Trong buổi sáng ngày 07/4/2010, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo điện tử Vietnamnet phản ánh: Ngày 5/4, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Công thương chỉ đạo EVN phối hợp với các doanh nghiệp viễn thông sử dụng chung hạ tầng, đặc biệt là hệ thống cột điện với giá thuê trên cơ sở giá thành, hợp tác cùng phát triển và vì lợi ích công cộng. Đây là nội dung thuộc Chỉ thị số 422/CT-TTg vừa được ban hành. Trước đó, nhiều cuộc họp giữa 2 Tập đoàn cũng như cùng các Bộ liên quan đã diễn ra mà vẫn không thống nhất được về giá thuê cột điện để treo cáp viễn thông.
Về phía ngành viễn thông, Thủ tướng yêu cầu Bộ TT&TT chỉ đạo các doanh nghiệp tăng cường hợp tác sử dụng chung cơ sở hạ tầng kỹ thuật và chủ động phối hợp với chính quyền địa phương giải quyết các vấn đề liên quan đến xây dựng hạ tầng viễn thông, đặc biệt là mạng ngoại vi và cột ăng ten. Chỉ thị mới ban hành nêu rõ, ngành viễn thông là ngành kinh tế kỹ thuật dịch vụ thuộc kết cấu hạ tầng của nền kinh tế quốc dân, đồng thời là động lực quan trọng để phát triển KT-XH, góp phần nâng cao đời sống nhân dân và đảm bảo quốc phòng, an ninh.
Vì thế, các công trình viễn thông công cộng được ưu tiên sử dụng không gian, mặt đất, lòng đất, đáy sông, đáy biển. Các đường cáp viễn thông, đường dây thuê bao được kết hợp đi dọc đường giao thông, cầu cống, hè phố, đường phố, đường điện để tạo điều kiện thuận tiện cho việc lắp đặt, sửa chữa, bảo dưỡng và bảo vệ công trình. Theo chỉ thị, những năm gần đây, sự phát triển cơ sở hạ tầng viễn thông đã góp phần thúc đẩy các dịch vụ viễn thông phát triển vượt bậc. Tuy nhiên, việc phát triển và quản lý hạ tầng viễn thông vẫn còn nhiều hạn chế như: nhận thức chưa thống nhất; cơ chế, chính sách, quy hoạch, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật còn thiếu và chưa đồng bộ; một số quy định quản lý chưa cụ thể và sử dụng chưa hiệu quả; công tác thực thi pháp luật còn nhiều bất cập.
Để giải quyết dứt điểm những bất đồng về giá thành thuê cột điện, Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan ban hành cơ chế nguyên tắc kiểm soát và quản lý giá thuê hạ tầng kỹ thuật công cộng (xây dựng, giao thông, điện lực, cấp nước, thoát nước, viễn thông, phát thanh truyền hình) trên cơ sở thúc đẩy dùng chung giữa các ngành, tiết kiệm, hiệu quả và giữ sạch đẹp cảnh quan môi trường.
Bộ TT&TT là cơ quan được Thủ tướng giao theo dõi, kiểm tra và đôn đốc thực hiện các nội dung này.
2. Báo Tuổi trẻ phản ánh: Thông tin từ Công an tỉnh Hà Giang cho biết vụ tai nạn xảy ra hồi 16g30 ngày 4-4, tại khu vực dốc Viềng, km 105, quốc lộ 4C qua huyện Yên Minh (Hà Giang) đã làm 3 người thiệt mạng, trong đó có chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bắc Ninh.
Tai nạn xảy ra khi ôtô 4 chỗ của Tỉnh ủy Bắc Ninh do lái xe Trần Minh Thập (47 tuổi, lái xe của Ủy ban kiểm tra) đã bị mất lái rơi xuống vực sâu hơn 100m. Vụ tai nạn đã làm 3 người tử vong gồm: ông Nguyễn Xuân Chiêm (58 tuổi, chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy Bắc Ninh), ông Lê Đắc Quân (56 tuổi, trưởng phòng nghiệp vụ Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy Bắc Ninh) và lái xe Trần Minh Thập. Riêng ông Giàng Cò Hòa - phó chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy Hà Giang - đi cùng xe bị gãy tay đang được điều trị tại Bệnh viện tỉnh Hà Giang.
