Trong buổi sáng ngày 13/5/2008, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo Dân trí phản ánh: Chiều 12/5/2008, 02 nhà báo Nguyễn Văn Hải (báo Tuổi trẻ) và Nguyễn Việt Chiến (báo Thanh Niên) đã bị khởi tố bị can và tạm giam 4 tháng với tội danh “Lợi dụng chức vụ quyền hạn khi thi hành công vụ”.
Theo Quyết định khởi tố bị can, 2 nhà báo có hành vi: “Lợi dụng nhiệm vụ thu thập thông tin về vụ án Bùi Quang Hưng và Bùi Tiến Dũng cùng động bọn phạm tội tổ chức đánh bạc và đánh bạc; vụ án Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; Đưa và nhận hối lộ; Tham ô tài sản tại Ban Quản lý dự án 18 đang điều tra, trong đó có những thông tin sai sự thật để viết bài".
2. Báo Tiền phong phản ánh: Theo báo cáo khả thi xây dựng tuyến đường sắt cao tốc mới Bắc Nam của Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA), với vận tốc chạy tầu tối đa lên tới 350k/h, thời gian chạy tàu cho tuyến Hà Nội – Vinh chỉ còn 2 tiếng.
Dựa vào kết quả khảo sát về hướng tuyến, điều kiện nền đường, hệ thống thông tin, điện và đầu máy toa xe, phía Hàn Quốc đã đề xuất 3 phương án. Trong 3 phương án, phương án tối ưu nhất được đưa ra là hướng tuyến và điều kiện nền đường cho tàu chạy với vận tốc 350k/h, còn hệ thống và đầu máy toa xe cho tàu chạy với vận tốc 200km/h thì tổng kinh phí dự án bao gồm cả phần xây dựng khoảng 12 tỷ 900 triệu đô la Mỹ.
Trong 4 năm qua, thông qua KOICA, Chính phủ Hàn Quốc đã hỗ trợ nghiên cứu lập báo cáo khả thi xây dựng tuyến đường sắt đôi mới cho 2 đoạn là Nha Trang- Hồ Chí Minh và Hà Nội- Vinh, thực hiện bằng nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Hàn Quốc.
Theo ông Yoo Yeon Chul, Tham tán Đại sứ quán Hàn Quốc tại Việt Nam, bản báo cáo này sẽ được sử dụng như bức tranh toàn cảnh về quá trình phát triển và hiện đại hoá đường sắt Việt Nam. Báo cáo khả thi trước đó của KOICA về chi phí xây dựng tuyến đường sắt cao tốc Nha Trang - TP.HCM theo tính toán ban đầu lên tới 8,575 tỉ USD. Chiều dài của tuyến là 366 km, so với đường sắt hiện tại giảm 46 km. Tổng thời gian tàu chạy từ 90 - 120 phút, với vận tốc của tàu khoảng 182,25 - 198,29 km/h. Dự kiến, đoạn đường sắt này sẽ khánh thành bước đầu và đi vào hoạt động từ năm 2015, đủ sức phục vụ 24 ngàn hành khách mỗi năm.
3. Báo Vietnamnet phản ánh: Thảo luận sáng 12/5 tại Hội trường về dự án Luật Quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước, nhiều đại biểu Quốc hội (ĐBQH) yêu cầu phải có chế tài xử lý thật cụ thể những trường hợp sử dụng tài sản không đúng mục đích.
Đa số các ý kiến phát biểu đều cho rằng tài sản Nhà nước cần phải được sử dụng đúng mục đích, đúng công năng, tiêu chuẩn, định mức và hiệu quả.
Điểm còn gây tranh cãi là các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp có được cho thuê một phần tài sản do Nhà nước hỗ trợ hay không.
Theo các đại biểu, đi kèm trong luật không thể thiếu chế tài xử lý đối với người có trách nhiệm. ĐB Nguyễn Lân Dũng khẳng định, từ nhiều năm, vấn đề lãng phí tài sản công, cho thuê không đúng mục đích... vẫn chưa có chuyển biến gì.
Trước đó, ĐB Hoàng Thị Hạnh cũng đề nghị bổ sung quy định người đứng đầu khi hết trách nhiệm không quản lý tài sản của Nhà nước nữa, chẳng hạn như về nghỉ chế độ hoặc chuyển công tác thì phải có trách nhiệm bàn giao tài sản đó.
