I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Thanh niên online có bài: Cán bộ tư pháp lừa đảo lĩnh án 15 năm tù. Bài báo phản ánh: TAND tỉnh Bắc Ninh vừa tuyên phạt Phạm Khắc Đoàn (37 tuổi, ngụ ở xã Nội Duệ, H.Tiên Du) 15 năm tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Theo truy tố, năm 2010 Phạm Khắc Đoàn là cán bộ tư pháp xã Nội Duệ được tiêu chuẩn cấp đất giãn dân khu dịch vụ Bãi Dé, với hình thức gắp lô. Do không có nhu cầu sử dụng nên tháng 11.2010 Đoàn bán lô đất này cho một cán bộ trong xã với số tiền 2,7 tỉ đồng.
Sau đó, Đoàn làm giả các giấy tờ thể hiện lô đất này vẫn thuộc sở hữu của mình, rồi lần lượt bán cho 3 người khác với số tiền hơn 6 tỉ đồng.
Lợi dụng vai trò cán bộ xã, Đoàn đã lấy con dấu của UBND xã đóng vào các giấy tờ bị làm giả. Sau khi phát hiện Đoàn có hành vi lừa đảo, các bị hại đã làm đơn tố cáo gửi cơ quan công an. Đoàn đã khắc phục, bồi thường toàn bộ số tiền lừa đảo chiếm đoạt cho các bị hại.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Thanh tra Bộ và Vụ Tổ chức cán bộ theo dõi.
2. Báo điện tử Chính phủ có bài: Thí điểm thi tuyển lãnh đạo cấp vụ Bộ Tư pháp. Bài báo phản ánh: Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng, Bí thư Ban Cán sự đảng Chính phủ đồng ý để Bộ Tư pháp triển khai thí điểm thi tuyển lãnh đạo cấp vụ năm 2015 theo Đề án của Bộ Tư pháp, bảo đảm phù hợp với tinh thần Kết luận của Bộ Chính trị tại Thông báo số 202-TB/TW ngày 26/5/2015 về Đề án "Thí điểm đổi mới cách tuyển chọn lãnh đạo quản lý cấp vụ, cấp sở, cấp phòng".
Bộ Tư pháp cho biết, năm 2015 có 4 vị trí thi tuyển, trong đó có 3 vị trí cấp Trưởng và 1 vị trí cấp Phó, gồm: Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật; Hiệu trưởng Trường Đại học Luật Hà Nội, Giám đốc Học viện Tư pháp và Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế.
Tính tới ngày 1/6/2015, Hội đồng thi tuyển lãnh đạo cấp Vụ Bộ Tư pháp năm 2015 đã nhận được tổng cộng 10 hồ sơ đăng ký dự thi vào 4 vị trí thi tuyển lãnh đạo cấp Vụ.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ Tổ chức cán bộ theo dõi.
3. Báo Pháp luật TP.HCM có bài: Có thừa phát lại, án thi hành trôi chảy. Bài báo phản ánh: Tuy số lượng đầu việc trực tiếp tổ chức thi hành án chưa nhiều nhưng tỉ lệ thi hành án thành công của thừa phát lại khá cao. Nhiều người dân đến nhờ thừa phát lại đã được thi hành án nhanh chóng, đỡ mất thời gian, công sức…
Hơn bốn năm từ khi thành lập đến nay,Văn phòng Thừa phát lại (TPL) quận Gò Vấp mới chỉ thụ lý năm vụ yêu cầu thi hành án (THA) thì đã thi hành xong bốn vụ, thu được hơn 7 tỉ đồng để THA cho người dân. Trong đó có hai vụ, sau khi TPL vào cuộc thì đương sự đã tự nguyện THA hoặc tự thương lượng với nhau, rút ngắn quá trình THA.
