Trong buổi sáng ngày 19/5/2008, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo Người lao động phản ánh: Bộ GTVT và UBND tỉnh Quảng Bình đã làm lễ khai trương cảng hàng không Đồng Hới vào ngày 18-5. Các công trình của cảng này gồm sân đỗ máy bay rộng 15.000 m2, nhà ga hành khách 2 tầng rộng 4.282 m2, đường cất - hạ cánh dài 2.400 m, rộng 45 m có thể để tiếp nhận các loại máy bay A320 và A321, với tổng kinh phí đầu tư hơn 212 tỉ đồng.
Cùng ngày, Vietnam Airlines (VNA) cũng khai trương đường bay Hà Nội - Đồng Hới. Đây là đường bay nội địa thứ 27 của VNA, được khai thác với tần suất 3 chuyến/tuần bằng máy bay ATR-72, giá vé 800.000 đồng/chiều. Trong dịp khai trương, VNA giảm 25% giá vé xuống còn 600.000 đồng/chiều cho các vé xuất trong giai đoạn từ ngày 26-5 đến 30-9, áp dụng cho các chuyến bay khởi hành từ ngày 18-7 đến hết ngày 30-9.
2. Báo Lao động phản ánh: Hà Nội mới hứng chịu những trận mưa đầu tiên, nhưng đã xuất hiện hàng trăm điểm úng ngập, trong đó, đặc biệt có khu vực ngập tới gần 1m. Trước tình hình thời tiết diễn biến phức tạp, Cty thoát nước HN thừa nhận, hệ thống thoát nước của TP cũng mới chỉ đảm bảo tiêu nước với những trận mưa dưới 50mm.
Theo ông Nguyễn Lê - Tổng GĐ Cty thoát nước HN, với lượng mưa từ 50mm trở lên sẽ xuất hiện gần 40 điểm úng ngập trên địa bàn TP. "Khi giải quyết được chỗ này thì chỗ khác lại xuất hiện những điểm úng ngập mới, với những nguyên nhân bất khả kháng" - ông Lê thừa nhận.
Về nguyên nhân, ông Lê cho rằng, hiện trên địa bàn có nhiều dự án cùng triển khai thi công, gây ảnh hưởng đến hệ thống thoát nước. Đó là các dự án cống hoá thượng lưu sông Lừ; sông Sét; cống hoá mương Hào Nam; cải tạo mở rộng đường Nguyễn Phong Sắc, cải tạo nút giao thông đường Kim Liên - Ô Chợ Dừa... ". Các công trình khi thi công khiến dòng chảy bị thu hẹp, đặc biệt có công trình khi thi công phải chặn dòng chảy dẫn đến nước dềnh lên, thậm chí cả khi không mưa" - ông Lê giải thích.
Ông Lê cũng bức xúc, việc phân cấp quản lý các hồ điều hoà về cho các quận quản lý cũng làm ảnh hưởng đến việc thoát nước cho thành phố.
Cty thoát nước Hà Nội cho biết, để giải quyết tình trạng úng ngập cục bộ, bên cạnh việc tăng cường duy tu, duy trì hệ thống thoát nước, từ đầu năm đến nay, Cty đã lập dự án, triển khai xây dựng các hệ thống thoát nước để giải quyết các điểm úng ngập. Theo đó, Cty đã lên kế hoạch giải quyết 16 điểm úng ngập cục bộ, trong đó có 9 điểm sử dụng nguồn vốn chống úng ngập cục bộ, ngoài ra, còn có 7 điểm giải quyết úng ngập bằng nguồn vốn giải quyết bức xúc dân sinh về thoát nước. Giải pháp kỹ thuật chủ yếu lắp đặt bổ sung cống, cải tạo mở rộng các điểm co thắt. 19 điểm điểm úng ngập còn lại được giảm thiểu bằng các biện pháp nạo vét duy trì, được thực hiện bằng nguồn vốn ODA ( Dự án TN giai đoạn II ) hoặc vốn xây dựng cơ bản, vốn xã hội hoá...
3. Báo Tuổi trẻ phản ánh: Khi thông tin về mức lãi suất (LS) mới được ban hành, ghi nhận nơi người gửi, người vay và ngân hàng (NH) cùng cảm thấy… dễ chịu vì LS đã được trả lại cho thị trường quyết định. Người gửi tiền sẽ được NH trả thêm LS, giúp thu hẹp khoảng cách giữa LS gửi tiền với mức lạm phát. Người vay tiền không còn phải đối mặt với mức LS vay ngoài 20%/năm và giờ đây có thể nhắc nhở NH "nếu anh cho vay trên 18% là vi phạm pháp luật".