Tại buổi giao ban giữa Thường trực Chính phủ với Hà Nội giữa tháng 4/2008, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết, riêng trên địa bàn Thủ đô, đã phát hiện 3,6 triệu m2 đất bị các đơn vị sử dụng sai mục đích, cho thuê, trong đó 279 đơn vị trung ương sử dụng lãng phí đến 2,1 triệu m2. Ba tháng đầu năm nay, Bộ Tài chính mới xử lý được 14 đơn vị.
Báo cũng phản ánh: 12/5, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã tiếp Bộ trưởng Bộ Tư pháp Vương quốc Campuchia Ang Vong Vathana nhân dịp Bộ trưởng sang thăm và làm việc tại Việt Nam từ ngày 12-16/5.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, Việt Nam sẵn sàng giúp đỡ Campuchia trong công tác đào tạo cán bộ tư pháp, cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho các đoàn cán bộ tư pháp của Campuchia sang Việt Nam nghiên cứu, tìm hiểu kinh nghiệm trong lĩnh vực này.
Bộ trưởng Ang Vong Vathana đã báo cáo với Thủ tướng về kết quả hội đàm giữa hai Bộ trưởng. Theo đó, hai bên trao đổi nhiều kinh nghiệp hợp tác trong lĩnh vực tư pháp, đào tạo…xúc tiến việc ký Hiệp định tư pháp giữa hai nước. Trong thời gian ở Việt Nam, đoàn đại biểu cấp cao Bộ Tư pháp Vương quốc Campuchia sẽ thăm và chào xã giao lãnh đạo Tòa án Nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, thăm và làm việc với Trường Đại học Luật Hà Nội, Học viện Tư pháp và Sở Tư pháp Quảng Ninh để tìm hiểu mô hình, chương trình, kế hoạch và định hướng đào tạo của các cơ sở đào tạo này.
4. Báo Người lao động phản ánh: Do lượng nước về các hồ thủy điện khả quan hơn so với dự báo, ngày 12-5, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã yêu cầu các đơn vị trực thuộc không tiết giảm nhu cầu sử dụng điện trên cả nước, trừ trường hợp có sự cố hoặc có lệnh từ Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia.
Theo TTXVN, EVN cũng chỉ đạo các đơn vị thành viên ưu tiên điện cho sản xuất và các nhu cầu thiết yếu khác như cấp nước, tín hiệu giao thông, bệnh viện...; đồng thời điều hòa phụ tải hợp lý giữa giờ cao điểm và thấp điểm để tăng giá bán bình quân. Tuy nhiên, EVN vẫn yêu cầu các đơn vị phải bảo đảm chỉ tiêu tiết kiệm điện từng tháng theo kế hoạch EVN giao và Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ.
5. Thông tấn xã Việt Nam phản ánh: Ông Nguyễn Thế Doanh, Trưởng ban Tôn giáo Chính phủ, Trưởng ban điều phối quốc gia về tổ chức Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc 2008 (Vesak 2008), khẳng định mọi công việc chuẩn bị cho Vesak 2008, diễn ra trong các ngày từ 14 đến 17/5, tại Hà Nội, đã cơ bản hoàn tất.
Với chủ đề chính “Sự cống hiến của Phật giáo trong việc xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ và văn minh”, Vesak 2008 thể hiện quyết tâm của giới Phật tử trong việc tham gia giải quyết các vấn nạn toàn cầu, vì một thế giới hòa bình, an lạc.
Phát biểu tại buổi họp báo quốc tế sáng 12/5, tại Hà Nội, ông Doanh khẳng định Vesak 2008 là sự kiện lớn của giới Phật tử Việt Nam và thế giới nhằm tôn vinh Đức Phật Thích Ca, tôn vinh những giá trị văn hóa, tâm linh, đạo đức của Phật giáo và gửi tới toàn thế giới thông điệp về hòa bình, đoàn kết, hữu nghị. Vesak 2008 sẽ giúp bạn bè, giới Phật tử thế giới hiểu biết nhiều hơn về đất nước, con người Việt Nam, truyền thống Phật giáo Việt Nam và về Giáo hội Phật giáo Việt Nam - tổ chức đại diện chính thức cho giới Phật tử Việt Nam.
