I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật TP. HCM có bài: Luật sư ngồi ngang hàng Kiểm sát viên mới tranh tụng bình đẳng. Bài báo phản ánh: Nhiều ý kiến cho rằng nếu tiếp tục duy trì hình thức tổ chức phiên tòa hình sự như hiện nay thì nguyên tắc tranh tụng vẫn chỉ tồn tại trong… luật.
Đại diện Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học (TAND Tối cao) cho biết có nhiều ý kiến cho rằng cần đổi mới hình thức tổ chức phiên tòa theo hướng bố trí lại vị trí chỗ ngồi của kiểm sát viên (KSV - bên buộc tội) và luật sư (bên gỡ tội) để thể hiện sự bình đẳng giữa các bên, tạo tâm lý thuận lợi cho luật sư khi tranh tụng để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của bị cáo. Tuy nhiên, cũng có ý kiến đề nghị cần tiếp tục duy trì hình thức tổ chức phiên tòa như hiện nay, vì khi tham gia phiên tòa, bên cạnh chức năng buộc tội, KSV tham gia phiên tòa còn giúp viện trưởng VKS thực hiện chức năng kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt động tư pháp nên không thể ngồi ngang hàng với luật sư.
Luật sư Nguyễn Văn Chiến, Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam, cũng cho biết Liên đoàn đã nhiều lần kiến nghị việc bố trí lại chỗ ngồi cho luật sư nhưng đến nay chưa có sự thay đổi. Ông Chiến cho rằng dự thảo BLTTHS đang trình xin ý kiến Quốc hội vẫn duy trì tư duy “tầng trên, tầng dưới”. theo đó, phía trên phòng xử án gồm vị trí của HĐXX, KSV và thư ký tòa án. Phía dưới của phòng xử gồm vị trí ngồi của những người tham gia tố tụng và những người tham dự phiên tòa. “Đây là quy định mới của dự thảo nhưng nội dung chỉ là hợp thức chỗ ngồi theo vị trí ngồi của phòng xử án hiện đại” - luật sư Chiến bình luận.
Không chỉ là có chỗ ngồi của VKS, luật sư, bị cáo ngồi đâu cũng là câu hỏi được nêu ra khi bàn về việc đổi mới mô hình phòng xét xử. Dẫn lại nguyên tắc suy đoán vô tội, ông Trần Văn Độ cho rằng tại phiên tòa, bị cáo là người chưa có tội nên không thể để bị cáo đứng trước vành móng ngựa, phải ăn mặc đặc thù… “Bình thường họ ngồi ở vị trí gỡ tội. Luật sư là người bào chữa cho bị cáo nên giữa họ phải có sự giao tiếp nhất định để thực hiện chức năng gỡ tội” - ông Độ nêu ý kiến.
Khi bố trí phòng xử, PGS-TS Trần Văn Độ cũng cho rằng “lợi ích của các bên và trạng thái tâm lý của các bên tại phiên tòa cần được cân nhắc để bố trí chỗ ngồi thật hợp lý. Người có lợi ích đối lập thì không ngồi cạnh nhau, nguyên đơn không ngồi cạnh bị đơn, bị cáo không ngồi cạnh bị hại…”.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Cục Bổ trợ tư pháp theo dõi.
2. Báo Thanh niên online có bài: 'Án lệ không chuẩn mực thì hậu quả khôn lường'. Bài báo phản ánh: Sau khi TAND tối cao công bố Nghị quyết của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao về quy trình lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ, nhiều chuyên gia cho rằng sẽ giảm được oan sai nhưng không ít hệ lụy.
Án lệ được lựa chọn phải chứa đựng lập luận để làm rõ quy định của pháp luật, có tính chuẩn mực và có giá trị hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật trong xét xử.
