I- THÔNG TIN NỔI BẬT
1. Báo Nhân dân điện tử đưa tin Chủ tịch nước Trương Tấn Sang chủ trì phiên họp Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp T.Ư. Ngày 16-10, tại Hà Nội, Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp T.Ư họp phiên thứ bảy, dưới sự chủ trì của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Trưởng Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp T.Ư. Dự phiên họp, có đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Phó trưởng Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp T.Ư; các đồng chí thành viên Ban Chỉ đạo.
Tại phiên họp, các thành viên Ban Chỉ đạo đã thảo luận, cho ý kiến về Ðề án Xây dựng Trường đại học Luật Hà Nội và Trường đại học Luật TP Hồ Chí Minh thành các trường trọng điểm đào tạo cán bộ về pháp luật và Dự thảo Báo cáo Bộ Chính trị về việc phân công nhiệm vụ đào tạo nghề cho cán bộ có chức danh tư pháp (theo Thông báo số 91-TB/T.Ư, ngày 4-5-2012 của Bộ Chính trị).
Theo Tờ trình của Ban Cán sự đảng Bộ Tư pháp, tại hai Trường đại học Luật Hà Nội và Trường đại học Luật TP Hồ Chí Minh sẽ xây dựng một số ngành trọng điểm, mũi nhọn đáp ứng nhu cầu của Việt Nam thông qua các chương trình đào tạo tiên tiến, xuất sắc, trong đó Trường đại học Luật Hà Nội khẳng định thế mạnh đào tạo những vấn đề lý luận cơ bản, những chuyên ngành về bộ máy hành chính nhà nước, luật hành chính, luật hình sự, luật thương mại quốc tế...; Trường đại học Luật TP Hồ Chí Minh khẳng định thế mạnh đào tạo chương trình chất lượng cao pháp luật hành chính - tư pháp, chương trình cử nhân quản trị - luật và đào tạo pháp luật liên quan đến thương mại, luật hành chính...
Phát biểu ý kiến kết luận phiên họp, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cho rằng, Trường đại học Luật Hà Nội và Trường đại học Luật TP Hồ Chí Minh trong thời gian qua đã có những đóng góp quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Tuy nhiên, trình độ cán bộ làm công tác pháp chế hiện nay nhìn chung còn nhiều bất cập, chưa đáp ứng kịp nhu cầu của xã hội, trong đó có phần trách nhiệm của ngành tư pháp và hệ thống các trường đào tạo cán bộ làm công tác pháp chế. Do vậy, việc xây dựng Trường đại học Luật Hà Nội và Trường đại học Luật TP Hồ Chí Minh thành các trường trọng điểm đào tạo cán bộ về pháp luật là việc làm cần thiết, nhằm nâng cao chất lượng cán bộ làm công tác pháp chế.
Chủ tịch nước nhấn mạnh, trước nhu cầu của sự phát triển, hai trường đại học nêu trên phải tiếp tục nâng cao chất lượng dạy và học, cung cấp nguồn nhân lực có trình độ cao cho công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN. Trước mắt, các trường cần tập trung kiện toàn đội ngũ giáo viên, nâng cao chất lượng hệ thống giáo trình, áp dụng tiến bộ khoa học trong giáo dục của các nước phát triển trên thế giới, phấn đấu xây dựng hai trường trở thành những trung tâm đào tạo người làm công tác pháp chế chất lượng cao trong khu vực Ðông - Nam Á. Chủ tịch nước đề nghị Ban soạn thảo khẩn trương hoàn thiện đề án trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt trong thời gian tới.
2. Báo Điện tử Chính phủ đưa tin UBTVQH thảo luận tình hình kinh tế - xã hội. Ngày 16/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) tiếp tục họp phiên thứ 12 sau một tuần tạm nghỉ, nghe và thảo luận về báo cáo tình hình kinh tế-xã hội năm 2012 và dự kiến năm 2013 của Chính phủ.