Để người dân biết và tin tưởng nhiều hơn vào chức năng trực tiếp tổ chức THA của TPL, ông Nguyễn Tiến Pháp (Trưởng Văn phòng TPL quận Thủ Đức) đề xuất tòa án hai cấp ở TP.HCM tạo điều kiện để TPL được bố trí một bàn làm việc tại trụ sở các tòa, gần khu vực thụ lý, phát hành bản án. Mục đích là để TPL tư vấn pháp luật miễn phí cho người dân về thủ tục THA và việc lựa chọn tổ chức THA cho hiệu quả với từng vụ việc. Tất nhiên việc lựa chọn cơ quan THA dân sự hay TPL đứng ra tổ chức THA là do người dân quyết định. Ngoài ra, ông Pháp cho rằng nên quy định cho phép cơ chế TPL được quyền nhận bản án hoặc quyết định của tòa để tự tiếp xúc, giới thiệu chức năng THA của mình đến cá nhân, tổ chức có nhu cầu.
“TPL chia sẻ gánh nặng với cơ quan THA, giúp giảm tải các vụ THA tồn đọng, đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người dân” - ông Lê Mạnh Hùng (Trưởng Văn phòng TPL quận Bình Thạnh) khẳng định. Theo ông Hùng, dù số lượng vụ việc THA của các văn phòng TPL còn thấp nhưng bước đầu đã nhận được sự thừa nhận, tin tưởng của xã hội. Một số vụ THA có giá trị đặc biệt lớn như Văn phòng TPL quận Bình Thạnh từng tổ chức THA theo đơn yêu cầu của một công ty tài chính với giá trị về tiền lên đến hơn 148 tỉ đồng.
Về vấn đề này, Văn phòng Bộ đề xuất Tổng cục THADS theo dõi.
II- PHẢN HỒI CHÍNH SÁCH
1. Báo Đầu tư chứng khoán có bài: Quỹ bất động sản vẫn… “bất động”. Bài báo phản ánh: Tuy bất cập về hành lang pháp lý đối với quỹ đầu tư bất động sản đã được tháo gỡ tại Nghị định 60/2015 sửa đổi Nghị định 58/2012 hướng dẫn Luật Chứng khoán, nhưng theo nhận định của các công ty quản lý quỹ, vẫn không dễ huy động vốn để lập loại hình quỹ này.
Hành lang pháp lý cho sự ra đời của quỹ đầu tư bất động sản đã định hình cách đây 3 năm tại Thông tư 228/2012 của Bộ Tài chính, hướng dẫn thành lập và quản lý quỹ đầu tư bất động sản, nhưng đến nay, chưa có bất kỳ quỹ nào được thành lập. Sự chậm trễ này không chỉ do NĐT ít quan tâm, mà còn do cơ chế thành lập và hoạt động của quỹ khá “cứng”, nên khó đi vào cuộc sống: chỉ được góp tiền vào quỹ (nhiều thị trường cho phép góp bất động sản), khó linh hoạt danh mục đầu tư, cũng như cơ chế vay vốn…
Bất cập trên, theo nhìn nhận của các công ty quản lý quỹ, đã phần nào được tháo gỡ tại Nghị định 60/2015 hướng dẫn Luật Chứng khoán. Theo đó, thay vì phải góp tiền vào quỹ, cơ chế mới tại văn bản này (có hiệu lực từ ngày 1/9 tới) cho phép quỹ đầu tư bất động sản được tiếp nhận vốn góp là bất động sản.
Cơ chế mới tại Nghị định 60/2015 cho phép nhận vốn góp là bất động sản. Tuy nhiên, ghi nhận của các công ty quản lý quỹ cho thấy, với những bất động sản như trung tâm thương mại, căn hộ, văn phòng cho thuê… có hiện trạng kinh doanh tốt, mang lại lợi nhuận khả quan cho NĐT, họ không có nhu cầu góp các tài sản này để lập quỹ bất động sản, trong khi các loại bất động sản này đang là đích ngắm của các nhà lập quỹ. Một cái khó nữa với các công ty quản lý quỹ là chính sách thuế đối với quỹ đầu tư bất động sản hiện chưa rõ ràng. Theo quy định tại Thông tư 228/2012, quỹ đầu tư bất động sản có thể được thành lập dưới dạng công ty đầu tư chứng khoán bất động sản (công ty cổ phần) hoặc quỹ đầu tư bất động sản (quỹ đóng). Để linh hoạt và hiệu quả hơn trong hoạt động, các công ty quản lý quỹ muốn lập quỹ dưới dạng công ty đầu tư chứng khoán bất động sản.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế theo dõi.
