Vừa qua, thực hiện kế hoạch số 01/KH-UBND ngày 4/1/2008 của UBND tỉnh về tổng kết 10 năm thực hiện Pháp lệnh về tổ chức và hoạt động hoà giải ở cơ sở. Xã Vũ Hội huyện Vũ Thư được vinh dự chọn làm xã tổ chức hội nghị tổng kết điểm 10 năm thực hiện Pháp lệnh về tổ chức và hoạt động hoà giải ở cơ sở. Về dự và chỉ đạo hội nghị có đại diện Lãnh đạo Sở Tư pháp, Huyện uỷ và UBND huyện, Phòng Tư pháp và đại diện lãnh đạo, cán bộ tư pháp của 31 xã, thị trấn trong toàn huyện. Về dự buổi tổng kết này còn có trưởng các ban ngành đoàn thể của xã và toàn thể các hoà giải viên trong xã.Theo đó:
Trong 10 năm qua, đội ngũ hoà giải viên trong toàn xã không ngừng được bổ sung củng cố cả về số lượng và chất lượng.Toàn xã hiện có 09 thôn, mỗi thôn đều có tổ hoà giải với tổng số 63 hoà giải viên. Trong đó, có 50 đảng viên, 12 đoàn viên, 15 hội viên Hội phụ nữ, 09 hội viên Hội nông dân, 11 hội viên Hội cựu chiến binh, 11 hội viện Hội người cao tuổi và 09 đồng chí Bí thư chi bộ và là trưởng ban công tác mặt trận của các thôn kiêm Tổ trưởng Tổ hoà giải của thôn.
Cũng trong 10 năm qua, các Tổ hoà giải và Ban hoà giải của xã đã hoà giải thành 382/426 vụ việc đã thụ lý, đạt tỷ lệ 89,6%. Trong đó, số vụ việc về dân sự là 138; số vụ việc về hôn nhân và gia đình là 42; về đất đai là 74, các tranh chấp nhỏ là 128 và chuyển lên cấp trên là 44 vụ. Điển hình như vụ tranh chấp đất đai giữa hai anh em ông Phạm Văn X và bà Phạm thị Kh ở thôn Hưng Nhượng. Hai vợ chồng bà Kh có nhu cầu mua đất ở quê nên nhờ anh trai là ông X mua giúp. Do chưa có nhu cầu sử dụng nên vợ chồng bà Kh cho anh trai mình là ông X trông nom sử dụng. Sau một thời gian tạm thời sử dụng, ông có nhu cầu mua đất nên đến nhà em gái mình là bà Kh để đề nghị mua lại. Ông X đề nghị trả mảnh đất với số tiền bằng đúng 6 năm trước em gái mình đưa cho ông mua hộ mảnh đất mà gia đình ông đang sử dụng nhờ của em gái mình. Còn vợ chồng bà Kh chỉ đồng ý bán cho ông X nếu ông X trả theo đúng giá thị trường tại thời điểm ông X đề nghị mua. Do không thống nhất được giá cả nên ông X mới chỉ trả số tiền đúng bằng số tiền trước đây vợ chồng em gái mình đã đưa cho ông. Vợ chồng bà Kh nhiều lần đề nghị anh trai mình là ông X trả nốt số tiền còn thiếu, nhưng ông X không những không nghe mà còn lời qua tiếng lại, phủ nhận hết việc vợ chồng em gái mình là bà Kh đã nhờ mình mua hộ mảnh đất trên. Mâu thuẫn càng trở lên gay gắt hơn khi vợ chồng bà Kh đã về quê triệu tập cuộc họp nội bộ gia đình, dòng họ lại lấy chữ ký của người làm chứng rồi phát đơn khởi kiện ông X gửi đến Toà án để nhờ Toà án giải quyết. Nắm được thông tin trên, tổ hoà giải đã kịp thời báo cáo với Ban hoà giải của xã để tìm phương án giải quyết. Sau khi phân tích các dữ kiện và đi đến bàn bạc thống nhất. Tổ hoà giải đã chủ động gặp gỡ hai bên, khuyên giải, phân tích thẳng thắn về sự việc trên. Sau khi nghe tổ hoà giải phân tích cả ông X và vợ chồng bà Kh đều nhận thấy cái sai, cái chưa được của mình và quan trọng hơn là chỉ một việc nhỏ như vậy nhưng do không thoả thuận được mà tình cảm anh em trong gia đình bị rạn nứt, sứt mẻ. Trước những lời lẽ thấu tình đạt lý của các hoà giải viên. Hai anh em ông X và bà Kh cam kết sẽ làm lành với nhau, bà Kh rút đơn kiện còn ông sẽ mua lại mảnh đất trên theo giá thị trường...Như vậy, chỉ một sự việc rất nhỏ do không thoả thuận được về giá cả mà suýt nữa tình cảm anh em trong gia đình bị sứt mẻ, chia rẽ.
Trên đây chỉ là một trong những vụ điển hình mà Ban hoà giải của xã cũng như các tổ hoà giải đã hoà giải thành công, ngoài ra còn một số vụ khác như vụ mâu thuẫn gia đình của vợ chồng anh S và chị M thôn Năng Tĩnh, vụ tranh chấp mồ mả giữa hai dòng họ Đặng thôn Năng An với dòng họ Vũ thôn Hưng Nhượng...Nhờ nắm bắt kịp thời tình hình vụ việc nên các hoà giải viên đã nhanh chóng tiếp cận, làm giảm sự bức xúc giữa các bên tiến tới giải quyết triệt để mâu thuẫn giữa họ. Từ đó họ chủ động "làm lành" với nhau nên tình cảm vợ chồng, xóm làng, dòng họ được gìn giữ và bảo vệ.
Trao đổi với Đồng chí Trần Xuân Hoà - Cán bộ tư pháp, hộ tịch xã cho biết: "Để có được kết quả trên, trước hết là do có sự quan tâm, chỉ đạo của đảng uỷ và chính quyền xã cùng với sự nhiệt tình, trách nhiệm với công việc của các hoà giải viên đã góp phần không nhỏ cho việc giữ gìn sự bình yên trong cộng đồng dân cư. Xuất hiện nhiều gương điển hình trong hoạt động hoà giải ở cơ sở như bà Mít hội viên Hội phụ nữ xã, ông Oanh, ông Bồng hội viên Hội người cao tuổi...". Tuy nhiên, để công tác hoà giải thực sự phát huy có hiệu quả hơn nữa. Cùng với vấn đề này, theo đồng chí Nguyễn Ngọc Nhã- Chủ tịch UBND xã, trong thời gian tới "Các cơ quan cấp trên cần cung cấp kịp thời các văn bản, tài liệu liên quan đến công tác hoà giải ở cơ sở cũng như định kỳ hàng năm tập huấn nghiệp vụ hoà giải cho những người làm công tác hoà giải. Có chế độ công tác phí cho hoà giải viên đối với mỗi vụ việc hoà giải thành"./.
Ngọc Hiển