6. Báo VnMedia phản ánh: Ngày 12/5, TS Lý Ngọc Kính, Cục trưởng Cục Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết: Trước tình hình chân tay miệng đang có dấu hiệu lây lan, Bộ Y tế đã chỉ đạo các sở y tế trên toàn quốc sẵn sàng đối phó nếu xảy ra dịch chân tay miệng. Dự kiến, ngày 13/5 Bộ sẽ đưa ra phác đồ điều trị bệnh chân tay miệng do virus EV71. TS Kính cho biết thêm, đến thời điểm hiện nay, các bệnh viện đóng trên địa bàn TP. Hà Nội chưa có báo cáo về bệnh nhân mắc bệnh chân tay miệng, nhiễm virus EV71. Tuy nhiên, đã có bệnh nhi tử vong ở miền Nam, nên không loại trừ khả năng lan truyền bệnh dịch nguy hiểm trong mùa hè này.
Ngày 12/5, ông Lê Anh Tuấn, Giám đốc Sở Y tế Hà Nội, cho biết tại các trạm kiểm soát ở sân bay quốc tế Nội Bài (Hà Nội), Sở Y tế đã yêu cầu đo thân nhiệt đối với khách quốc tế, đặc biệt là những người có dấu hiệu mắc bệnh tay chân miệng. Trường hợp những người có thân nhiệt trên 38 độ C sẽ được đưa vào phòng cách ly để kiểm tra sức khoẻ, nếu nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm sẽ được chuyển đến cơ sở y tế để điều trị. Đây là những biệt pháp nhằm ngăn chặn bệnh dịch lây lan qua đường nhập cảnh. Trước đó, Bộ Y tế đã yêu cầu các lực lượng Hải quan ở các sân bay Quốc tế tăng cường thêm các biện pháp nhằm sàng lọc đối tượng nhiễm bệnh nhập cảnh vào Việt Nam.
7. Báo điện tử Đài tiếng nói Việt Nam phản ánh: Vào lúc 13h35 chiều nay (12/5), một cơn dư chấn động đất đã xảy ra ở cường độ nhẹ (khoảng từ 1,5 đến 3 độ richter) trong khoảng 45 giây trên địa bàn Hà Nội.
Tại các tòa nhà cao tầng, dư chấn này đã gây ra những hoảng loạn nhất định cho những nhân viên văn phòng và khách hàng đang ở trong tòa nhà và sợ hãi rủ nhau chạy xuống đất. Theo phản ánh, khu vực quận Hoàn Kiếm có chấn động mạnh nhất. Từ tầng 3 của các tòa nhà cao tầng ở địa bàn quận này đã có thể cảm nhận thấy rung chuyển mạnh. Tại tầng 6 tòa nhà khu vực biên tập thuộc Đài Tiếng nói Việt Nam, 45 Bà Triệu, nhiều người cho biết, có hiện tượng bàn ghế, cửa đung đưa, các vật dụng để trên bàn như chai nước, lọ hoa cũng bị nghiêng nhẹ, người cảm thấy hơi nôn nao, chóng mặt.
8. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Ban quản lý Dự án Nhà máy lọc dầu Dung Quất - Quảng Ngãi cho biết, dự kiến trong tháng 5 này sẽ đưa vào vận hành chạy thử một số phân xưởng và phấn đấu đến tháng 8 năm nay sẽ hoàn thành chạy thử tất cả các phân xưởng của nhà máy. Đến tháng 2 năm 2009, sẽ chính thức đưa nhà máy vào hoạt động. Để phục vụ việc chạy thử các phân xưởng và nhà máy, Ban quản lý Dự án đã ký kết hợp đồng với một số đơn vị đảm nhận việc cung ứng nhiên liệu và phân phối sản phẩm trong quá trình chạy thử.
