I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Tuổi trẻ online có bài: Tài xế xe cá chưa được công an U Minh Thượng bồi thường. Bài báo phản ánh: TAND tình Kiên Giang đã tuyên buộc công an huyện U Minh Thượng phải bồi thường thiệt hại cho tài xế xe cá Lương Hoàng Mỹ 9,75 triệu đồng nhưng đến nay ông Mỹ vẫn chưa nhận được tiền.
Ngày 4-11, tài xế Lương Hoàng Mỹ cho biết vẫn chưa nhận được quyết định của Cục Thi hành án dân sự tỉnh Kiên Giang về việc thi hành (phần dân sự) bản án hành chính, buộc công an huyện U Minh Thượng bồi thường thiệt hại cho ông, dù ông đã nộp đơn yêu cầu thi hành án từ ngày 14-10.
Đại diện Cục Thi hành án dân sự tỉnh Kiên Giang cho biết đã ra quyết định thi hành án, giao chấp hành viên thực hiện việc tống đạt cho các bên liên quan và trong sáng cùng ngày phía Công an tỉnh Kiên Giang đã đến nộp án phí theo quy định.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Tổng cục THADS và Cục Bồi thường nhà nước kiểm tra thông tin, chỉ đạo xử lý đúng pháp luật.
2. Báo điện tử Gia đình Việt Nam có bài: Hai cấp tối cao bác, thi hành án vẫn không chấp hành. Bài báo phản ánh: Ngày 3/11, ông Nguyễn Văn Tài, người được thi hành bản án dân sự, cho biết vừa phát hiện và thu thập được công văn của VKSND tối cao đề ngày 28/10/2014 về việc bác đơn đề nghị giám đốc thẩm bản bản án của sáu người vì không có cơ sở pháp lý nào.
Mặc dù VKSND tối cao và Tòa án nhân dân tối cao đã xác định không có căn cứ để kháng nghị giám đốc thẩm nhưng Cục Thi hành án dân sự Cần Thơ vẫn không tổ chức thi hành án theo bản án phúc thẩm có hiệu lực từ tháng 8/2013.
Hồ sơ vụ việc cho thấy, ông Nguyễn Văn Tài và bà Lê Thị Thu Hồng có hai hợp đồng mua bán đất vào năm 2004, đến năm 2009 bà Hồng bán miếng đất này cho sáu người khác nhưng chưa được chính quyền cấp giấy chủ quyền theo quy định. Sau đó ông Tài và bà Hồng xảy ra tranh chấp, tòa án phúc thẩm tuyên hợp đồng giữa hai bên vô hiệu nên bà Hồng bị buộc trả lại cho ông Tài gần 1,3 tỉ đồng, đất vẫn còn chủ quyền nên bà Hồng có quyền bán người khác. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi cho ông Tài, tòa tuyên bà Hồng phải thi hành xong nghĩa vụ mới được chuyển nhượng đất cho người khác.
Trong thời gian ngắn hai phó Tổng cục trưởng Thi hành án dân sự đã đưa ra hai quyết định thi hành án tréo ngoe nhau trong cùng một vụ án làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi hợp pháp của bên được thi hành án. Theo đó, ông Nguyễn Thanh Thủy (phó tổng cục trưởng phụ trách chuyên môn) yêu cầu Cục Thi hành án dân sự TP Cần Thơ tổ chức thi hành dứt điểm vụ việc theo đúng quy định của pháp luật (theo bản án phúc thẩm có hiệu lực), liền sau đó ông Nguyễn Văn Sơn (phó Tổng cục trưởng phục trách Tổ chức) lại chỉ đạo thi hành một phần bản án (chừa phần đất của 6 người ra). "Toàn bộ diện tích đất hiện có của bà Hồng (3.140,6m2) được định giá chỉ gần 2 tỉ đồng, trong khi số nợ hiện nay mà bà Hồng buộc phải trả khoảng 1,6 tỉ đồng. Vì vậy việc chỉ đạo không thi hành án đối với diện tích đất (2.400m2) mà bà Hồng đã bán cho sáu người là trái với nội dung bản án đã có hiệu lực pháp luật và giải thích của tòa án ", ông Tài cho biết.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Tổng cục THADS kiểm tra thông tin chỉ đạo xử lý dứt điểm, báo cáo Lãnh đạo Bộ.
