Sở Tư pháp tỉnh Thái Nguyên tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật cho người dân xã Thanh Mai

Tập huấn sử dụng phần mềm Hệ thống thông tin điều hành tác nghiệp tại Đảng bộ Bộ Tư pháp

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh kiểm tra việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp tại phường Nam Nha Trang

Tháo gỡ điểm nghẽn về đất đai, góp phần khơi thông nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội

Trao đổi, học hỏi kinh nghiệm của CHLB Đức về tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân

Triển lãm thành tựu Đất nước: Lãnh đạo địa phương, cơ quan tham quan không gian trưng bày của Bộ Tư pháp

Lâm Đồng: Tập huấn nâng cao năng lực trợ giúp pháp lý cho già làng, trưởng bản, người có uy tín

Cà Mau: Triển khai các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật

Hội thảo “Nhận diện điểm nghẽn và đề xuất giải pháp khắc phục liên quan đến lĩnh vực đất đai”

prev2 next2

Xem tất cả

Liên kết website

Hoạt động của lãnh đạo bộ

Hội thảo “Khung pháp lý về Trung tâm Tài chính Quốc tế: Kinh nghiệm nước ngoài và tham khảo cho TP HCM”Hội thảo khoa học quốc tế với chủ đề “Khung pháp lý về Trung tâm Tài chính Quốc tế: Kinh nghiệm nước ngoài và tham khảo cho TP Hồ Chí Minh”, do Báo Pháp luật Việt Nam, Trường Đại học Luật TP Hồ Chí Minh (ULAW), Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức tại TP Hồ Chí Minh. TS Phan Chí Hiếu, Thứ trưởng Bộ Tư pháp tham dự và phát biểu chỉ đạo Hội thảo.Cùng tham dự Hội thảo có TS Vũ Hoài Nam, Tổng Biên tập Báo Pháp luật Việt Nam; TS Lê Trường Sơn, Hiệu trưởng Trường Đại học (ĐH) Luật TP Hồ Chí Minh; ThS Vũ Chí Kiên; ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh; PGS.TS Trần Việt Dũng, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh; bà Hà Thị Thanh Bình, Trưởng khoa Luật Thương mại Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh. TS Phan Chí Hiếu, Thứ trưởng Bộ Tư pháp; TS Vũ Hoài Nam, Tổng Biên tập Báo Pháp luật Việt Nam cùng các chuyên gia trong nước và quốc tế tham dự Hội thảo. Hội thảo có sự tham gia của các diễn giả uy tín như: GS.TS Võ Xuân Vinh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh doanh, ĐH Kinh tế TP Hồ Chí Minh; GS.TS Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam; TS Nguyễn Viết Giang, Trưởng phòng Pháp luật kinh doanh thương mại và phát triển án lệ, Vụ Pháp chế và QLKH, TANDTC; Luật sư Trương Xuân Tám, Ủy viên Ban Thường vụ Liên đoàn Luật sư Việt Nam kiêm Chủ nhiệm Ủy ban Giám sát hỗ trợ luật sư của Liên đoàn… Đặc biệt, Hội thảo có sự tham gia của các chuyên gia quốc tế từ các nước châu Âu, châu Á, mang đến những góc nhìn đa chiều và kinh nghiệm quý báu từ khắp nơi trên thế giới, gồm các ông, bà: Richard D. McClellan - Phó Chủ tịch Hội đồng Tư vấn VN-IFC Đà Nẵng; Olivier Vigna - Phó Tổng Giám đốc điều hành, Bộ phận Vận động và Quan hệ Công chúng Paris Europlace; Michael Chin - Thành viên Ban Giám đốc Độc lập, Công ty CP Vingroup; Youjoun Ha - Phó Giám đốc, Trưởng Văn phòng Hàn Quốc, Công ty Luật Taegwang & OL Consulting; Thierry Bonneau - Giáo sư Luật, Trưởng các Chương trình về Tài chính và Ngân hàng, Giám đốc Viện Luật So sánh. Khoảng 200 khách mời, bao gồm các chuyên gia, nhà khoa học, nhà hoạch định chính sách, lãnh đạo các Trường Đại học, các Trưởng phó khoa của ULAW, đại diện các cơ sở đào tạo luật, các tổ chức kinh tế tài chính trong và ngoài nước, các công ty chứng khoán, các Sở, ban, ngành TP Hồ Chí Minh… cùng dự sự kiện. Thứ trưởng Bộ Tư pháp Phan Chí Hiếu phát biểu khai mạc Hội thảo. Tại Hội thảo, Thứ trưởng Phan Chí Hiếu thay mặt lãnh đạo Bộ Tư pháp gửi lời chào mừng nồng nhiệt và lời cảm ơn tới Ban tổ chức, các chuyên gia, các đơn vị phối hợp tổ chức, cũng như tất cả các chuyên gia, nhà hoạch định chính sách, đại diện các cơ sở đào tạo và khách mời đã dành thời gian quý báu, có mặt trong Hội thảo khoa học quốc tế này. Theo Thứ trưởng Phan Chí Hiếu, Nghị quyết 222/2025/QH15 về Trung tâm Tài chính Quốc tế (TTTCQT, viết tắt tiếng Anh là IFC) tại Việt Nam, có hiệu lực từ ngày 1/9 đã mở ra khung pháp lý để thành lập các TTTCQT. Thủ tướng đã có những chỉ đạo để hình thành TTTCQT tại TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. TP Hồ Chí Minh, với vai trò trung tâm kinh tế hàng đầu của cả nước, đang cùng với Trung ương, các Bộ, ngành, các đơn vị, tổ chức, các chuyên gia trong và ngoài nước… khẩn trương triển khai quyết liệt các bước từ việc chuẩn bị, rà soát, đến việc xây dựng bộ máy tổ chức, cơ sở hạ tầng và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực… nhằm phục vụ cho việc ra mắt Trung tâm này. Thứ trưởng cho rằng, Hội thảo hôm nay có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khi tạo ra diễn đàn trao đổi học thuật, chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, đặc biệt là các vấn đề pháp lý chưa từng có tiền lệ liên quan đến thể chế, tổ chức, cơ chế vận hành và giải quyết tranh chấp của TTTCQT. Đây cũng là tiền đề quan trọng để xây dựng khung pháp lý đồng bộ, minh bạch, phù hợp với thông lệ quốc tế và điều kiện thực tiễn của chúng ta. Phát biểu tại Hội thảo, TS Lê Trường Sơn, Hiệu trưởng Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh cho rằng, Hội thảo với chủ đề “Khung pháp lý cho TTTCQT - Kinh nghiệm quốc tế và tham chiếu cho TP Hồ Chí Minh” là diễn đàn học thuật để chúng ta cùng nhìn lại những mô hình thành công trên thế giới, thẳng thắn chỉ ra khó khăn, vướng mắc, đồng thời đề xuất giải pháp nhằm hiện thực hóa Nghị quyết 20/2025 của Quốc hội khóa XV - cột mốc chiến lược cho việc xây dựng TTTCQT tại TP Hồ Chí Minh. TS Lê Trường Sơn, Hiệu trưởng Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu chuyển dịch mạnh mẽ, các TTTCQT không chỉ giữ vai trò huy động và phân bổ vốn, mà còn là động lực cho đổi mới sáng tạo, quản trị rủi ro và kết nối toàn cầu. Với lợi thế là cửa ngõ của Đông Nam Á, TP Hồ Chí Minh hoàn toàn có thể trở thành một TTTCQT như vậy nếu có chiến lược đúng đắn, khung pháp lý phù hợp và cơ chế vận hành hiện đại. "Hội thảo lần này thu hút sự quan tâm rộng rãi, với 43 bài tham luận gửi về, trong đó 33 bài được tuyển chọn đăng trong kỷ yếu và 8 tham luận tiêu biểu được trình bày trực tiếp tại Hội thảo hôm nay. Đặc biệt, chúng ta vinh dự có sự tham gia của các học giả, chuyên gia hàng đầu trong và ngoài nước. Chúng tôi cũng ghi nhận và cảm ơn sự đồng hành của Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam trong việc mời chuyên gia quốc tế đến chia sẻ kinh nghiệm. Đây là dịp để chúng ta phân tích, đối chiếu các mô hình của Pháp, Liên minh châu Âu, Vương quốc Anh, Trung Quốc, Dubai, Singapore, Hàn Quốc…, từ đó rút ra bài học phù hợp cho Việt Nam. Tôi tin tưởng rằng với sự đóng góp trí tuệ và kinh nghiệm phong phú của các diễn giả, Hội thảo sẽ cung cấp những luận cứ khoa học và thực tiễn quan trọng, góp phần hoàn thiện khung pháp lý, đưa TP HCM sớm trở thành TTTCQT hiện đại, hội nhập và phát triển bền