I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật Việt Nam điện tử có bài: Sẽ có hình phạt chung thân không giảm án. Bài báo phản ánh: Chiều 13/7, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường đã chủ trì cuộc họp nghe báo cáo chỉnh lý Dự thảo Bộ luật Hình sự sửa đổi trên cơ sở tiếp thu ý kiến Đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9 vừa qua và việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân đối với Dự thảo Bộ luật Hình sự sửa đổi.
Một trong những vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm của Dự thảo Bộ luật Hình sự (BLHS) sửa đổi là các quy định liên quan đến hình phạt tử hình như việc bỏ hình phạt tử hình ở một số tội; quy định không áp dụng hình phạt tử hình, không thi hành án tử hình trong một số trường hợp; quy định không xét giảm án đối với người bị kết án tử hình được ân giảm xuống thành tù chung thân.
Nhiều ý kiến tán thành và cho rằng xét từ góc độ quyền sống của con người, việc áp dụng tù chung thân không giảm án là giải pháp có ý nghĩa lớn vì tạo cho người đã bị kết án tử hình một cơ hội để tiếp tục được sống, được lao động, gặp gỡ người thân, đồng thời cũng tạo cơ hội khắc phục sai lầm có thể xảy ra trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử đối với người bị kết án tử hình. Cạnh đó, một số ý kiến Đại biểu Quốc hội không đồng tình với chế định trên nên trong Dự thảo, ngoài phương án 1 giữ nguyên như Dự thảo trình Quốc hội, đã bổ sung thêm phương án 2 quy định theo hướng siết chặt hơn điều kiện để xét giảm án tù chung thân đối với những trường hợp người bị kết án tử hình được ân giảm.
Đối với một số tội danh cụ thể, Dự thảo BLHS đưa ra nhiều quy định sửa đổi, bổ sung. Đáng chú ý, Dự thảo BLHS dự kiến bỏ tội hoạt động phỉ; thay thế tội phạm của tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng trong cấu thành của các tội phạm cụ thể trong từng lĩnh vực; bổ sung tội trục lợi trong kinh doanh bảo hiểm và những dự kiến này đều nhận được hai loại ý kiến khác nhau. Liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung một số tội danh cụ thể, Bộ trưởng Hà Hùng Cường cũng cho rằng cần thận trọng để tránh hình sự hóa quan hệ dân sự. Đặc biệt, Bộ trưởng rất tâm tư với tội trộm cắp khi đây là tội phổ biến ở Việt Nam, nhất là trong trường hợp tài sản bị trộm cắp có giá trị không lớn nhưng là phương tiện kiếm sống chủ yếu của người dân, gắn liền với tình cảm của họ như nạn trộm chó gây bức xúc dư luận vừa qua.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ luật hình sự - hành chính theo dõi.
2. Báo Pháp luật TP Hồ Chí Minh có bài: Ngắc ngoải chờ nhà trúng đấu giá. Bài báo phản ánh: Vụ việc đã kéo dài và trải qua nhiều thủ tục liên quan, do đó cơ quan thi hành án sẽ cố gắng giao tài sản trong thời gian sớm nhất.
Ông Bình cho biết trước đây vợ chồng ông Trần Văn Thông vay vốn của Ngân hàng TMCP Việt Á, tài sản thế chấp là căn nhà 176/15 Lý Tự Trọng, quận 1 (TP.HCM). Năm 2012, ngân hàng khởi kiện yêu cầu ông Thông trả nợ và sau đó TAND quận 1 ra quyết định công nhận thỏa thuận giữa hai bên. Theo đó, bên vay sẽ trả nợ cho ngân hàng theo cam kết, nếu không ngân hàng sẽ phát mại ngôi nhà trên thu hồi nợ.
Do phía ông Thông vi phạm thỏa thuận nên ngân hàng đã yêu cầu và Chi cục THA dân sự quận 1 ra quyết định THA. Đầu năm 2013, chấp hành viên ra quyết định cưỡng chế kê biên ngôi nhà. Đến tháng 9-2013, ông Bình mua được ngôi nhà trên với giá hơn 5,4 tỉ đồng. Theo hợp đồng, ông Bình nhận được nhà trong vòng 30 ngày sau khi ông trả hết tiền (nếu phải cưỡng chế giao nhà thì gia hạn thêm nhưng cũng không quá 45 ngày). 18 ngày sau tức ngày 27-10-2014, ông Bình trả đủ tiền cho đơn vị bán đấu giá nhưng đến nay sau hơn nửa năm, ông vẫn chưa nhận được nhà.