Theo đó, Tổng công ty thương mại dầu khí cung cấp dầu thô, hóa phẩm , xúc tác cho quá trình chạy thử và vận hành. Công ty phân phối và kinh doanh sản phẩm dầu khí chịu trách nhiệm phân phối các sản phẩm xăng, dầu diesel, Jet Al, Fuel Oil và cung cấp dầu diesel cho chạy thử. Công ty khí cung cấp và phân phối sản phẩm LPG . Công ty cổ phần Vận tải dầu khí làm đầu mối cung cấp dịch vụ chuyên chở nguyên liệu, nhiên liệu và sản phẩm . Công ty cổ phần Dịch vụ kỹ thuật dầu khí đảm nhận việc cung cấp dịch vụ bảo dưỡng nhà máy, hệ thống cảng biển, cung cấp dịch vụ lai dắt và ứng cứu sự cố tràn dầu…
9. Báo Hà Nội mới phản ánh: Ngày 12/5, Thủ tướng Chính phủ đã phê chuẩn kết quả bầu cử bổ sung, miễn nhiệm thành viên UBND tỉnh Bắc Kạn nhiệm kỳ 2004-2009. Theo đó, ông Trương Chí Trung, Phó Bí thư Tỉnh ủy, giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn thay ông Hà Đức Toại nhận nhiệm vụ mới.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài "Viết tiếp vụ “Luật sư ăn chặn hơn tỷ đồng?”: Nhiều nạn nhân mới đang kêu cứu". Bài báo phản ánh: Báo Pháp Luật TP.HCM ngày 6-5 có đăng bài “Luật sư ăn chặn hơn tỷ đồng?”(Văn phòng đã có nêu trong Điểm báo ngày 06/5/2008 - số 2) phản ánh một số việc làm thiếu minh bạch của luật sư PVH gây thiệt hại cho khách hàng. Sau khi Báo phát hành, chúng tôi nhận được nhiều cuộc điện thoại và thư phản ánh của các nạn nhân khác về hành vi của ông H.
Bà Nguyễn Thanh Lành (112B Nguyễn Lâm, quận Bình Thạnh) cho biết: Người bác của bà có thế chấp nhà cho người quen để vay 100 triệu đồng. Khi nghe tin người bác có ý định bán nhà, luật sư H. đồng ý trả nợ thay và cho người bác mượn 50 triệu đồng với điều kiện được giữ giấy chủ quyền nhà để bảo đảm việc thu hồi nợ. Ngày 25-9-2007, bà Phạm Thị Yến (ngụ phường 5, quận Phú Nhuận) đã đặt cọc 300 triệu đồng để mua căn nhà của người bác với giá 1,4 tỷ đồng. Hai bên thống nhất nhờ ông H. đứng ra làm giấy chủ quyền mới cho người mua. Theo bà Lành, sau khi nhận tiền cọc, người bác đã trả ngay cho ông H. 150 triệu đồng (gồm khoản tiền mà luật sư đã trả nợ thay và khoản tiền cho mượn thêm). Sau đó, bà Lành cũng giao thêm cho ông H. 50 triệu đồng để ông làm thủ tục phân chia thừa kế nhà. Nhưng từ lúc nhận tiền cho đến nay, ông H. đã “án binh bất động”, luôn tìm cách né tránh bà Lành... Khi nghe hỏi về giấy chủ quyền nhà, ông H. đã yêu cầu bà phải làm giấy nợ 200 triệu đồng mới giao trả giấy.
Phía bà Yến cũng cho biết: “Mặc dù nhận lo giúp các thủ tục để tôi hoàn tất việc mua nhà nhưng ông H. lại chẳng làm gì. Khi tôi tỏ ý sẽ tự đi làm thủ tục thì ông H. yêu cầu tôi phải ký giấy nhận nợ 200 triệu đồng mới giao giấy tờ nhà. Thấy vô lý nên tôi đã không ký”. Theo người làm chứng cho việc mua nhà của bà Yến, nhiều khả năng ông H. cố ý giữ lại giấy tờ nhà để vòi tiền cả bên mua lẫn bên bán.
Trong số các nạn nhân của luật sư H. có những người rất nghèo, đang ở nhà thuê. Như ông Đặng Vinh Hải (phường 6, quận Bình Thạnh) phải đi vay mượn năm triệu đồng để nhờ ông H. lo thủ tục tranh chấp thừa kế. Sau khi nhận tiền thì ông H. “lặn mất tăm”, không nghe điện thoại và cũng không có mặt ở văn phòng. Ông Hải chỉ còn biết cầm “hợp đồng dịch vụ dân sự” không ghi ngày, tháng nhận tiền để đi khiếu nại.
Tìm hiểu thêm về vụ kiện đòi nợ ông Đặng Văn Sang (30 ngàn USD, 20 triệu đồng và 40 lượng vàng SJC) mà theo luật sư H. đang được TAND quận Bình Thạnh thụ lý (như đã thông tin ở số báo trước), chúng tôi hết sức thất vọng khi được biết luật sư H. đã nói... dối! Ngày 17-3, TAND quận Bình Thạnh có yêu cầu nguyên đơn H. đóng tiền tạm ứng án phí. Tuy nhiên, theo xác định của tòa này với chúng tôi, đến giờ nguyên đơn H. vẫn chưa đóng tiền nên hồ sơ khởi kiện đã được xếp lại.
