Nhận thức rõ vị trí, vai trò đội ngũ cán bộ tư pháp các xã thị trấn là một lực lượng quan trọng và là lực lượng lòng cốt trong hoạt động PBGDPL ở cơ sở, do đó công tác tập huấn về chuyên môn, nghiệp vụ PBGDPL cho đội ngũ này thường xuyên được quan tâm chỉ đạo.
Trong 2 năm qua UBND huyện đã chỉ đạo Phòng Tư pháp phối kết hợp với các cơ quan có liên quan tổ chức 08 lớp với trên 963 lượt người tham dự về các lĩnh vực chuyên môn nghiệp vụ như: Soạn thảo văn bản, kiểm tra VBQPPL, nghiệp vụ đăng ký quản lý hộ tịch, nghiệp vụ chứng thực…cụ thể: 01 lớp tập huấn về kỹ năng, nghiệp vụ soạn thảo, kiểm tra VBQPPL( trong đó cán bộ tư pháp là 25; trưởng ban tư pháp là 25; cán bộ văn phòng là 21; thường trực HĐND xã 25), 02 lớp tập huấn về kỹ năng, nghiệp vụ hoà giải ở cơ sở ( trong đó cán bộ tư pháp là 25; trưởng ban tư pháp là 25; tổ trưởng tổ hoà giải ở cơ sở là 292/299), 04 lớp về kỹ năng, nghiệp vụ quản lý đăng ký hộ tịch theo Nghị định số 158/2005/NĐ-CP ( trong đó cán bộ tư pháp là 25; trưởng ban tư pháp là 25; trưởng công an các xã, thị trấn là 25; trưởng trạm ytế xã 25), 01 lớp tập huấn về kỹ năng, nghiệp vụ thực hiện chứng thực theo nghị định số 79/ 2007/ NĐ-CP ( trong đó cán bộ tư pháp là 25; cán bộ văn phòng là 25; trưởng ban tư pháp là 25)
Xác định nhiệm vụ PBGDPL là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, trong đó cơ quan tư pháp là đầu mối hoạt động PBGDPL. Do vậy công tác chỉ đạo xây dựng cơ chế phối hợp trong hoạt động phổ biến, tuyên truyền pháp luật giữa ban tư pháp với các ban, ngành tổ chức ở cấp xã, thị trấn được quan tâm chỉ đạo thực hiện từng bước đạt hiêu quả. UBND huyện đã chỉ đạo Hội đồng PBGDPL huyện, Phòng Tư pháp huyện tích cực chỉ đạo Hội đồng PBGDPL các xã, thị trấn thực hiện có hiệu quả trong công tác phối hợp tuyên truyền GDPL. Hàng năm 25/25 xã, thị trấn có kế hoạch tuyên truyền, phổ biến GDPLcủa địa phương mình. Do vậy ý thức chấp hành của cán bộ, nhân dân từng bước được nâng cao. Hội đồng PBGDPL từ huyện đến các xã, thị trấn thường xuyên được kiện toàn, có quy chế, tổ chức hoạt động có phân công cụ thể cho các thành viên.
Phổ biến giáo dục PL thông qua hệ thống thông tin đại chúng là hình thức tuyên truyền đạt hiệu quả cao. Xây dựng kế hoạch, viết các tin bài tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật trên hệ thống phát thanh từ huyện đến cơ sở thông qua các chuyên mục: Tìm hiểu pháp luật, Hỏi đáp pháp luật, thông tin pháp luật. Kết quả: Đài truyền thanh huyện đưa 82 tin bài về các hội nghị triển khai, tập huấn pháp luật; về hỏi đáp các lĩnh vực pháp luật. Phòng tư pháp đã cung cấp 68 bài viết cho các chuyên mục với các nội dung về Luật bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XII, Luật đất đai, Bộ luật dân sự, Luật giao thông đường bộ, Luật công chứng, Pháp lệnh hoà giải cơ sở; Nghị định số 158/2005/NĐ-CP về đăng ký, quản lý hộ tịch; Nghị định số 152/2005/NĐ-CP về xử phạt VPHC trong lĩnh vực giao thông đường bộ, Luật Cư trú… MTTQ đã phối hợp với đài truyền thanh huyện phát 72 chương trình truyền thanh, 2.187 tin bài tuyên truyền Luật bầu cử Quốc hội và cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Công an huyện: Thường xuyên cung cấp các tin về tình hình an ninh trật tự, công tác phòng chống tội phạm về hình sự, về ma tuý, 132 tin bài về an toàn giao thông đường bộ, phối hợp với UBMTTQ huyện, Hội CCB, Hội nông dân, Hội phụ nữ, Huyện đoàn, Phòng Tư pháp, Phòng Nội vụ lao động-Thương binh xã hội. Tiến hành tổ chức 09 Hội nghị tuyên truyền trợ giúp pháp lý về phòng chống