vững", Hiệu trưởng Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh. Toàn cảnh Phiên 1 của Hội thảo. Hội thảo sẽ gồm có 2 phần. Sau phiên làm rõ thực trạng và chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về việc vận hành hiệu quả hoạt động của các TTTCQT, Hội thảo sẽ tiến hành thảo luận, đề xuất các kiến nghị chính sách pháp luật phù hợp nhằm phát triển TTTCQT tại TP Hồ Chí Minh với các chủ đề: Những băn khoăn về cơ quan giải quyết tranh chấp trong TTTCQT TP Hồ Chí Minh (GS.TS Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam); Xây dựng TTTCQT dưới ánh sáng Nghị quyết 222/2025/QH15: 5 trụ cột chính sách cần ưu tiên (GS.TS Võ Xuân Vinh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh doanh, ĐH Kinh tế TP Hồ Chí Minh); Việc hình thành Tòa chuyên trách và cơ chế giải quyết tranh chấp trong TTTCQT (TS Nguyễn Viết Giang, TANDTC)… Hội thảo cũng sẽ tập trung vào các vấn đề cốt lõi như định vị và chiến lược phát triển TP Hồ Chí Minh thành TTTCQT, mô hình tổ chức và quản lý TTTCQT, cách giải quyết tranh chấp phát sinh từ hoạt động của TTTCQT, khung pháp lý về hoạt động huy động vốn và các quy định khác liên quan đến TTTCQT… Phiên thứ nhất diễn ra với sự điều khiển của các chủ tọa: TS Lê Trường Sơn, Hiệu trưởng Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh; GS - TS Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam; GS. TS Võ Xuân Vinh, Viện trưởng Viện nghiên cứu Kinh doanh, ĐH Kinh tế TP Hồ Chí Minh. Ông Richard D. McClellan, Phó Chủ tịch Hội đồng Tư vấn TTTCQT Việt Nam (Đà Nẵng) trình bày tham luận: “Vượt ra ngoài khuôn khổ thiết kế: lựa chọn chiến lược và các hành động khởi đầu cho TTTCQT của Việt Nam”. Ông Richard D. McClellan, Phó Chủ tịch Hội đồng Tư vấn TTTCQT Việt Nam (Đà Nẵng) tham luận tại Hội thảo. Ông Richard D. McClellan đánh giá cao việc Báo Pháp luật Việt Nam, Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh (ULAW), Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức hội thảo quốc tế trong bối cảnh Việt Nam đang xây dựng TTTCQT. Ông nhấn mạnh rằng từ năm 2024, Chính phủ Việt Nam đã ban hành các quyết định quan trọng, thúc đẩy việc thành lập Trung tâm với những chính sách cụ thể về thuế, phí, bất động sản, định cư, thẩm quyền giải quyết tranh chấp và các thí điểm kiểm soát liên quan đến nhà đầu tư. Tuy nhiên, các quy định này cần thời gian để nghiên cứu và hoàn thiện. Việt Nam áp dụng cơ chế ba bên, bao gồm TTTCQT, tòa án quốc tế và các cơ quan trong nước, giúp bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư một cách minh bạch và hiệu quả. Các chính sách ưu đãi rõ ràng, cùng với việc áp dụng luật quốc tế, sử dụng tiếng Anh và công nghệ tài chính hiện đại, tạo môi trường thuận lợi và hấp dẫn cho các nhà đầu tư. Ông McClellan cũng nhấn mạnh, Việt Nam cần tiếp tục xây dựng lòng tin lâu dài với nhà đầu tư thông qua sự minh bạch và nhất quán trong chính sách, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm từ các TTTC nổi tiếng thế giới như Dubai, Singapore và Hong Kong, những nơi có môi trường pháp lý rõ ràng và bảo vệ lợi ích nhà đầu tư hiệu quả. Ông lưu ý TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng nên chủ động chuẩn bị từ sớm về cơ chế và nguồn nhân lực để triển khai Trung tâm, không nên chờ đến sát thời điểm vận hành mới bắt đầu. Việc xây dựng TTTC đòi hỏi hàm lượng trí tuệ và đổi mới sáng tạo cao. Cuối cùng, ông nhấn mạnh cần tăng cường cơ chế giải quyết tranh chấp hiệu quả, đặc biệt thông qua tòa án quốc tế, để đảm bảo quyền lợi nhà đầu tư và thúc đẩy TTTC phát triển bền vững, góp phần thu hút vốn đầu tư nước ngoài, phát triển kinh tế Việt Nam. Ông Olivier Vigna, Phó Tổng Giám đốc Điều hành, Bộ phận Vận động và Quan hệ Công chúng Paris Europlace, chia sẻ kinh nghiệm của Pháp trong xây dựng TTTCQT. Ông Olivier Vigna, Phó Tổng Giám đốc Điều hành, Bộ phận Vận động và Quan hệ Công chúng Paris Europlace.Theo ông Olivier Vigna, tính hấp dẫn của TTTCQT phải bảo đảm thị trường tiêu dùng đủ lớn. Dân số Việt Nam là điểm hấp dẫn quan trọng. Bên cạnh đó, nền kinh tế sôi động, sự tăng trưởng GDP của Việt Nam cũng có thể thu hút các định chế lớn tài chính ngân hàng. Cần có thêm chính sách thu hút nguồn tiền lâu dài, việc quản lý nguồn tài sản, vốn cổ phần tư nhân. Từ kinh nghiệm của Pháp, ông Olivier Vigna cho rằng, tùy vào nguồn doanh nghiệp, tính thanh khoản của thị trường chứng khoán, cần quan tâm đến quy mô của thị trường chứng khoàn. Khi thu hút nhiều nhà đầu tư, doanh nghiệp cần bảo đảm quy mô thị trường lao động đủ lớn, đủ sâu. Việt Nam cũng cần quan tâm đến yếu tố tăng suất lao động dựa trên GDP, các trường ĐH cần có xếp hạng cao để thu hút nhà đầu tư; Cần tham vấn và lắng nghe, trao đổi tư vấn nhiều hơn với doanh nghiệp tư nhân; tạo hệ sinh thái lớn hơn để mang lại nhiều cơ hội lớn hơn cho nhà đầu tư; Cần ưu tiên nhà đầu tư chiến lược lâu dài, sandbox có giá trị để đạt mục tiêu đề ra. Môi trường sống là một yếu tố quan trọng, quan tâm đến nhà ở, trường học để nhà đầu tư đưa gia đình sang Việt Nam... Các trung tâm khác cũng cạnh tranh, cần thay đổi chính sách thường xuyên để cạnh tranh. Ông Michael Chin, Thành viên Ban Giám đốc Độc lập Hội đồng quản trị Line Man Wongnai chia sẻ kinh nghiệm xây dựng TTTCQT từ Seoul (Hàn Quốc). Ông Michael Chin, Thành viên Ban Giám đốc Độc lập Hội đồng quản trị Line Man Wongnai chia sẻ tại Hội thảo. Là chuyên gia về tài chính, ông Michael Chin cho biết, thành lập TTTCQT cần có khung pháp lý để nhà đầu tư thu hồi lợi nhuận và áp dụng nhất quán. Điều này Hàn Quốc làm rất tốt, đã xây dựng khung pháp lý cung cấp dịch vụ tài chính 3 bên: chứng khoán, ngân hàng, tín dụng. Các định chế đưa ra cần đảm bảo tính cạnh tranh công bằng. Nhà đầu tư cá nhân cũng cần được bảo hộ, cần có cơ quan giám sát quản lý trong quá trình triển khai thực thi các quy định liên quan TTTCQT. Định chế tài chính của Hàn Quốc có thể cạnh tranh toàn cầu, Việt Nam có thể tham khảo. Theo ông Michael Chin, kiến thức tài chính của người Hàn Quốc đã nâng lên nhiều, điều này cũng sẽ đến với Việt Nam trong tương lai, người dân sẽ thành nhà đầu tư tài chính thuần thục hơn. TTTCQT Việt Nam cần tập trung xây dựng để cạnh tranh trực tiếp, hợp tác để cạnh tranh với các TTTCQT lớn trên thế giới. Việt Nam có nhiều nhân tài công nghệ thông tin trong lĩnh vực tài chính, đây là điều kiện thuận lợi để duy trì và phát triển TTTCQT. Việt Nam cũng cần tập trung kinh tế xanh, phát triển tăng lượng xanh, sử dụng nền tảng này để tham gia tài chính xanh. TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng đưa ra quyết định xây dựng TTTCQT là cần thiết, Việt Nam cần dự kiến xây dựng nền tài chính cho riêng mình. Tại Hội thảo, GS. TS Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) tham luận về Khung pháp luật về TTTCQT - kinh nghiệm nước ngoài và một số hàm ý cho TTTCQT TP Hồ Chí Minh. GS. TS Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam. Trong phần so sánh, GS chọn ba trung tâm là