Hiện Công an tỉnh Hà Giang đang chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ và Công an huyện Yên Minh điều tra làm rõ nguyên nhân. Nhận định ban đầu có thể lái xe không làm chủ được tốc độ do đường đèo dốc quanh co nên để xe lao xuống vực sâu.
3. Báo Nhà báo và công luận có bài Dừng cấp phép XD nhà cao tầng ở trung tâm Hà Nội: Nhà đầu tư… kêu khổ. Bài báo phản ánh: Ngày 9-12-2009, Văn phòng Chính phủ có công văn số 348 thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ về đồ án quy hoạch chung thủ đô Hà Nội. Theo đó Thủ tướng yêu cầu Ủy ban nhân dân TP Hà Nội chỉ đạo dừng ngay việc phá các nhà biệt thự cổ và dừng xây dựng các tòa nhà cao tầng trong khu vực trung tâm. Ngày 31-12-2009, Ủy ban nhân dân TP Hà Nội có công văn số 12421 chỉ đạo dừng ngay việc cấp giấy phép xây dựng các tòa nhà cao tầng tại bốn quận Hoàn Kiếm, Ba Đình, Hai Bà Trưng, Đống Đa. Đây là một quyết định khá bất ngờ.
Bất ngờ, không phải với những người làm công tác quy hoạch, bất ngờ là với các nhà đầu tư. Giấy phép đã có, mọi chuẩn bị đã tàm tạm… Vậy mà việc xây dựng bị ngưng lại. Một chủ đầu tư xây dựng đề nghị không nêu tên cho biết: tại khu vực trung tâm Hà Nội, luôn luôn có hàng chục đến hàng trăm dự án đầu tư xây dựng nhà cao tầng. Tất cả các dự án này đều được UBND thành phố cho phép. Bắt đầu từ khâu lập dự án, thỏa thuận đền bù, giải tỏa… cấp giấy phép xây dựng chỉ là khâu cuối của dự án. Hầu hết các hồ sơ xin phép xây dựng nhà cao tầng các dự án mà chủ đầu tư đã hoàn thành đầy đủ các nghĩa vụ tài chính theo quy định. Vậy nên khi dự án bị ngưng lại, hàng chục, thậm chí là hàng trăm tỉ đồng của nhà đầu tư bị om lại, trong khi đó hàng tháng vẫn phải trả lãi ngân hàng đều đặn. Mỗi một ngày trôi qua, cái “thòng lọng” lãi suất lại thít chặt thêm một chút vào cổ nhà đầu tư.
Không chỉ có vậy, theo Tổng giám đốc Công ty cổ phần Hà Nội (ICT- Nhà đầu tư dự án C1 Thành Công) Trần Tuấn Anh, một dự án cải tạo chung cư cũ thường kéo dài từ hai đến năm năm với rất nhiều chi phí phát sinh. Chỉ tính riêng khoản tiền thuê nhà cho các hộ ở chung cư cũ tạm cư trong thời gian xây dựng công trình, nhà nước chỉ cho phép chi tối đa 1,8 triệu đồng/tháng/hộ nhưng thực tế, doanh nghiệp phải thuê 4-5 triệu đồng/tháng/hộ. Khoản chênh lệch hàng trăm triệu đồng mỗi tháng này, doanh nghiệp phải gánh chịu. Việc dừng cấp phép xây dựng đang gây thiệt hại lớn, có thể làm phá sản các chủ đầu tư.
Có lẽ cũng bởi bất ngờ, nên hơn hai tháng sau, ngày 4-2-2010, Sở Xây dựng Hà Nội mới cụ thể hóa chỉ đạo kiên quyết này bằng thông báo số 980 về việc dừng cấp phép xây dựng cho các tòa nhà có chiều cao trên 9 tầng tại bốn quận nêu trên. Và ngày 5-2-2010, chỉ một ngày sau khi công bố dừng cấp phép xây nhà cao tầng khu trung tâm, Sở Xây dựng Hà Nội có ngay công văn số 1028 gửi UBND TP Hà Nội kiến nghị cho phép các chủ đầu tư được thực hiện nốt các công trình đã được cấp phép đầu tư.