2. Báo điện tử Vietnam.net có bài: Không sớm gỡ bất cập, VN sẽ chậm bước. Bài báo phản ánh: Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp là xương sống pháp lý của một nền kinh tế dựa nhiều vào đầu tư như Việt Nam. Nếu những bất cập không sớm được giải quyết, chắc chắn Việt Nam sẽ chậm bước trong cuộc đua với các quốc gia lân cận.
Một vấn đề nữa là đã 07 tháng kể từ khi Luật Doanh nghiệp (LDN) và Luật Đầu tư (LĐT) được Quốc hội thông qua nhưng Chính phủ vẫn chưa đưa ra một Nghị định hướng dẫn cụ thể cũng như một hướng dẫn chuyển tiếp liên quan đến các hồ sơ nộp trước 01/07 theo luật cũ nhưng chưa được ra giấy khi LDN có hiệu lực. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phải ra ít nhất 04 công văn để hướng dẫn tạm thời cho trường hợp chuyển tiếp này, và có những công văn ra đời chưa lâu đã bị thay thế bằng công văn khác.
Khi thời hạn 45 ngày kết thúc, NĐT mới được Sở Kế hoạch và Đầu tư thông báo rằng hồ sơ của NĐT có nguy cơ phải làm lại theo LDN và LĐT mới theo hướng dẫn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. NĐT yêu cầu làm rõ thì được phía cơ quan có thẩm quyền giải thích miệng rằng do khi LDN mới có hiệu lực, ủy ban nhân dân là cơ quan cấp Giấy chứng nhận đầu tư đã không đồng ý ký thêm bất kỳ một Giấy chứng nhận đầu tư nào nữa cho dù hồ sơ nộp đầy đủ trước 01/07 vì lý do… sợ trách nhiệm. Chính vì thế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phải “chữa cháy” bằng cách yêu cầu NĐT làm lại hồ sơ.
Những vấn đề trên không chỉ ảnh hưởng đến NĐT nước ngoài mà cả DN trong nước cũng vạ lây. Theo quy định của LDN mới, cơ quan đăng ký doanh nghiệp hiện nay cho cả NĐT nước ngoài và DN trong nước sẽ là Phòng đăng ký kinh doanh (PĐKKD). Trước đây, NĐT nước ngoài sẽ làm việc với phòng đầu tư, nay chỉ phụ trách việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Kể cả việc đăng ký con dấu cũng sẽ do PĐKKD giải quyết. Điều này dẫn đến hiện tượng quá tải cho PĐKKD trong khi phòng đầu tư thì lại vắng vẻ.
Như trường hợp con dấu, một cán bộ có trình độ sẽ cho phép NĐT tự do sử dụng con dấu theo bất kỳ mẫu nào và không đề nghị họ tách giấy vì thấu hiểu những khó khăn về kinh tế mà việc tách giấy sẽ đem lại cho NĐT. Thế nhưng trái lại, phần lớn nếu không muốn nói là tất cả PĐKKD đã chọn làm theo chủ trương của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho dù nó không chỉ vô lý mà còn trái với quy định của Điều 44 của LDN.
Và điều này ảnh hưởng rất lớn, bởi lẽ LĐT và LDN là xương sống pháp lý của một nền kinh tế dựa nhiều vào đầu tư như Việt Nam. Nếu tình trạng này không sớm được giải quyết, chắc chắn Việt Nam sẽ chậm bước trong cuộc đua với các quốc gia lân cận mà cái giá sẽ là sự phát triển của đất nước.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế và Vụ Các Vấn đề chung về xây dựng pháp luật theo dõi.