LS Lưu Văn Tám, Phó chủ nhiệm Đoàn LS Bà Rịa - Vũng Tàu, Ủy viên hội đồng luật sư toàn quốc nêu ý kiến, ở Việt Nam từng có những vụ án giống nhau về tình tiết, nội dung nhưng lại tuyên khác nhau về tội danh và mức hình phạt. Ví dụ như vụ án ông H.N.S (nguyên giám đốc một ban quản lý dự án giao thông ở TP.HCM) về tội "nhận hối lộ". Cụ thể, khi biết Nhật Bản sẽ tài trợ vốn ODA cho dự án này, các quan chức PCI quyết định phải đưa hối lộ cho các “sếp” phụ trách để nhận được các gói thầu tư vấn dự án và có thể rút tiền từ ngân hàng đại diện chính phủ Nhật Bản làm vốn thực hiện gói thầu. Do vậy, ban lãnh đạo PCI tìm cách tiếp cận ông S. để thỏa thuận "chung chi" kèm theo những yêu cầu. Và vụ án các quan chức thuộc Tổng công ty đường sắt Việt Nam nhận hối lộ 11 tỉ ngoài hợp đồng từ nhà thầu Nhật Bản.
Tuy nhiên, các luật sư cho rằng việc áp dụng án lệ cũng sẽ phát sinh những hệ lụy nhất định. LS Vĩnh cho rằng, chế định án lệ được áp dụng thì đã đưa một phần quyền lập pháp cho Tòa án. Tòa án lúc này vừa là cơ quan tư pháp lại vừa là cơ quan lập pháp, nếu các bản án là tối ưu, tuyệt đối đúng thì không sao, nhưng bản án chưa chuẩn mà được áp dụng như một nguồn luật thì hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Chưa kể, Việt Nam đang ở giai đoạn xây dựng pháp luật chưa hoàn chỉnh nên thay đổi thường xuyên thì TAND Tối cao có kịp thời lựa chọn, công bố án lệ một cách kịp thời (Ví dụ: còn bao nhiêu điều luật chưa được TAND Tối cao ra thông tư, Nghị quyết hướng dẫn).
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế và Cục Bồi thường nhà nước theo dõi.
3. Báo Giáo dục Việt Nam có bài: Kẻ ăn cắp trắng trợn mang tên Trí Việt. Bài báo phản ánh: Ăn cắp tin, bài của hầu hết các báo, nhưng khi được nhắc nhở, người phụ trách trang này còn mắng cả "chủ nhà", mắng cả Bộ Công an và Bộ Thông tin truyền thông.
Kẻ trộm cắp trắng trợn, coi thường pháp luật này có tên “Trí việt 24h” và theo thông tin được đăng trên trang thì có địa chỉ ở Phòng 406, Tòa nhà 20 Láng Hạ, Đống Đa, Hà Nội.
Chỉ lướt qua trên trang này đã thấy mấy năm qua họ liên tục ăn cắp hàng trăm tin, bài từ hàng loạt báo khác nhau như: Tuổi trẻ, Thanh niên, Tiền Phong, Cánh sát Toàn cầu, vnexpress, Giáo dục Việt Nam, Dân trí, Thời Báo Kinh tế Việt Nam, Một thế giới, Gia đình Việt Nam, Công an Nhân dân…
Thứ nhất trang tin này không hề xin phép các báo để được đưa lại tin, bài.
Thứ hai, khi tự ý đăng lại tin bài thì trang tin này không ghi đúng nguồn đã lấy bài. Thí dụ, bài viết đăng của “Báo điện tử Giáo dục Việt Nam”, nhưng chỉ ghi “Theo GD”. Hay khi đăng lại bài của “Báo Một thế giới”, thì chỉ ghi: "Theo MTG". Khi đăng bài có nguồn từ Báo Tiền phong thì chỉ ghi "Theo TPO"...
Thứ ba, khi Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam liên lạc với người được cho là có trách nhiệm ở trang “Trí Việt” tên là Tú Anh (số điện thoại 0943445477), yêu cầu không tự ý lấy lại tin, bài thì nhận được câu trả lời đầy thách thức vô văn hóa, coi thường pháp luật: “A87 (Cục an ninh thông tin, truyền thông, Bộ Công an-PV) và Bộ thông tin cũng xxx gì được tao”.
Theo Nghị định 47/2009/NĐ-CP về Quy định xử phạt vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền liên quan thì mức phạt cao nhất đối với hành vi vi phạm bản quyền của trang tin điện tử “Trí việt 24h” có thể bị phạt ở mức cao nhất từ 400 – 500 triệu đồng.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Cục Quản lý xử lý vi phạm hành chính và TDTHPL theo dõi.