3. Báo Thanh tra có bài: Đề xuất hình thức xử lý văn bản có nội dung trái pháp luật. Bài báo phản ánh: Là một trong những nội dung được quy định tại Thông tư 06/2015/TT- TTCP quy định về rà soát, hệ thống hóa, pháp điển, kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật; theo dõi tình hình thi hành pháp luật thuộc trách nhiệm của Thanh tra Chính phủ (TTCP). Thông tư có hiệu lực thi hành từ ngày 8/12/2015.
Nội dung, trình tự, thủ tục pháp điển văn bản quy phạm pháp luật về thanh tra, TCD, giải quyết KN,TC và PCTN thực hiện theo quy định tại Thông tư 13/2014/TT-BTP của Bộ Tư pháp ngày 29/4/2014 về hướng dẫn việc thực hiện pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật.
Trường hợp đơn vị đã ban hành văn bản không kiểm tra, xử lý hoặc kết quả xử lý không đáp ứng yêu cầu của Tổng TTCP thì Vụ trưởng Vụ Pháp chế có trách nhiệm tham mưu giúp Tổng TTCP biện pháp xử lý theo thẩm quyền đối với văn bản có nội dung trái pháp luật. Đối với văn bản khi kiểm tra phát hiện có dấu hiệu trái pháp luật, người kiếm tra lập hồ sơ gồm: Cơ sở pháp lý để kiểm tra; phiếu kiểm tra văn bản theo mẫu ban hành kèm theo Thông tư số 20/2010/TT-BTP ngày 30/11/2010 của Bộ Tư pháp quy định chi tiết thi hành một số điều của Nghị định số 40/2010/NĐ-CP ngày 12/4/2010 của Chính phủ về kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật (sau đây gọi chung là Thông tư số 20/2010/TT-BTP); văn bản được kiểm tra; báo cáo kết quả tự kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (nội dung Báo cáo kết quả tự kiểm tra thực hiện theo quy định tại Khoản 2 Điều 12 Nghị định 40/2010/NĐ-CP ngày 12/4/2010 của Chính phủ về kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật; các văn bản làm cơ sở pháp lý đế xác định nội dung trái pháp luật; dự thảo văn bản xử lý văn bản có nội dung trái pháp luật; dự thảo văn bản bổ sung, sửa đổi, thay thế (nếu có); các tài liệu khác có liên quan đến việc xử lý văn bản.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Cục Kiểm tra văn bản QPPL, Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật theo dõi.
4. Báo Pháp luật TP.HCM có bài: Chiêu lừa thế chấp nhà quá tinh vi. Bài báo phản ánh: Tháng 10-2012, một người môi giới nhà đất đã dẫn hai người lạ mặt tới gặp ông Nguyễn Tuấn Anh (ngụ quận 10, TP.HCM). Hai người này xưng là vợ chồng, tên là BNL và TTG, là chủ căn nhà 214A Nguyễn Trãi (phường Nguyễn Cư Trinh, quận 1). Họ đặt vấn đề vay ông Tuấn Anh 5 tỉ đồng với lãi suất 4%/tháng trong thời hạn ba tháng, thế chấp bằng căn nhà trên và sẵn sàng làm hợp đồng mua bán nhà (giả cách) để đảm bảo nghĩa vụ trả nợ. Họ cũng đưa bản chính giấy hồng căn nhà cho ông Tuấn Anh xem.
Quá ba tháng theo thỏa thuận, phía vay tiền không trả nợ. Ông Tuấn Anh bèn đi làm thủ tục sang tên, đăng bộ nhà thì tá hỏa khi nhận được thông báo: Căn nhà này đã được cấp giấy hồng mới vì chủ nhà cũ đã có cớ mất và xin cấp lại.
Tháng 9-2015, TAND TP.HCM đã mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án nhưng hoãn xử, trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung để tránh bỏ lọt người phạm tội.
