I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Công an thành phố Hồ Chí Minh có bài Chuyện lạ ở Đà Nẵng: Cơ quan thi hành pháp luật “làm xiếc”. Bài báo phản ánh: Mấy năm nay, anh Nguyễn Lâm Tùng (SN 1983, trú 74 Triệu Nữ Vương, quận Hải Châu, TP. Đà Nẵng) phải khổ sở với việc bỗng dưng căn nhà mình đang ở bị Chi cục Thi hành án dân sự (CCTHADS) quận Hải Châu kê biên; nghiêm trọng hơn còn bị cưỡng chế thi hành án, đấu giá tài sản. Điều trái khoáy trên được một số nhà thi hành luật vin vào trách nhiệm “liên đới” một cách vô lí để thực thi.
Theo đơn cầu cứu của anh Tùng gửi Báo CATP, năm 2008 cha anh là ông Nguyễn Văn Tùy (SN 1962) và ba anh em ruột đồng thừa kế căn nhà của bố mẹ để lại tại số 532 Ông Ích Khiêm, Đà Nẵng, cùng đi đến thống nhất bán cho bà Trương Thị Mộng Thu (SN 1963, trú 534 Ông Ích Khiêm, Đà Nẵng), nhận cọc 1 tỷ đồng. Trong đó, ông Tùy lấy 200 triệu, bà Hoàng Như Ý 200 triệu, ông Nguyễn Thanh Thảo 200 triệu và bà Nguyễn Thị Lài 400 triệu (bà Lài ở tại căn nhà này, khi bán sẽ được chia nhiều hơn). Tuy nhiên, vì một số lí do, sau đó nhà trên không bán được, bà Thu đưa đơn ra tòa. Tại phiên hòa giải thành ngày 27-11-2008, bốn người chấp nhận trả lại cho bà số cọc 1 tỷ đồng và 250 triệu tiền phạt. Phần ông Tùy đã nộp đủ cho CCTHADS quận Hải Châu (gồm 200 triệu tiền cọc và 50 triệu bị phạt).
Năm 2009, ông Tùy lập thủ tục tặng cho nhà và đất tại số 74 Triệu Nữ Vương cho anh Tùng (lúc anh này cưới vợ) và đã được cơ quan chức năng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo đúng thủ tục. Bỗng dưng ngày 8-6-2010, CCTHADS quận Hải Châu lại ra quyết định trái khoáy: kê biên tài sản nhà 74 Triệu Nữ Vương với lí do “nguyên là tài sản của ông Nguyễn Văn Tùy tặng cho”. Sau đó, cơ quan này ra các quyết định cưỡng chế thi hành án rồi đấu giá tài sản trên mặc cho gia đình anh Tùng cầu cứu, kêu oan.
Sự việc sau đó được Chánh án TAND TP. Đà Nẵng Nguyễn Văn Quận có quyết định kháng nghị ngày 12-9-2011: “Đề nghị Ủy ban Thẩm phán TAND TP. Đà Nẵng xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm theo hướng hủy toàn bộ quyết định nêu trên” (quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự). Nhưng không hiểu vì “uẩn khúc” gì mà chưa tới 20 ngày sau đó (30-9-2011) cũng chính Chánh án Quận lại “chấp nhận rút toàn bộ quyết định kháng nghị” mà mình đã ký trước đó không lâu.
Trao đổi với chúng tôi, ông Tùy cho rằng: “Tôi không hiểu TAND quận Hải Châu thi hành luật kiểu gì mà trong biên bản hòa giải thành thì bốn người đồng thuận “chấp nhận trả lại số cọc và tiền phạt” (1,25 tỷ đồng), nhưng khi TAND quận Hải Châu ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự lại thêm vào từ “liên đới” chấp nhận trả lại số cọc và tiền phạt để vin vào đó thi hành một cách trái khoáy, khó hiểu khiến gia đình tôi và con tôi phải lâm cảnh trớ trêu thế này”.