Dubai, Astana và Thượng Hải vì ba điểm chung: Đều là những trung tâm mới nổi, phát triển nhanh; nhận được sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo cấp cao; và mỗi trung tâm đều cung cấp những kinh nghiệm quý giá có thể tham khảo cho Việt Nam trong việc hình thành IFC tại TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. "Yếu tố quan trọng nhất để một TTTCQT thành công chính là khung pháp lý. Các điều kiện địa chính trị, kinh tế hay quy mô phát triển chỉ là yếu tố cần, còn muốn trung tâm bền vững thì pháp luật phải rõ ràng, minh bạch và vận hành hiệu quả", Chủ tịch VIAC nhấn mạnh và cho rằng: "Nếu không, dù có “dọn tổ”, “đại bàng” cũng không đến. Khung pháp lý cần bao gồm bốn yếu tố: mô hình quản trị phù hợp, luật áp dụng rõ ràng, mức độ gắn kết với tài chính quốc tế, và cơ chế giải quyết tranh chấp minh bạch, kịp thời". GS. TS Lê Hồng Hạnh đặt ra một số câu hỏi quan trọng cần được làm rõ: IFC sẽ có tòa án chuyên biệt hay chỉ là một bộ phận của tòa án TP Hồ Chí Minh? Quan hệ tố tụng trong tòa án chuyên biệt sẽ vận hành thế nào? Trung tâm trọng tài quốc tế sẽ do ai quản lý, trực thuộc Bộ Tư pháp hay IFC? Nếu không giải quyết, những vướng mắc này sẽ hạn chế hiệu quả vận hành của IFC. "Nếu không xây dựng được một khung pháp lý hiện đại và phù hợp, chúng ta khó có thể hình thành IFC đúng nghĩa", GS nhấn mạnh. "Việt Nam hoàn toàn có thể học hỏi và vận dụng những nguyên lý cơ bản từ mô hình Cambridge, đặc biệt là tính minh bạch, sự tự do hợp đồng và cơ chế giải quyết tranh chấp hiệu quả. Đây là nền tảng cần thiết để IFC TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng trở thành TTTCQT thực sự, thay vì chỉ là “IFC trên giấy”, ông nói. Toàn cảnh phiên 2 của Hội thảo. Phiên thứ 2 diễn ra với sự điều hành của PGS. TS Hà Thị Thanh Bình, Trưởng khoa Luật Thương mại, Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh; ông Richard D. McClellan, Phó Chủ tịch Hội đồng Tư vấn TTTCQT Việt Nam (Đà Nẵng); ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh. Luật sư Trần Anh Đức, Công ty TNHH Allen Overy Shearman Sterling (Việt Nam) nêu ý kiến về khung pháp lý giải quyết tranh chấp khi luân chuyển dòng vốn tới TTTCQT. Luật sư Trần Anh Đức, Công ty TNHH Allen Overy Shearman Sterling (Việt Nam) phát biểu tại Hội thảo. Ông cho rằng, TTTCQT là "cuộc chơi" áp dụng thông lệ quốc tế mà chúng ta buộc phải chấp nhận. Chúng ta không có lựa chọn nào khác khi thành lập TTTCQT. "Nếu chúng ta ban hành những quy định vẫn theo tuân thủ tuyệt đối trên hành lang pháp luật trong nước thì nhà đầu tư nước ngoài không tới. Nghị quyết 222/2025/QH15 của Quốc hội nêu lên vấn đề này - là hoạt động của TTTCQT sẽ thực hiện theo thông lệ quốc tế. Đây là điểm rất sáng tạo của Việt Nam. Hầu hết các TTTCQT hoạt động theo thông lệ quốc tế là luật của các nước Anh, Mỹ, Úc. Sáng tạo của Việt Nam là chúng ta sẽ dùng từ "thông lệ quốc tế". Thông lệ quốc tế là áp dụng bất kỳ những điểm nào lớn, điểm tốt của nước ngoài", Luật sư Trần Anh Đức nói và phân tích thêm: "Tuy nhiên, thông lệ quốc tế có rất nhiều. Cơ quan điều hành ban hành ra các chính sách trên cơ sở của thông lệ quốc tế chứ không phải theo một luật của một nước cụ thể nào cả. Việc tuân thủ thông lệ quốc tế trên giấy tờ thì rất đơn giản song thực tế cần xem xét có áp dụng được hay không?. Các cơ quan nhà nước, cơ quan điều hành, cơ quan giám sát đã sẵn sàng, đã chuẩn bị tinh thần là phải áp dụng theo thông lệ quốc tế hay chưa?. Thông lệ quốc tế được Ủy ban Thương mại Quốc tế (ICC) ban hành và thực tế Việt Nam đã áp dụng rất nhiều". Đề cập việc giải quyết nếu có tranh chấp, Luật sư Trần Anh Đức đặt vấn đề, các tranh chấp trong TTTCQT thì cơ quan nào giải quyết nếu các bên không có thỏa thuận về nơi giải quyết?. Cần xác định ai là người đứng ra giải quyết. TTTC áp dụng rất nhiều điểm mới. Với thông lệ quốc tế, thông lệ nào được áp dụng, áp dụng như thế nào? "Đây là những điểm cần được quan tâm và chắc chắn trong thực tế sẽ phát sinh những bất đồng quan điểm", ông Đức nhận định. Luật sư Trần Anh Đức cũng đề nghị xem xét về thuế để tạo lợi thế cạnh tranh cho các TTTCQT của Việt Nam. Chuyên gia quốc tế trình bày tham luận theo hình thức trực tuyến. Tại phiên 2, các chuyên gia nước ngoài trình bày tham luận online. Trong đó, ông Michael Hwang S.C., Trọng tài viên quốc tế độc lập, Luật sư cấp cao của Tòa án Tối cao Singapore, Trọng tài viên được công nhận của Anh & Xứ Wales, trình bày tham luận: “Tòa án TTTCQT Dubai (DIFC) - Hai thập kỷ tăng trưởng và thành công”. Giáo sư Luật Thierry Bonneau, Giám đốc Viện Luật So sánh, Trường Đại học Paris Panthéon-Assas (Paris 2) trình bày tham luận: “Điều gì tạo nên sức hấp dẫn của một TTTC? Một số quan sát từ kinh nghiệm của Pháp và châu Âu”. Tại phần thảo luận trong phiên 2, PGS. TS Lê Nguyễn Gia Thiện, Phó Trưởng Khoa Luật tại Trường ĐH Kinh tế - Luật, ĐH Quốc gia TP Hồ Chí Minh nêu, một câu hỏi được đặt ra là liệu bất kỳ giao dịch nào diễn ra trong TTTCQT có phải bắt buộc sử dụng tòa án của Trung tâm hay trọng tài của Trung tâm hay không? Hoặc nếu thỏa thuận chọn Trung tâm khác, ví dụ chọn trọng tài ở Anh, thì trọng tài đó có thẩm quyền giải quyết tranh chấp hay không? Câu trả lời dựa trên nguyên tắc tôn trọng sự thỏa thuận của các bên. Nếu các bên đã lựa chọn một trọng tài hoặc tòa án cụ thể, thì thẩm quyền của họ sẽ được công nhận, miễn là không vi phạm quy định pháp luật. Nếu các hoạt động, dịch vụ diễn ra trong một TTTCQT cụ thể mà bắt buộc chỉ được sử dụng các thiết chế, cơ chế tài phán của Trung tâm, thì đó cũng là một điểm cần bàn thảo và gợi mở. Trong Nghị quyết 222/2025/QH15 của Quốc hội đã nhắc đến hai thiết chế quan trọng: tòa án quốc gia và cơ quan trọng tài. Phán quyết của trọng tài mang tính ràng buộc và trực tiếp thi hành được. Về tòa án trong TTTCQT, các đại biểu trình bày nhiều điểm rằng không phải TTTCQT nào trên thế giới cũng đi kèm tòa án riêng. Ví dụ, mô hình của Thượng Hải không có tòa án riêng trong Trung tâm. Về thẩm quyền, nếu các bên đã lựa chọn tòa án thuộc TTTCQT thì tòa án đó sẽ có thẩm quyền cho tranh chấp liên quan. Quá trình vận hành tòa án ra sao, áp dụng bộ luật tố tụngdân sự hay quy trình tố tụng riêng, cần được xây dựng rõ ràng. Một vấn đề lớn là phán quyết của tòa án Việt Nam muốn thi hành ở nước ngoài phải dựa trên các hiệp định tương trợ tư pháp. Việc thi hành bản án quốc tế thường rất khó khăn, phức tạp. Trong khi đó, phương thức giải quyết tranh chấp qua trọng tài được đánh giá cao vì tính linh hoạt và thường được các thị trường tài chính quốc tế ưu tiên. Theo PGS. TS Lê Nguyễn Gia Thiện, Trung tâm trọng tài độc lập trong TTTCQT nên vận hành theo luật thương mại quốc tế, có thẩm quyền rõ ràng và tổ chức phù hợp. Luật áp dụng không nhất thiết phải là luật của một quốc gia cụ thể mà có thể là các nguyên tắc trọng tài quốc tế như UNCITRAL, ICC... Điều này tránh sự gượng ép khi bắt buộc sử dụng luật của một quốc gia nào đó. Một điểm