Báo cáo của Chính phủ cho biết nền kinh tế đang có chuyển biến tích cực nhưng khó khăn vẫn còn rất nhiều khi dự kiến năm 2012 chỉ hoàn thành 10/15 chỉ tiêu phát triển kinh tế- xã hội, còn 5 chỉ tiêu về kinh tế chưa đạt được. Những khó khăn nổi lên là vấn đề hàng tồn kho của doanh nghiệp và nợ xấu ngân hàng.
Trước đề nghị của Chủ nhiệm Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Ksor Phước báo cáo rõ hơn về các chỉ số tồn kho, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh cho biết chỉ số tồn kho tính đến ngày 1/9/2012 của ngành công nghiệp chế biến-chế tạo chỉ còn 20,4% so với cùng kỳ năm trước. Một số ngành tồn kho tăng cao như ngành nhựa còn 50,6%; sắt- thép- gang 40%, may mặc 39,4%; ô tô 37,8%; thức ăn gia cầm 37%; sản xuất cấu kiện kim loại giảm còn 14,7%; dược liệu 10,7%.
Bộ trưởng Bùi Quang Vinh đánh giá, “mức tồn kho của mỗi ngành có khác nhau, có giảm nhưng còn ở mức cao”.
Ở góc độ quản lý trực tiếp lưu thông hàng hóa, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho rằng “lượng tồn kho không quá lạc quan và cũng không quá thất vọng”. Theo ông Trần Tuấn Anh, sự suy giảm của thị trường trong nước và quốc tế, khiến các doanh nghiệp phải điều chỉnh lại quy mô sản xuất làm lượng hàng tồn kho tăng. Đến quý III/2012 tình hình phát triển kinh tế nhiều dấu hiệu khả quan hơn. Ông Trần Tuấn Anh lý giải bằng con số giá trị xuất khẩu đến cuối năm 2012 ước đạt 114 tỷ USD, tăng 16,6% so với năm 2011, mức tăng cao đối với thế giới.
Phần lớn mặt hàng của công nghiệp chế biến như đường sữa, phân bón hóa chất, giấy, dày dép, quần áo, bia, thuốc lá... thì đến tháng 9/2012 có mức tăng tương đương 119% so với các năm trước, nằm trong khoảng an toàn tồn kho kế hoạch. Ví dụ, dệt may có lượng tồn tương đương 50 ngày sản xuất (gần đây là 60 ngày và những năm trước là 40 ngày sản xuất).
Liên quan đến mặt hàng sắt, thép xây dựng chịu áp lực lớn khi thị trường trong nước suy giảm, Bộ Công Thương nhận định “tồn kho chỉ tương đương hoặc nhỉnh hơn chút ít so với kế hoạch năm trước”. Ông Trần Tuấn Anh cho biết theo dự báo cuối năm thị trường xây dựng có khởi sắc thì tỷ lệ tồn kho sắt, thép xây dựng, xi măng sẽ giảm bớt.
Để giải quyết hàng tồn kho, Bộ trưởng Bùi Quang Vinh nhấn mạnh đến ba giải pháp chính, cần làm ngay là đẩy mạnh sản xuất, tiêu thụ nhiên liệu, sản phẩm để giảm tồn kho từ nay đến cuối năm, tăng cường giải ngân vốn ODA, các khoản đầu tư xã hội…
Thứ hai là tìm kiếm thị trường tiêu thụ trong nước, nước ngoài cho doanh nghiệp và thứ ba là giúp doanh nghiệp tiếp cận vốn ưu đãi để khôi phục sản xuất khi hiện nay nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn, dừng hoạt động.
Lượng hàng tồn kho cao, đặc biệt là lượng tồn kho mặt hàng bất động sản đang ảnh hưởng lớn tới nợ xấu ngân hàng.
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Đồng Tiến cho biết NHNN đã có phương án báo cáo Thủ tướng để giải quyết nợ xấu nảy sinh từ tồn kho hàng hóa bất động sản, xây dựng, vốn chiếm 5% tổng dư nợ.
Để khơi mạch cho kinh tế phát triển, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng cần tập trung giải quyết ba vấn đề “chân kiềng” là hàng tồn kho, nợ xấu và phát triển thị trường, mà quan trọng là đối với lĩnh vực bất động sản.