Trao đổi với báo chí về vấn đề này Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Đình Toàn cho biết: Việc cấp phép xây dựng nhà cao tầng ở đâu là thuộc thẩm quyền của UBND TP Hà Nội căn cứ theo quy hoạch cụ thể. Về quyết định ngừng cấp phép xây dựng nhà cao tầng tại trung tâm Hà Nội, ông Toàn cho biết: hiện nay, tính từ vành đai 3 (đoạn đường Phạm Văn Đồng, Phạm Hùng, Khuất Duy Tiến…) trở vào trung tâm Hà Nội, mật độ dân cư quá cao. Đây là nguyên nhân gây nên sự quá tải cơ sở hạ tầng đô thị, như kẹt xe, thiếu công viên cây xanh, trường học, cấp điện, thoát nước… Nếu tiếp tục cải tạo các chung cư cũ nát theo cách thay một khu nhà năm tầng bằng một khu nhà 15-17 tầng như hiện nay sẽ làm trầm trọng thêm sự quá tải cơ sở hạ tầng đô thị.
Về lâu dài, vẫn có thể cho phép xây dựng một số khu nhà cao tầng tại khu vực trung tâm, đô thị có những điểm nhấn: có thể là một công trình hay một cụm công trình cao tầng, để quản lý tốt việc này phải chỉ ra vị trí và quy hoạch chi tiết phù hợp với Quy hoạch chung Hà Nội. Trong quy hoạch chi tiết đó cần chỉ ra mật độ, tầng cao, hạ tầng giao thông, cây xanh, các vấn đề kỹ thuật phải giải quyết và giải pháp lâu dài.
Theo Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Nguyễn Khắc Thọ, nhiều nhà đầu tư tìm cách lách quy hoạch bằng cách xin điều chỉnh mật độ xây dựng nhiều lần. Chủ đầu tư công trình xây dựng nhà B6 Giảng Võ đã hai lần xin điều chỉnh tăng tầng cho công trình. Chính từ thực trạng này, UBND TP Hà Nội đã phải quyết liệt vào cuộc. Từ đầu tháng 2-2010, đồ án Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050 (QHC) của Liên danh tư vấn quốc tế PPJ, đã được công khai rộng rãi lấy ý kiến đóng góp của nhân dân trên website của Bộ Xây dựng. Theo đó, tất cả các giải pháp quy hoạch đô thị đều được thiết lập dựa trên tiêu chí bảo tồn. Cụ thể, đối với khu đô thị lõi lịch sử, đồ án QHC định hướng kiểm soát và giảm quy mô dân số từ 2,1 triệu dân (tính từ vành đai 3 trở vào) xuống còn 1,3 triệu, khống chế tầng cao, mật độ xây dựng và có quy chế quản lý kiến trúc cảnh quan (từ đường vành đai 3 đến lõi trung tâm), đặc biệt là khu vực xung quanh Hoàng thành, khu Ba Đình, khu phố cổ, phố Pháp, hồ Gươm, hồ Tây và một số làng truyền thống như làng hoa Tây Hồ, hoa Ngọc Hà, làng đúc đồng Ngũ Xã, làng Bưởi...
Tuy nhiên, khi phóng tầm mắt nhìn ra xa các nhà lãnh đạo, quản lý cũng cần quan tâm đến thực tế là có nhiều dự án nhà cao tầng đã được phê duyệt từ trước đây khá lâu rồi. Việc phải dừng dự án đã gây thiệt hại không nhỏ cho chủ đầu tư, do đó việc giải quyết hài hòa, đảm bảo quyền lợi cho họ là cần phải tính đến. Mặt khác, tại 4 quận trên có nhiều khu tập thể cũ đã xuống cấp trầm trọng, nhà nước không đủ vốn liếng để giải quyết tức thời nên mới kêu gọi các doanh nghiệp trong và ngoài quốc doanh góp sức theo kiểu “xã hội hóa cải tạo nhà ở”. Nghe theo lời mời gọi đó, các doanh nghiệp mới bỏ tiền của, trí tuệ, sức lực “xắn tay” chung lo cùng Nhà nước với mong muốn “nhiều bên cùng có lợi”. Nhà nước thì lo được chỗ ở tốt cho nhân dân mà không phải bỏ quá nhiều tiền từ ngân sách, người dân có chỗ ở đàng hoàng hơn trước mà không phải tốn quá nhiều tiền (với lại không phải ai cũng có tiền để tự lo) còn doanh nghiệp thì có việc làm, tăng thêm lợi nhuận. Vì lẽ đó, các cơ quan chức năng nên sớm có giải pháp tháo gỡ kịp thời, để vừa bảo đảm quyền lợi cho các nhà đầu tư, vừa giữ được quy hoạch cho một tầm nhìn xa về một Hà Nội văn minh, sạch đẹp.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Tuổi trẻ phản ánh: Liên đoàn Luật sư VN vừa có văn bản đề nghị cơ quan công an, Viện KSND tỉnh Quảng Trị chỉ đạo cơ quan điều tra thu thập chứng cứ, tài liệu để khởi tố vụ án luật sư Phạm Văn Khánh bị hành hung sau phiên tòa ngày 31-3-2010.