3. Báo Xây dựng có bài: Cần hoàn thiện hành lang pháp lý trong quản lý và xây dựng nghĩa trang. Bài báo phản ánh: Sau hơn 7 năm triển khai, Nghị định 35/2008/NĐ-CP đã giúp các địa phương thực hiện tốt và hiệu quả hơn công tác quản lý, đầu tư xây dựng và sử dụng nghĩa trang. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện Nghị định còn nhiều những bất cập, hạn chế trong việc quản lý nghĩa trang như cơ sở hỏa táng, định giá đất mộ, chi phí dịch vụ nghĩa trang… Vì vậy, cần cấp thiết xây dựng Nghị định bổ sung cho Nghị định này.
Ngoài những kết quả đã đạt được đáng ghi nhận trong việc quản lý nghĩa trang thì còn những hạn chế cần khắc phục. Đối với quy hoạch địa điểm nghĩa trang chưa quy định cụ thể về nội dung nhiệm vụ, nội dung quy hoạch nghĩa trang/địa điểm nghĩa trang cũng như trách nhiệm trong việc tổ chức lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch nghĩa trang dẫn đến việc lúng túng trong quá trình triển khai lập quy hoạch tại các địa phương. Tên gọi quy hoạch địa điểm nghĩa trang chưa chính xác, chưa phản ảnh hết các nội dung của quy hoạch. Đối với quy hoạch xây dựng nghĩa trang chưa quy định cụ thể về trách nhiệm tổ chức lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch xây dựng nghĩa trang.
Cơ sở hỏa táng là thành phần quan trọng trong các nội dung có liên quan đến xây dựng nghĩa trang nhưng chưa có các quy định cụ thể phải bắt đầu từ quy hoạch xây dựng hoặc quy hoạch nghĩa trang đến việc triển khai xây dựng theo quy hoạch gặp khó khăn. Ngoài ra, chưa có các quy định có liên quan đến việc quản lý sử dụng đất đối với nghĩa trang. Trong thực tế một số nghĩa trang đã được đầu tư xây dựng nhưng sử dụng đất chưa hiệu quả như: diện tích đối với các phần mộ (tùy theo từng phong tục tập quán của địa phương) lớn hơn so với quy chuẩn quy định hiện hành, bố trí đất đai khu nghĩa trang dòng họ chiếm nhiều đất gây lãng phí đất. Chủ đầu tư nghĩa trang theo hình thức xã hội hóa được nhà nước ưu đãi cấp đất xây dựng nghĩa trang không thu tiền sử dụng đất hiện đang có hiện tượng đầu cơ, mua bán trao đổi đất đai và mua dự trữ các phần mộ… Thiếu các quy định về định giá đất mộ, mua bán, chuyển nhượng đất mộ, quy định về hợp đồng dịch vụ. Các công viên nghĩa trang do các tổ chức, cá nhân đầu tư chủ yếu nhằm mục đích kinh doanh, việc dành quỹ đất trong nghĩa trang này cho mục đích công cộng (đáp ứng một phần nhu cầu táng của địa phương) chưa được xác định cụ thể.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế theo dõi.
III- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo điện tử Chính phủ có bài: Xử lý dứt điểm văn bản nợ đọng trước 15/9. Bài báo phản ánh: Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ quan tâm, tập trung chỉ đạo sâu sát việc nghiên cứu, soạn thảo, trình các dự án luật, pháp lệnh được phân công, trước mắt tập trung xử lý dứt điểm số văn bản nợ đọng thuộc trách nhiệm của Bộ, ngành mình trước ngày 15/9 tới.
