​Tăng cường phát hiện và khen thưởng các điển hình tiên tiến

12/12/2022
Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh vừa ký Quyết định 1526/QĐ-TTg ngày 9/12/2022 Phê duyệt Đề án “Tuyên truyền gương điển hình tiên tiến giai đoạn 2022 - 2025”.
Đề án nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị, lực lượng vũ trang và các tầng lớp nhân dân trong các phong trào thi đua yêu nước. Thông qua các phong trào thi đua, các cuộc vận động, phát hiện các điển hình tiên tiến để tuyên truyền, phổ biến, bồi dưỡng, nhân rộng, đảm bảo bám sát cơ sở, phát hiện và tôn vinh kịp thời.
Đồng thời phấn đấu100% bộ, ngành, địa phương xây dựng tiêu chuẩn, tiêu chí cụ thể gương điển hình tiên tiến phù hợp với từng lĩnh vực, ngành nghề, cơ quan, tổ chức, đơn vị; xây dựng, triển khai kế hoạch phát hiện, tuyên truyền, phổ biến, nhân rộng và tổ chức tôn vinh điển hình tiên tiến bằng các hình thức biểu dương, tôn vinh phù hợp.
Đề án đưa ra 6 nhiệm vụ, giải pháp cụ thể:
Nâng cao nhận thức, trách nhiệm và tăng cường sự chỉ đạo của các cấp, các ngành về công tác phát hiện, bồi dưỡng, tuyên truyền, nhân rộng điển hình tiên tiến
Theo đó, cấp ủy, chính quyền và người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và chịu trách nhiệm về chất lượng, hiệu quả công tác thi đua, khen thưởng và công tác tuyên truyền, phổ biến, nhân rộng điển hình tiên tiến theo Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 07/4/2014 của Bộ Chính trị về tiếp tục đổi mới công tác thi đua, khen thưởng.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức đoàn thể tăng cường vận động, giáo dục đoàn viên, hội viên nhận thức sâu sắc về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của thi đua yêu nước và công tác phát hiện, bồi dưỡng, tổng kết, tuyên truyền điển hình tiên tiến. Xây dựng các chương trình, kế hoạch, đề ra các nội dung, mục tiêu, tiêu chí cụ thể để tổ chức tốt các phong trào thi đua và tuyên truyền điển hình tiên tiến.
Cơ quan làm công tác thi đua, khen thưởng các cấp tích cực, chủ động phối hợp với cơ quan tuyên giáo, thông tin, truyền thông, báo chí làm tốt công tác phát hiện, tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho các tầng lớp nhân dân về vai trò, ý nghĩa của các phong trào thi đua và tuyên truyền gương điển hình tiên tiến.
Chủ động, tích cực phát hiện, xây dựng, bồi dưỡng điển hình tiên tiến trong các lĩnh vực của đời sống
Thủ tướng yêu cầu, các bộ, ngành, địa phương, các cơ quan, đơn vị chủ động xây dựng tiêu chuẩn cụ thể cho các tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến sát với ngành, lĩnh vực, tình hình thực tế của cơ quan, địa phương, đơn vị.
Đồng thời quy định rõ về tiêu chuẩn chung của tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến:
Tiêu chuẩn chung của tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến:
- Gương mẫu, chấp hành tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước;
- Hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao;
- Có mô hình mới, cách làm hay, nhiều sáng kiến, giải pháp sáng tạo, mang lại hiệu quả thiết thực và là nhân tố nổi trội, tiêu biểu, dẫn đầu trong các phong trào thi đua do bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị tổ chức;
- Có tinh thần tương thân tương ái, giúp đỡ mọi người cùng tiến bộ; tích cực tham gia các hoạt động nhân đạo, từ thiện, các hoạt động xã hội khác nhằm thực hiện tốt công tác an sinh xã hội, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.
Quy định nêu rõ căn cứ tiêu chuẩn chung của tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến, các bộ, ngành, địa phương xây dựng quy định về đối tượng, tiêu chuẩn đối với điển hình tiên tiến của cơ quan, đơn vị, địa phương mình. Cụ thể:
- Trong lĩnh vực xây dựng Đảng, chính quyền, đoàn thể: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong xây dựng, phát triển Đảng, chính quyền, đoàn thể, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, có tinh thần đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, là điển hình trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
- Trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, tham gia phòng, chống thiên tai, dịch bệnh; đấu tranh phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.
- Trong lĩnh vực công thương, xây dựng, giao thông vận tải: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong công tác bảo đảm lưu thông hàng hóa và xuất khẩu; phát triển thương mại điện tử, tăng cường quản lý thị trường..., phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, ứng dụng khoa học và công nghệ.
- Trong lĩnh vực nông nghiệp: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong công tác sản xuất nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn, sinh thái và trong xây dựng nông thôn mới.
- Trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong công tác hiện đại hóa công nghệ ngân hàng, phát triển thương hiệu, sản phẩm, dịch vụ; thu ngân sách nhà nước...