Về phía NH, các đơn vị này có được khoảng trời rộng để ấn định LS huy động vốn mà trước đây họ không thể làm do vướng trần LS huy động 12%/năm. Đồng thời, NH cũng phải "nát óc" tiết giảm chi phí để có được mức LS cho vay nằm trong khung của pháp luật.
Cơ chế LS áp dụng từ ngày 19-5 được NH Nhà nước gọi là cơ chế LS mới. Cái mới - theo NH Nhà nước - đó là bỏ cơ chế LS thỏa thuận, điều hành LS theo Bộ luật dân sự (khống chế mức cho vay tối đa 150% LS cơ bản) và Luật NH nhà nước (qui định LS cơ bản). Thật ra, cái mới chính là NH Nhà nước đã "dám" điều chỉnh LS cơ bản từ mức 8,75%/năm không sát thực tế lên mức 12%/năm.
Việc NH Nhà nước mạnh tay tăng LS cơ bản đã hóa giải tất cả rối rắm mà thị trường tiền tệ vướng phải trong gần ba tháng qua do NH Nhà nước áp dụng trần LS huy động. Thời gian qua NH Nhà nước, với lý do nhạy cảm, đã cố định LS cơ bản ở mức thấp, bất kể lạm phát tăng cao và LS cho vay có lúc lên đến ngoài 20%/năm. Để gỡ rối, NH Nhà nước tiếp tục "đóng băng" LS huy động khi ấn định trần LS huy động không quá 12%/năm. Hệ quả là NH bị bó tay trong huy động vốn, lượng tiền gửi vào NH chậm lại, trong khi người vay phải chùn tay với mức LS cho vay ngoài 20%/năm.
LS của thị trường không thể đứng yên mà có lên có xuống, nhưng luôn bị ràng buộc vào sợi dây 150% so với mức LS cơ bản. Vì vậy, việc điều hành LS cơ bản cũng giống như điều hành một con diều, trong đó người điều hành con diều là NH Nhà nước. Dây diều không thể tăng giảm mà luôn được cố định mức 150% theo qui định tại điều 476 của Bộ luật dân sự. LS gửi và vay chính là con diều. Chỗ đứng của người thả diều là LS cơ bản. Người thả diều luôn phải quan sát để thả diều sao con diều bay ở mức cả người vay, người gửi chấp nhận được. Dây diều đã bị cố định nên muốn diều lên cao NH Nhà nước phải tìm chỗ đứng trên cao, đó là tăng LS cơ bản; cho diều xuống thấp phải tìm vùng trũng để đứng, đó là hạ LS cơ bản.
Trở lại điều hành LS theo nguyên tắc của Luật dân sự và Luật NH Nhà nước chỉ là trả LS lại cho thị trường quyết định. LS có theo thị trường hay không còn tùy thuộc vào NH Nhà nước tới đây sẽ ấn định LS cơ bản như thế nào. Nếu LS cơ bản không theo tín hiệu của thị trường, con diều LS có thể chao đảo, gây thiệt thòi cho người gửi hoặc bất lợi cho người vay.
4. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Sáng 18-5, tại xã Lộc Nga (thị xã Bảo Lộc), Công ty CP XNK Đầu tư tổng hợp và hợp tác quốc tế (GELEXIM) và Công ty CP Đầu tư xây dựng Lương Tài (Lutaco) tổ chức khởi công xây dựng Nhà máy thủy điện Đại Nga.
Nhà máy có tổng mức đầu tư 230,18 tỷ đồng (thực hiện theo hình thức BOO), công suất thiết kế 10 MW gồm 4 tổ máy với sản lượng điện trung bình hàng năm đạt 44,25 triệu kWh, có nhiệm vụ cung cấp bổ sung công suất và điện năng phụ tải cho khu vực thị xã Bảo Lộc, huyện Di Linh (Lâm Đồng) và lưới điện quốc gia. Dự kiến, đến tháng 10-2009 nhà máy sẽ đi vào vận hành.
Báo cũng phản ánh: Hôm nay 19-5, Chương trình truyền thông đa phương tiện Việt Nam Online sẽ chính thức đi vào hoạt động. Đây là chương trình truyền thông mới do Cổng thông tin điện tử Chính phủ và Đài Truyền hình kỹ thuật số Việt Nam (VTC) phối hợp thực hiện.
