Thực hiện Nghị định số 66/2008/NĐ-CP ngày 28/5/2008 của Chính phủ về hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp; Chỉ thị số 10/2009/CT-UBND về việc triển khai thực hiện Nghị định số 66/2008/NĐ-CP; Quyết định số 1424/QĐ-UBND về phê duyệt Chương trình hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh; Kế hoạch 773/KH-UBND của UBND tỉnh thực hiện Chương trình hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn I (2009-2012), vừa qua, Sở Tư pháp Quảng Ngãi (Cơ quan thường trực Ban Điều hành) đã tổ chức cuộc họp đánh giá kết quả đạt được trong 07 tháng đầu năm và triển khai phương hướng, nhiệm vụ 05 tháng cuối năm 2011.
Theo đánh giá, trong 07 tháng đầu năm 2011, Ban Điều hành Chương trình hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp tỉnh tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chương trình hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp, giúp cho doanh nghiệp được tiếp cận 100% các quy định của pháp luật và văn bản quy phạm pháp luật của tỉnh liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh để các doanh nghiệp thực hiện đúng, có hiệu quả, từ đó loại bỏ những rủi ro trong hoạt động sản xuất kinh doanh bảo đảm cho doanh nghiệp ổn định và phát triển. Để các doanh nghiệp và người lao động có thể tiếp cận và thực hiện đúng nội dung các quy định của pháp luật liên quan đến vấn đề bảo hiểm, hạn chế các tranh chấp giữa người lao động và người sử dụng lao động liên quan đến vấn đề bảo hiểm, Ban Điều hành Chương trình hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp tỉnh đã tổ chức biên soạn và phát hành 650 tập tài liệu “Đề cương tài liệu hướng dẫn một số nội dung liên quan đến vấn đề bảo hiểm trong hoạt động của các doanh nghiệp” (bao gồm các nội dung về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và bảo hiểm y tế) và các văn bản của Chính phủ, Uỷ ban nhân dân tỉnh về hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp. Hiện nay Sở Tư pháp đang biên tập “Tài liệu hướng dẫn một số nội dung liên quan đến hợp đồng, giao dịch dân sự” cấp phát cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Để kịp thời trao đổi, giải đáp các vấn đề mà các doanh nghiệp đang quan tâm, qua đó tăng cường mối quan hệ, sự hiểu biết lẫn nhau giữa Luật sư với cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp, kịp thời nắm bắt những vướng mắc, nhu cầu về pháp lý của doanh nghiệp tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh, góp phần phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh nhà, Sở Tư pháp đang phối hợp với Ban quản lý các Khu công nghiệp tỉnh, Đoàn Luật sư và các Sở, ngành: Tài nguyên và Môi trường, Lao động, Thương binh và Xã hội, Liên đoàn Lao động và Bảo hiểm Xã hội tỉnh xây dựng kế hoạch tổ chức tọa đàm giữa Luật sư với cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Nội dung buổi tọa đàm nhằm giới thiệu đến doanh nghiệp các quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động luật sư, dịch vụ pháp lý của luật sư; quy định của pháp luật và của tỉnh Quảng Ngãi về công tác đền bù, giải phóng mặt bằng; trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền hạn của người sử dụng lao động và người lao động trong doanh nghiệp; thực trạng về sử dụng đất để thực hiện các dự án đầu tư vào các khu công nghiệp của tỉnh; thực trạng về tổ chức, hoạt động của tổ chức Công đoàn trong các doanh nghiệp tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Vị trí, vai trò của Công đoàn trong doanh nghiệp; quy định của pháp luật về đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động trong các doanh nghiệp…; rà soát và xây dựng cơ sở dữ liệu văn bản quy phạm pháp luật của UBND tỉnh hoạt động bán đấu giá tài sản với tổng số 34 văn bản để đăng tải lên Trang thông tin điện tử của tỉnh và Trang thành phần của Sở nhằm mục đích tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan, đơn vị và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh tiếp cận, tra cứu, sử dụng, khai thác miễn phí văn bản quy phạm pháp luật phục vụ cho hoạt động của cơ quan, đơn vị và doanh nghiệp; tiếp tục cập nhật nội dung chuyên mục Giải đáp và tư vấn pháp luật cho doanh nghiệp để giải đáp pháp luật liên quan đến doanh nghiệp trên Trang thành phần của Sở Tư pháp nhằm giúp cho doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận và xử lý tốt các tình huống gặp phải trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Ngoài ra, Sở Tư pháp đang tiến hành biên soạn “Sách hỏi đáp pháp luật liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp (Tập 2)”; triển khai thực hiện Công văn số 4243/BTP-PLQT của Bộ Tư pháp và Công văn số 2090/UBND-NC của UBND tỉnh về việc rà soát văn bản quy phạm pháp luật của địa phương với các cam kết gia nhập WTO của Việt Nam, Sở Tư pháp đang tiến hành rà soát và cập nhật toàn bộ văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến ngày 15/9/2011 để các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh biết và áp dụng…