tội phạm buôn bán phụ nữ và trẻ em, phòng chống tội phạm hình sự và tệ nạn xã hội. Huyện đoàn đã đưa các thông tin tuyên truyền về việc quán triệt và tổ chức cho học sinh, đoàn viên thanh niên ký kết không vi phạm pháp luật, không mắc các tệ nạn xã hội, không tàng trữ, vận chuyển buôn bán và đốt pháo nổ… Phòng VHTT-TT huyện trong năm đã viết 88 tin bài. Nội dung phản ánh tình hình tai nạn giao thông, Tuyên truyền về cuộc thi “Tìm hiểu Luật Cư trú” thông báo trên hệ thống đài truyền thanh từ huyện đến cơ sở; tên , địa chỉ của 854 người vi phạm Luật giao thông đường bộ. Phối hợp với đài truyền thanh truyền hình tỉnh làm phóng sự tuyên truyền về công tác chỉ đạo bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XII (đưa tin trên đài, báo Bắc Giang 05 tin bài, đài truyền thanh các xã, thị trấn đã phát 1.278 tin bài với thời lượng 453 giờ )
Đối với các xã, thị trấn mỗi ngày phát 02 lần vào các buổi sáng và chiều các ngày trong tuần, thời lượng mỗi lần phát các chuyên mục về pháp luật là 15 đến 20 phút. Nội dung chủ yếu trích dẫn các văn bản luật, tiếp sóng Đài truyền thanh huyện.
Phổ biến GD PL thông qua các Hội nghị, lớp tập huấn pháp luật được quan tâm chú ý. Trong năm 2006-2007 đã có 52 hội nghị, 3.525 người nghe về nội dung thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, thực hiện nếp sống văn minh, xây dựng cuộc sống văn hoá khu dân cư, tổ chức 26 Hội nghị đóng góp ý kiến xây dựng lực lượng công an, Nghiệp vụ công tác hoà giải cho 299 tổ trưởng tổ hoà giải ở cơ sở, Pháp lệnh về tổ chức và hoạt động hoà giải ở cơ sở, Luật hôn nhân gia đình, Luật khiếu lại–Tố cáo, Luật công chứng...
Phổ biến GDPL thông qua hoạt động tư vấn PL, trợ giúp pháp lý: Phối hợp với Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Bắc Giang tổ chức 09 đợt trợ giúp pháp lý cho 750 lượt cán bộ, nhân dân các xã nói trên. Nội dung các đợt tư vấn PL, trợ giúp pháp lý: Luật đất đai, Luật hôn nhân và gia đình, Luật khiếu nại-tố cáo, Nghị định số 158/2005/NĐ-CP về đăng ký và quản lý hộ tịch, chế độ chính sách đối với thương, bệnh binh, gia đình liệt sỹ, người có công với cách mạng, Luật Cư trú…
Riêng cơ quan thường trực của Hội đồng (Phòng Tư pháp huyện) đã tư vấn trực tiếp tại cơ quan cho 245 trường hợp công dân yêu cầu tư vấn về các trường hợp: Thay đổi, cải chính hộ tịch, nhận cha, mẹ con, xác định lại dân tộc, nhận nuôi con nuôi…
Phổ biến GDPL thông qua hoạt động của các câu lạc bộ PL.: Năm 2007 để thay đổi hình thức sinh hoạt, các câu lạc bộ đã tổ chức các buổi sinh hoạt tại các thôn; đồng thời mở rộng các đối tượng tham dự ngoài các thành viên câu lạc bộ còn mời nhân dân các thôn tham dự và nghe phổ biến.
Phổ biến GDPL thông qua hoạt động hoà giải cơ sở.: Năm 2007 toàn huyện đã có 299 tổ với 2.086 thành viên; công tác hoà giải đã được các cơ quan UBMTTQ, Phòng Tư pháp và Hội phụ nữ huyện chỉ đạo hoạt động, tổ chức tập huấn nghiệp vụ hàng năm nhằm nâng cao chuyên môn nghiệp vụ góp phần giải quyết dứt điểm các tranh chấp, mâu thuẫn nhỏ trong cộng đồng dân cư; các thành viên các tổ hoà giải cơ sở đã phổ biến các quy định của pháp luật cho các bên tranh chấp. Kết quả, năm 2006- 2007 các tổ hoà giải cơ sở đã thụ lý: 344 vụ việc; hoà giải thành: 326 vụ việc (đạt: 94,8,%). Tồn đọng 18 vụ việc.Thông qua hoạt động hoà giải các tranh chấp ở cơ sở đã góp phần nâng cao ý thức pháp luật trực tiếp cho các bên tranh chấp trong cộng đồng dân cư, hạn chế được các đơn thư khiếu kiện đến các cơ quan Nhà nước.
Công tác PBGDPL thông qua hoạt động của tủ sách pháp luật.