Chương trình sẽ thông tin tới nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước về các hoạt động của Thủ tướng và Chính phủ, tạo thành kênh thông tin 2 chiều giữa Chính phủ với nhân dân. Chương trình có thời lượng 30 phút, được thực hiện ở dạng videoclip và phát liên tục trên trang web: www.vno.chinhphu.vncủa Cổng thông tin điện tử Chính phủ, đồng thời phát mới trên kênh VTC5 và VTC1 vào lúc 18 giờ 30 hàng ngày và phát lại vào lúc 11 giờ 30 ngày hôm sau.
5. Báo Vietnamnet phản ánh: Tại tuần làm việc thứ ba (từ 19/5 đến 24/5) của kỳ họp thứ ba, Quốc hội (QH) khóa XII sẽ thông qua 4 Nghị quyết (NQ) quan trọng, trong đó có NQ về việc điều chỉnh địa giới hành chính Thủ đô Hà Nội. Sau phiên thảo luận tại hội trường sáng 19/5, các đại biểu QH sẽ bấm nút biểu quyết đề án điều chỉnh địa giới hành chính Hà Nội - đề án được cử tri cả nước đặc biệt quan tâm. Tại buổi thảo luận tổ trước đó 4 ngày, các đại biểu đồng tình với chủ trương mở rộng Thủ đô, song vẫn băn khoăn về thời điểm thực hiện. Ba NQ quan trọng khác mà QH sẽ thông qua tuần này gồm NQ về việc chấm dứt thí điểm tổ chức, quản lý và dạy nghề cho người sau cai nghiện ở TP. Hồ Chí Minh và một số tỉnh, thành; NQ về việc thí điểm cho người nước ngoài được mua và sở hữu nhà ở có thời hạn tại Việt Nam; NQ về quyết toán ngân sách nhà nước năm 2006.
Cũng trong tuần này, QH sẽ nghe Chính phủ báo cáo tình hình thực hiện chính sách pháp luật về công tác xã hội hóa chăm sóc sức khỏe nhân dân: tờ trình dự án Luật công vụ; tờ trình dự án Luật thi hành án dân sự và các báo cáo thẩm tra của Ủy ban Thường vụ QH.
Kết thúc tuần làm việc thứ ba này, Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường sẽ trình bày tờ trình dự án Luật Quốc tịch (sửa đổi) để các đại biểu thảo luận.
6. Báo Quân đội nhân dân phản ánh: Tại Quân khu 3, Thanh tra Bộ Quốc phòng vừa chủ trì lễ ký kết giao uớc thi đua giữa các đơn vị thanh tra thuộc cụm thi đua khối nội chính của Thanh tra Chính phủ gồm: Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Tư pháp và Bộ Nội vụ. Thượng tướng Phan Trung Kiên, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng đến dự và phát biểu chỉ đạo.
Hưởng ứng phong trào thi đua yêu nước, thanh tra các bộ khối nội chính, trong đó có Thanh tra Bộ Quốc phòng đã phát động phong trào thi đua sâu rộng với nhiều nội dung phong phú, bám sát nhiệm vụ chính trị, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trên các lĩnh vực thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, xây dựng tổ chức thanh tra trong sạch, vững mạnh, cải cách hành chính, nâng cao hiệu quả hoạt động thanh tra, phòng, chống tham nhũng, lãng phí...
Tại lễ ký kết, đại diện lãnh đạo thanh tra các bộ khối nội chính đã đăng ký nội dung, danh hiệu thi đua, bám sát yêu cầu nhiệm vụ và thực tiễn của ngành, hoàn thành tốt nội dung, chương trình, kế hoạch công tác và các nhiệm vụ được giao; nhân rộng điển hình tiên tiến trong cơ quan thanh tra từng bộ.
7. Báo Thương mại phản ánh: Mới đây, Ủy ban Thương mại quốc tế của Hoa Kỳ (ITC) cho biết, Việt Nam đã vượt qua những đối thủ lớn như Philippines, Tây Ban Nha, Chilê, Colombia để lọt vào Top 30 nhà XK lớn nhất vào Hoa Kỳ trong năm 2007. Năm 2007, kim ngạch XK của Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt 10,54 tỉ USD, tăng 25% so với 2006, trong đó mặt hàng chủ lực như: hàng dệt may đạt 4,29 tỉ USD, tăng 36%. Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) cho biết, trong suốt 3 năm qua, kim ngạch XK hàng dệt may của Việt Nam vào Hoa Kỳ luôn đứng trong Top 5. Dự báo năm 2008 Việt Nam sẽ XK hàng dệt may sang Hoa Kỳ 5,4 tỉ USD vươn lên đứng thứ 2, chỉ sau Trung Quốc với kim ngạch 6,1 tỉ USD. Ngoài việc chịu ảnh hưởng từ cơ chế giám sát hàng dệt may của Hoa Kỳ, XK dệt may của Việt Nam còn bị hạn chế do thiếu cảng biển, cơ sở hạ tầng và các vấn đề liên quan đến lao động.
