Tiếp tục phát huy kết quả đã đạt được trong những năm trước, năm 2013, Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Quảng Ngãi đã triển khai thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ được giao và đạt hiệu quả cao trên tất cả các lĩnh vực công tác TGPL, đáp ứng kịp thời nhu cầu trợ giúp pháp lý của người dân. Qua đó, khẳng định được vị trí, vai trò của Trung tâm trong việc giúp đỡ pháp luật cho đông đảo người nghèo, người có công với cách mạng, đồng bào dân tộc thiểu số và một số đối tượng khác.
Thông qua các hoạt động trợ giúp pháp lý ở địa phương, nhất là hoạt động trợ giúp pháp lý lưu động đến cơ sở, nhiều vướng mắc về pháp luật của các đối tượng được tư vấn, giải đáp kịp thời, giúp nhân dân hiểu hơn nữa về quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, ngày càng nâng cao ý thức chấp hành và tuân thủ pháp luật, tham gia đấu tranh phòng chống các hành vi vi phạm pháp luật, xóa bỏ những phong tục tập quán lạc hậu, hạn chế được những vấn đề khiếu nại, khiếu kiện không đáng có; giữ gìn sự đoàn kết trong cộng đồng dân cư vì mục tiêu xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
Trung tâm tiến hành triển khai các hoạt động TGPL như: Tư vấn pháp luật; cử Luật sư – cộng tác viên pháp lý, Trợ giúp viên pháp lý tham gia tố tụng, đại diện ngoài tố tụng, TGPL lưu động, tập huấn nghiệp vụ TGPL, hướng dẫn nghiệp vụ đối với hoạt động Câu lạc bộ TGPL; kiểm tra, thẩm định, đánh giá chất lượng vụ việc,… Đến nay, Trung tâm đã thực hiện hoàn thành 1.587 vụ việc TGPL, đạt 98% trên tổng số vụ việc đã thụ lý; trong đó, có 141 vụ việc đại diện, bào chữa (Trợ giúp viên thực hiện 45 vụ việc và Luật sư – Cộng tác viên thực hiện 96 vụ vụ việc), 1.446 vụ việc tư vấn pháp luật. Tổng số lượt người được TGPL là 1.590 người, trong đó, có 544 người nghèo, 325 người có công với cách mạng, 698 người đồng bào dân tộc thiểu số, 20 trẻ em, 02 người già và 01 người tàn tật.
Công tác TGPL lưu động: Trung tâm đã tổ chức 97 đợt trợ giúp pháp lý lưu động tại 11 huyện gồm: Mộ Đức, Đức Phổ, Bình Sơn, Lý Sơn, Tư Nghĩa, Ba Tơ, Sơn Hà, Sơn Tây, Trà Bồng, Minh Long và Tây Trà. Qua các đợt trợ giúp pháp lý lưu động, Trung tâm đã trực tiếp tư vấn, giải đáp pháp luật được 582 vụ việc trên các lĩnh vực pháp luật, trong đó tập trung vào các lĩnh vực pháp luật về Đất đai, Dân sự, Hình sự, Hôn nhân gia đình, Phòng chống bạo lực gia đình, chế độ chính sách… Đây là những lĩnh vực pháp luật mà nhiều người dân đặc biệt quan tâm. Các vụ việc, yêu cầu của đối tượng được Trợ giúp viên pháp lý, Cộng tác viên TGPL được Trung tâm nghiên cứu và kịp thời tư vấn pháp luật mang lại hiệu quả nhất định, góp phần giải tỏa những vướng mắc về pháp luật, bảo vệ được quyền, lợi ích hợp pháp của công dân. Bên cạnh đó, Trung tâm đã lồng ghép tuyên truyền, phổ biến những chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước cho người nghèo, các đối tượng chính sách, đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa các văn bản pháp luật quan trọng như: Luật Trợ giúp pháp lý, Luật Đất đai, Luật Giao thông đường bộ, Luật Khiếu nại - Tố cáo, Luật Bảo vệ và phát triển rừng, Luật Phòng chống bạo lực gia đình, Luật Bình đẳng giới, Luật Hôn nhân và gia đình, Bộ Luật Dân sự… cho gần 9.700 lượt người dự nghe.
Sinh hoạt Câu lạc bộ TGPL: Kết hợp với những đợt TGPL lưu động về địa phương, Trung tâm hướng dẫn trực tiếp cách thức tổ chức, các nội dung sinh hoạt, hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ, đồng thời cùng tham gia sinh hoạt với các Câu lạc bộ trợ giúp pháp lý của các xã thuộc 06 huyện nghèo. Nhờ sự hướng dẫn của Trung tâm cùng với sự chủ động, nhiệt tình, trách nhiệm của thành viên Ban chủ nhiệm nên hiệu quả hoạt động của các Câu lạc bộ ngày càng mang lại hiệu quả cao. Các Câu lạc bộ thường xuyên tổ chức sinh hoạt theo định kỳ mỗi tháng từ 1-2 lần, nội dung sinh hoạt đa dạng, phong phú, phù hợp với nhu cầu tìm hiểu pháp luật của nhân dân ở địa phương như: Tổ chức nói chuyện chuyên đề pháp luật liên quan đến đời sống hàng ngày của người dân địa phương; giới thiệu các văn bản pháp luật phù hợp với nhu cầu tìm hiểu của nhân dân; trao đổi, thảo luận các vụ việc tranh chấp phát sinh trong cộng đồng dân cư; giới thiệu các chủ trương, chính sách mới của Đảng và Nhà nước về các vấn đề liên quan trực tiếp đến các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân...