“Ba tôi đã thi hành xong trách nhiệm của mình, nhưng cơ quan pháp luật cứ “diễn xiếc” làm ảnh hưởng nghiêm trọng và gây tổn thất không nhỏ về vật chất lẫn tinh thần cho gia đình chúng tôi. Đề nghị cơ quan pháp luật thực thi công lý, đừng vì một lí do nào đó mà thi hành một cách khó hiểu như vậy”, anh Tùng bức xúc.
2. Báo Đại đoàn kết có bài Long An: Cựu công chứng viên thoát tội trở thành “sếp” đoàn luật sư. Bài báo phản ánh: Từ một công chứng viên cố ý làm trái, vi phạm pháp luật, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng đến tài sản công dân, ông Phạm Đức Hùng vẫn "thăng tiến” để ngồi lên ghế Phó Chủ nhiệm đoàn luật sư tỉnh Long An. Trong khi đó, nhiều người bị thiệt hại tài sản lại rơi vào cảnh kiện tụng kéo dài, khốn đốn vì những sai phạm của ông cựu công chứng viên và các quan tòa...
Cha mẹ bà Đoàn Thị Bé Mười (SN 1941) có căn nhà diện tích 208m2 tại số 23 Nguyễn Trung Trực, phường 2, TP Tân An, tỉnh Long An. Do cha mẹ mất không để lại di chúc nên ngày 24-10-1990, anh chị em bà Mười (5 người) cùng đến Phòng Công chứng nhà nước số 1, tỉnh Long An làm thủ tục giao nhà đất cho ông Đoàn Ngọc Sanh sử dụng làm nơi thờ cúng.
Công chứng viên Phạm Đức Hùng soạn văn bản với nội dung: "...ông Đoàn Ngọc Sanh là người thừa kế duy nhất được quyền sở hữu căn nhà. Chúng tôi cam kết sau này không vì một lý do gì mà đòi hỏi quyền thừa kế của mình, cũng như không bao giờ xâm phạm đến quyền sở hữu của ông Đoàn Ngọc Sanh”. Phát hiện văn bản không thể hiện nội dung dùng ngôi nhà làm nơi thờ cúng, chị em bà Mười yêu cầu sửa lại, ông Hùng viết tay thêm: "ngôi nhà dùng làm nhà thờ, không được bán” rồi đóng dấu xác nhận việc bổ sung. Đến ngày 27-10-1990, công chứng viên Hùng tự ý gạch bỏ dòng chữ viết tay nêu trên phía dưới bản cam kết và lại đóng dấu treo lên đó. Ông Hùng viết xác nhận: "Tôi là Phạm Đức Hùng, công chứng viên Phòng Công chứng Nhà nước tỉnh Long An, xác nhận dòng chữ viết tay trong văn bản đã được tôi gạch bỏ theo yêu cầu của bà Đoàn Ngọc Tám, đại diện cho các đương sự ký tên trong tờ cam kết khước từ tài sản thừa kế”(?!). Với sự giả mạo trên, ông Hùng đã "biếu không” quyền sở hữu căn nhà cho ông Sanh.
Năm 2007, ông Sanh chuyển quyền sở hữu nhà cho con gái. Lúc này anh chị em bà Mười mới biết việc ông Sanh đã sử dụng văn bản giả mạo do ông Hùng tạo ra để xin cấp chủ quyền nhà đất vào năm 2000. Bà Mười thay mặt các anh chị em tố cáo hành vi giả mạo trong công tác của công chứng viên Hùng đến Cơ quan CSĐT Công an TP. Tân An, đồng thời khởi kiện yêu cầu tòa án công nhận căn nhà là tài sản chung và chia cho 6 anh chị em. Cơ quan cảnh sát điều tra (CQĐT) Công an TP. Tân An ra bản kết luận điều tra số 22/KL-CQĐT ngày 25-6-2009 nhận định: "Việc gạch xóa trong bản cam kết khước từ nhận tài sản thừa kế của công chứng viên Phạm Đức Hùng là sai phạm quy định của Điều 17, Điều 20 của quy định số 30/UB.QĐ ngày 31-1-1990 của UBND tỉnh Long An và vi phạm vào khoản 9 của Thông tư số 858/QLTPK ngày 15-10-1987 của Bộ Tư pháp hướng dẫn thực hiện các việc làm công chứng...”. Hành vi của ông Hùng có dấu hiệu tội phạm "Giả mạo trong công tác”. Tuy nhiên, CQĐT cho rằng hành vi của ông Hùng thuộc loại tội phạm "rất nghiêm trọng” nên thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là 15 năm. Do hành vi của ông Hùng đã thực hiện hơn 18 năm nên hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.