quan trọng khác là quy định về tố tụng cho trung tâm trọng tài này, trong đó ghi nhận quyền thỏa thuận miễn hủy, tức là các bên có quyền thỏa thuận về việc trung tâm trọng tài không thể bị hủy phán quyết một cách tùy tiện. Đây là điểm mới và rất đáng chú ý, vì chưa có trung tâm trọng tài nào ở Việt Nam triển khai như vậy. "Tóm lại, việc xây dựng cơ chế giải quyết tranh chấp tại TTTCQT cần sự minh bạch, linh hoạt, tôn trọng quyền lựa chọn của các bên và phù hợp với thông lệ quốc tế để tạo dựng niềm tin, thuận lợi cho hoạt động kinh doanh và đầu tư trong trung tâm", PGS. TS Lê Nguyễn Gia Thiện nói. TS Nguyễn Viết Giang, Trưởng Phòng Pháp luật kinh doanh thương mại và phát triển án lệ, Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học, TANDTC cung cấp thêm thông tin: Hiệu lực của bản án sơ thẩm tại tòa án chuyên biệt có tính ràng buộc cao nhưng vẫn được bảo vệ bằng cơ chế kháng cáo. Theo quy định, bản án chỉ có thể bị kháng cáo tại tòa án cấp phúc thẩm. Viện kiểm sát không thực hiện quyền kháng nghị mà chỉ thực hiện quyền kiến nghị xem xét lại bản án để đảm bảo sự công bằng, nghiêm minh trong xét xử. Điều này góp phần tạo sự an tâm cho các bên tham gia tranh chấp và nâng cao uy tín của cơ quan xét xử trong khuôn khổ TTTCQT. TS Nguyễn Viết Giang, Trưởng Phòng Pháp luật kinh doanh thương mại và phát triển án lệ, Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học, TANDTC phát biểu tại Hội thảo.Việc quy định rõ ràng về ngôn ngữ và hiệu lực phán quyết giúp tăng cường tính pháp lý, minh bạch và hiệu quả trong giải quyết tranh chấp, đồng thời phù hợp với thông lệ quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho cả nhà đầu tư trong và ngoài nước khi tham gia các hoạt động tại TTTCQT. Đây cũng là cơ sở để xây dựng một môi trường đầu tư công bằng, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan và góp phần phát triển bền vững TTTCQT. Theo Nghị quyết 222/2025/QH15 của Quốc hội, khi có yêu cầu từ một trong các bên, TTTCQT phải đảm bảo cung cấp phiên dịch hoặc bản dịch tiếng Việt để các bên dễ dàng tiếp cận và hiểu rõ nội dung vụ việc. Đồng thời, trong các trường hợp tranh chấp giữa các cá nhân hoặc tổ chức trong nước, hoặc trong các vụ án hành chính, các bên có quyền lựa chọn tiếng Việt làm ngôn ngữ tố tụng để phù hợp với điều kiện và tạo thuận lợi cho quá trình xử lý. Cho biết đã học hỏi được nhiều kinh nghiệm và quan điểm quý báu từ các diễn giả tại Hội thảo, ông Nguyễn Minh Nhựt, Phó Trưởng ban Văn hóa - Xã hội, HĐND TP Hồ Chí Minh đồng thời chia sẻ một số điểm gợi mở cho các thảo luận tiếp theo. Ông Nguyễn Minh Nhựt, Phó Trưởng ban Văn hóa - Xã hội, HĐND TP Hồ Chí Minh chia sẻ tại Hội thảo. Thứ nhất, xây dựng mô hình pháp lý cho TTTCQT tại TP Hồ Chí Minh cần phù hợp với hệ thống pháp luật Việt Nam nhưng đồng thời có yếu tố thử nghiệm và đặc thù riêng. Chúng ta có thể tham khảo kinh nghiệm quốc tế nhưng vẫn phải đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp và sự đồng thuận của Quốc hội, Chính phủ Việt Nam. Thứ hai, cần thành lập cơ quan quản lý chuyên trách và tòa án hoặc trọng tài để giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế, tạo niềm tin cho nhà đầu tư và doanh nghiệp. Thứ ba, nên triển khai các cơ chế “sandbox” - thử nghiệm có kiểm soát về công nghệ tài chính và chính sách mới, giúp doanh nghiệp linh hoạt thử nghiệm sản phẩm, đồng thời cập nhật quy định về phòng chống rửa tiền và tài trợ khủng bố. Thứ tư, phải đảm bảo tính minh bạch trong chính sách ưu đãi, công khai rõ ràng cơ sở pháp lý và báo cáo, giảm rủi ro pháp lý và phù hợp chuẩn mực quốc tế. Thứ năm, cần có lộ trình triển khai từng giai đoạn, huy động sự tham gia của chuyên gia quốc tế để xây dựng và kiểm nghiệm. Cuối cùng, ông Nguyễn Minh Nhựt cho rằng, đầu tư vào hạ tầng pháp lý số và phát triển nhân lực là thiết yếu. Song song với khung pháp luật, cần phát triển hệ sinh thái đào tạo, chuyển giao kỹ năng, tổ chức chương trình đào tạo chuyên ngành tài chính quốc tế và ban hành chính sách visa thuận lợi để thu hút nhân tài. Hội thảo khoa học quốc tế với chủ đề “Khung pháp lý về TTTCQT: Kinh nghiệm nước ngoài và tham khảo cho TP Hồ Chí Minh”, do Báo Pháp luật Việt Nam, Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh (ULAW), Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức, diễn ra thành công sau hơn 4 giờ thảo luận sôi nổi. GS.TS Trần Việt Dũng, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Luật TP Hồ Chí Minh phát biểu kết luận Hội thảo. Kết luận Hội thảo, GS.TS Trần Việt Dũng, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Luật TP Hồ Chí Minh phát biểu: Chúng ta đang sống trong một thế giới hội nhập và cạnh tranh quyết liệt, nơi thành công của một quốc gia không thể đến từ những nỗ lực đơn lẻ mà phải dựa vào khả năng chủ động tham gia và sáng tạo trong dòng chảy quốc tế. Hiểu rõ yêu cầu này, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành những quyết sách quan trọng, trong đó Nghị quyết 222/2025/QH15 của Quốc hội về xây dựng TTTCQT tại Việt Nam là một quyết định chiến lược, thể hiện tầm nhìn hội nhập sâu rộng, gắn kết Việt Nam với hệ thống tài chính toàn cầu. Tuy nhiên, như nhiều chuyên gia đã nhấn mạnh, để hiện thực hóa mục tiêu này cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng hơn, các giải pháp cụ thể và đồng bộ nhằm đảm bảo tính khả thi và hiệu quả. Trong Hội thảo hôm nay, chúng ta đã ghi nhận hơn 50 tham luận trong và ngoài nước, trong đó 30 bài được chọn vào kỷ yếu và 8 bài trình bày trực tiếp. Các ý kiến đều sâu sắc, thực tiễn và có giá trị tham khảo cao. Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, quyết định chính sách dù quan trọng vẫn chưa đủ; thành công nằm ở mô hình tổ chức, cơ chế quản lý và sự đồng bộ của các thiết chế. Nếu thiếu các điều kiện này, TTTCQT khó vận hành hiệu quả. Vì vậy, việc xây dựng Trung tâm tại TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng cần sự chung tay, cẩn trọng, học hỏi linh hoạt kinh nghiệm quốc tế và áp dụng từng bước phù hợp với điều kiện Việt Nam. “Đây không chỉ là một dự án kinh tế, mà còn là cơ hội nâng cao vị thế Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước. Thay mặt Ban tổ chức, tôi xin trân trọng cảm ơn sự tham gia và chia sẻ tâm huyết của các chuyên gia, học giả trong và ngoài nước. Nhiều người đã kết nối từ các múi giờ khác nhau, buổi sáng châu Âu hay đêm khuya châu Á, nhưng tất cả đều chung một mong muốn đóng góp cho thành công của Việt Nam”, GS.TS Trần Việt Dũng bày tỏ. Tại TP Hồ Chí Minh, TTTCQT không chỉ phục vụ sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố và vùng lân cận, mà còn có ý nghĩa huy động, phân bổ nguồn lực tài chính hiệu quả, thúc đẩy đổi mới thể chế, tạo động lực cho tăng trưởng của Việt Nam. Nếu thực hiện thành công, TTTCQT không chỉ là kênh huy động vốn, là nơi phát triển thị trường tài chính hiệu quả, nâng cao vị thế quốc gia mà còn sớm biến Việt Nam thành con rồng của châu Á.Nhóm PV