Ngày 13-7, trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, Chi cục trưởng Chi cục THA dân sự quận 1 (TP.HCM) Đỗ Mạnh Thủy cho biết ngày 26-3, chấp hành viên ra quyết định giao ngôi nhà cho ông Bình, ra thông báo gửi cho các bên sẽ tiến hành việc này vào sáng 7-4. Tuy nhiên, sau đó phía ông Thông không tự nguyện giao. Tổ công tác cũng chỉ có thể lập biên bản ghi nhận sự việc theo thẩm quyền.
Thứ nhất, phía người phải THA liên tục có khiếu nại liên quan đến thủ tục, quy trình xử lý tài sản và diện tích ngôi nhà cho rằng THA làm chưa khách quan, chính xác. Về nguyên tắc khi có khiếu nại của đương sự, THA phải có thời gian xác minh trả lời. Đến thời điểm này chúng tôi đã trả lời hết các khiếu nại của người phải THA theo hướng bác vì không có cơ sở.
Thứ hai, hiện THA đã ra quyết định cưỡng chế và lên kế hoạch cưỡng chế THA giao nhà nhưng theo quy định phải họp ban chỉ đạo THA quận để thông qua và chuẩn bị lực lượng. Tuy nhiên, cuộc họp ban chỉ đạo bị dời lại cho vấn đề thay đổi nhân sự tại UBND quận. Nhiều khả năng là trong tuần tới, Chi cục THA quận sẽ nhắc lại vụ việc và đề nghị ban chỉ đạo sẽ họp để thông qua kế hoạch cưỡng chế. Vụ việc này đã kéo dài và trải qua nhiều thủ tục liên quan, cơ quan THA sẽ cố gắng trong thời gian sớm nhất giao tài sản cho người trúng đấu giá” - ông Thủy nhấn mạnh.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Tổng cụ THADS kiểm tra thông tin, theo dõi, chỉ đạo đúng pháp luật.
3. Báo Vietnam Plus có bài: 100 luật gia sẽ tư vấn pháp lý cho công dân đến khiếu nại tố cáo. Bài báo phản ánh: Sẽ có 100 luật sư, luật gia tham gia tư vấn pháp lý cho công dân đến khiếu nại tố cáo tại Trụ sở tiếp công dân Trung ương.
Đây là thông tin được đưa ra tại hội nghị triển khai kế hoạch luật sư, luật gia tư vấn pháp lý cho công dân đến khiếu nại tố cáo tại Trụ sở tiếp công dân Trung ương do Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với Thanh tra Chính phủ, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, Hội Luật gia Việt Nam tổ chức, chiều 1/7, tại Hà Nội.
Theo chương trình phối hợp giữa 5 cơ quan, Liên đoàn Luật sư Việt Nam sẽ cung cấp các luật sư tư vấn miễn phí cho người dân đến khiếu kiện tại Trụ sở Tiếp công dân Trung ương khi người dân có yêu cầu; đồng thời, người dân nào có nhu cầu tư vấn có thể đến Hội Luật gia Việt Nam để được trợ giúp. Việc tư vấn pháp lý cho công dân là hoạt động độc lập, nhằm khẳng định uy tín của bản thân mỗi luật sư và Liên đoàn luật sư Việt Nam. Vì vậy, với tinh thần, trách nhiệm cao, mỗi luật sư cần thực hiện đầy đủ quy chế của Trụ sở tiếp công dân Trung ương; bảo vệ quyền và lợi ích của nhà nước và công dân; tăng cường phối hợp tốt với các cơ quan Nhà nước, tạo được sự tin cậy của nhân dân. Đồng thời, các luật sư có thể đóng góp ý kiến cho cơ quan chủ trì để thực hiện tốt hơn công tác này trong thời gian tới.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Cục Bổ trợ tư pháp theo dõi.
II- PHẢN HỒI CHÍNH SÁCH
1. Báo Đầu tư chứng khoán có bài: Ngân hàng tự xử lý tài sản đảm bảo: quy định có, thực thi khó. Bài báo phản ánh: Pháp luật dân sự đã ghi nhận quyền được xử lý tài sản bảo đảm của bên cho vay bằng việc quy định rõ 7 biện pháp đảm bảo thực hiện nghĩa vụ dân sự như cầm cố, thế chấp, đặt cọc, ký quỹ, bảo lãnh… Trường hợp bên có nghĩa vụ thanh toán không thực hiện, bên nhận tài sản bảo đảm được quyền xử lý tài sản.