Được biết, ngày 31-3, luật sư Phạm Văn Khánh (thuộc Đoàn luật sư tỉnh Hải Dương) tham gia bảo vệ quyền lợi cho bà Dương Thị Vững trong phiên tòa xét xử vụ kiện ly hôn tại TAND tỉnh Quảng Trị. Sau phiên tòa, luật sư Khánh đang ngồi uống nước tại một quán cà phê thì bất ngờ bị một thanh niên xông vào dùng mũ bảo hiểm đánh thẳng vào đầu, ném ly thủy tinh vào mặt gây thương tích.
2. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Chống phân biệt đối xử với kinh tế tư nhân. Bài báo phản ánh: “Các cấp ủy đảng, chính quyền cần thường xuyên giáo dục cán bộ, đảng viên phải có thái độ ứng xử đúng đắn, tạo thuận lợi và quản lý sâu sát các hoạt động của kinh tế tư nhân; kịp thời động viên, khen thưởng các doanh nghiệp, doanh nhân thành đạt, uốn nắn những lệch lạc, sai phạm”. Ông Trương Tấn Sang, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, đã chỉ đạo tại Hội nghị toàn quốc sơ kết tình hình thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa IX) về “Tiếp tục đổi mới cơ chế, chính sách, khuyến khích và tạo điều kiện phát triển kinh tế tư nhân” do Ban Bí thư tổ chức ngày 6-4.
Ông Trương Tấn Sang yêu cầu phải cụ thể hóa Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư; khắc phục những nội dung chưa rõ ràng, chồng chéo giữa các văn bản pháp luật; điều chỉnh cơ chế phân cấp và phối hợp giữa trung ương và địa phương trong quản lý nhà nước về đầu tư; quan tâm, bảo vệ nhà đầu tư, cổ đông thiểu số; hướng dẫn đầy đủ việc xử lý các trường hợp doanh nghiệp vi phạm các hành vi bị cấm theo quy định của luật…
Ông Trương Tấn Sang cũng yêu cầu sửa đổi, bổ sung một số quy định để giải quyết những bất cập trong thực hiện chính sách về đất đai, đáp ứng nhu cầu phát triển doanh nghiệp; sửa đổi các quy định chi tiết thi hành Luật Quản lý thuế theo hướng đơn giản hơn các thủ tục hành chính; sửa đổi, bổ sung chế độ kế toán cho phù hợp với trình độ, quy mô, phạm vi hoạt động của doanh nghiệp nhỏ và vừa. Cần có cơ chế để doanh nghiệp tư nhân được vay vốn viện trợ phát triển chính thức (ODA) như các doanh nghiệp nhà nước; nghiên cứu bổ sung và mở rộng hình thức bảo lãnh vay cho doanh nghiệp ở những lĩnh vực mà nhà nước khuyến khích phát triển; tiếp tục rà soát, bãi bỏ các khoản phí, lệ phí không hợp lý; ưu tiên nhiều hơn cho các doanh nghiệp phát triển sản xuất, kinh doanh ở những khu vực khó khăn, vùng núi, biên giới và hải đảo…
Ông Trương Tấn Sang chỉ đạo cần tiếp tục hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, nâng cao trình độ chủ doanh nghiệp, cán bộ quản lý và người lao động; triển khai tích cực và đồng bộ các chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa. Đẩy mạnh cung cấp thông tin kinh tế, dự báo để hướng dẫn, hỗ trợ kinh tế tư nhân phát triển…
Ông yêu cầu thực hiện tốt, đảm bảo sự bình đẳng giữa các thành phần kinh tế, khuyến khích doanh nghiệp tư nhân phát triển, từng bước hình thành các đơn vị kinh tế tư nhân mạnh, các tập đoàn, tổng công ty lớn đủ sức góp phần nâng cao sức cạnh tranh trong và ngoài nước…
Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, ông Vũ Quốc Tuấn, nguyên thành viên Ban Nghiên cứu của Thủ tướng, cho rằng vẫn còn tình trạng phân biệt đối xử giữa doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân về vốn, đất đai, dự án… Ông dẫn chứng: “Đợt hỗ trợ 4% lãi suất vừa qua, chỉ 5% doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp làng nghề được hưởng hỗ trợ và số tiền hỗ trợ cũng ít”. “Nếu hệ thống doanh nghiệp có anh này được ưu ái hơn anh kia, thị trường méo mó, không có cạnh tranh, không có cơ hội phát triển. Như vậy không khai thác được tiềm lực vật chất, trí tuệ của toàn dân phục vụ sự phát triển của đất nước. Tôi cho đó là ảnh hưởng tiêu cực nhất” - ông Tuấn phân tích.