Sau khi giả mạo hồ sơ, công chứng viên Hùng đã xin nghỉ việc. Đến tháng 11-1998, ông Hùng gia nhập Đoàn luật sư tỉnh Long An. Ngày 14-1-2012, ông Hùng trúng cử chức Phó Chủ nhiệm Đoàn luật sư. Bà Mười bức xúc: " CQĐT kết luận ông Hùng vi phạm pháp luật, cấu thành tội "giả mạo trong công tác”. Tại Điều 10, Luật Luật sư quy định để trở thành luật sư, công dân phải tuân thủ pháp luật, có đạo đức tốt. Ông Hùng ngang nhiên vi phạm pháp luật, không đủ tiêu chuẩn trở thành luật sư. Tôi đề nghị Liên đoàn luật sư xem xét trường hợp lạ lùng này.”
Ngoài việc tố cáo ông Hùng, bà Mười còn khởi kiện yêu cầu Tòa án công nhận căn nhà là tài sản chung và chia theo pháp luật cho 6 anh chị em. TAND tỉnh Long An mở phiên tòa phúc thẩm ngày 4-7-2012. Ông Hùng được triệu tập với tư cách người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan nhưng ông xin vắng mặt vì "không còn nhớ gì cả”(?). Tại tòa, đại diện VKSND tỉnh Long An nhận định: Việc ông Đoàn Ngọc Sanh sử dụng văn bản đã bị cựu công chứng viên Hùng bôi xóa để kê khai xin cấp chủ quyền sử dụng đất như xác nhận của Sở Xây dựng là không đúng. Ông Sanh không chứng minh được quyền sử dụng đất ông đang đứng tên là do ông thuê của địa chủ. Luật sư Trương Đình Tùng (Đoàn luật sư TP.Hồ Chí Minh) cho rằng tờ thỏa thuận của các đồng thừa kế bị công chứng viên bôi xóa là một sự kiện pháp lý. Các đồng thừa kế đã kê khai di sản thừa kế, thỏa thuận giao quyền sử dụng tài sản chung. Tuy nhiên, công chứng viên lại bôi xóa điều kiện "dùng làm nhà thờ cúng” để ông Sanh hợp thức hóa giấy tờ nhằm chuyển nhượng. Việc sử dụng tờ thỏa thuận bị bôi xóa đi kê khai đăng ký quyền sử dụng đất là hành vi gian dối, cố tình làm sai sự thật, trái với ý chí của các đồng sở hữu. Từ đó cần xác định đây là tài sản chung chưa chia. Tuy nhiên, HĐXX đã đình chỉ vụ án vì bà Mười chưa đủ điều kiện khởi kiện.
Theo bà Mười, bà có đủ điều kiện để khởi kiện. Tòa dân sự TAND tối cao đã chỉ đạo tại công văn số 778/TANDTC/DS ngày 8-9-2009, yêu cầu Tòa án địa phương thụ lý đơn khởi kiện của bà Mười theo đúng quy định. Do đó, việc TAND tỉnh Long An đình chỉ giải quyết vụ án là không đúng pháp luật. Bà Mười nghẹn ngào: "Hậu quả do ông Hùng giả mạo công tác gây ra thật nhức nhối. Nhiều năm người dân phải kiện tụng khổ sở trong khi ông Hùng ung dung làm ông Phó Chủ nhiệm Đoàn luật sư. Tôi đề nghị TAND tối cao xem xét toàn diện hồ sơ vụ án, ra quyết định giám đốc thẩm để trả lại công bằng cho gia đình chúng tôi”.