Sau khi Bộ luật Dân sự 2005 có hiệu lực, Chính phủ ban hành Nghị định 163/2006/NĐ-CP về giao dịch bảo đảm, hướng dẫn việc xác lập, thực hiện giao dịch bảo đảm và xử lý tài sản bảo đảm. Theo đó, đến hạn trả nợ mà bên vay không thực hiện việc trả nợ hoặc trả nợ không đúng với thỏa thuận trước đó thì bên cho vay được quyền xử lý tài sản bảo đảm. Tuy nhiên, kể từ khi được ban hành vào năm 2006, Nghị định 163 hầu như không có tác dụng đối với hoạt động xử lý tài sản bảo đảm của ngân hàng, bởi thiếu Thông tư hướng dẫn thi hành. Văn bản này đã được đưa vào lịch trình xây dựng văn bản pháp quy của Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tư pháp, Bộ Tài nguyên và môi trường từ vài năm trước nhưng vẫn chưa thể hoàn thiện để ban hành.
Trước tình hình cấp bách trong khó khăn xử lý nợ của ngân hàng, liên ngành gồm 3 bộ nói trên đã cho ra đời Thông tư liên tịch số 16 hướng dẫn một số vấn đề về xử lý tài sản bảo đảm vào cuối năm 2014. Ngay sau khi Thông tư 16 được ban hành, nhiều ngân hàng bắt đầu ngóng trông sự chuyển biến trong hoạt động xử lý tài sản bảo đảm với chiều hướng ngân hàng tự tiến hành thu giữ tài sản bảo đảm nếu khách hàng không hợp tác trả nợ thay vì phải khởi kiện như trước đây.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm theo dõi.
2. Báo Hải quan có bài: Không được đăng ký tờ khai nếu nợ thuế quá hạn 90 ngày. Bài báo phản ánh: Trước đề nghị của Công ty TNHH JADELUCK về việc ngừng áp dụng biện pháp dừng truyền tờ khai hải quan điện tử, Tổng cục Hải quan cho biết, trường hợp DN nợ thuế quá 90 ngày bị cưỡng chế thì không đủ điều kiện được đăng ký tờ khai hải quan.
Tổng cục Hải quan phân tích, theo quy định tại Khoản 2 Điều 19 Thông tư 38/2015/TT-BTC về đăng ký tờ khai hải quan thì: “thông tin trên tờ khai hải quan được Hệ thống tự động kiểm tra để đánh giá các điều kiện được chấp nhận đăng ký tờ khai hải quan. Nội dung kiểm tra bao gồm: a, điều kiện để áp dụng các biện pháp cưỡng chế, thời hạn nộp thuế theo quy định...”.
Như vậy, theo quy định trên thì trường hợp của Công ty đang có nợ thuế quá hạn 90 ngày bị cưỡng chế không đủ điều kiện được đăng ký tờ khai hải quan. Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan cũng cho biết, theo quy định của Khoản 1 Điều 48 Luật Quản lý thuế số 78/2006/QH11, trong thời hạn giải quyết khiếu nại, khởi kiện, đề nghị Công ty nộp đủ tiền thuế vào NSNN theo quy định (trừ trường hợp cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định tạm đình chỉ thực hiện quyết định ấn định thuế của cơ quan Hải quan).
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế theo dõi.
3. Báo Pháp luật TP. Hồ Chí Minh có bài: Luật đã mới thì tư duy đừng cũ. Bài báo phản ánh: Luật Doanh nghiệp (DN) mới có hiệu lực từ ngày 1-7 đã “cởi trói” cho DN và họ cần phải làm quen với việc này. Đồng thời, các cơ quan quản lý nhà nước cũng phải thay đổi tư duy quản lý.
Ông Phan Đức Hiếu, Trưởng ban Môi trường kinh doanh và Năng lực cạnh tranh Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương (Bộ KH&ĐT) có ý kiến như sau: Những thay đổi này của Luật DN sẽ giảm đáng kể rủi ro thương mại và pháp lý, giảm chi phí giao dịch, tăng tính an toàn, chủ động, sáng tạo cho DN trong kinh doanh. Qua đó giúp DN phát huy hết tiềm năng, cơ hội kinh doanh. Ngoài ra còn có nhiều thay đổi khác như DN tự quyết định về dấu, đơn giản hóa thủ tục hành chính theo Luật DN.