Hội thảo “Khung pháp lý về Trung tâm Tài chính Quốc tế: Kinh nghiệm nước ngoài và tham khảo cho TP HCM”

20/09/2025

Hội thảo khoa học quốc tế với chủ đề “Khung pháp lý về Trung tâm Tài chính Quốc tế: Kinh nghiệm nước ngoài và tham khảo cho TP Hồ Chí Minh”, do Báo Pháp luật Việt Nam, Trường Đại học Luật TP Hồ Chí Minh (ULAW), Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức tại TP Hồ Chí Minh. TS Phan Chí Hiếu, Thứ trưởng Bộ Tư pháp tham dự và phát biểu chỉ đạo Hội thảo.

Cùng tham dự Hội thảo có TS Vũ Hoài Nam, Tổng Biên tập Báo Pháp luật Việt Nam; TS Lê Trường Sơn, Hiệu trưởng Trường Đại học (ĐH) Luật TP Hồ Chí Minh; ThS Vũ Chí Kiên; ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh; PGS.TS Trần Việt Dũng, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh; bà Hà Thị Thanh Bình, Trưởng khoa Luật Thương mại Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh.

TS Phan Chí Hiếu, Thứ trưởng Bộ Tư pháp; TS Vũ Hoài Nam, Tổng Biên tập Báo Pháp luật Việt Nam cùng các chuyên gia trong nước và quốc tế tham dự Hội thảo.

Hội thảo có sự tham gia của các diễn giả uy tín như: GS.TS Võ Xuân Vinh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh doanh, ĐH Kinh tế TP Hồ Chí Minh; GS.TS Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam; TS Nguyễn Viết Giang, Trưởng phòng Pháp luật kinh doanh thương mại và phát triển án lệ, Vụ Pháp chế và QLKH, TANDTC; Luật sư Trương Xuân Tám, Ủy viên Ban Thường vụ Liên đoàn Luật sư Việt Nam kiêm Chủ nhiệm Ủy ban Giám sát hỗ trợ luật sư của Liên đoàn…

Đặc biệt, Hội thảo có sự tham gia của các chuyên gia quốc tế từ các nước châu Âu, châu Á, mang đến những góc nhìn đa chiều và kinh nghiệm quý báu từ khắp nơi trên thế giới, gồm các ông, bà: Richard D. McClellan - Phó Chủ tịch Hội đồng Tư vấn VN-IFC Đà Nẵng; Olivier Vigna - Phó Tổng Giám đốc điều hành, Bộ phận Vận động và Quan hệ Công chúng Paris Europlace; Michael Chin - Thành viên Ban Giám đốc Độc lập, Công ty CP Vingroup; Youjoun Ha - Phó Giám đốc, Trưởng Văn phòng Hàn Quốc, Công ty Luật Taegwang & OL Consulting; Thierry Bonneau - Giáo sư Luật, Trưởng các Chương trình về Tài chính và Ngân hàng, Giám đốc Viện Luật So sánh.

Khoảng 200 khách mời, bao gồm các chuyên gia, nhà khoa học, nhà hoạch định chính sách, lãnh đạo các Trường Đại học, các Trưởng phó khoa của ULAW, đại diện các cơ sở đào tạo luật, các tổ chức kinh tế tài chính trong và ngoài nước, các công ty chứng khoán, các Sở, ban, ngành TP Hồ Chí Minh… cùng dự sự kiện.

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Phan Chí Hiếu phát biểu khai mạc Hội thảo.

Tại Hội thảo, Thứ trưởng Phan Chí Hiếu thay mặt lãnh đạo Bộ Tư pháp gửi lời chào mừng nồng nhiệt và lời cảm ơn tới Ban tổ chức, các chuyên gia, các đơn vị phối hợp tổ chức, cũng như tất cả các chuyên gia, nhà hoạch định chính sách, đại diện các cơ sở đào tạo và khách mời đã dành thời gian quý báu, có mặt trong Hội thảo khoa học quốc tế này.

Theo Thứ trưởng Phan Chí Hiếu, Nghị quyết 222/2025/QH15 về Trung tâm Tài chính Quốc tế (TTTCQT, viết tắt tiếng Anh là IFC) tại Việt Nam, có hiệu lực từ ngày 1/9 đã mở ra khung pháp lý để thành lập các TTTCQT. Thủ tướng đã có những chỉ đạo để hình thành TTTCQT tại TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. TP Hồ Chí Minh, với vai trò trung tâm kinh tế hàng đầu của cả nước, đang cùng với Trung ương, các Bộ, ngành, các đơn vị, tổ chức, các chuyên gia trong và ngoài nước… khẩn trương triển khai quyết liệt các bước từ việc chuẩn bị, rà soát, đến việc xây dựng bộ máy tổ chức, cơ sở hạ tầng và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực… nhằm phục vụ cho việc ra mắt Trung tâm này. Thứ trưởng cho rằng, Hội thảo hôm nay có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khi tạo ra diễn đàn trao đổi học thuật, chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, đặc biệt là các vấn đề pháp lý chưa từng có tiền lệ liên quan đến thể chế, tổ chức, cơ chế vận hành và giải quyết tranh chấp của TTTCQT. Đây cũng là tiền đề quan trọng để xây dựng khung pháp lý đồng bộ, minh bạch, phù hợp với thông lệ quốc tế và điều kiện thực tiễn của chúng ta.

Phát biểu tại Hội thảo, TS Lê Trường Sơn, Hiệu trưởng Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh cho rằng, Hội thảo với chủ đề “Khung pháp lý cho TTTCQT - Kinh nghiệm quốc tế và tham chiếu cho TP Hồ Chí Minh” là diễn đàn học thuật để chúng ta cùng nhìn lại những mô hình thành công trên thế giới, thẳng thắn chỉ ra khó khăn, vướng mắc, đồng thời đề xuất giải pháp nhằm hiện thực hóa Nghị quyết 20/2025 của Quốc hội khóa XV - cột mốc chiến lược cho việc xây dựng TTTCQT tại TP Hồ Chí Minh.

TS Lê Trường Sơn, Hiệu trưởng Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu chuyển dịch mạnh mẽ, các TTTCQT không chỉ giữ vai trò huy động và phân bổ vốn, mà còn là động lực cho đổi mới sáng tạo, quản trị rủi ro và kết nối toàn cầu. Với lợi thế là cửa ngõ của Đông Nam Á, TP Hồ Chí Minh hoàn toàn có thể trở thành một TTTCQT như vậy nếu có chiến lược đúng đắn, khung pháp lý phù hợp và cơ chế vận hành hiện đại.

"Hội thảo lần này thu hút sự quan tâm rộng rãi, với 43 bài tham luận gửi về, trong đó 33 bài được tuyển chọn đăng trong kỷ yếu và 8 tham luận tiêu biểu được trình bày trực tiếp tại Hội thảo hôm nay. Đặc biệt, chúng ta vinh dự có sự tham gia của các học giả, chuyên gia hàng đầu trong và ngoài nước.

Chúng tôi cũng ghi nhận và cảm ơn sự đồng hành của Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam trong việc mời chuyên gia quốc tế đến chia sẻ kinh nghiệm. Đây là dịp để chúng ta phân tích, đối chiếu các mô hình của Pháp, Liên minh châu Âu, Vương quốc Anh, Trung Quốc, Dubai, Singapore, Hàn Quốc…, từ đó rút ra bài học phù hợp cho Việt Nam. Tôi tin tưởng rằng với sự đóng góp trí tuệ và kinh nghiệm phong phú của các diễn giả, Hội thảo sẽ cung cấp những luận cứ khoa học và thực tiễn quan trọng, góp phần hoàn thiện khung pháp lý, đưa TP HCM sớm trở thành TTTCQT hiện đại, hội nhập và phát triển bền vững", Hiệu trưởng Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh.

Toàn cảnh Phiên 1 của Hội thảo.

