: lịch sử và hiện đại.
Ngoài ra, có phần phụ lục gồm những văn kiện cơ bản xác lập mối quan hệ giữa Nga và Việt Nam cùng một phần phóng sự ảnh “Việt Nam ngày nay” gồm 16 trang với 41 bức ảnh do các phóng viên TTXVN và Chủ tịch Hội V. Bui-a-nốp chụp trong những lần ông thăm Việt Nam.
Báo cũng phản ánh: Sáng 26-8, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội đã công bố quyết định thành lập Đảng bộ Bộ Tư lệnh trực thuộc Thành ủy Hà Nội. UVBCT, Bí thư Thành ủy Phạm Quang Nghị; Trung tướng Ngô Xuân Lịch, UVTƯ Đảng, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam dự.
BCH Đảng bộ gồm 15 đồng chí. Đồng chí Phạm Quang Nghị được chỉ định làm Bí thư Đảng ủy; Thiếu tướng Phùng Đình Thảo, Chính ủy Bộ Tư lệnh và Đại tá Phí Quốc Tuấn, Tư lệnh Bộ Tư lệnh được chỉ định làm Phó Bí thư Đảng ủy. Đảng bộ Bộ Tư lệnh có 3 nghìn đảng viên, 14 đảng bộ trực thuộc và hơn 90 tổ chức cơ sở Đảng. UB Kiểm tra Đảng ủy cũng được thành lập với 7 ủy viên.
Cùng ngày, Bộ Tư lệnh đã triển khai nhiệm vụ trọng tâm công tác quân sự, quốc phòng từ nay đến hết năm 2008.
5. Báo Tiền phong cho biết: Xuất hiện nhánh virus H5N1 có nguy cơ cao lây bệnh cho người, đây là thông tin được Cục trưởng Cục Thú y Bùi Quang Anh đưa ra tại Hội nghị toàn quốc phòng chống dịch bệnh gia súc, gia cầm và thủy sản ngày 26/8.
Ông Bùi Quang Anh cho biết chương trình giám sát cúm trên gà nhập lậu tại các tỉnh biên giới tiến hành thời gian qua đã phát hiện sự xuất hiện của virus H5N1 nhánh 7 vốn là chủng virus gây dịch ở Trung Quốc, có khả năng lây bệnh cho người rất cao. Cho đến thời điểm này, nhánh virus này chưa gây dịch ở Việt Nam. Ông cũng cho biết những nghiên cứu về di truyền của virus H5N1 gây dịch ở Việt Nam từ năm 2007 đến nay cho thấy virus H5N1 đã và đang có sự biến đổi.
Cũng theo ông Quang Anh, kết quả giám sát sự lưu hành virus H5N1 tại 20 tỉnh, thành phố cả nước cho thấy, tỷ lệ số đàn gia cầm có virus H5N1 chiếm 1,68%. Các tỉnh thuộc khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có tỷ lệ virus lưu hành cao ở vịt: Vĩnh Long (9,52%), Trà Vinh (8,97%), Sóc Trăng (5,32%),… "Vì vậy, nguy cơ bùng phát dịch từ vịt chạy đồng ở khu vực này vẫn rất lớn. Trong khi đó, những tỉnh Bắc bộ lại có tỷ lệ virus lưu hành trong các đàn gà cao như: Hải Dương, Quảng Ninh…" -Ông Quang Anh nói.
Báo cũng phản ánh: Hơn 40 kiều bào tiêu biểu từ 15 quốc gia trên thế giới sẽ được Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao, mời về đón lễ Quốc khánh tại quê nhà từ 29/8 đến 3/9. Trong gần một tuần lễ tại Việt Nam, các kiều bào tiêu biểu sẽ được viếng lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, tham quan di tích Phủ Chủ tịch, dâng hương tại Đền Hùng và tham quan Đền Đô (Bắc Ninh), tham quan chùa Bái Đính, khu du lịch Trường An (Ninh Bình).
Ngoài ra, các kiều bào sẽ được tiếp kiến lãnh đạo Đảng và Nhà nước, giao lưu với Đài tiếng nói Việt Nam, Đài truyền hình Việt Nam và dự lễ mit tinh kỷ niệm 63 năm Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
Báo Tuổi trẻ có bài "Thủ tục chứng thực bản sao thuận tiện hơn". Bài báo phản ánh: Bộ Tư pháp vừa ban hành Thông tư hướng dẫn những vướng mắc trong chứng thực bản sao, chữ ký theo nghị định 79CP của Chính phủ. Theo đó, nhiều loại giấy tờ có thể được chứng thực ở cả hai nơi: UBND phường xã hoặc UBND quận huyện để tạo thuận lợi cho người dân.
Chẳng hạn: đối với các giấy tờ văn bản song ngữ (hộ chiếu hoặc bằng tốt nghiệp đại học) thay vì trước đây người dân buộc phải đến UBND quận để chứng thì nay có thể lựa chọn đến quận hoặc đến UBND phường xã vì cấp xã cũng có quyền chứng loại giấy này. Trước đây, trường hợp đi chứng cùng lúc nhiều loại giấy tờ khác nhau (cả giấy tờ bằng tiếng Việt và giấy tờ bằng tiếng nước ngoài) thì người dân phải đi hai nơi: UBND phường xã (giấy tờ tiếng Việt) và quận huyện (giấy tờ tiếng nước ngoài) thì nay theo hướng dẫn mới người dân chỉ cần đến UBND quận là có thể chứng cả các loại giấy tờ trên.
Nhiều vướng mắc khác liên quan việc chứng chữ ký, chứng văn bản dịch thuật cũng đã được Bộ Tư pháp tháo gỡ trong Thông tư này.
Trên đây là điểm báo sáng ngày 27/8/2008, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng Bộ.