Tối 8-5, qua điện thoại, luật sư H. cho biết: “Để dễ đòi nợ nhiều người, tôi đang nộp đơn xin ra khỏi Đoàn luật sư TP.HCM và đã trả thẻ luật sư cùng chứng chỉ hành nghề. Ngày mai, tôi sẽ đi mượn tiền đóng án phí... Ngoài ra, tôi đã nộp đơn khởi kiện đòi bác của bà Lành trả lại 250 triệu đồng mà tôi đã cho mượn...”.
Khoản 1d Điều 9 Luật Luật sư nghiêm cấm luật sư lừa dối khách hàng. Điều 10 luật này cũng yêu cầu luật sư phải có phẩm chất đạo đức tốt. Chẳng rõ lần này luật sư H. có nói thật hay không nhưng với những tố giác của các nạn nhân, xem ra luật sư H. đã có nhiều dấu hiệu vi phạm Luật Luật sư và quy chế đạo đức hành nghề luật sư mà Đoàn luật sư TP.HCM luôn chú trọng.
Báo cũng có bài "Báo cáo của Mỹ về con nuôi VN: Công an một số tỉnh đã vào cuộc". Bài báo phản ánh: Cục Con nuôi quốc tế (Bộ Tư pháp) đã bắt đầu làm việc với Đại sứ quán Mỹ liên quan báo cáo của Mỹ về vấn đề con nuôi Việt Nam. Trước đó, Chính phủ Việt Nam quyết định không gia hạn hiệp định về con nuôi ký với Mỹ năm 2005 và sẽ ngừng việc nhận các hồ sơ xin con nuôi mới của công dân Mỹ từ ngày 1-7 tới. Pháp Luật TP.HCM đã phỏng vấn ông Vũ Đức Long (ảnh) - Cục trưởng Cục Con nuôi quốc tế về vấn đề này.
. Trong bản báo cáo, phía Mỹ đã đưa ra rất nhiều cáo buộc chỉ trích các cơ quan Việt Nam, kể cả Cục Con nuôi quốc tế đã có những sai phạm trong việc cho nhận con nuôi. Ông đánh giá báo cáo này thế nào?
+ Những cáo buộc của phía Mỹ hoàn toàn thiếu cơ sở. Trong báo cáo không nói rõ trường hợp cụ thể nào mà chỉ nêu người này, người khác có ý kiến này, ý kiến kia. Đặc biệt, họ cho rằng các quan chức của Cục Con nuôi quốc tế và của Chính phủ đi mua sắm thả cửa, bắt phải thanh toán hóa đơn, nhận hối lộ để cấp phép, buộc đương sự phải chi tiền... Đây là những thông tin bịa đặt, bôi nhọ Việt Nam. Chúng tôi thấy Mỹ cần đưa ra những trường hợp thật cụ thể để hai bên cùng điều tra lại cho rõ các trường hợp đó. Nếu đúng là có vi phạm, chúng tôi sẽ kiên quyết xử lý.
. Phía Mỹ còn cáo buộc việc một số cơ sở nuôi dưỡng trẻ em không có giấy phép đã thỏa thuận với các thai phụ để bán con ở năm tỉnh, thành thì sao?
+ Việc quản lý cơ sở nuôi dưỡng và có thẩm quyền cho con nuôi là do địa phương quyết định. Hiện có 85/378 cơ sở nuôi dưỡng được phép cho con nuôi nước ngoài. Đối với các địa phương bị Mỹ cáo buộc, Bộ Tư pháp đã yêu cầu kiểm tra chặt chẽ, một số tỉnh đã có báo cáo. Tại những nơi đó, công an tỉnh và cơ quan chức năng đã vào cuộc điều tra làm rõ. Hiện chưa có kết luận về việc này, phải chờ kết luận cuối cùng.