Hội thảo sẽ gồm có 2 phần. Sau phiên làm rõ thực trạng và chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về việc vận hành hiệu quả hoạt động của các TTTCQT, Hội thảo sẽ tiến hành thảo luận, đề xuất các kiến nghị chính sách pháp luật phù hợp nhằm phát triển TTTCQT tại TP Hồ Chí Minh với các chủ đề: Những băn khoăn về cơ quan giải quyết tranh chấp trong TTTCQT TP Hồ Chí Minh (GS.TS Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam); Xây dựng TTTCQT dưới ánh sáng Nghị quyết 222/2025/QH15: 5 trụ cột chính sách cần ưu tiên (GS.TS Võ Xuân Vinh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh doanh, ĐH Kinh tế TP Hồ Chí Minh); Việc hình thành Tòa chuyên trách và cơ chế giải quyết tranh chấp trong TTTCQT (TS Nguyễn Viết Giang, TANDTC)…

Hội thảo cũng sẽ tập trung vào các vấn đề cốt lõi như định vị và chiến lược phát triển TP Hồ Chí Minh thành TTTCQT, mô hình tổ chức và quản lý TTTCQT, cách giải quyết tranh chấp phát sinh từ hoạt động của TTTCQT, khung pháp lý về hoạt động huy động vốn và các quy định khác liên quan đến TTTCQT…

Phiên thứ nhất diễn ra với sự điều khiển của các chủ tọa: TS Lê Trường Sơn, Hiệu trưởng Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh; GS - TS Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam; GS. TS Võ Xuân Vinh, Viện trưởng Viện nghiên cứu Kinh doanh, ĐH Kinh tế TP Hồ Chí Minh.

Ông Richard D. McClellan, Phó Chủ tịch Hội đồng Tư vấn TTTCQT Việt Nam (Đà Nẵng) trình bày tham luận: “Vượt ra ngoài khuôn khổ thiết kế: lựa chọn chiến lược và các hành động khởi đầu cho TTTCQT của Việt Nam”.

Ông Richard D. McClellan, Phó Chủ tịch Hội đồng Tư vấn TTTCQT Việt Nam (Đà Nẵng) tham luận tại Hội thảo.

Ông Richard D. McClellan đánh giá cao việc Báo Pháp luật Việt Nam, Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh (ULAW), Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức hội thảo quốc tế trong bối cảnh Việt Nam đang xây dựng TTTCQT. Ông nhấn mạnh rằng từ năm 2024, Chính phủ Việt Nam đã ban hành các quyết định quan trọng, thúc đẩy việc thành lập Trung tâm với những chính sách cụ thể về thuế, phí, bất động sản, định cư, thẩm quyền giải quyết tranh chấp và các thí điểm kiểm soát liên quan đến nhà đầu tư. Tuy nhiên, các quy định này cần thời gian để nghiên cứu và hoàn thiện. Việt Nam áp dụng cơ chế ba bên, bao gồm TTTCQT, tòa án quốc tế và các cơ quan trong nước, giúp bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư một cách minh bạch và hiệu quả. Các chính sách ưu đãi rõ ràng, cùng với việc áp dụng luật quốc tế, sử dụng tiếng Anh và công nghệ tài chính hiện đại, tạo môi trường thuận lợi và hấp dẫn cho các nhà đầu tư.

Ông McClellan cũng nhấn mạnh, Việt Nam cần tiếp tục xây dựng lòng tin lâu dài với nhà đầu tư thông qua sự minh bạch và nhất quán trong chính sách, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm từ các TTTC nổi tiếng thế giới như Dubai, Singapore và Hong Kong, những nơi có môi trường pháp lý rõ ràng và bảo vệ lợi ích nhà đầu tư hiệu quả. Ông lưu ý TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng nên chủ động chuẩn bị từ sớm về cơ chế và nguồn nhân lực để triển khai Trung tâm, không nên chờ đến sát thời điểm vận hành mới bắt đầu. Việc xây dựng TTTC đòi hỏi hàm lượng trí tuệ và đổi mới sáng tạo cao.

Cuối cùng, ông nhấn mạnh cần tăng cường cơ chế giải quyết tranh chấp hiệu quả, đặc biệt thông qua tòa án quốc tế, để đảm bảo quyền lợi nhà đầu tư và thúc đẩy TTTC phát triển bền vững, góp phần thu hút vốn đầu tư nước ngoài, phát triển kinh tế Việt Nam.

Ông Olivier Vigna, Phó Tổng Giám đốc Điều hành, Bộ phận Vận động và Quan hệ Công chúng Paris Europlace, chia sẻ kinh nghiệm của Pháp trong xây dựng TTTCQT.

Ông Olivier Vigna, Phó Tổng Giám đốc Điều hành, Bộ phận Vận động và Quan hệ Công chúng Paris Europlace.

Theo ông Olivier Vigna, tính hấp dẫn của TTTCQT phải bảo đảm thị trường tiêu dùng đủ lớn. Dân số Việt Nam là điểm hấp dẫn quan trọng. Bên cạnh đó, nền kinh tế sôi động, sự tăng trưởng GDP của Việt Nam cũng có thể thu hút các định chế lớn tài chính ngân hàng. Cần có thêm chính sách thu hút nguồn tiền lâu dài, việc quản lý nguồn tài sản, vốn cổ phần tư nhân.

Từ kinh nghiệm của Pháp, ông Olivier Vigna cho rằng, tùy vào nguồn doanh nghiệp, tính thanh khoản của thị trường chứng khoán, cần quan tâm đến quy mô của thị trường chứng khoàn. Khi thu hút nhiều nhà đầu tư, doanh nghiệp cần bảo đảm quy mô thị trường lao động đủ lớn, đủ sâu.

Việt Nam cũng cần quan tâm đến yếu tố tăng suất lao động dựa trên GDP, các trường ĐH cần có xếp hạng cao để thu hút nhà đầu tư; Cần tham vấn và lắng nghe, trao đổi tư vấn nhiều hơn với doanh nghiệp tư nhân; tạo hệ sinh thái lớn hơn để mang lại nhiều cơ hội lớn hơn cho nhà đầu tư; Cần ưu tiên nhà đầu tư chiến lược lâu dài, sandbox có giá trị để đạt mục tiêu đề ra.

Môi trường sống là một yếu tố quan trọng, quan tâm đến nhà ở, trường học để nhà đầu tư đưa gia đình sang Việt Nam... Các trung tâm khác cũng cạnh tranh, cần thay đổi chính sách thường xuyên để cạnh tranh.

Ông Michael Chin, Thành viên Ban Giám đốc Độc lập Hội đồng quản trị Line Man Wongnai chia sẻ kinh nghiệm xây dựng TTTCQT từ Seoul (Hàn Quốc).

Ông Michael Chin, Thành viên Ban Giám đốc Độc lập Hội đồng quản trị Line Man Wongnai chia sẻ tại Hội thảo.

Là chuyên gia về tài chính, ông Michael Chin cho biết, thành lập TTTCQT cần có khung pháp lý để nhà đầu tư thu hồi lợi nhuận và áp dụng nhất quán. Điều này Hàn Quốc làm rất tốt, đã xây dựng khung pháp lý cung cấp dịch vụ tài chính 3 bên: chứng khoán, ngân hàng, tín dụng. Các định chế đưa ra cần đảm bảo tính cạnh tranh công bằng.

Nhà đầu tư cá nhân cũng cần được bảo hộ, cần có cơ quan giám sát quản lý trong quá trình triển khai thực thi các quy định liên quan TTTCQT. Định chế tài chính của Hàn Quốc có thể cạnh tranh toàn cầu, Việt Nam có thể tham khảo.

Theo ông Michael Chin, kiến thức tài chính của người Hàn Quốc đã nâng lên nhiều, điều này cũng sẽ đến với Việt Nam trong tương lai, người dân sẽ thành nhà đầu tư tài chính thuần thục hơn.

TTTCQT Việt Nam cần tập trung xây dựng để cạnh tranh trực tiếp, hợp tác để cạnh tranh với các TTTCQT lớn trên thế giới. Việt Nam có nhiều nhân tài công nghệ thông tin trong lĩnh vực tài chính, đây là điều kiện thuận lợi để duy trì và phát triển TTTCQT.

Việt Nam cũng cần tập trung kinh tế xanh, phát triển tăng lượng xanh, sử dụng nền tảng này để tham gia tài chính xanh. TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng đưa ra quyết định xây dựng TTTCQT là cần thiết, Việt Nam cần dự kiến xây dựng nền tài chính cho riêng mình.

Tại Hội thảo, GS. TS Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) tham luận về Khung pháp luật về TTTCQT - kinh nghiệm nước ngoài và một số hàm ý cho TTTCQT TP Hồ Chí Minh.

GS. TS Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam.

Trong phần so sánh, GS chọn ba trung tâm là Dubai, Astana và Thượng Hải vì ba điểm chung: Đều là những trung tâm mới nổi, phát triển nhanh; nhận được sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo cấp cao; và mỗi trung tâm đều cung cấp những kinh nghiệm quý giá có thể tham khảo cho Việt Nam trong việc hình thành IFC tại TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. "Yếu tố quan trọng nhất để một TTTCQT thành công chính là khung pháp lý. Các điều kiện địa chính trị, kinh tế hay quy mô phát triển chỉ là yếu tố cần, còn muốn trung tâm bền vững thì pháp luật phải rõ ràng, minh bạch và vận hành hiệu quả", Chủ tịch VIAC nhấn mạnh và cho rằng: "Nếu không, dù có “dọn tổ”, “đại bàng” cũng không đến. Khung pháp lý cần bao gồm bốn yếu tố: mô hình quản trị phù hợp, luật áp dụng rõ ràng, mức độ gắn kết với tài chính quốc tế, và cơ chế giải quyết tranh chấp minh bạch, kịp thời".