Bản thân các ngân hàng cũng phải tập trung vào cứu doanh nghiệp, “coi cứu doanh nghiệp như cứu mình”. Ông Phùng Quốc Hiển bình luận rằng hạ lãi suất ngân hàng không phải là giải pháp tối ưu mà đầu tiên là phải khoanh nợ gốc và lãi để tạo niềm tin cho doanh nghiệp. Tiếp nữa là giãn nợ và mua lại nợ xấu hợp lý.
Ông Phùng Quốc Hiển gợi mở: “Cũng có thể giãn, giảm thuế nhưng lựa chọn những doanh nghiệp có khả năng phát triển, phục hồi nhanh chứ không giãn, giảm bình quân cho các doanh nghiệp. Tôi nghĩ bằng các giải pháp tổng thể như vậy và kích hoạt vào đúng điểm yếu (thị trường bất động sản- PV) để tạo ra sức phát triển mới cho nền kinh tế...”.
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị cần quan tâm đến phát triển thị trường trong nước, phát huy nội lực trong nhân dân trong khi chúng ta vẫn còn “nặng” về đầu tư của Nhà nước. Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nêu ví dụ những công trình bị dừng do thực hiện Nghị quyết 11 của Chính phủ, nay rà soát lại thấy tiếp tục đầu tư được thì cũng phải làm, tránh nguy cơ thất thoát.
Việc thực hiện các chỉ tiêu kinh tế- xã hội được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận ngày 16/10, dựa trên báo cáo của Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh trình bày.
Theo báo cáo, một số chỉ tiêu an sinh xã hội có mức giảm nhẹ so với chỉ tiêu hoặc chưa đạt kế hoạch đề ra. Cụ thể, Chính phủ dự kiến cả năm 2012 sẽ tạo việc làm cho 1,515 triệu lao động (chỉ tiêu là 1,6 triệu); tỷ lệ hộ nghèo ước giảm 1,76% (chỉ tiêu là giảm 2%)…
Các chỉ tiêu cân đối ngân sách nhà nước, chỉ số lạm phát, xuất nhập khẩu, giá trị sản xuất công nghiệp đều đạt hoặc vượt chỉ tiêu mà Quốc hội đề ra.
Mặc dù một số chỉ tiêu về an sinh xã hội chưa đạtmục tiêu nhưng Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội Trương Thị Mai vẫn đánh giá cao nỗ lực thực hiện của Chính phủ trong bối cảnh nền kinh tế đang gặp rất nhiều khó khăn.
Bà Trương Thị Mai phân tích chỉ tiêu giảm nghèo không đạt khi công việc này có sự chênh lệch lớn giữa các vùng miền, nhiều địa phương thực hiện nhiệm vụ này trong hoàn cảnh kinh tế kém phát triển, tỷ lệ hộ nghèo còn cao. Chính phủ cần quan tâm khía cạnh này để giảm nghèo bền vững.
“Đối với vấn đề tạo việc làm, tuy không đạt nhưng ở góc độ của chúng tôi thì không ảnh hưởng nhiều lắm khi thị trường lao động có tới 80% lao động không chính thức, khi không có việc thì họ sẽ về vùng nông thôn làm việc”, bà Trương Thị Mai nói.
3. Báo Điện tử Chính phủ có bài Việt Nam có thể xuất khẩu 7,5 triệu tấn gạo. Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), tổng lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam năm nay có thể đạt kỷ lục 7,5 triệu tấn, tăng khoảng 4% so với năm 2011.
VFA cho biết, hiện Việt Nam đã ký hợp đồng xuất khẩu được 7,2 triệu tấn. Lượng gạo dự trữ hiện còn trên 1,7 triệu tấn, sẽ đủ phục vụ cho cả nhu cầu trong nước và xuất khẩu.
Đầu năm nay, Việt Nam hạ mục tiêu xuất khẩu gạo cả năm xuống 6,5 triệu tấn do xuất khẩu gạo quý I giảm gần 40% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, xuất khẩu gạo các tháng sau đó đã phục hồi trở lại.