Những lo lắng của DN là điều dễ hiểu. Hàng chục năm qua DN đã quen với việc “pháp luật bảo làm gì thì làm nấy”. Hiện nay, Luật DN “cởi trói” cho phép DN làm những gì “pháp luật không cấm” thì DN cảm thấy chơi vơi, hụt hẫng. Bỏ thói quen “làm theo những gì luật cho phép” đúng là rất khó nhưng các DN cần phải quen với việc được “cởi trói”, tích cực và chủ động hơn trong xây dựng những nguyên tắc quản trị nội bộ tốt cho đơn vị của mình.
Còn về con dấu, rõ ràng Luật DN mới đã trao toàn quyền quyết định cho DN. Điều đó cũng có nghĩa là họ toàn quyền quyết định có hay không có con dấu, nếu có con dấu thì toàn quyền quyết định sử dụng hay không sử dụng trong các giao dịch của mình. Cải cách về con dấu trong Luật DN lần này tuy chưa thể gọi là cải cách 100% nhưng đã đạt tới 90%. Con dấu theo tinh thần Luật DN 2014 đã không còn giá trị như nó vốn có mà chỉ đơn thuần là một biểu tượng, một dấu hiệu bổ sung cho hình ảnh của DN. Họ không cần phải xin phép khắc dấu, con dấu không còn thuộc quyền quản lý của cơ quan công an… DN chỉ cần thông báo mẫu dấu khi sử dụng. Đây không phải là thủ tục xin phép mà chỉ đơn thuần là việc công khai mẫu dấu.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế theo dõi.
4. Báo Nông nghiệp Việt Nam có bài: Ông Lê Bá Lịch, Chủ tịch Hiệp hội TĂCN: Nên bỏ hết lệ phí cấp giấy... Bài báo phản ánh: Theo Lê Bá Lịch, có mấy mảng phí, lệ phí thú y cần phải loại bỏ hoàn toàn, hoặc chí ít cũng phải rà soát loại bỏ bớt, chứ không thể có tới một xấp dày biểu phí, lệ phí như hiện nay. Một là phần Lệ phí, tôi nhất trí với nhiều quan điểm thời gian qua là cần phải bỏ hoàn toàn 17 mục thu phí cấp giấy chứng nhận trong lĩnh vực thú y quy định tại Phụ lục I của Thông tư 04. Bởi trước khi cấp giấy chứng nhận nào đó, cơ quan thú y đã phải tiến hành kiểm tra, khảo nghiệm, xét nghiệm, kiểm dịch, khử trùng, thẩm định… Tất cả các thủ tục này, bao gồm tiền công, chi phí vật tư, thiết bị… đều tính và thu ở phần Phí. Chỉ khi nào đạt yêu cầu, cơ quan thú y mới cấp giấy. Hơn nữa, cấp giấy là nhiệm vụ của cơ quan quản lí nhà nước phải làm. Vì vậy, chỉ ký tên, đóng dấu và cấp một tờ giấy mà cũng thu tiền, thậm chí tới hàng trăm nghìn đồng/giấy là không thể nào chấp nhận được. Về phần Phí, cũng cần phải loại bỏ một số loại phí, đặc biệt là các nhóm phí mang tính chất phục vụ kiểm tra lâm sàng, phí thẩm định. Chẳng hạn như việc kiểm tra lâm sàng động vật, sản phẩm động vật như lợn, gia cầm…, hay kiểm dịch trứng cũng như một số sản phẩm động vật, cán bộ thú y chỉ đến mở lô hàng ra, ngó nghiêng cảm quan xem nó có dấu hiệu bị bệnh gì hay không cũng thu phí thì bôi bác quá. Một số mục thu phí thẩm định cũng nên xem xét cắt bỏ. Nói đơn cử như anh cán bộ thú y đi thẩm định một cơ sở chăn nuôi về điều kiện vệ sinh thú y chẳng hạn, người ta điều cả xe con đưa đi rước về, xuống chỉ xem xét ghi chép xem chỗ này đạt tiêu chuẩn chưa, còn thiếu tiêu chuẩn nào nhưng cũng đè ra thu phí, rồi tới khi cấp giấy chứng nhận lại thu lệ phí rõ ràng là không ổn. Nếu những việc như thế cũng thu tiền, thì cán bộ của Cục Chăn nuôi, của nhiều đơn vị khác đi kiểm tra tình hình chăn nuôi cũng có thể thu tiền chăng? Nói thế, không có nghĩa là phải bỏ tất phí thú y. Một số loại phí thuộc nhóm phục vụ cho chẩn đoán thú y, có tính chất phải lấy mẫu, kiểm tra, phân tích, xét nghiệm thì phải nên giữ lại, chẳng hạn phí kiểm tra các chỉ tiêu vệ sinh thú y; phí xét nghiệm, giám định bệnh; các loại phí chẩn đoán thú y… Tuy nhiên, các loại phí này cũng phải rà soát, điều chỉnh lại cho hợp lí, sát với giá thực, tránh tình trạng độc quyền, bởi nhiều hạng mục phí chẩn đoán tại Thông tư 04 tôi thấy còn rất cao....