- Trong lĩnh vực y tế: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến có chuyên môn vững vàng gắn liền với y đức tốt trong tất cả các lĩnh vực của ngành y tế góp phần nâng cao sức khỏe cả về thể chất và tinh thần, tầm vóc, tuổi thọ, chất lượng cuộc sống của người Việt Nam; xây dựng hệ thống y tế công bằng, chất lượng, hiệu quả và hội nhập quốc tế.
- Trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục, đào tạo, giảng dạy, học tập, phát triển giáo dục toàn diện.
- Trong lĩnh vực khoa học và công nghệ: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong phát huy tiềm lực khoa học và công nghệ quốc gia, thúc đẩy hoạt động đổi mới, sáng tạo; phát huy năng lực, trí tuệ tập thể, cá nhân.
- Trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể dục thể thao: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong việc lan tỏa, tôn vinh các giá trị chân - thiện - mỹ, đưa văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh trong phát triển kinh tế, xã hội địa phương, đất nước.
- Trong lĩnh vực đối ngoại: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến có cách làm sáng tạo, đổi mới tư duy, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong hợp tác quốc tế trên các lĩnh vực kinh tế, khoa học, công nghệ, giáo dục, lao động, giao lưu nhân dân, chống biến đổi khí hậu..., lồng ghép các mục tiêu phát triển vào nhiệm vụ đối ngoại.
- Trong lĩnh vực thông tin và truyền thông: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong lĩnh vực ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, công nghiệp công nghệ số, bảo đảm an toàn, an ninh mạng, xây dựng kinh tế số và xã hội số; các điển hình tiên tiến trong lĩnh vực báo chí, truyền thông.
- Trong lĩnh vực cải cách hành chính: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong thực hiện chương trình cải cách hành chính góp phần xây dựng nền hành chính dân chủ, chuyên nghiệp, hiện đại, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, có năng lực kiến tạo phát triển, liêm chính, phục vụ nhân dân.
- Trong lĩnh vực an sinh xã hội: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong công tác giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội, từ thiện nhân đạo, đảm bảo sự gắn kết chặt chẽ, hài hòa giữa phát triển kinh tế với nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân.
- Trong đời sống xã hội: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong quần chúng nhân dân, nhất là người trực tiếp lao động, sản xuất, gương mẫu xây dựng đời sống văn hóa, tích cực tham gia bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai, dịch bệnh...
* Phát hiện, xây dựng, bồi dưỡng điển hình tiên tiến
Các bộ, ngành, địa phương tổ chức các phong trào thi đua đảm bảo thiết thực, hiệu quả, tập trung vào mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách của địa phương, đơn vị và mục tiêu, nhiệm vụ theo Nghị quyết Đại hội Đảng XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp đã đề ra. Thông qua các phong trào thi đua phát hiện các điển hình tiên tiến.
- Đối với những điển hình tiên tiến cơ sở: Trên cơ sở xác định các nhân tố mới cần bồi dưỡng để trở thành điển hình tiên tiến, các cơ quan, đơn vị tạo mọi điều kiện hỗ trợ về vật chất, tinh thần để xây dựng các nhân tố mới phát huy hết khả năng, sáng tạo, đồng thời, có biện pháp cụ thể khắc phục những mặt còn tồn tại, hạn chế để từng bước được hoàn thiện, bồi dưỡng, phát triển, trở thành những tấm gương lan tỏa trong bộ, ngành, địa phương.
- Đối với những điển hình tiên tiến đã được bộ, ngành, địa phương công nhận và tuyên dương, các cơ quan, đơn vị cần tiếp tục theo dõi, tạo môi trường thuận lợi, trực tiếp hỗ trợ bằng kỹ thuật, giải thưởng để điển hình tiếp tục phát huy khả năng và sức sáng tạo. Đồng thời, cần động viên, khích lệ, tạo điều kiện cho các điển hình phấn đấu liên tục trở thành điển hình tiên tiến xuất sắc toàn quốc.
Đổi mới nội dung, hình thức, phương thức phổ biến, truyền truyền điển hình tiên tiến đảm bảo khách quan, trung thực, tránh cường điệu, thổi phồng thành tích.
a) Các cơ quan truyền thông từ trung ương tới cơ sở phải xác định việc tuyên truyền, phổ biến các phong trào thi đua yêu nước, các điển hình tiên tiến là nhiệm vụ quan trọng trong các hoạt động tuyên truyền. Chủ động, tích cực phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể Trung ương, Hội đồng Thi đua - Khen thưởng các cấp để tuyên truyền, cổ vũ các phong trào thi đua yêu nước, các điển hình mới, nhân tố mới trong các phong trào thi đua.
b) Đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền về điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt nhằm phổ cập rộng rãi, tạo sự tương tác với khán giả, thính giả, độc giả, tạo khí thế thi đua sôi nổi, góp phần đẩy lùi các biểu hiện tiêu cực trong xã hội.
- Cấp Trung ương:
+ Tổ chức Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc vào năm 2025.