Tại Nghị quyết 56/NQ-CP Phiên họp Chính phủ chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 7/2015, Chính phủ thống nhất đánh giá tình hình xây dựng luật, pháp lệnh có chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, số lượng dự án luật, pháp lệnh xin lùi tiến độ trình Chính phủ còn nhiều, một số dự án luật chuẩn bị chưa tốt, chất lượng còn hạn chế. Tình trạng nợ đọng văn bản quy định chi tiết chưa được giải quyết vững chắc.
Do vậy, bên cạnh yêu cầu các Bộ, ngành xử lý dứt điểm số văn bản nợ đọng trước ngày 15/9, Chính phủ cũng giao Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ tăng cường công tác theo dõi, đôn đốc, kiểm tra tình hình soạn thảo, trình các dự án luật, pháp lệnh, các văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh; chủ động phối hợp với cơ quan chủ trì soạn thảo đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các biện pháp xử lý kịp thời những khó khăn, vướng mắc.
2. Báo điện tử Vnexpress có bài: Việt Nam nhận tàu kiểm ngư đầu tiên từ Nhật Bản. Bài báo phản ánh: Một trong 6 chiếc tàu kiểm ngư do Nhật Bản tài trợ đã được trao cho Việt Nam, hiện thực hóa cam kết của Tokyo về hỗ trợ Hà Nội đảm bảo thực thi pháp luật trên biển.
Đây là chiếc tàu đầu tiên trong số 6 tàu do Nhật Bản tài trợ cho Việt Nam với gói viện trợ không hoàn lại trị giá 500 triệu yen trong tài khóa 20014 nhằm giúp Việt Nam bảo đảm an ninh trên biển. JICS sẽ bàn giao tiếp hai chiếc trong năm nay.
Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida hồi đầu tháng 8 năm ngoái khi đến Hà Nội công bố Tokyo sẽ cung cấp 6 tàu và trang thiết bị nhằm giúp Việt Nam tăng năng lực thực thi luật pháp trên biển. Nhật và Việt Nam cũng nhất trí tinh thần thượng tôn pháp luật trên biển là điểm không thể thiếu được trong việc đảm bảo hòa bình và ổn định của các vùng biển, trong đó có Biển Đông và biển Hoa Đông.
Trên Biển Đông, Việt Nam và các nước Philippines, Malaysia và Brunei cùng có tranh chấp với Trung Quốc. Tại Hoa Đông, Trung Quốc cũng tranh chấp với Nhật Bản ở quần đảo Senkaku/Điếu Ngư do Tokyo đang quản lý. Các hoạt động dùng sức mạnh ép buộc các nước liên quan công nhận các yêu sách phi lý của Trung Quốc bị nhiều nước lên tiếng chỉ trích và đề nghị dừng gây căng thẳng.
3. Báo điện tử Vietnam.net có bài phản ánh:
- Miền Nam nước Nga đang bị đại dịch châu chấu tấn công, hơn 800 hecta cây trồng bị ảnh hưởng. Các nhà chức trách địa phương tuyên bố 10% sản lượng mùa vụ đã bị phá hủy.
Đài Truyền hình Nga liên hệ nạn châu chấu hiện nay với tình trạng biến đổi khí hậu, cho rằng nhiệt độ cao và tình trạng lũ lụt gần đây là các yếu tố có liên quan.
- Người đàn ông tên là Bruno đã tìm thấy một vật bằng nhựa trên hòn đảo Pháp Reunion và tin đó là một khung cửa sổ từ chiếc máy bay MH370 xấu số.
- Hãng tin Ria Novosti dẫn lời Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov bình luận về các cuộc tập trận chung giữa Nga và Trung Quốc rằng, hoạt động này không đồng nghĩa với việc ủng hộ tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông.
- Phát ngôn viên Chính phủ Hy Lạp Olga Gerovasili ngày 5/8 cho biết, Athens nhiều khả năng sẽ phải tiến hành một cuộc bầu cử trước thời hạn ngay trong mùa Thu này.