3. Báo Than niên Online có bài Những thân phận bị lãng quên. Bài báo phản ánh: Không giấy khai sinh, không hộ khẩu, không CMND, cũng có nghĩa họ không được hưởng bất cứ quyền lợi nào của một công dân cho dù nghĩa vụ họ vẫn thực hiện đầy đủ.
Đó là hoàn cảnh của anh Nguyễn Văn Nhàn và anh Nguyễn Trường Thọ, hiện đang tạm trú tại nhà tập thể Xí nghiệp sản xuất thủ công mỹ nghệ 27-7, thuộc Công ty TNHH MTV 27-7 TP.HCM (Sở LĐ-TB-XH TP.HCM).
Anh Nhàn sinh năm 1963, còn anh Thọ sinh năm 1978. Cả hai đều là người tàn tật được Trung tâm bảo trợ trẻ tàn tật mồ côi Thị Nghè (viết tắt là Trung tâm Thị Nghè) nhận nuôi từ khi còn bé. Đến năm 1980, cả hai được chuyển về Nhà nuôi người già tàn tật số 1 (cũng thuộc Sở LĐ-TB-XH TP.HCM). Theo hai anh trình bày, vào thời gian đó, vì bị tàn tật (cả hai anh đều bị liệt 2 chân) sống nhờ vào sự bảo trợ của trung tâm nên không để ý đến giấy tờ tùy thân. Khi còn nhỏ, các anh được các sơ tại trung tâm đưa về nuôi, chẳng có tên tuổi, chẳng một mảnh giấy. Tên của các anh là do các sơ đặt. Nên khi lớn lên, hai anh chẳng thể làm được CMND. Năm 1999, anh Nhàn và anh Thọ được chuyển về làm việc và sinh sống tại Xí nghiệp sản xuất thủ công mỹ nghệ 27-7. Đến lúc này họ mới thấy thấm thía nỗi vất vả của người không có một mảnh giấy lận lưng. Anh Nhàn tâm sự: “Cũng may nhà nước có mở công ty này cho những người tàn tật làm việc, nếu không thì không biết chúng tôi sẽ ra sao”. Còn anh Thọ cho biết, tiền để dành muốn gửi ngân hàng cũng không được vì không có CMND.
Bà Phạm Thị Hòa, Trưởng phòng Tổ chức Công ty TNHH MTV 27-7 cho biết, anh Nhàn và anh Thọ đã làm việc tại công ty hơn 10 năm nay, vì không có CMND nên hai anh bị thiệt thòi đủ đường. Công ty vẫn tham gia đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp cho hai anh đầy đủ. Thế nhưng quyền lợi có lẽ anh Nhàn và anh Thọ sẽ không bao giờ được hưởng nếu không làm được CMND. Bà cũng cho biết thêm, công ty và Sở LĐ-TB-XH TP.HCM đã từng nhiều lần gửi công văn đến Công an Q.Bình Thạnh (TP.HCM), Trung tâm Thị Nghè và các cơ quan chức năng đề nghị hỗ trợ để anh Nhàn và anh Thọ được nhập hộ khẩu. Thậm chí, công ty đã đứng ra bảo lãnh cho hai anh được nhập khẩu vào nhà tập thể của công ty nhưng không được vì không có giấy khai sinh.
Bà Trần Thị Hồng, cán bộ Phòng Tổ chức hành chính, Trung tâm Thị Nghè cho biết, trường hợp như anh Nhàn và anh Thọ không phải là cá biệt. Trước đây, có đợt nhà nước đã làm giấy khai sinh đại trà cho các em tại trung tâm. Khi đó, có khoảng 50 em không được làm vì đã rời trung tâm trước đó. Sau cũng có một số người trở lại đề nghị giúp làm giấy khai sinh nhưng trung tâm đành chịu. Trường hợp của anh Nhàn và anh Thọ, trung tâm cũng chỉ có thể làm giấy xác nhận thời gian sinh sống tại đây mà thôi. Còn việc cấp khai sinh là thẩm quyền của phường.
Trong khi đó, anh Nhàn và anh Thọ cho biết họ đã lên UBND P.17, Q.Bình Thạnh rất nhiều lần để được khai sinh chậm nhưng đều bị từ chối.