Chúng tôi thẳng thắn thừa nhận có những hồ sơ trẻ em địa phương chúng ta làm chưa chuẩn, do trình độ, do đặc thù của từng địa phương, do vụ việc... Thậm chí có những bản tường trình do những người không biết viết lập và ký. Tuy nhiên, vì thế mà nói là Việt Nam có công nghệ buôn bán trẻ em thì không đúng. Đây là lĩnh vực Việt Nam quản lý tương đối chặt.
. Nếu hai bên không ký tiếp hiệp định về con nuôi thì liệu công dân Mỹ có cách nào để xin con nuôi Việt Nam?
+ Chính phủ Việt Nam đang trình Quốc hội xin ý kiến phê chuẩn Công ước Lahay mà Mỹ cũng là thành viên. Đây là cơ hội để nối lại chương trình con nuôi Việt-Mỹ. Ngoài ra, chúng tôi sẵn sàng ngồi với phía Mỹ để đàm phán nếu phía Mỹ đưa ra sáng kiến về một thỏa thuận liên quan đến con nuôi mới.
2. Báo điện tử Đài tiếng nói Việt Nam phản ánh: Chiều 12/5, Quốc hội tiếp tục làm việc tại Hội trường, nghe Ủy ban Pháp luật của Quốc hội trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi) và thảo luận về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của Dự thảo Luật này.
Qua thảo luận, đa số ý kiến của các đại biểu Quốc hội đều tán thành với Báo cáo giải trình tiếp thu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về Dự án Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật, cho rằng so với các dự thảo trước, bản dự thảo lần này đã tiếp thu nghiêm túc ý kiến đóng góp của đại biểu từ các kỳ trước, được nâng lên cả về chất lượng và nội dung.
Các đại biểu Đinh Xuân Thảo (đoàn Kiên Giang), Lưu Thị Chi Lan (đoàn Vĩnh Phúc), Vũ Hồng Anh (đoàn Hà Nội) tán thành với việc cần thiết phải thu gọn các loại văn bản quy phạm pháp luật, và tiến tới phải được rút gọn thêm nữa. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hiện hành có quá nhiều loại văn bản (trên 20 loại văn bản), lại do nhiều chủ thể khác nhau ban hành, nên gây nhiều khó khăn cho công tác thi hành và áp dụng pháp luật. Tuy nhiên, các đại biểu cho rằng việc thu gọn đến đâu và loại văn bản nào cần được thu gọn cũng cần được cân nhắc kỹ và cần phải được thực hiện từng bước; trước mắt chỉ nên thu gọn các loại văn bản quy phạm pháp luật do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chánh án Toà án Nhân tối cao và Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao ban hành.
Theo đại biểu Đinh Xuân Thảo (đoàn Kiên Giang), vấn đề nổi cộm nhất trong dự thảo luật lần này là phải chỉnh lý lại việc lập chương trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, quy định ở mục 1, chương 3. Đại biểu cơ bản thống nhất như trong dự thả giao cho Uỷ ban thường vụ Quốc hội là cơ quan lập chương trình xây dựng luật, trình Quốc hội thông qua, thay vì trước đây giao cho Chính phủ. Tuy nhiên trình tự lập thì cần phải nghiên cứu kỹ quy định sao cho chặt chẽ và chính xác.
Đóng góp ý kiến về sự đảm bảo cho tính thống nhất của luật, đại biểu Hà Công Long (Gia Lai) nêu ý kiến về khoản 2, Điều 5 của Dự thảo luật quy định, văn bản quy phạm pháp luật quy định trực tiếp các nội dung cần điều chỉnh, không quy định chung chung, quy định lại các nội dung đã được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật khác. Đại biểu cho rằng đây là vấn đề mới được nêu trong dự thảo luật, tuy nhiên với quy định không mang tính nguyên tắc như trên sẽ được hiểu và thực hiện ra sao khi mà ngay trong luật vẫn còn nhiều vấn đề quy định lại các nội dung đã được quy định trong luật khác. Ví dụ nguyên tắc biểu quyết theo đa số của Quốc hội, Chính phủ khi thông qua Chương trình xây dựng luật và pháp lệnh hoặc vấn đề quy định tại khoản 2 Điều 27, khoản 4 Điều 39, khoản 4 Điều 65 thực chất là việc nhắc lại nguyên tắc biểu quyết được quy định trong Luật Tổ chức ở Quốc hội và Luật Tổ chức Chính phủ ở Điều 4 và Điều 19. Đại biểu đề nghị, nếu đã quy định như vậy, cần thiết phải xem xét, nghiên cứu để tránh trùng lặp.
