Chiều 22/9, Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương, Bộ Tư pháp và Bộ Nông nghiệp và môi trường cùng một số cơ quan đã phối hợp tổ chức Hội thảo Nhận diện “điểm nghẽn” và đề xuất giải pháp khắc phục liên quan đến Luật Đất đai.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Ngọc cho rằng, Luật Đất đai là một trong những lĩnh vực đặc biệt quan trọng, tác động trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Đất đai vừa là tài nguyên quý giá, vừa là tư liệu sản xuất, đồng thời cũng là nguồn lực to lớn cho sự phát triển đất nước, nhất là trong giai đoạn hiện nay.
Trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, định hướng quan trọng trong việc hoàn thiện thể chế pháp luật nói chung, trong đó có Luật Đất đai. Luật Đất đai đã được sửa đổi, bổ sung nhiều lần, góp phần tháo gỡ những vướng mắc cơ bản trong quá trình thực thi, từng bước hoàn thiện hệ thống pháp luật về đất đai, khơi thông nguồn lực cho phát triển. Đặc biệt, Luật Đất đai sửa đổi vừa qua đã có nhiều đổi mới, tạo ra tác động lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội.
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Ngọc phát biểu khai mạc Hội thảo.
Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bộ Tư pháp, qua rà soát, tổng hợp ý kiến từ các địa phương, từ thực tiễn quản lý nhà nước trực tiếp cho thấy, Luật Đất đai mặc dù đã có bước hoàn thiện nhưng vẫn còn tồn tại nhiều vướng mắc, điểm nghẽn và bất cập. Nhiều quy định chưa thật sự khơi thông được nguồn lực, nhất là trong phát triển kinh tế - xã hội.
Vừa qua, Bộ Tư pháp cùng các Bộ, ngành, trong đó có Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đã phối hợp rà soát, tổng hợp nhiều ý kiến, kiến nghị từ các hiệp hội, doanh nghiệp, các tổ chức bất động sản cũng như từ các địa phương trên cả nước. Hiện nay, Chính phủ đã có chỉ đạo bước đầu và đã báo cáo Bộ Chính trị xin định hướng sửa đổi Luật Đất đai trong thời gian tới.
Ngày 18/9 vừa qua, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chủ trì cuộc họp mà trong đó có nội dung quan trọng liên quan đến định hướng sửa đổi pháp luật nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, khơi thông nguồn lực, bao gồm cả Luật Đất đai. Tại cuộc họp, đồng chí Tổng Bí thư nhấn mạnh: việc sửa đổi Luật Đất đai cần nhận diện đầy đủ, chính xác những khó khăn, vướng mắc hiện nay để có giải pháp tổng thể, căn cơ, đồng bộ; tránh tình trạng sửa đổi chắp vá, vừa sửa xong lại phải tiếp tục sửa. Luật Đất đai phải đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân, đồng thời khắc phục kẽ hở phát sinh tiêu cực, tham nhũng.
Thực hiện định hướng quan trọng đó, Hội đồng Phối hợp Phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương, với sự chủ trì của Bộ Tư pháp, quyết định tổ chức Hội thảo nhằm tiếp tục nhận diện sâu sắc hơn những khó khăn, bất cập trong thực tiễn thi hành Luật Đất đai. Chỉ khi “nhận diện trúng và đúng” các điểm nghẽn, chúng ta mới có thể đưa ra giải pháp phù hợp, góp phần hoàn thiện Luật Đất đai.
Để Hội thảo đạt hiệu quả, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Ngọc đề nghị hiểu khái niệm “điểm nghẽn” theo nghĩa đơn giản, dễ nhìn nhận, gồm: Những vướng mắc trong thực thi pháp luật đất đai: quy định chưa rõ ràng, còn mâu thuẫn, gây khó khăn trong áp dụng; Những hạn chế: trong quy định pháp luật chưa bao quát hết thực tiễn, chưa đáp ứng kịp thời sự phát triển kinh tế - xã hội; Những bất cập: quy định không còn phù hợp, gây cản trở phát triển, tạo kẽ hở cho lách luật, vi phạm pháp luật về đất đai.
Với tinh thần đó, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Ngọc mong rằng Hội thảo sẽ thu nhận được nhiều ý kiến xác đáng từ các đại biểu, để Hội đồng có cơ sở dữ liệu khách quan, toàn diện, phục vụ việc tổng hợp báo cáo Chính phủ, trình các cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu, hoàn thiện Luật Đất đai trong thời gian tới. Qua đó, góp phần khơi thông nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, như đúng yêu cầu và mong muốn của Tổng Bí thư.
Trên cơ sở định hướng của Thứ trưởng Bộ Tư pháp, các đại biểu tham dự Hội thảo đã tập trung làm rõ các điểm nghẽn và đề xuất nhiều giải pháp tháo gỡ đối với 5 nội dung chính: quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất; tài chính đất đai, giá đất; về hoàn thiện hệ thống thông tin quốc gia về đất đai, cơ sở dữ liệu đất đai.