Kiểm tra, thẩm định, đánh giá chất lượng vụ việc: Trong năm qua, Trợ giúp viên pháp lý của Trung tâm đã tiến hành thẩm định, đánh giá chất lượng vụ việc tư vấn của Cộng tác viên với tổng số 512 vụ việc đạt yêu cầu theo quy định tại Thông tư số 02/2013/TT-BTP ngày 05/01/2013 của Bộ Tư pháp ban hành Bộ Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng vụ việc TGPL.
Hoạt động thông tin, truyền thông về TGPL: Công tác thông tin, truyền thông về hoạt động trợ giúp pháp lý tiếp tục được Trung tâm thực hiện rộng rãi đến các cấp, các ngành và địa phương trong tỉnh với nhiều hình thức đa dạng, phong phú như: Tuyên truyền thông qua hình thức làm Bảng thông tin về trợ giúp pháp lý đặt tại UBND các xã, phường, thị trấn; Nhà văn hóa các thôn, bản… và các cơ quan tiến hành tố tụng trên toàn tỉnh (đặt được 36 Bảng thông tin về trợ giúp pháp lý); in ấn các loại tờ gấp pháp luật về hoạt động trợ giúp pháp lý cấp phát cho nhân dân, nhất là ở khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc (cấp phát hơn 8.929 các loại tờ rơi, tờ gấp pháp luật cho các đối tượng nghiên cứu, tìm hiểu). Bên cạnh đó, do nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác trợ giúp pháp lý miễn phí cho người nghèo và các đối tượng chính sách nên thời gian qua, Trung tâm luôn nhận được sự ủng hộ, quan tâm phối hợp của các cơ quan thông tin đại chúng, các cấp, các ngành trong tỉnh.
Tập huấn nghiệp vụ TGPL: Trung tâm đã tổ chức thành công 07 lớp tập huấn nghiệp vụ trợ giúp pháp lý (tại 06 huyện nghèo) nhằm nâng cao kỹ năng, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho Cộng tác viên, thành viên Câu lạc bộ trợ giúp pháp lý và cán bộ Tư pháp của các xã thuộc các Chương trình giảm nghèo trên địa bàn tỉnh. Nội dung Chương trình tập huấn đều được đánh giá cao, phù hợp với thực tế và yêu cầu công việc trợ giúp pháp lý; tạo điều kiện thuận lợi cho thành viên Câu lạc bộ trợ giúp pháp lý và Cộng tác viên tham dự đợt tập huấn hoàn thành tốt Chương trình tập huấn theo đúng kế hoạch.
Để thực hiện tốt các nhiệm vụ công TGPL trong những năm tới, Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Quảng Ngãi sẽ tiếp tục quán triệt, tuyên truyền sâu rộng hoạt động trợ giúp pháp lý đến toàn thể đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân trên địa bàn tỉnh; kiện toàn bộ máy, xây dựng và hoàn thiện đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý, CTV đảm bảo về số lượng và chất lượng đáp ứng yêu cầu TGPL trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2014 - 2020. Đồng thời, cử chuyên viên có đủ điều kiện tham gia các lớp đào tạo nghề luật sư, các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ Trợ giúp viên pháp lý và pháp luật nhằm nâng cao kỹ năng trong hoạt động TGPL; Xây dựng chương trình, kế hoạch công tác TGPL cụ thể, bám sát các mục tiêu trong Chiến lược phát triển TGPL ở Việt Nam, chương trình công tác của Ngành và nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; Tăng cường mối quan hệ phối hợp giữa tổ chức thực hiện TGPL với các cơ quan thông tin, truyền thông và các cơ quan tiến hành tố tụng; tranh thủ sự quan tâm, chỉ đạo của các cấp, các ngành đối với công tác TGPL; thu hút, khuyến khích các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, các cơ quan nghiên cứu, đào tạo luật,… tham gia thực hiện trợ giúp pháp lý; thường xuyên theo dõi, đôn đốc, giám sát, kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ của tổ chức thực hiện TGPL và đội ngũ người thực hiện TGPL. Tăng cường kiểm tra việc chấp hành các quy định pháp luật về TGPL, khắc phục kịp thời những hạn chế, bất cập, xử lý nghiêm các biểu hiện tiêu cực, gây phiền hà, sách nhiễu trong khi giải quyết yêu cầu của các đối tượng được TGPL./.
Minh Nhất