GS. TS Lê Hồng Hạnh đặt ra một số câu hỏi quan trọng cần được làm rõ: IFC sẽ có tòa án chuyên biệt hay chỉ là một bộ phận của tòa án TP Hồ Chí Minh? Quan hệ tố tụng trong tòa án chuyên biệt sẽ vận hành thế nào? Trung tâm trọng tài quốc tế sẽ do ai quản lý, trực thuộc Bộ Tư pháp hay IFC? Nếu không giải quyết, những vướng mắc này sẽ hạn chế hiệu quả vận hành của IFC. "Nếu không xây dựng được một khung pháp lý hiện đại và phù hợp, chúng ta khó có thể hình thành IFC đúng nghĩa", GS nhấn mạnh.

"Việt Nam hoàn toàn có thể học hỏi và vận dụng những nguyên lý cơ bản từ mô hình Cambridge, đặc biệt là tính minh bạch, sự tự do hợp đồng và cơ chế giải quyết tranh chấp hiệu quả. Đây là nền tảng cần thiết để IFC TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng trở thành TTTCQT thực sự, thay vì chỉ là “IFC trên giấy”, ông nói.

Toàn cảnh phiên 2 của Hội thảo.

Phiên thứ 2 diễn ra với sự điều hành của PGS. TS Hà Thị Thanh Bình, Trưởng khoa Luật Thương mại, Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh; ông Richard D. McClellan, Phó Chủ tịch Hội đồng Tư vấn TTTCQT Việt Nam (Đà Nẵng); ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh.

Luật sư Trần Anh Đức, Công ty TNHH Allen Overy Shearman Sterling (Việt Nam) nêu ý kiến về khung pháp lý giải quyết tranh chấp khi luân chuyển dòng vốn tới TTTCQT.

Luật sư Trần Anh Đức, Công ty TNHH Allen Overy Shearman Sterling (Việt Nam) phát biểu tại Hội thảo.

Ông cho rằng, TTTCQT là "cuộc chơi" áp dụng thông lệ quốc tế mà chúng ta buộc phải chấp nhận. Chúng ta không có lựa chọn nào khác khi thành lập TTTCQT. "Nếu chúng ta ban hành những quy định vẫn theo tuân thủ tuyệt đối trên hành lang pháp luật trong nước thì nhà đầu tư nước ngoài không tới. Nghị quyết 222/2025/QH15 của Quốc hội nêu lên vấn đề này - là hoạt động của TTTCQT sẽ thực hiện theo thông lệ quốc tế. Đây là điểm rất sáng tạo của Việt Nam. Hầu hết các TTTCQT hoạt động theo thông lệ quốc tế là luật của các nước Anh, Mỹ, Úc. Sáng tạo của Việt Nam là chúng ta sẽ dùng từ "thông lệ quốc tế". Thông lệ quốc tế là áp dụng bất kỳ những điểm nào lớn, điểm tốt của nước ngoài", Luật sư Trần Anh Đức nói và phân tích thêm: "Tuy nhiên, thông lệ quốc tế có rất nhiều. Cơ quan điều hành ban hành ra các chính sách trên cơ sở của thông lệ quốc tế chứ không phải theo một luật của một nước cụ thể nào cả. Việc tuân thủ thông lệ quốc tế trên giấy tờ thì rất đơn giản song thực tế cần xem xét có áp dụng được hay không?. Các cơ quan nhà nước, cơ quan điều hành, cơ quan giám sát đã sẵn sàng, đã chuẩn bị tinh thần là phải áp dụng theo thông lệ quốc tế hay chưa?. Thông lệ quốc tế được Ủy ban Thương mại Quốc tế (ICC) ban hành và thực tế Việt Nam đã áp dụng rất nhiều".

Đề cập việc giải quyết nếu có tranh chấp, Luật sư Trần Anh Đức đặt vấn đề, các tranh chấp trong TTTCQT thì cơ quan nào giải quyết nếu các bên không có thỏa thuận về nơi giải quyết?. Cần xác định ai là người đứng ra giải quyết. TTTC áp dụng rất nhiều điểm mới. Với thông lệ quốc tế, thông lệ nào được áp dụng, áp dụng như thế nào? "Đây là những điểm cần được quan tâm và chắc chắn trong thực tế sẽ phát sinh những bất đồng quan điểm", ông Đức nhận định.

Luật sư Trần Anh Đức cũng đề nghị xem xét về thuế để tạo lợi thế cạnh tranh cho các TTTCQT của Việt Nam.

Chuyên gia quốc tế trình bày tham luận theo hình thức trực tuyến.

Tại phiên 2, các chuyên gia nước ngoài trình bày tham luận online. Trong đó, ông Michael Hwang S.C., Trọng tài viên quốc tế độc lập, Luật sư cấp cao của Tòa án Tối cao Singapore, Trọng tài viên được công nhận của Anh & Xứ Wales, trình bày tham luận: “Tòa án TTTCQT Dubai (DIFC) - Hai thập kỷ tăng trưởng và thành công”.

Giáo sư Luật Thierry Bonneau, Giám đốc Viện Luật So sánh, Trường Đại học Paris Panthéon-Assas (Paris 2) trình bày tham luận: “Điều gì tạo nên sức hấp dẫn của một TTTC? Một số quan sát từ kinh nghiệm của Pháp và châu Âu”.

Tại phần thảo luận trong phiên 2, PGS. TS Lê Nguyễn Gia Thiện, Phó Trưởng Khoa Luật tại Trường ĐH Kinh tế - Luật, ĐH Quốc gia TP Hồ Chí Minh nêu, một câu hỏi được đặt ra là liệu bất kỳ giao dịch nào diễn ra trong TTTCQT có phải bắt buộc sử dụng tòa án của Trung tâm hay trọng tài của Trung tâm hay không? Hoặc nếu thỏa thuận chọn Trung tâm khác, ví dụ chọn trọng tài ở Anh, thì trọng tài đó có thẩm quyền giải quyết tranh chấp hay không? Câu trả lời dựa trên nguyên tắc tôn trọng sự thỏa thuận của các bên. Nếu các bên đã lựa chọn một trọng tài hoặc tòa án cụ thể, thì thẩm quyền của họ sẽ được công nhận, miễn là không vi phạm quy định pháp luật.

Nếu các hoạt động, dịch vụ diễn ra trong một TTTCQT cụ thể mà bắt buộc chỉ được sử dụng các thiết chế, cơ chế tài phán của Trung tâm, thì đó cũng là một điểm cần bàn thảo và gợi mở. Trong Nghị quyết 222/2025/QH15 của Quốc hội đã nhắc đến hai thiết chế quan trọng: tòa án quốc gia và cơ quan trọng tài. Phán quyết của trọng tài mang tính ràng buộc và trực tiếp thi hành được.

Về tòa án trong TTTCQT, các đại biểu trình bày nhiều điểm rằng không phải TTTCQT nào trên thế giới cũng đi kèm tòa án riêng. Ví dụ, mô hình của Thượng Hải không có tòa án riêng trong Trung tâm. Về thẩm quyền, nếu các bên đã lựa chọn tòa án thuộc TTTCQT thì tòa án đó sẽ có thẩm quyền cho tranh chấp liên quan. Quá trình vận hành tòa án ra sao, áp dụng bộ luật tố tụngdân sự hay quy trình tố tụng riêng, cần được xây dựng rõ ràng. Một vấn đề lớn là phán quyết của tòa án Việt Nam muốn thi hành ở nước ngoài phải dựa trên các hiệp định tương trợ tư pháp. Việc thi hành bản án quốc tế thường rất khó khăn, phức tạp. Trong khi đó, phương thức giải quyết tranh chấp qua trọng tài được đánh giá cao vì tính linh hoạt và thường được các thị trường tài chính quốc tế ưu tiên.

Theo PGS. TS Lê Nguyễn Gia Thiện, Trung tâm trọng tài độc lập trong TTTCQT nên vận hành theo luật thương mại quốc tế, có thẩm quyền rõ ràng và tổ chức phù hợp. Luật áp dụng không nhất thiết phải là luật của một quốc gia cụ thể mà có thể là các nguyên tắc trọng tài quốc tế như UNCITRAL, ICC... Điều này tránh sự gượng ép khi bắt buộc sử dụng luật của một quốc gia nào đó.