3. Báo Lao động có bài Khó ở thực thi. Bài báo phản ánh: Tăng gấp đôi mức phạt vi phạm tại Hà Nội và TPHCM so với mức chung của cả nước là một trong những giải pháp hạn chế ùn tắc giao thông và tai nạn giao thông. Có nhiều ý kiến khác nhau về quy định xử phạt này, nhưng xin nói ngay rằng, cần phải có biện pháp xử lý nghiêm khắc hơn thì mới có được trật tự. Hãy nhìn xe cộ lưu thông trên đường, sẽ thấy dân mình đi lại quá ẩu. Rất ít người tôn trọng Luật Giao thông, thiếu luôn sự tôn trọng lẫn nhau, cư xử giữa người với người không có sự nhường nhịn.
Cái mà chúng ta vẫn thường nói là “văn hoá giao thông” đó chỉ tồn tại khi có sự hiện diện của pháp luật cứng rắn. Dân mình có thói quen coi thường pháp luật, nhất là đối với các quy định xử phạt hành chính. Nhiều quy định được ban hành, nhưng trên thực tế không ai chấp hành. Điển hình nhất là quy định cấm hút thuốc nơi công cộng, người hút đầy tràn nhưng không ai làm gì được họ.
Một trong những nguyên nhân gây ra kẹt xe và tai nạn giao thông là do người dân không có ý thức chấp hành pháp luật giao thông. Vì vậy, quy định xử phạt thật nặng là cần thiết. Để khỏi bị mất tiền, điều tốt nhất mà mọi công dân phải làm là chấp hành Luật Giao thông khi tham gia giao thông. Suy cho cùng, quy định xử phạt nghiêm khắc đó là để bảo vệ tính mạng của con người, tạo sự đi lại thuận lợi cho dân chúng, nâng cao chất lượng sống của toàn xã hội. Những việc làm vì dân thì luôn được dân ủng hộ. Còn một thực tế khác chưa thấy bàn tới, đó là tai nạn giao thông nghiêm trọng không xảy ra nhiều trong nội thành, mà ở các tuyến quốc lộ, do các loại xe khách và xe vận tải đường dài gây ra.
Trong khi chờ đợi xây dựng các đường cao tốc, đường tránh, cầu vượt hiện đại ở các cung đường đen, thì hãy xây dựng những quy định pháp luật để hạn chế tai nạn. Cần phải tăng mức phạt thật nặng đối với tất cả các hành vi vi phạm, thậm chí là tước bằng lái thời hạn dài thì mới đủ sức răn đe các tài xế chạy ẩu, coi thường tính mạng người khác. Nhưng luật dù có hay đằng trời mà người thực thi kém thì coi như vô nghĩa. Nếu tăng mức phạt mà cảnh sát giao thông thực hiện không nghiêm hoặc lợi dụng mức phạt cao để đòi tiền mãi lộ cao thì luật chỉ làm béo cho tiêu cực.
Người dân sẵn sàng chấp nhận các quy định xử phạt nặng đối với các hành vi vi phạm, nhưng với điều kiện là người thực thi pháp luật công tâm, liêm khiết. Cảnh sát giao thông thật nghiêm thì dứt khoát trật tự giao thông sẽ được cải thiện.