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế theo dõi.
III- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo Nhân dân điện tử có bài: I-ran và nhóm P5+1 tiến gần tới một thỏa thuận hạt nhân. Bài báo phản ánh: Theo Roi-tơ, ngày 13-7, I-ran và các cường quốc nhóm P5+1 tiến gần hơn bao giờ hết tới một thỏa thuận toàn diện cuối cùng về chương trình hạt nhân của Tê-hê-ran. Trưởng đoàn đàm phán hạt nhân I-ran A.Xa-lê-hi cho biết, các cuộc thảo luận kỹ thuật trên thực tế đã hoàn tất, văn bản 100 trang liên quan vấn đề kỹ thuật cùng những phụ lục liên quan hầu như đã hoàn thành. Tuy nhiên, phía I-ran cho biết còn một số bất đồng chưa được giải quyết và chưa thể hứa trước điều gì.
* Trong khi đó, giới chức lập pháp đảng Cộng hòa Mỹ ngày 12-7 cảnh báo, thỏa thuận hạt nhân lịch sử với I-ran dù đạt được cũng sẽ khó qua cửa ải Quốc hội Mỹ. Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mỹ, nghị sĩ Mác Cô-neo nhận định, nếu thỏa thuận đạt được, văn kiện này sẽ rất khó được thông qua tại Quốc hội. Chủ tịch Hạ viện G.Bâu-nơ cũng nhắc lại "không có thỏa thuận còn hơn một thỏa thuận tồi".
* Một nguồn tin từ phái đoàn Đức tham gia cuộc đàm phán đêm 12-7 tại Viên (Áo) cho biết, I-ran và các cường quốc có thể nhanh chóng đạt một thỏa thuận lịch sử nếu Tê-hê-ran sẵn sàng có những bước đi cuối cùng. Theo nguồn tin này, Bộ trưởng Ngoại giao Đức Ph.Xtai-mai-ơ cho rằng, chỉ còn thiếu một vài yếu tố để có thể đạt được thỏa thuận chắc chắn với I-ran.
2. Báo điện tử Vietnam.net có bài:
- Nóng phiên tòa xử vụ quan tài diễu phố ở Vĩnh Phúc
Ngay từ những phút đầu tiên, phiên tòa đã “nóng” khi gia đình bị hại yêu cầu HĐXX triệu tập ông Trần Khánh D. – Giám đốc Công ty TNHH M.G (người nhà của cựu Chủ tịch Vĩnh Phúc).
- Quang Trung – Nguyễn Huệ là anh em: Lỗi của ai?
Chương trình Chuyển động 24 của VTV1 ngày 11/7 vừa đưa một clip với nội dung phỏng vấn một loạt học sinh với câu hỏi chung “Quang Trung và Nguyễn Huệ có mối quan hệ gì với nhau?”
Câu trả lời khiến người xem… ngã ngửa, với ấn tượng đặc biệt về sự tự tin của một cậu bé khi trả lời: “Con học trường Nguyễn Du, mà Nguyễn Du chính là ông Quang Trung”.
Ông Nguyễn Tuấn Hải, CEO của Eton Grammar School cho rằng tất cả học sinh học tốt nghiệp phổ thông ở ta đều thiếu một điều cực quan trọng: Tư duy lịch sử. Lý do là ở Việt Nam môn Lịch sử được tiếp cận với tư cách không phải là một môn khoa học có đầy đủ trong đó phương pháp luận, phương pháp nghiên cứu khoa học, và các loại hình tư duy: tổng hợp, phân tích, tranh luận và phản biện.