Về quy định mới quy định Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội có trách nhiệm thảo luận, góp ý bằng văn bản đối với các Dự án luật do các cơ quan khác của Quốc hội thẩm tra, đại biểu Hà Công Long băn khoăn không biết sẽ thực hiện quy định này như thế nào. Đây là quy định mới, liệu trong thực tế có Ủy ban nào tham gia thảo luận không. Đại biểu kiến nghị xem xét lại và nên chăng giao cho thường trực các Ủy ban đã có đại biểu chuyên trách.
Đại biểu Lưu Thị Chi Lan (đoàn Vĩnh Phúc) băn khoăn, Nghị quyết của Quốc hội là văn bản quy phạm pháp luật, nhưng tính pháp lý và thời hiệu của các nghị quyết thường rất khác nhau. Có những Nghị quyết thời hiệu quá ngắn như Nghị quyết về kinh tế xã hội năm 2008, Quốc hội thông qua và có hiệu lực mới được 5 tháng đã phải sửa. Tuổi thọ của văn bản chỉ được tính bằng tháng. Đại biểu kiến nghị có thể đưa Nghị quyết của Quốc hội là văn bản quy phạm pháp luật nếu tính pháp lý và thời gian có hiệu lực của văn bản được tăng lên không phải bằng tháng mà bằng năm.
Đại biểu cũng cho rằng thời điểm có hiệu lực và việc đăng công báo văn bản quy phạm pháp luật theo quy định trong dự thảo không sớm hơn 45 ngày kể từ ngày ký ban hành hoặc công bố là cần thiết, tuy nhiên khoảng thời gian này đối với các luật là ngắn nhưng đối với các Nghị quyết của Quốc hội là dài. Đại biểu nêu dẫn chứng, nếu Quốc hội họp phiên cuối năm, kết thúc vào cuối tháng 11 thì thời gian có hiệu lực của Nghị quyết kinh tế xã hội vào năm sau sẽ bị chậm hơn thời điểm ngày 1/1 năm sau vì chỉ có 1 tháng, không phải 45 ngày.
3. Báo Tuổi trẻ trên mục Pháp luật có bài "Hoãn hoài, hoãn mãi, hoãn không thôi". Bài báo phản ánh: Sau bao công sức đi hầu tòa được tuyên thắng kiện, lẽ ra đương sự phải vui mừng. Tuy nhiên, đối với nhiều người, "bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật ngay sau khi tuyên" chỉ là bắt đầu cho một hành trình loằng ngoằng, gian truân, khó hiểu tưởng như không có điểm dừng.
Theo Bộ luật tố tụng dân sự, chỉ có chánh án Tòa án nhân dân (TAND) tối cao và viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) tối cao mới có thẩm quyền đề nghị hoãn thi hành án, tuy nhiên trên thực tế các cơ quan khác cũng có thể nhảy vào yêu cầu tạm dừng thi hành án.
Vụ tranh chấp căn nhà 84 Nguyễn Du, Q.1, TP.HCM giữa bà Nguyễn Quỳnh Anh và những người mua nhà (ông Nguyễn Xuân Cương và bà Lê Thị Tuyết Hồng) đang giữ "kỷ lục" đáng kể về thời gian bị hoãn thi hành án. Bản án của Tòa phúc thẩm TAND tối cao đã có hiệu lực từ ngày 11-5-2004. Cơ quan thi hành án đã nhiều lần ra quyết định thi hành bản án (giao căn nhà cho bà Quỳnh Anh), nhưng hễ cứ gần đến ngày thi hành án tổ chức cưỡng chế giao nhà thì lại có công văn can thiệp, đề nghị hoãn thi hành án của nhiều cơ quan khác nhau.
Lần thứ nhất vào tháng 1-2005, VKSND tối cao yêu cầu hoãn thi hành án 90 ngày để xem xét kháng nghị giám đốc thẩm theo khiếu nại của bên ông Cương, bà Hồng. Sau khi nghiên cứu hồ sơ thấy không có cơ sở để kháng nghị, VKSND tối cao đã có công văn giải tỏa việc hoãn thi hành án.