Công chứng viên HTKT (người đã công chứng hợp đồng mua bán nhà) buồn bã cho biết: “Thủ đoạn của nhóm lừa đảo này quả thật rất tinh vi và chuyên nghiệp. Khi họ đến yêu cầu công chứng, tôi thấy toàn bộ giấy tờ mang theo đều là bản chính. Khi biết được thông tin có sự lừa đảo, với tư cách là người công chứng hợp đồng mua bán nhà, tôi đã mất ăn mất ngủ và thật sự rất xấu hổ khi gặp lại ông Tuấn Anh. Thiệt hại của ông Tuấn Anh quá lớn. Biết được số tiền bị lừa là ông ấy đã rủ bạn bè góp vào, tôi lại càng thêm xót xa, áy náy!”.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Cục Bổ trợ tư pháp và Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế theo dõi..
II- PHẢN HỒI CHÍNH SÁCH
1. Báo Thanh niên online có bài: Có giấy phép mới được... bán nhà. Bài báo phản ánh: LS Nguyễn Văn Trường, Trưởng văn phòng Luật sư Trường, cho rằng những năm vừa qua đã xảy ra nhiều trường hợp chủ đầu tư bán nhà trên giấy khiến người dân đóng tiền nhưng không thể nhận được nhà. Thậm chí nhiều trường hợp khách hàng đóng đến 102% giá trị căn hộ nhưng nhà chẳng thấy đâu trong khi tiền không đòi lại được. Như vậy, với những quy định mạnh mẽ của luật Kinh doanh bất động sản (BĐS) sẽ hạn chế tình trạng doanh nghiệp (DN) “tay không bắt giặc”. Người dân sẽ được bảo vệ, hạn chế bớt rủi ro.
Ông Đinh Duy Trinh, Giám đốc điều hành Công ty BĐS Banviet Land, lo lắng rằng luật đã có hiệu lực từ ngày 1.7.2015 nhưng đến nay vẫn chưa có nghị định, thông tư hướng dẫn khiến doanh nghiệp (DN) và cả người dân đều rất trông chờ. “Nay nghị định hướng dẫn việc xử phạt, chế tài chưa có. Nếu cấm mà không có chế tài thì luật đưa ra cũng bằng không”, ông Trinh nói.
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM, chỉ cần DN thông báo cho Sở Xây dựng dự án đủ điều kiện bán là đủ, chứ không phải xin phép nữa. DN thông báo cho Sở, trong vòng 15 ngày, Sở Xây dựng đi kiểm tra. Nếu không có văn bản ngăn chặn của Sở thì được bán. "Sở chỉ gác cửa những DN làm “dỏm”, đóng vai trò người thổi còi và hậu kiểm. Bởi nếu không sẽ phát sinh thêm thủ tục, trong bối cảnh nhà nước đang thực hiện cải cách thủ tục hành chính".
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế theo dõi.
2. Báo Pháp luật Việt Nam điện tử có bài: Hàng trăm chủ đầu tư sắp “đau đầu” vì chiếm dụng 2% quỹ bảo trì. Bài báo phản ánh: Ngày 10-12-2015, Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở 2014 được thực thi với nhiều điều khoản buộc CĐT phải bàn giao 2% phí bảo trì cho BQT các tòa nhà. Nhiều CĐT tới đây sẽ phải đau đầu lo hoàn trả số tiền đã chiếm dụng của cư dân.
Thực tế, nhiều chủ đầu tư phớt lờ, thậm chí cố tình chiếm dụng số tiền này dù BQT đã đi vào hoạt động. Với 2% tổng giá trị căn hộ, ở những khu chung cư cao cấp, số tiền bảo trì chung cư có thể lên tới hàng trăm tỷ đồng.
Luật sư Nguyễn Hồng Thái, Giám đốc Cty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng nghiệp (Đoàn Luật sư Hà Nội) cho rằng, có dấu hiệu rõ ràng của việc chiếm dụng vốn từ phía các CĐT.
“2% tiền mua bán căn hộ ở các dự án là không nhỏ và các CĐT không lạ gì quy định khoản phí này buộc phải trả lại cho cư dân được quy định rõ trong Luật Nhà ở năm 2005 và Nghị định 71 năm 2008, song họ phớt lờ” - ông Thái bình luận đồng thời nhận định: với Nghị định 99 được thi hành từ ngày 10-12 tới đây, các CĐT sẽ không còn lý do thoái thác trả khoản phí này.