Thực hiện Quyết định số 1067/QĐ-TTg ngày 25/11/1998 của Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng tủ sách pháp luật xã, phường thị trấn và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của UBND tỉnh, Sở Tư pháp tỉnh Bắc Giang. Hiện nay 24/24 xã, thị trấn trên địa bàn huyện đã có tủ sách pháp luật mỗi tủ sách có trên 200 đầu sách/01 tủ.
Để nâng cao hiệu quả hoạt động của tủ sách pháp luật hàng năm Hội đồng PHCTPBGDPL đã chỉ đạo các xã, thị trấn tăng cường công tác TTPB để nhân dân biết đến mượn đọc và tìm hiểu pháp luật thông qua đó góp phần nâng cao ý thức pháp luật trong cán bộ và nhân dân.
Thực hiện Kế hoạch số 19/KHLN-TP-BĐ ngày 24/3/2005 của Sở Tư pháp và Bưu điện tỉnh Bắc Giang về việc luân chuyển sách pháp luật từ tủ sách pháp luật đến các Điểm bưu điện Văn hoá xã. Ngày 28/3/2005 Phòng Tư pháp huyện và Bưu điện huyện đã xây dựng kế hoạch số 12/KHLN-TP-BĐ triển khai thực hiện việc luân chuyển sách pháp luật từ tủ sách pháp luật xã, thị trấn đến các điểm Bưu điện Văn hoá xã. Kết quả đến nay 21 xã có Điểm Bưu điện Văn hoá đã thực hiện xong việc luân chuyển. Việc luân chuyển được thực hiện theo đúng kế hoạch vào ngày 15 hàng tháng, mỗi lần luân chuyển 50 đầu sách pháp luật. Qua kiểm tra và theo dõi hoạt động của tủ sách pháp luật sau khi thực hiện việc luân chuyển; nhìn chung việc luân chuyển được đa số nhân dân đồng tình ủng hộ, đã tạo điều kiện thu hút đông đảo các đối tượng tham gia mượn đọc và tìm hiểu pháp luật..Kết quả trong 2 năm 2006-2007, tại các tủ sách có trên 3567 lượt người tham gia mượn đọc. Phòng giáo dục đã chỉ đạo 100% các trường xây dựng ngăn sách pháp luật trong nhà trường để phục vụ cho cán bộ, giáo viên và học sinh.
Phổ biến GDPL thông qua các cuộc thi tìm hiểu pháp luật Đây là hình thức PBGDPL mang lại hiệu quả cao, thu hút được nhiều đối tượng trong nhân dân tham gia; Do vậy, trong năm 2007 Hội đồng đã chỉ đạo các cơ quan thành viên; Phối hợp tổ chức 01 cuộc thi về: "Hội diễn công nhân viên chức lao động lần thứ IV". Đặc biệt các đơn vị tham gia hội diễn lần này bắt buộc phải có 01 tiết mục tuyên truyền Luật giao thông đường bộ, trong 34 chương trình có 14 tiểu phẩm và 20 bài hát có nội dung tuyên truyền Pháp luật về ATGT.
HĐPHCTPBGDPL huyện tiến hành tổ chức các cuộc thi như: Hội thi “Cán bộ Tư pháp-Hộ tịch giỏi” năm 2007 chọn được 02 đ/c đạt điểm cao đăng ký dự thi cấp tỉnh; Chỉ đạo tổ chức cuộc thi “Tìm hiểu Luật Cư trú” thu hút được sự tham gia đông đảo của các cơ quan, đoàn thể và cá nhân trong huyện. Kết quả, có 27.399 bài viết tham gia dự thi-BTC cuộc thi huyện đã chấm, chọn và trao giải cho 16 tập thể và 30 cá nhân có thành tích và đạt điểm cao trong cuộc thi. Đồng thời gửi 30 bài có điểm số cao dự thi cấp tỉnh.
Bên cạnh các hình thức trên, công tác TTPBGDPL còn được thực hiện thông qua các hoạt động khác như: Xây dựng và phát hành tờ rơi pháp luật cho cán bộ và nhân dân các xã, thị trấn, năm 2007 các cơ quan thành viên của Hội đồng đã tham mưu cho Ban chỉ đạo an toàn giao thông huyện biên soạn tờ rơi “Những điều bạn cần biết khi tham gia giao thông đường bộ” phát hành 5 vạn tờ để tuyên truyền trong nhân dân; vận động thanh niên, học sinh tham gia lễ gia quân tuyên truyền Luật giao thông đường bộ, ký kết không vi phạm pháp luật; phối hợp với các cơ quan Tư pháp PBPL thông qua công tác xét xử lưu động các vụ án Hình sự nhằm phục vụ nhiệm vụ chính trị ở địa phương. Thông qua công tác này đã góp phần răn đe có hiệu quả những vi phạm pháp luật trong nhân dân…
Hà Thanh Thuỷ