+ Tổ chức Hội nghị tôn vinh điển hình tiên tiến toàn quốc vào năm 2023 nhân dịp kỷ niệm 75 năm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ra lời kêu gọi thi đua ái quốc (11/6/1948-11/6/2023);
+ Tổ chức Hội nghị sơ kết, tổng kết các phong trào thi đua do Thủ tướng Chính phủ phát động;
+ Tổ chức Cuộc thi viết, làm phóng sự về điển hình tiên tiến, mô hình mới, gương người tốt, việc tốt cấp toàn quốc;
+ Phát hành ấn phẩm Điển hình tiên tiến toàn quốc (có thể bằng ấn phẩm điện tử).
+ Xây dựng hệ thống dữ liệu quốc gia về các điển hình tiên tiến theo vùng miền và lĩnh vực, tích hợp với Phần mềm hệ thống quản lý hồ sơ khen thưởng điện tử của các bộ, ngành, địa phương.
- Các bộ, ngành, địa phương:
+ Mở chuyên trang, chuyên mục, tăng thời lượng tuyên truyền, phổ biến các điển hình tiên tiến, các tập thể, cá nhân được khen thưởng cấp bộ, cấp tỉnh, cấp Nhà nước trên các báo, tạp chí, cổng thông tin của cơ quan, đơn vị.
+ Tổ chức cho điển hình tiên tiến tiêu biểu giao lưu, trao đổi, truyền đạt kinh nghiệm cho các tổ chức, đối tượng cùng chuyên môn, lĩnh vực công tác và học sinh, sinh viên trong trường phổ thông, đại học để thắp sáng ước mơ, hoài bão cho thế hệ trẻ. Tùy từng điều kiện cụ thể, nhiệm vụ phù hợp, các bộ, ngành, địa phương tổ chức ít nhất 01 lần/năm bằng các hình thức trực tiếp, trực tuyến hoặc lồng ghép các hội nghị sơ kết, tổng kết để biểu dương, tôn vinh các điển hình tiên tiến.
+ Tổ chức cuộc thi viết, làm phóng sự về điển hình tiên tiến, mô hình mới, gương người tốt, việc tốt cấp bộ, ngành, địa phương.
+ Phát hành ấn phẩm tuyên truyền điển hình tiên tiến trong bộ, ngành, địa phương (có thể bằng hình thức điện tử).
c) Đa dạng hóa, hiện đại hóa phương thức tuyên truyền: Sử dụng và kết hợp hài hòa các hình thức tuyên truyền bằng báo cáo viên, tuyên truyền viên; tuyên truyền qua phương tiện thông tin đại chúng, qua các trang, kênh, mạng di động... Tận dụng sức mạnh của Internet, nền tảng số để lan tỏa hiệu ứng xã hội tích cực và sâu rộng trong cộng đồng, thực hiện tốt mục tiêu: “Lấy cái đẹp, dẹp cái xấu, góp phần đẩy lùi cái xấu, cái ác”.
d) Cơ quan làm công tác thi đua, khen thưởng các cấp tiếp tục triển khai chương trình phối hợp với các cơ quan thông tin truyền thông, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp để phát hiện, nhân rộng gương điển hình tiên tiến; là đầu mối tổng hợp, cung cấp thông tin về các điển hình tiên tiến trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
Tăng cường phát hiện các điển hình tiên tiến tiêu biểu
Theo đó, các bộ, ngành, địa phương cần tăng cường phát hiện để khen thưởng và trình cấp trên khen thưởng kịp thời các điển hình tiên tiến tiêu biểu. Quan tâm tuyên dương, khen thưởng thành tích đột xuất, khen thưởng chuyên đề, đặc biệt khen thưởng đối với các tập thể, cá nhân được phát hiện thông qua các phong trào thi đua yêu nước.
Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát công tác xây dựng, nhân rộng điển hình tiên tiến đối với các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị
a) Hằng năm, Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương, Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát công tác thi đua, khen thưởng, các phong trào thi đua và công tác xây dựng, nhân rộng điển hình tiên tiến đối với một số bộ, ngành, địa phương.
b) Hội đồng Thi đua - Khen thưởng các bộ, ngành, địa phương phân công cụ thể trách nhiệm của các thành viên Hội đồng để thực hiện công tác kiểm tra, giám sát công tác thi đua, khen thưởng, các phong trào thi đua và công tác xây dựng, nhân rộng điển hình tiên tiến đối với một số cơ quan, đơn vị.
Nâng cao chất lượng cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng, cán bộ tuyên truyền
a) Bố trí đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có phẩm chất đạo đức, năng lực thực tiễn, trình độ, tâm huyết, nhiệt tình và trách nhiệm; có năng lực tham mưu, hoạch định, tổ chức phong trào thi đua, đáp ứng yêu cầu công tác thi đua, khen thưởng.
b) Thường xuyên tổ chức tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ làm công tác thi đua, khen thưởng, báo cáo viên, tuyên truyền viên, phóng viên, biên tập viên trong cả nước.