Luật sư Lương Quang Tuấn (Đoàn Luật sư Hà Nội) cũng đánh giá Nghị định 99 thi hành ngày 10-12 sẽ là nút thắt tháo gỡ các tranh chấp liên quan việc dành quyền quản lý khoản phí 2% giữa cư dân và các CĐT. “Nhiều chủ đầu tư tới đây sẽ rất đau đầu xoay khoản phí và tiền lãi đã chiếm dụng của cư dân nhiều năm”, luật sư Tuấn nhìn nhận.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế theo dõi.
3. Báo điện tử Dân trí có bài: Một doanh nghiệp "đòi nợ" Bộ Tài chính hơn 20 tỉ đồng. Bài báo phản ánh: Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết vướng mắc về hoàn thuế tại TP.HCM đang ở mức độ nghiêm trọng.
Sáng 5/11, hơn 500 doanh nghiệp (DN) đã đối thoại với Bộ Tài chính về vấn đề thuế và hải quan tại TP.HCM.
Trong giờ giải lao, bà Vũ Thị Hoài Sơn, Giám đốc Công ty Tân Nhất Hương, tiến thẳng đến bàn của Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn để trao đổi và đòi... 21 tỉ đồng tiền hoàn thuế.
Bà Sơn cho hay công ty này nộp hồ sơ hoàn thuế và đã được quyết định hoàn thuế của cơ quan thuế nhưng tiền tươi thóc thật lại chưa nhận được. “Nghĩa là ngành thuế đang nợ chúng tôi, trong khi đáng lẽ đã có quyết định thì phải hoàn ngay chứdù công ty đã nhiều lần phản ánh trực tiếp ở các cuộc đối thoại cấp TP.HCM trước đó nhưng vẫn chưa được giải quyết số tiền trên.
Không chỉ bức xúc về chuyện hoàn thuế, một số ý kiến còn bức xúc về thủ tục rối rắm, phức tạp.
Ông Nguyễn Văn Bé, Chủ tịch Hiệp hội Các DN khu công nghiệp TP.HCM, nhận xét thời gian qua ngành thuế có cải cách nhưng chưa triệt để. Ví dụ, cho phép DN được tự kê khai và khai qua mạng. Có điều khai sao cho đúng, cho đủ là chuyện còn gây tranh cãi chưa kể có những cán bộ thuế lợi dụng làm khó doanh nghiệp.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế theo dõi.
III- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo Tiền phong có bài: Tuyên án 11 bị cáo trong vụ “đại án nghìn tỷ”. Bài báo phản ánh: Chiều 5/11, TAND TPHCM tuyên án đối với 11 bị cáo trong vụ án gây thất thoát 966 tỷ đồng tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Chi nhánh 6 (Agribank chi nhánh 6 TPHCM).
Trong phần tuyên án, HĐXX tuyên phạt bị cáo Dương Thanh Cường, nguyên tổng giám đốc Cty TNHH Đầu tư xây dựng Tấn Phát (gọi tắt Cty Tấn Phát) tù chung thân về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và tù chung thân về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Tổng hình phạt bị cáo này là tù chung thân.
Ngoài ra, bị cáo Dương Thanh Cường được xác định là chủ mưu trong vụ án này nên HĐXX tuyên bị cáo bồi thường toàn bộ số tiền đã chiếm đoạt của Agribank trong vụ án này là hơn 1.127 tỷ đồng.
Tuyên phạt nguyên giám đốc Cty Dệt Kim Đông Phương Lê Thành Công mức án 13 năm tù về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” và 12 năm tù về tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Tổng hình phạt bị cáo này là 25 năm tù. Đồng thời bồi thường thiệt hại cho Cty Dệt Kim Đông Phương hơn 1 tỷ đồng.
Đối với bị cáo Lê Sơn Hùng bị phạt 9 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Bị cáo Phạm Hoàng Thọ bị phạt 4 năm tù về tội “Che giấu tội phạm”. Cả hai điều là nguyên phó giám đốc Cty TNHH Sản xuất xây dựng thương mại Thanh Phát.
Đối với bị cáo Thái Cường, nguyên giám đốc Cty Tấn Phát bị VKS chịu mức án 8 năm tù về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Về nhóm cán bộ, lãnh đạo Agribank Chi nhánh 6 TPHCM gồm Hồ Đăng Trung, nguyên giám đốc chi nhánh mức án 20 năm tù; Hồ Văn Long 19 năm tù; Trương Quốc Bảo 12 năm tù; Trương Nhật Quang mức án 12 năm tù; Nguyễn Hoàng Quốc Thụy mức án 9 năm tù cùng về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”.