Một điểm quan trọng khác là quy định về tố tụng cho trung tâm trọng tài này, trong đó ghi nhận quyền thỏa thuận miễn hủy, tức là các bên có quyền thỏa thuận về việc trung tâm trọng tài không thể bị hủy phán quyết một cách tùy tiện. Đây là điểm mới và rất đáng chú ý, vì chưa có trung tâm trọng tài nào ở Việt Nam triển khai như vậy.

"Tóm lại, việc xây dựng cơ chế giải quyết tranh chấp tại TTTCQT cần sự minh bạch, linh hoạt, tôn trọng quyền lựa chọn của các bên và phù hợp với thông lệ quốc tế để tạo dựng niềm tin, thuận lợi cho hoạt động kinh doanh và đầu tư trong trung tâm", PGS. TS Lê Nguyễn Gia Thiện nói.

TS Nguyễn Viết Giang, Trưởng Phòng Pháp luật kinh doanh thương mại và phát triển án lệ, Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học, TANDTC cung cấp thêm thông tin: Hiệu lực của bản án sơ thẩm tại tòa án chuyên biệt có tính ràng buộc cao nhưng vẫn được bảo vệ bằng cơ chế kháng cáo. Theo quy định, bản án chỉ có thể bị kháng cáo tại tòa án cấp phúc thẩm. Viện kiểm sát không thực hiện quyền kháng nghị mà chỉ thực hiện quyền kiến nghị xem xét lại bản án để đảm bảo sự công bằng, nghiêm minh trong xét xử. Điều này góp phần tạo sự an tâm cho các bên tham gia tranh chấp và nâng cao uy tín của cơ quan xét xử trong khuôn khổ TTTCQT.

TS Nguyễn Viết Giang, Trưởng Phòng Pháp luật kinh doanh thương mại và phát triển án lệ, Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học, TANDTC phát biểu tại Hội thảo.

Việc quy định rõ ràng về ngôn ngữ và hiệu lực phán quyết giúp tăng cường tính pháp lý, minh bạch và hiệu quả trong giải quyết tranh chấp, đồng thời phù hợp với thông lệ quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho cả nhà đầu tư trong và ngoài nước khi tham gia các hoạt động tại TTTCQT. Đây cũng là cơ sở để xây dựng một môi trường đầu tư công bằng, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan và góp phần phát triển bền vững TTTCQT.

Theo Nghị quyết 222/2025/QH15 của Quốc hội, khi có yêu cầu từ một trong các bên, TTTCQT phải đảm bảo cung cấp phiên dịch hoặc bản dịch tiếng Việt để các bên dễ dàng tiếp cận và hiểu rõ nội dung vụ việc. Đồng thời, trong các trường hợp tranh chấp giữa các cá nhân hoặc tổ chức trong nước, hoặc trong các vụ án hành chính, các bên có quyền lựa chọn tiếng Việt làm ngôn ngữ tố tụng để phù hợp với điều kiện và tạo thuận lợi cho quá trình xử lý.

Cho biết đã học hỏi được nhiều kinh nghiệm và quan điểm quý báu từ các diễn giả tại Hội thảo, ông Nguyễn Minh Nhựt, Phó Trưởng ban Văn hóa - Xã hội, HĐND TP Hồ Chí Minh đồng thời chia sẻ một số điểm gợi mở cho các thảo luận tiếp theo.

Ông Nguyễn Minh Nhựt, Phó Trưởng ban Văn hóa - Xã hội, HĐND TP Hồ Chí Minh chia sẻ tại Hội thảo.

Thứ nhất, xây dựng mô hình pháp lý cho TTTCQT tại TP Hồ Chí Minh cần phù hợp với hệ thống pháp luật Việt Nam nhưng đồng thời có yếu tố thử nghiệm và đặc thù riêng. Chúng ta có thể tham khảo kinh nghiệm quốc tế nhưng vẫn phải đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp và sự đồng thuận của Quốc hội, Chính phủ Việt Nam.

Thứ hai, cần thành lập cơ quan quản lý chuyên trách và tòa án hoặc trọng tài để giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế, tạo niềm tin cho nhà đầu tư và doanh nghiệp.

Thứ ba, nên triển khai các cơ chế “sandbox” - thử nghiệm có kiểm soát về công nghệ tài chính và chính sách mới, giúp doanh nghiệp linh hoạt thử nghiệm sản phẩm, đồng thời cập nhật quy định về phòng chống rửa tiền và tài trợ khủng bố.

Thứ tư, phải đảm bảo tính minh bạch trong chính sách ưu đãi, công khai rõ ràng cơ sở pháp lý và báo cáo, giảm rủi ro pháp lý và phù hợp chuẩn mực quốc tế.

Thứ năm, cần có lộ trình triển khai từng giai đoạn, huy động sự tham gia của chuyên gia quốc tế để xây dựng và kiểm nghiệm.

Cuối cùng, ông Nguyễn Minh Nhựt cho rằng, đầu tư vào hạ tầng pháp lý số và phát triển nhân lực là thiết yếu. Song song với khung pháp luật, cần phát triển hệ sinh thái đào tạo, chuyển giao kỹ năng, tổ chức chương trình đào tạo chuyên ngành tài chính quốc tế và ban hành chính sách visa thuận lợi để thu hút nhân tài.

Hội thảo khoa học quốc tế với chủ đề “Khung pháp lý về TTTCQT: Kinh nghiệm nước ngoài và tham khảo cho TP Hồ Chí Minh”, do Báo Pháp luật Việt Nam, Trường ĐH Luật TP Hồ Chí Minh (ULAW), Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức, diễn ra thành công sau hơn 4 giờ thảo luận sôi nổi.

GS.TS Trần Việt Dũng, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Luật TP Hồ Chí Minh phát biểu kết luận Hội thảo.

Kết luận Hội thảo, GS.TS Trần Việt Dũng, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Luật TP Hồ Chí Minh phát biểu: Chúng ta đang sống trong một thế giới hội nhập và cạnh tranh quyết liệt, nơi thành công của một quốc gia không thể đến từ những nỗ lực đơn lẻ mà phải dựa vào khả năng chủ động tham gia và sáng tạo trong dòng chảy quốc tế.

Hiểu rõ yêu cầu này, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành những quyết sách quan trọng, trong đó Nghị quyết 222/2025/QH15 của Quốc hội về xây dựng TTTCQT tại Việt Nam là một quyết định chiến lược, thể hiện tầm nhìn hội nhập sâu rộng, gắn kết Việt Nam với hệ thống tài chính toàn cầu. Tuy nhiên, như nhiều chuyên gia đã nhấn mạnh, để hiện thực hóa mục tiêu này cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng hơn, các giải pháp cụ thể và đồng bộ nhằm đảm bảo tính khả thi và hiệu quả. Trong Hội thảo hôm nay, chúng ta đã ghi nhận hơn 50 tham luận trong và ngoài nước, trong đó 30 bài được chọn vào kỷ yếu và 8 bài trình bày trực tiếp. Các ý kiến đều sâu sắc, thực tiễn và có giá trị tham khảo cao.

Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, quyết định chính sách dù quan trọng vẫn chưa đủ; thành công nằm ở mô hình tổ chức, cơ chế quản lý và sự đồng bộ của các thiết chế. Nếu thiếu các điều kiện này, TTTCQT khó vận hành hiệu quả. Vì vậy, việc xây dựng Trung tâm tại TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng cần sự chung tay, cẩn trọng, học hỏi linh hoạt kinh nghiệm quốc tế và áp dụng từng bước phù hợp với điều kiện Việt Nam.

“Đây không chỉ là một dự án kinh tế, mà còn là cơ hội nâng cao vị thế Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước. Thay mặt Ban tổ chức, tôi xin trân trọng cảm ơn sự tham gia và chia sẻ tâm huyết của các chuyên gia, học giả trong và ngoài nước. Nhiều người đã kết nối từ các múi giờ khác nhau, buổi sáng châu Âu hay đêm khuya châu Á, nhưng tất cả đều chung một mong muốn đóng góp cho thành công của Việt Nam”, GS.TS Trần Việt Dũng bày tỏ.

Tại TP Hồ Chí Minh, TTTCQT không chỉ phục vụ sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố và vùng lân cận, mà còn có ý nghĩa huy động, phân bổ nguồn lực tài chính hiệu quả, thúc đẩy đổi mới thể chế, tạo động lực cho tăng trưởng của Việt Nam. Nếu thực hiện thành công, TTTCQT không chỉ là kênh huy động vốn, là nơi phát triển thị trường tài chính hiệu quả, nâng cao vị thế quốc gia mà còn sớm biến Việt Nam thành con rồng của châu Á.

Nhóm PV

In bài viết

Gửi phản hồi

Gửi Email

Các tin khác

Hội thảo “Khung pháp lý về Trung tâm Tài chính Quốc tế: Kinh nghiệm nước ngoài và tham khảo cho TP HCM”

CỔNG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ BỘ TƯ PHÁP