II- THÔNG TIN KHÁC
Báo Điện tử Chính phủ có bài Thủ tướng chỉ thị tăng cường tiết kiệm, chống lãng phí. Bài báo đưa tin: Thủ tướng Chính phủ vừa có Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 26/11/2012 về việc tăng cường tiết kiệm, chống lãng phí trong sử dụng ngân sách nhà nước.
Trong bối cảnh đất nước còn nhiều khó khăn, việc tăng cường tiết kiệm, chống lãng phí, nhất là trong sử dụng ngân sách nhà nước có ý nghĩa quan trọng, góp phần dành nguồn cho đầu tư phát triển, an sinh xã hội và các nhiệm vụ quan trọng cấp bách.
Chỉ thị của Thủ tướng yêu cầu đến các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan trực thuộc Chính phủ, các cơ quan khác ở Trung ương, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên, Tổng Giám đốc, Giám đốc các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước.
Cụ thể, Thủ tướng yêu cầu phải rà soát, quản lý chặt chẽ các khoản chi, bảo đảm theo đúng dự toán đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt và chế độ quy định; thực hiện nghiêm, có hiệu quả các biện pháp chống thất thoát, lãng phí.
Không bổ sung kinh phí ngoài dự toán được giao cho các mục đích: mua sắm xe ô tô, tổ chức hội nghị, hội thảo, lễ kỷ niệm, lễ hội, đi công tác trong và ngoài nước và các nhiệm vụ không cần thiết, cấp bách.
Đồng thời, Thủ tướng yêu cầu phải kiểm soát chặt chẽ chi đầu tư xây dựng cơ bản; triệt để tiết kiệm chi thường xuyên, nhất là các khoản chi: mua xe công; tổ chức lễ hội, hội nghị, hội thảo, tổng kết, lễ ký kết, khởi công, phong tặng danh hiệu, ký kết thi đua, tiếp khách... Thực hiện các biện pháp phù hợp, hiệu quả để tiết kiệm triệt để chi phí điện, nước, điện thoại, văn phòng phẩm và các chi phí khác.
Thủ tướng cũng yêu cầu các Bộ, cơ quan nêu trên tổ chức các hội nghị tổng kết cuối năm, hội nghị ngành kết hợp triển khai Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2013 bằng hình thức trực tuyến.
Các Bộ, cơ quan tăng cường sử dụng hình thức họp trực tuyến trong chỉ đạo điều hành và xử lý các công việc liên quan, hạn chế tối đa việc tổ chức họp tập trung để tiết kiệm chi phí tổ chức họp, đi lại, ăn ở của các đại biểu (trừ các cuộc họp có nội dung bí mật Nhà nước).
Các Bộ, cơ quan phải rà soát kỹ các chương trình kiểm tra, thanh tra, các đoàn công tác từ cấp trên xuống cấp dưới, bảo đảm gọn nhẹ, tiết kiệm, hiệu quả; nghiêm cấm việc tổ chức đón tiếp gây tốn kém chi phí đối với cấp dưới và các đối tượng liên quan.
Thủ tướng yêu cầu các Bộ, cơ quan tập trung bố trí kinh phí cho các đoàn đi đàm phán, thực hiện các nhiệm vụ được giao theo đúng chế độ quy định; hạn chế tối đa các đoàn đi học tập, khảo sát, tham khảo kinh nghiệm nước ngoài, bao gồm cả đối với các dự án hỗ trợ kỹ thuật, các dự án ODA và các dự án có sử dụng nguồn kinh phí có nguồn gốc từ ngân sách nhà nước.
Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước xây dựng Chương trình hành động tăng cường thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Trong đó thể hiện rõ mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể đối với từng lĩnh vực, từng khoản mục chi ngân sách, từng đơn vị sử dụng ngân sách và trách nhiệm tổng hợp báo cáo, kiểm tra, giám sát thực hiện các cơ quan chức năng. Định kỳ hàng quý các cơ quan phải báo cáo tình hình triển khai thực hiện, gửi Bộ Tài chính trước ngày 20 tháng cuối quý.