Bị cáo Đỗ Trọng Nhân, nguyên giám đốc Cty TNHH Siêu mẫu Việt chịu mức án 8 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Bị cáo Nhân là người giúp sức cho Lê Thành Công trong quá trình thực hiện các hành vi phạm tội.
Ngân hàng Agribank Việt Nam được quyền yêu cầu cơ quan thi hành án trả lại 13 tài sản mà bị cáo Dương Thanh Cường mang đến ngân hàng thế chấp. Ngân hàng Phương Nam được trả lại 23 tài sản là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở huyện Bình Chánh.
2. Báo điện tử Vietnam.net có bài: Trung Quốc viện trợ 1 tỷ nhân dân tệ cho Việt Nam. Bài báo phản ánh: Tại cuộc hội đàm với Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng chiều nay, Tổng bí thư, Chủ tịch TQ tuyên bố viện trợ 1 tỷ NDT trong 5 năm cho VN, bổ sung khoản vay ưu đãi 250 triệu USD cho dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông.
Về Biển Đông, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đề nghị hai bên kiểm soát Tổng bí thư, Chủ tịch TQ Tập Cận Bình cũng đồng ý nỗ lực cùng VN kiểm soát tốt bất đồng trên biển, duy trì đại cục quan hệ Trung - Việt và hòa bình, ổn định ở Biển Đông. Ông đề nghị hai bên tăng cường phối hợp tại các cơ chế đa phương như LHQ, APEC, ASEM, TQ - ASEAN.
3. Trang CafeF.vn có bài: Nghi án Google, Facebook, Uber… trốn thuế: Đại biểu Quốc hội đề nghị cần làm rõ! Bài báo phản ánh: Có những biểu hiện nộp thuế chưa phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam, một số Đại biểu Quốc hội đề nghị Bộ Tài chính cần phải rà soát lại các quy định về việc quản lý thuế đối với các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ xuyên biên giới tại Việt Nam như Facebook, Google…
Trên thực tế việc kiểm soát thuế đối với các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ xuyên biên giới này như thế nào, các doanh nghiệp có trốn thuế, lách thuế hay không, phải chờ câu trả lời từ cơ quan chức năng. Tuy nhiên, theo quy định tại Nghị định 72 về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng có hiệu lực từ ngày 1/9/2013 thì các công ty cung cấp dịch vụ xuyên biên giới mà có lượt truy cập từ Việt Nam như Facebook, Google, Uber… đều phải tuân thủ quy định pháp luật của Việt Nam.
Được biết, Facebook hiện chỉ lựa chọn một đơn vị để trở thành đại diện truyền thông chính thức tại Việt Nam mà không có văn phòng đại diện. Trong khi đó, Google chưa có cơ quan pháp nhân hay chi nhánh, đại diện nào mà chỉ có hệ thống nhân viên đang hoạt động, làm việc cho Google tại Việt Nam.
Việc quản lý thuế với các công ty cung cấp dịch vụ xuyên biên giới là vấn đề khó và phức tạp đặt ra với nhà quản lý. Với các công cụ tiện ích, Facebook, Google hay Uber đang thu lợi gián tiếp tại thị trường Việt Nam… với doanh số lên tới hàng trăm triệu USD. Đơn cử với Google, đơn vị đang chiếm lĩnh toàn bộ thị trường quảng cáo từ khóa tìm kiếm tại Việt Nam, ước tính doanh thu năm 2014 lên tới 40 triệu USD.
Bất cập trong quản lý thuế với những ông lớn công nghệ này không những gây thất thu thuế cho Nhà nước, mà còn tạo ra sự cạnh tranh thiếu bình đẳng với các doanh nghiệp trong nước. Việc không phải đóng thuế cũng khiến cho những doanh nghiệp này dễ dàng thu hút nhân tài và trả lương cao, trong khi các doanh nghiệp công nghệ nội địa vẫn phải đang chật vật với bài toán đào tạo nguồn lực, cạnh tranh nhưng vẫn phải đóng thuế đầy đủ cho Nhà nước.