Cơ quan thi hành án ra quyết định thi hành tiếp tục bản án. Sau thời gian dành cho các bên tự nguyện thi hành án nhưng không được, cơ quan thi hành án đã chuẩn bị một kế hoạch cưỡng chế rất chi tiết thì đến tháng 12-2007 lại có công văn đề nghị hoãn thi hành, lần này là của TAND tối cao. Điều đáng nói là công văn hoãn thi hành án trên đây của TAND tối cao đã vi phạm thủ tục tố tụng, vì tính từ thời điểm bản án có hiệu lực (ngày 11-5-2004) đến ngày ra công văn hoãn thi hành của TAND tối cao đã hơn ba năm sáu tháng, trong khi thời hiệu của kháng nghị giám đốc thẩm chỉ là ba năm.
Chờ hết thời hạn hoãn mà không có kháng nghị của TAND tối cao, cơ quan thi hành án ra quyết định tiếp tục thi hành một lần nữa. Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau liên tục có các công văn can thiệp yêu cầu "tạm dừng" bản án: một công văn của Thanh tra Chính phủ (Vụ Tiếp dân và xử lý đơn thư) và một công văn khác của Cơ quan điều tra thuộc VKSND tối cao với lý do "chờ xác minh nội dung tố cáo". Theo cơ quan thi hành án TP.HCM, việc các cơ quan khác can thiệp vào quá trình thi hành bản án này là trái luật. Vì chỉ có chánh án TAND tối cao và viện trưởng VKSND tối cao mới có thẩm quyền đề nghị hoãn thi hành án.
Trước sự can thiệp "thô bạo" của nhiều cơ quan không có chức năng vào quá trình thi hành bản án này, Ủy ban MTTQ TP.HCM đã có công văn kiến nghị Ủy ban thường vụ Quốc hội, Ủy ban pháp luật và Ủy ban tư pháp Quốc hội xem xét để bản án được thi hành theo đúng pháp luật, bảo vệ lợi ích hợp pháp của các đương sự đã được tòa phán quyết.
Hiện nay do không nhận được nhà như bản án tuyên, người được thi hành bản án này là bà Quỳnh Anh (tức bà luật sư Nguyễn Phước Đại, một trí thức yêu nước, nguyên là ủy viên Đoàn chủ tịch UBMTTQ VN) đang phải sống nhờ vào sự chăm sóc của Trại dưỡng lão Thị Nghè.
Bản án xét xử tranh chấp vụ mua bán nhà 313 Lê Quang Định, Q.Bình Thạnh giữa vợ chồng ông Vương Quốc Long và người bán (vợ chồng ông Hồ Tiết Phương, bà Nguyễn Thị Tuyết Hoa) cũng liên tục bị hoãn thi hành vì kháng nghị giám đốc thẩm. Bản án phúc thẩm lần thứ nhất (6-2002) buộc người bán nhà phải bồi thường gấp đôi số tiền cọc cho ông Long, tổng cộng là 260 lượng vàng. Khi ông Long đang xin thi hành bản án này thì VKSND tối cao có văn bản yêu cầu hoãn để xem xét kháng nghị giám đốc thẩm do phía người bán khiếu nại.
Hết hạn hoãn 90 ngày, VKSND tối cao có văn bản giải tỏa lệnh hoãn vì không có cơ sở kháng nghị. Tiếp theo đó, đến lượt TAND tối cao cũng có văn bản hoãn, xong lại cũng không kháng nghị mà cho thi hành án tiếp. Ông Long đang vui mừng thì khi sắp hết thời hiệu kháng nghị giám đốc thẩm (ba năm), cũng chính TAND tối cao lại ra kháng nghị và xử giám đốc thẩm hủy án, yêu cầu TAND TP.HCM xét xử lại vì cho rằng bản án phúc thẩm không chính xác. Tháng 3-2006 khi xử phúc thẩm lại, TAND TP.HCM vẫn giữ nguyên quan điểm, xử cho ông Long thắng kiện, được bồi thường 260 lượng vàng y như bản án phúc thẩm lần đầu.
Ông Long một lần nữa đi xin thi hành án và rồi bản án lại tiếp tục bị TAND tối cao ra lệnh hoãn. Sau đó, chính phó chánh án TAND tối cao đã ký kháng nghị lần trước, lại ký tiếp một bản kháng nghị lần thứ hai. Ông Long bức xúc nói trong khi một phó chánh án TAND tối cao (ký thay chánh án) quyết định không kháng nghị thì sau đó lại có một phó chánh án khác ký quyết định kháng nghị.