Tính từ đầu năm đến hết ngày 11/10, Việt Nam xuất khẩu được 6,018 triệu tấn gạo. Giá gạo xuất khẩu trung bình trong tháng 9 đứng ở 440 USD/tấn.
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Lao động có bài Trên chỉ đạo, dưới làm ngơ. Bài báo phản ánh: Cho rằng Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh Đồng Tháp giải quyết thi hành án không đúng pháp luật, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình, gần 10 năm nay, ông Huỳnh Văn Trí (trú tại số 121 đường 30.4, phường 1, TP.Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp) liên tục khiếu nại.
Tuy nhiên, Cục THADS tỉnh Đồng Tháp vẫn không giải quyết khiếu nại tố cáo theo quy định của pháp luật dù rằng Tổng cục THADS đã có văn bản chỉ đạo phải giải quyết.
Trong đơn khiếu nại, ông Trí cho biết: Căn nhà và phần đất tọa lạc tại số 157 đường Hùng Vương, phường 2, TX.Cao Lãnh (nay là TP.Cao Lãnh) là di sản thừa kế của ông Phạm Văn Ấn và bà Lê Thị Tiết để lại cho 7 người con gồm: Phạm Minh Tâm, Phạm Kim Cương, Phạm Thị Thanh Mai, Phạm Hữu Duyên, Phạm Thành Hưng, Phạm Minh Dũng và Phạm Kim Chi.
Theo Bản án dân sự phúc thẩm số 496/2000/DSPT ngày 20.12.1999 của TAND tỉnh Đồng Tháp, khối tài sản này được chia làm 7 phần thừa kế cho 7 người nêu trên. Trong quá trình thi hành án (THA), các bên đồng ý bán tài sản này để chia tiền vì không có ai có khả năng mua lại. Theo biên bản định giá ngày 13.9.1999, khối tàn sản này trị giá 413.480.000 đồng. Vợ chồng ông Trí là người đồng ý mua lại khối tài sản này với giá 96 lượng vàng 24K. Người đại diện đứng ra ký hợp đồng bán tài sản là bà Phạm Minh Tâm. Ngày 18.7.2000, ông Trí đã đem 124.000.000 đồng (tương đương 26 lượng vàng) nộp cho Đội THA TX.Cao Lãnh để hoàn lại kỷ phần cho ông Phạm Minh Dũng và bà Phạm Kim Chi; còn 5 người còn lại đã thống nhất ủy quyền cho bà Tâm.
Sau khi nhận nhà, bà Tâm đã được UBND tỉnh Đồng Tháp cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, khi bà Tâm và vợ chồng ông Trí ra Phòng Công chứng ký hợp đồng mua bán thì bị từ chối với lý do là chưa có ý kiến của ông Dũng, bà Chi. Sau đó, UBND tỉnh Đồng Tháp thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà ở và quyền sử dụng đất cấp cho bà Tâm. Trong quá trình các bên đang tranh chấp việc mua bán cũng như giải quyết chia thừa kế căn nhà thì ngày 20.01.2003, Phòng THADS tỉnh Đồng Tháp (nay là Cục THADS tỉnh Đồng Tháp) rút vụ việc này lên để giải quyết. Sau đó, Phòng THADS đã ủy quyền cho Trung tâm Dịch vụ bán đấu giá tài sản Đồng Tháp phát mãi tài sản nêu trên. Ngày 23.7.2003, tài sản này đã được bán đấu giá với số tiền 1.680.652.000 đồng.
Cho rằng việc giải quyết của Phòng THADS tỉnh Đồng Tháp không đúng quy định pháp luật, ông Trí đã gửi đơn khiếu nại yêu cầu Phòng THADS tỉnh Đồng Tháp hủy kết quả bán đấu giá. Tuy nhiên, từ đó đến nay, Phòng THADS Đồng Tháp không giải quyết khiếu nại bằng quyết định mà chỉ làm công văn trả lời cho rằng việc tổ chức THA của Phòng THADS tỉnh Đồng Tháp là đúng quy định.