Ngoại trừ sự suy giảm của cà phê và sự tăng chậm của máy móc thiết bị, các nhóm hàng XK khác của Việt Nam đều có tốc độ tăng trên hai chữ số. May mặc và đồ nội thất, hai nhóm hàng chủ lực, tăng tới 45% và 29%. Thủy sản, sau khi chững lại trong năm 2007, cũng tăng trở lại với tốc độ 24,5%.
Hai “nút thắt” luôn gây lo lắng cho các doanh nghiệp XK Việt Nam từ phía Hoa Kỳ hiện đã được tháo gỡ phần nào, đó là: kết quả công bố từ Cơ chế giám sát của Hoa Kỳ đối với mặt hàng dệt may Việt Nam và nguy cơ suy thoái của nền kinh tế Hoa Kỳ. Trước hết, ngày 6/5 vừa qua, DOC khẳng định không có đủ bằng chứng để tiến hành điều tra bán phá giá đối với mặt hàng dệt may XK của Việt Nam.
Thứ hai, từ tháng 4, suy thoái của nền kinh tế Mỹ đã khiến nhu cầu tiêu dùng của người Hoa Kỳ bị thắt, ảnh hưởng không nhỏ tới nhiều mặt hàng XK của Việt Nam như: tôm, sản phẩm gỗ, thủ công mỹ nghệ… Vì vậy, việc Chính phủ Hoa Kỳ vừa công bố một loạt chỉ số chứng minh Hoa Kỳ đang lấy lại sinh khí để phát triển kinh tế thực sự là tin vui với các nhà xuất khẩu.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Tuổi trẻ phản ánh: Theo quyết định của UBND TP.HCM, từ ngày 22-5-2008, các loại lệ phí liên quan đến hộ tịch, hộ khẩu, chứng minh nhân dân, lệ phí địa chính sẽ được miễn (theo chỉ thị số 24 của Thủ tướng Chính phủ).
Cụ thể: miễn thu lệ phí đăng ký khai sinh, đăng ký kết hôn, (không kể trường hợp đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài); đăng ký khai tử. Miễn lệ phí cấp sổ hộ khẩu lần đầu; miễn thu khi cấp mới giấy chứng minh nhân dân, gồm cả trường hợp cấp do hết hạn sử dụng...
2. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài "Vụ đòi bồi thường oan hơn 8,3 tỷ đồng: VKS không chịu thi hành án". Bài báo phản ánh: Báo Pháp Luật TP.HCM trước đây đã phản ánh chuyện năm 1991, ông Lưu Việt Hồng bị VKSND tỉnh Bến Tre truy tố về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, sau đó được tòa tuyên không phạm tội.
Ông đã khởi kiện yêu cầu VKSND tỉnh này phải bồi thường oan hơn 8,3 tỷ đồng. Tại phiên sơ thẩm tháng 5-2007, ông rút bớt một phần yêu cầu, chỉ đòi viện phải bồi thường gần 2,4 tỷ đồng. TAND thị xã Bến Tre đã tuyên buộc VKSND tỉnh phải bồi thường cho ông gần 216 triệu đồng. Không đồng ý, ông Hồng kháng cáo. Tháng 9-2007, TAND tỉnh Bến Tre xử phúc thẩm, tuyên buộc VKSND tỉnh này phải bồi thường cho ông hơn 350 triệu đồng.
Từ đó đến nay đã hơn tám tháng trôi qua nhưng VKSND tỉnh Bến Tre vẫn không chịu thi hành án. Vì thế, ông Hồng vừa phải nộp đơn yêu cầu Thi hành án dân sự tỉnh Bến Tre cưỡng chế buộc VKSND tỉnh phải bồi thường hơn 350 triệu đồng. Ngoài ra, ông cũng yêu cầu tính lãi chậm thi hành án từ ngày có bản án phúc thẩm buộc VKS tỉnh bồi thường oan cho ông.