Bên cạnh những kết quả đạt được trong quá trình thực hiện thời gian qua vẫn gặp không ít khó khăn như: Nhìn chung hoạt động hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp đến nay vẫn còn là hoạt động khá mới mẻ, mặc dù Sở Tư pháp đã tham mưu trình UBND tỉnh ban hành đầy đủ các văn bản để thực hiện Nghị định số 66/2008/NĐ-CP ngày 28/5/2008 nhưng khi triển khai thực hiện các Sở, Ban, ngành vẫn còn lúng túng và chưa chủ động trong việc tham mưu, tổ chức thực hiện; khi tổ chức điều tra, khảo sát, đánh giá thực trạng và nhu cầu hỗ trợ pháp lý của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh thì các doanh nghiệp chưa thực sự quan tâm và chưa nêu rõ nhu cầu hỗ trợ pháp lý. Do đó, các cơ quan nhà nước rất khó nắm bắt được nhu cầu thực sự về hỗ trợ pháp lý của doanh nghiệp để có biện pháp hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp đúng với yêu cầu của doanh nghiệp; việc phổ biến các văn bản pháp lý liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp tuy có tổ chức nhưng chưa thực sự được sâu rộng; kinh phí cấp cho Sở Tư pháp (cơ quan thường trực Ban Điều hành) để hoạt động còn thấp đã phần nào ảnh hưởng đến việc triển khai các hoạt động hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp theo Chương trình, Kế hoạch của UBND tỉnh. Bên cạnh đó các Sở, Ban, ngành chưa được bố trí kinh phí cho hoạt động này nên gặp khó khăn trong việc tổ chức thực hiện. Đối với các doanh nghiệp, thực tế hiện nay nhiều doanh nghiệp chưa chủ động nắm bắt các quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh; chưa sử dụng đầy đủ quyền yêu cầu tư vấn pháp luật để áp dụng, thi hành và phòng, chống rủi ro trong kinh doanh. Chỉ khi nào doanh nghiệp gặp vướng mắc trong vấn đề pháp lý thì họ mới tìm hiểu xem là mình đúng hay sai, có vi phạm pháp luật không và sau đó mới tìm đến các văn bản pháp luật, luật sư và các cơ quan nhà nước có chức năng để giúp đỡ tư vấn về mặt pháp lý, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình; các doanh nghiệp chưa thực sự chú trọng đến việc tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp lý cho các thành viên trong doanh nghiệp; một số doanh nghiệp khi được mời tham dự các buổi tọa đàm và hội nghị nhằm phổ biến văn bản pháp luật và tọa đàm các vấn đề chuyên ngành đã không tham dự đầy đủ.
Để việc hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp thực sự là công cụ pháp lý góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, Ban Điều hành Chương trình hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp tỉnh kiến nghị các cơ quan nhà nước và các tổ chức đại diện cho doanh nghiệp, các tổ chức dịch vụ pháp lý cần có sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ và hiệu quả, tránh tình trạng bỏ trống nhiều địa bàn hoặc không đáp ứng được yêu cầu hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp; các Sở, Ban, ngành theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và quy định của pháp luật cần phối hợp với Sở Tư pháp tiếp tục tổ chức tốt các nội dung hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp thuộc ngành, lĩnh vực của mình được phê duyệt; các doanh nghiệp cần tiếp tục phối hợp tốt với các cơ quan nhà nước để đưa ra các nhu cầu hỗ trợ pháp lý để các cơ quan nhà nước biết và thực hiện hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp thiết thực và hiệu quả. Đồng thời phổ biến các văn bản pháp luật cho người làm công tác pháp chế, người lao động hiểu biết pháp luật chấp hành đúng và hiệu quả trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp; UBND tỉnh và các Sở, Ban, ngành liên quan quan tâm bố trí kinh phí để Sở Tư pháp (cơ quan thường trực Ban Điều hành) và các Sở, Ban, ngành liên quan tổ chức triển khai tốt các nội dung được phê duyệt tại Chỉ thị số 10/2009/CT-UBND, Quyết định số 1424/QĐ-UBND và Kế hoạch 773/KH-UBND của UBND tỉnh./.
Cao Nguyên - Sở Tư pháp tỉnh Quảng Ngãi