Quá bức xúc, ông Trí đã gửi đơn khiếu nại đến Tổng cục THADS. Ngày 27.7.2011, Tổng cục THADS đã có Công văn số 2647/THA-GQKNTC gửi Cục THADS tỉnh Đồng Tháp cho rằng: Về hình thức giải quyết khiếu nại, theo quy định tại Điều 150 Luật THADS năm 2008, người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại phải ra quyết định giải quyết khiếu nại đối với khiếu nại thuộc thẩm quyền. Do đó, Tổng cục THADS yêu cầu Cục trưởng Cục THADS tỉnh Đồng Tháp thực hiện giải quyết khiếu nại của ông Trí theo quy định pháp luật và báo cáo kết quả giải quyết về Tổng cục THADS.
Tuy nhiên, đã hơn một năm trôi qua, Cục THADS tỉnh Đồng Tháp vẫn không chấp hành chỉ đạo của Tổng Cục THSDS.
2. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Bi kịch của người chuyển giới - Bài 2: Hình thể dễ đổi, hộ tịch khó thay. Bài báo phản ánh: Theo pháp luật hiện hành, chỉ có người bẩm sinh bị bất thường về bộ phận sinh dục mới được phép chuyển giới. Vì vậy, hầu hết người chuyển giới ở Việt Nam đều không thể thay đổi giới tính trong giấy tờ hộ tịch.
Gần đây, thông tin về Phạm Văn Hiệp được chính quyền huyện Chơn Thành, tỉnh Bình Phước cho làm lại giấy tờ tùy thân như khai sinh, chứng minh nhân dân, giấy phép lái xe… với giới tính mới là nữ và tên mới là Phạm Lê Quỳnh Trâm làm cộng đồng người chuyển giới xôn xao hy vọng. Họ hỏi thăm về cách làm lại giấy tờ tùy thân với hy vọng được đổi đời như Quỳnh Trâm. Tuy nhiên, cánh cửa này rất hẹp.
Theo quy định hiện hành (Nghị đinh số 158/2005 về đăng ký và quản lý hộ tịch, Nghị định số 88/2008 về xác định lại giới tính), việc xác định lại giới tính chỉ cho phép với những người có bất thường về bộ phận sinh dục. Luật nghiêm cấm chuyển đổi giới tính với những người “đã hoàn thiện về giới tính”. Trên thực tế, số người bất thường về bộ phận sinh dục chuyển giới rất hiếm, trước đây có vận động viên K. ở An Giang và cho đến nay mới có thêm một trường hợp Phạm Lê Quỳnh Trâm.
Quỳnh Trâm kể: “Tôi có may mắn là khi phẫu thuật bác sĩ siêu âm cho thấy có buồng trứng, có tử cung. Được công nhận giới tính nữ là may mắn nhất trong đời tôi”. Theo các chuyên gia về giới tính thì chị Trâm là người liên giới tính, có bất thường bẩm sinh về bộ phận sinh dục nên luật cho phép xác định lại giới tính. Sau khi các phương tiện truyền thông đưa thông tin, chị đã nhận hàng ngàn bức mail gửi về chúc mừng, trong đó có rất nhiều mail hỏi kinh nghiệm làm lại hộ tịch. “Tôi muốn giúp lắm nhưng không được vì trường hợp của tôi khác mọi người” - chị Trâm nói.
Tất cả người chuyển giới còn lại ngay cả những nghệ sĩ như Cindy Thái Tài, ca sĩ Cát Tuyền… đều không đủ điều kiện để xác định lại giới tính trong hồ sơ hộ tịch.
Hệ quả giới tính hình thể thay đổi khác với giới tính trên giấy tờ tùy thân gây cho người chuyển giới nhiều khó khăn trong giao dịch như đi máy bay, đứng tên sở hữu tài sản… Cái khó lớn nhất là xin việc làm. Chị Minh, chuyển giới từ nam sang nữ đang bán cơm ở quận 3, tâm sự: “Em rải đơn xin việc khắp nơi nhưng chẳng thấy ai gọi tuyển dụng cả. Em mới 22 tuổi mà còn khó xin việc vậy huống gì các chị lớn tuổi khác”.