II- PHẢN HỒI CHÍNH SÁCH
1. Báo Lao động thủ đô có bài: Quảng cáo sai sự thật. Đánh lừa lòng tin người tiêu dùng. Bài báo phản ánh: Mới đây, câu chuyện quảng cáo “thổi phồng” của nhãn hiệu máy lọc nước Kangaroo rằng sản phẩm có khả năng ngăn ngừa bệnh mỡ máu, đã bị Sở Y tế Hà Nội ra quyết định yêu cầu thu hồi quảng cáo, khiến người tiêu dùng giật mình về những kiểu quảng cáo “thần thánh hóa” sản phẩm của doanh nghiệp.
Đánh giá về vấn đề trên, chuyên gia kinh tế Nguyễn Thị Thu Hà chia sẻ, đồng ý rằng việc quảng cáo là giới thiệu sản phẩm, kích thích người tiêu dùng. Tuy nhiên, việc quảng cáo không nghiêm túc, “thổi phồng” sự thật là cách làm vi phạm văn hóa kinh doanh. Nếu quảng cáo phóng đại theo kiểu “chộp giật” khiến người tiêu dùng lầm tưởng và tin theo, nhưng kết quả không được như mong muốn thì đó trở thành lừa dối người tiêu dùng.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Cục Kiểm tra văn bản QPPL theo dõi.
2. Báo Pháp luật và Xã hội điện tử có bài: Từ 3/11, chính thức cấp giấy phép lái xe quốc tế. Bài báo phản ánh: Từ hôm nay (3/11), Tổng cục Đường bộ Việt Nam sẽ cấp giấy phép lái xe quốc tế cho người tham gia giao thông.
Theo Thông tư 29/2015/TT-BGTVT về việc cấp và sử dụng GLPX quốc tế chính thức có hiệu lực từ ngày 1/10, người Việt Nam hoặc nước ngoài (có thẻ thường trú tại Việt Nam) có nhu cầu chỉ cần làm đơn theo mẫu và mang giấy phép lái xe, hộ chiếu đến các điểm cấp đổi để làm thủ tục. Lệ phí là 150.000 đồng.
Sau khoảng 5 ngày, người dân sẽ lấy được giấy phép lái xe quốc tế với thời hạn không quá 3 năm và được sử dụng tại 73 nước theo quy định của Công ước quốc tế 1968 về giao thông đường bộ và Công ước về biển báo - tín hiệu đường bộ. Trong GPLX sẽ ghi rõ người có GPLX quốc tế được lái ô tô, mô tô loại nào. Trên GLPX in 4 thứ tiếng cơ bản là Anh, Pháp, Nga, Tây Ban Nha và tiếng của nước cấp GPLX đó.
Về vấn đề này, văn phòng đề xuất Cục Kiểm soát thủ tục hành chính và Vụ Pháp luật quốc tế theo dõi.
3. Báo Tuổi trẻ online có bài: Từ 6-12-2015, giải quyết đăng ký xe máy điện. Bài báo phản ánh: Bộ Công an đã ban hành Thông tư số 54/2015/TT-BCA bổ sung quy định về đăng ký xe đối với xe mô tô điện, xe máy điện.
Theo Thông tư mới ban hành của Bộ Công an, từ ngày 6-12-2015 đến ngày 30-6-2016, việc giải quyết đăng ký, cấp biển số xe đối với xe mô tô điện, xe máy điện thực hiện như sau: Người đi đăng ký chỉ cần cung cấp cho cơ quan có thẩm quyền: a- Giấy khai đăng ký xe mô tô điện, xe máy điện (theo mẫu); b- Bản photocopy Sổ hộ khẩu (đối với trường hợp chủ xe là cá nhân); giấy giới thiệu của cơ quan, tổ chức (đối với trường hợp chủ xe là cơ quan, tổ chức); c- Xuất trình Chứng minh nhân dân hoặc thẻ Căn cước công dân của người đến đăng ký xe; trường hợp chủ xe là cá nhân xuất trình thêm bản chính Sổ hộ khẩu để đối chiếu.
Về vấn đề này, văn phòng đề xuất Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế theo dõi.
III- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo điện tử Vietnam.net có bài phản ánh:
- Việc Nga tiến hành không kích các mục tiêu của tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS), đang dẫn tới nhiều nguy cơ nước này bị trả thù bởi những kẻ theo chủ nghĩa khủng bố, cực đoan.
- Hôm 31/10, chiếc máy bay mang số hiệu KGL-9268 của hãng hàng không Nga - Kogalimavia đã bị rơi ở bán đảo Sinai của Ai Cập. Toàn bộ 224 người trên chiếc máy bay đều đã tử nạn.
- Tòa thánh Vatican đã tiến hành bắt hai quan chức vì để rò rỉ những thông tin nhạy cảm liên quan đến vấn đề tài chính, trong một vụ bê bối đang lan rộng.
- Các quan chức quân sự Campuchia cho hay, nước này đã triển khai đợt 2 gồm 216 binh lính gia nhập hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ ở Trung Phi.
- Một cựu chỉ huy của không quân Hoàng gia Anh đã bác bỏ thông tin IS bắn rơi máy bay dân sự Nga hôm 31/10 và cho rằng video này thật "nực cười".
- Sương mù khiến sân bay Heathrow ở London (Anh) 45 chuyến bay, sân bay London City hoãn toàn bộ chuyến bay nội địa, quốc tế đến 11h ngày 2/11.
- Sáng 2/11, chuyến bay của Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga đã đưa những thi thể nạn nhân đầu tiên trong vụ máy bay Nga rơi ở Ai Cập đến St. Petersburg.
- Ông Trương Vân, Chủ tịch của Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc (AgBank), đang bị điều tra về tội tham nhũng, theo tin tức từ báo chí địa phương.
- Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc hôm 2/11 đã lên tiếng công khai kêu gọi các bên thực thi quyền tự do trên biển và trên không ở khu vực Biển Đông.
- Tàu chiến INS Sahyadri của Ấn Độ ngày 2/11 đã cập cảng Manila trong khuôn khổ chuyến thăm 3 ngày nhằm tăng cường giao lưu với phía Philippines.
- Quốc hội Iraq bỏ phiếu thông qua quyết định cấm chính phủ phê duyệt các cải cách quan trọng, mà không có sự chấp thuận của cơ quan lập pháp này.
- Trung Quốc đã cách chức Tổng biên tập Nhật báo Tân Cương, ông Triệu Tân Úy, vì ông này chỉ trích những nỗ lực chống lại khủng bố của Bắc Kinh.
- Hàng chục tù nhân bị giam giữ trong cũi sắt được một nhóm phiến quân ở Syria dùng làm lá chắn sống tại thành trì lớn nhất ở ngoại ô thủ đô Damascus.
2. Báo điện tử Chính phủ có bài: Kết luận của Thủ tướng Chính phủ về dự án 8B Lê Trực. Bài báo phản ánh: Văn phòng Chính phủ vừa có Thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về việc quản lý quy hoạch kiến trúc và đầu tư xây dựng Dự án tại số 8B phố Lê Trực, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội.
Thông báo kết luận nêu rõ, việc vi phạm các quy định về quản lý quy hoạch kiến trúc, đầu tư xây dựng và quản lý trật tự xây dựng đô thị tại số 8B phố Lê Trực là vụ việc vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Chủ đầu tư đã bất chấp pháp luật, không thực hiện đúng các chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc theo giấy phép xây dựng, đồng thời không thực hiện các yêu cầu của các cơ quan quản lý trật tự xây dựng đô thị. Vụ việc này là biểu hiện yếu kém về hiệu quả, hiệu lực quản lý nhà nước trong công tác quản lý quy hoạch và trật tự xây dựng đô thị. Yêu cầu phải xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật đối với các sai phạm của Chủ đầu tư Dự án và các tổ chức, cá nhân có liên quan.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Xây dựng phối hợp với các Bộ, ngành và địa phương rà soát, đề xuất sửa đổi các quy định về quản lý trật tự đô thị và thanh tra xây dựng để bảo đảm hiệu lực, hiệu quả quản lý trật tự xây dựng của các cấp chính quyền phường, quận và thành phố. Các chế tài áp dụng phải bảo đảm yêu cầu cải cách hành chính, nhanh và hiệu quả.